De Klimaatzaak tegen Shell
Both ENDS is mede-eiser in de Klimaatzaak die Milieudefensie aanspant tegen Shell om het bedrijf er toe aan te zetten te stoppen met het veroorzaken van klimaatschade. Shell heeft al tientallen jaren kennis van de ernst van het klimaatprobleem, maar blijft toch inzetten op klimaatvervuilende olie- en gaswinning. Zo ondermijnt Shell de kans om de klimaatdoelen te behalen. Bedrijven hebben de verantwoordelijkheid om de maatschappij en het klimaat geen ernstige schade toe te brengen. Omdat Shell zelf geen verantwoordelijkheid neemt, stappen we samen naar de rechter. In het kort is onze eis dat Shell geen broeikasgassen meer uitstoot in 2050 en haar activiteiten volledig in lijn brengt met de klimaatdoelen die in het Parijsakkoord zijn vastgelegd.
Logische stap voor Both ENDS
Voor Both ENDS is het een logische stap om mede-eiser te zijn, want we werken al decennia - samen met lokale (milieu)organisaties in ontwikkelingslanden –aan het bestrijden van de gevolgen van het handelen van Shell en andere fossiele-industriebedrijven voor mensen in het buitenland. We vragen geen schadevergoeding, maar een koerswijziging om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen. Daarnaast hopen we dat deze zaak niet alleen leidt tot veranderingen bij Shell, maar ook bijandere olie- en gasbedrijven die de energietransitie in de weg staan.
De belangrijkste toegevoegde waarde van Both ENDS ten opzichte van de meeste andere mede-eisers is de link tussen mondiale klimaatverandering, de impact daarvan op natuur en milieu wereldwijd en de onevenredige impact op arme mensen in arme landen. We linken het tegengaan van klimaatverandering aan doelen op het gebied van armoedebestrijding wereldwijd, zoals de Sustainable Development Goals.
Vervuiling, vernietiging en klimaatverandering
Een bedrijf als Shell schaadt mensen in de landen waar haar activiteiten plaatsvinden op twee manieren. In de eerste plaats zijn de gevolgen van klimaatverandering - voor een belangrijk deel veroorzaakt door het gebruik van de producten van Shell - voor mensen in ontwikkelingslanden onevenredig ingrijpend. Daarnaast vernietigt de winning van fossiele brandstoffen op grote schaal ecosystemen, waardoor nog meer klimaatverandering wordt veroorzaakt en de middelen van bestaan van lokale bevolkingsgroepen ernstig worden ondermijnd. Waterbronnen raken vervuild en landbouw of visserij worden ernstig gehinderd. Het besluit om mede-eiser te zijn in deze zaak past binnen ons mandaat om op te komen voor alle mensen die direct te lijden hebben van de gevolgen van klimaatverandering.
Investeren in fossiel is kortetermijndenken
Klimaatverandering en –beleid was en is een rode draad in ons werk, juist en vooral omdat we ons richten op de armste en meest kwetsbare groepen in landen in het ‘globale zuiden’. Zij lijden het meest onder de gevolgen van klimaatverandering, terwijl ze er zelf het minst aan hebben bijgedragen. Wereldwijd is afgesproken dat de uitstoot van CO2 drastisch naar beneden moet om de opwarming van de aarde onder de anderhalve graad te houden. De belangrijkste voorwaarde om dat te bereiken, is het voorkomen van nieuwe uitstoot van broeikasgassen door het ‘onder de grond houden’ van fossiele reserves. Om in lijn te blijven met het Klimaatakkoord van Parijs, is doorgaan met het aanboren en exploiteren van nieuwe olie- en gasvelden en het bouwen van de daarbij benodigde infrastructuur, zoals Shell blijft doen, onverantwoord. Toch verleidt Shell overheden van landen met fossiele brandstofreserves te blijven investeren in deze sector. Omdat die investeringen zich onmogelijk laten terugverdienen als we klimaatdoelstellingen serieus willen nemen, moeten investeringen in duurzame energie nu voorrang krijgen.
Niet investeren in nieuwe olie- en gasvelden maar in hernieuwbare energie.
In extreem arme landen als Mozambique en Tanzania bijvoorbeeld, is Shell betrokken bij de ontwikkeling van een van de grootste gasvelden ter wereld voor de internationale markt. De armste bevolking heeft vooral last van deze projecten; ze krijgen te maken met de vernietiging van hun omgeving, de vervuiling van land en water, en veel mensen worden gedwongen te verhuizen. Zij delen niet mee in de gasopbrengsten waarmee Shell de overheden van deze landen verleidt. Door te blijven investeren in de fossiele sector en niet in te zetten op duurzame energie, dreigt voor deze landen een grote afhankelijkheid van export naar het buitenland en achterstand in de eigen ontwikkeling.
De juridische weg
In de dertig jaar dat we met partnerorganisaties in de hele wereld hebben gepleit en gestreden voor klimaatactie, hebben we gezien dat er in de dagelijkse praktijk van de fossiele industrie niets is veranderd. Sterker nog, de sector heeft er alles aan gedaan om positieve veranderingen tegen te werken. De fossiele-brandstoffensector wordt nauwelijks beperkt in het zoeken naar nieuwe olie- en gasvelden en kan gebruik maken van allerlei vormen van (financiële) overheidsondersteuning zonder zich te hoeven verantwoorden voor het aandeel dat zij heeft in de opwarming van de aarde. Ondertussen hebben steeds grotere groepen mensen dusdanig te lijden van de gevolgen van die opwarming dat hen het leven vrijwel onmogelijk wordt gemaakt. Wat ons betreft is de juridische weg dan ook een noodzakelijke manier om bedrijven zoals Shell aan te zetten tot echte actie, en we zijn blij dat we mede-eiser zijn in deze zaak.
Voor een uitgebreide versie van bovenstaande zie dit achtergronddocument
Wil je zelf ook mede-eiser worden? Dat kan via https://klimaatzaakshell.nl/word-mede-eiser
Voor meer informatie
Thema's
Lees meer over dit onderwerp
-
Dossier
De toekomst van energie in Oeganda
In Oeganda heeft het overgrote deel van de inwoners op het platteland geen toegang tot elektriciteit, ondanks de vele stuwdammen, buitenlandse investeringen en grote overheidsuitgaven in energie, en nieuwe plannen voor waterkracht-, olie- en gasprojecten. Samen met onze lokale partners streven wij naar een duurzame energiestrategie voor Oeganda waarbij de behoeften en wensen van lokale gemeenschappen centraal staan.
-
Dossier
Gas in Mozambique
In 2011 werd in het noorden van Mozambique, in de kustprovincie Cabo Delgado, één van de grootste gasvoorraden ter wereld gevonden. Er wordt in totaal 25 miljard dollar geïnvesteerd om het gas te kunnen winnen. Tientallen multinationals en financiers zijn betrokken bij deze snelle ontwikkelingen. Voor mensen die in Cabo Delgado wonen is het heel moeilijk om enige invloed uit te oefenen op de plannen en activiteiten, terwijl zij de negatieve gevolgen ondervinden. Zij raken land kwijt door de komst van al deze bedrijven.
-
Dossier
De verduurzaming van pensioenfondsen
Pensioenfondsen hebben door hun gigantische vermogens veel invloed. Both ENDS wil daarom dat pensioenfondsen zoals ABP hun investeringen terugtrekken uit de fossiele industrie, en in plaats daarvan duurzaam gaan beleggen.
-
Dossier
Nederland en de SDG’s: Een betere wereld begint bij jezelf
In 2015 committeerden de lidstaten van de VN zich aan de vooruitstrevende Sustainable Development Goals (SDG's). In tegenstelling tot de voorgangers van deze doelen – de Millenniumdoelen - erkennen de SDG's het belang van gelijkheid binnen én tussen landen, van besluitvormingsprocessen waarin alle mensen erkend en gehoord worden, en van voor iedereen toegankelijke, onafhankelijk functionerende rechtssystemen.
-
Dossier
Paris Proof Export Support
Bijna tweederde van de exportkredietverzekeringen die Atradius DSB in de periode 2012 tot 2018 verleende, ging naar de fossiele-energiesector. Dat staat haaks op de klimaatafspraken van Parijs die Nederland heeft ondertekend.
-
Externe link / 18 juli 2022
Petitie: Kabinet, houd je aan de Glasgowverklaring
Het kabinet beloofde om voor de zomer met een plan te komen over de uitvoering van de Glasgowverklaring. Nu schuift het dit op de lange baan en lijkt de belofte te worden afgezwakt. Zo dreigen er uitzonderingen te worden toegestaan, waardoor er toch nog in fossiele brandstoffen in het buitenland kan worden geïnvesteerd met onze publieke middelen. Dat mogen we niet accepteren: teken de petitie!
-
Nieuws / 28 juni 2022
Brief maatschappelijke organisaties: ‘Nederland, stop exportsteun voor gasproject in Mozambique’.
Vandaag stuurde een groep maatschappelijke organisaties uit Europa en uit Mozambique, waaronder Both ENDS, een brief naar de staatssecretaris Fiscaliteit en Belastingdiensten en naarde minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. In de brief roepen de organisaties op om de beslissing tot het verlenen van exportondersteuning ter waarde van bijna een miljard euro voor onder andere baggerbedrijf Van Oord, terug te trekken.
-
Brief / 28 juni 2022
Brief aan ministers: Force Majeure vereist heroverweging exportsteun gasproject in Mozambique
Op dinsdag 28 juni stuurde een groep maatschappelijke organisaties uit Europa en uit Mozambique, waaronder Both ENDS, een brief naar de staatssecretaris Fiscaliteit en Belastingdiensten en naar de minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. In de brief roepen de organisaties op om de beslissing tot het verlenen van exportondersteuning ter waarde van bijna een miljard euro voor onder andere baggerbedrijf Van Oord, terug te trekken.
Atradius DSB, de exportkredietverzekeraar die in naam van de Nederlandse Staat exportkredietverzekeringen verstrekt aan grote, risicovolle projecten, zegde deze steun vorig jaar toe aan het baggerbedrijf voor activiteiten in een omstreden gaswinningsproject in het noorden van Mozambique.
Voor de brief, zie de download-knop.
-
Evenement / 19 juni 2022, 12:30
"Geen Fossiele Financiën"-blok op de klimaatmars
Er gaat nog altijd veel meer geld naar de fossiele industrie dan naar duurzame oplossingen. Banken, pensioenfondsen, verzekeraars en overheden blijven investeren in de fossiele infrastructuur waarmee ze mens en natuur in gevaar brengen. Wij roepen daarom op dat financiële instellingen stoppen met het financieren van de klimaatcrisis.
Loop mee met ons blok tegen fossiele financiën op de volgende klimaatmars!
-
Blog / 27 mei 2022
Stap uit EACOP voordat het te laat is
Door Cindy Coltmanen Abigail Kyomuhendo
Deze week vond de aandeelhoudersvergadering van TotalEnergies plaats. Terwijl de aandeelhouders hun winst vierden, werden in Uganda, duizenden kilometers verderop, mensen van hun land verdreven voor Total's East African Crude Oil Pipeline (EACOP).
-
Nieuws / 19 mei 2022
Reactie op Kamerbrief over uitvoering van de Glasgowverklaring
Both ENDS en 95 andere organisaties* hebben vandaag een brief gestuurd aan Staatssecretaris van Financiën Marnix van Rij en de Minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking Liesje Schreinemacher om hen op te roepen de Glasgowverklaring onverkort na te komen. In deze verklaring, die Nederland en 33 andere landen tijdens de klimaattop in Glasgow hebben ondertekend, is afgesproken om direct publieke steun voor fossiele projecten te stoppen per eind 2022.
-
Nieuws / 25 april 2022
Input Both ENDS op Rondetafelgesprek ‘Klimaat en vergroening’
Both ENDS was aanwezig bij de 'Rondetafel over Klimaat en Vergroening', georganiseerd door minister Schreinemacher (Handel en Ontwikkelingssamenwerking). Het gesprek dient als input voor zowel de beleidsnota als het Internationale Klimaat- en Milieubeleid die ze de komende maanden beide zal presenteren. Ter voorbereiding van het gesprek deelden we onze visie op hoofdlijnen met haar.
-
Nieuws / 14 maart 2022
NGO-brief naar de Raad van de EU over afbouwen fossiele exportsteun
Vandaag roept de Raad van de EU (de EU-ministers van Financiën) alle EU-landen op om per eind 2023 een plan te hebben hoe ze exportsteun in lijn gaan brengen met de doelstelling van max 1,5C opwarming van de aarde. De Raad zal morgen een verklaring aannemen waarin die positie wordt uiteengezet. ECA-watch, een netwerk van maatschappelijke organisaties van over de hele wereld, roept in een brief de EU-Raad en de OESO op om bij hun inspanningen om fossiele exportsteun af te bouwen, meer rekening te houden met de urgentie van de klimaatcrisis.
-
Publicatie / 4 maart 2022
-
Nieuws / 4 maart 2022
Stand with Ukraine: verklaring van meer dan 450 organisaties uit 49 landen
Honderden organisaties uit tientallen landen hebben hun solidariteit betuigd met de Oekraïners in een collectieve oproep aan wereldregeringen om voor eens en voor altijd een einde te maken aan de productie van fossiele brandstoffen. Door de huidige crisis gebruikt Poetin olie- en gasgeld om het levensonderhoud te bedreigen en terreur aan te wakkeren met escalerend geweld, wat de rol van het fossiele brandstofsysteem bij het aanjagen van conflicten onderstreept.
-
Publicatie / 17 februari 2022
-
Voor de pers / 17 februari 2022
Exportsteun voor duurzame energie levert tot wel 30% meer banen op
Het overschakelen op het verzekeren van duurzame projecten zoals zon en wind via exportkredietverzekeraar Atradius DSB levert meer banen op dan doorgaan op de oude fossiele voet. Een dergelijke ambitieuze stop op fossiele projecten draagt niet alleen bij aan het aanpakken van klimaatverandering, het zorgt ook voor meer werkgelegenheid en verbetert de economische positie van Nederland in een snel veranderende wereld. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van denktank Cambridge Econometrics (CE) ¨Export Credit Support in The Netherlands: Fossil Phase Out and Job Impacts¨, in opdracht van Milieudefensie, Oil Change International (OCI) en Both ENDS.
-
Nieuws / 9 februari 2022
Brandbrief aan Nederlandse investeerders in Oegandese oliepijplijn
TotalEnergies en Chinese National Offshore Oil Cooperation (CNOOC) ontwikkelen momenteel in Oeganda een oliewinnings- en transportproject: East African Crude Oil Pipeline (EACOP). Het project – de aanleg van een verwarmde pijpleiding (EACOP) van maar liefst 1445 kilometer lang dwars door Oeganda en Tanzania om ruwe olie te kunnen exporteren, zorgt voor steeds meer mensenrechtenschendingen en milieuschade. Dat baart maatschappelijke organisaties in Oeganda en erbuiten zeer veel zorgen. Both ENDS heeft daarom samen met partnerorganisaties in Oeganda deze week een brandbrief gestuurd naar twaalf pensioenfondsen en vermogensbeheerders met investeringen in TotalEnergies and CNOOC.
-
Nieuws / 22 november 2021
E3F, ‘Exportfinanciering voor de Toekomst’ biedt Nederland mooie kansen
Exportondersteuning – en vooral die aan fossiele projecten – staat recentelijk flink in de belangstelling. En dat is maar goed ook, want alleen al in Nederland hebben we het over fossiele exportsteun ter waarde van 1,5 miljard euro per jaar. Tijdens de klimaattop in Glasgow lanceerde het Verenigd Koninkrijk een verklaring waarin zij beloven voor het einde van 2022 te stoppen met het verlenen van exportsteun aan fossiele projecten. Na enige aarzeling sloot ook Nederland zich aan bij de verklaring – die inmiddels al door bijna veertig landen en financiële instellingen is getekend.
-
Externe link / 17 november 2021
Stop exportondersteuning voor gasproject in Mozambique
Julio Bichehe Erneste van de Boerenvakbond Cabo Delgado Mozambique (UPC) sprak tijdens een side-event van COP26 in Glasgow over de negatieve effecten van exportsteun voor fossiele projecten voor de lokale bevolking en hun milieu, en over de noodzaak om juist projecten voor hernieuwbare energie te ondersteunen.
