De Klimaatzaak tegen Shell
Both ENDS is mede-eiser in de Klimaatzaak die Milieudefensie aanspant tegen Shell om het bedrijf er toe aan te zetten te stoppen met het veroorzaken van klimaatschade. Shell heeft al tientallen jaren kennis van de ernst van het klimaatprobleem, maar blijft toch inzetten op klimaatvervuilende olie- en gaswinning. Zo ondermijnt Shell de kans om de klimaatdoelen te behalen. Bedrijven hebben de verantwoordelijkheid om de maatschappij en het klimaat geen ernstige schade toe te brengen. Omdat Shell zelf geen verantwoordelijkheid neemt, stappen we samen naar de rechter. In het kort is onze eis dat Shell geen broeikasgassen meer uitstoot in 2050 en haar activiteiten volledig in lijn brengt met de klimaatdoelen die in het Parijsakkoord zijn vastgelegd.
Logische stap voor Both ENDS
Voor Both ENDS is het een logische stap om mede-eiser te zijn, want we werken al decennia - samen met lokale (milieu)organisaties in ontwikkelingslanden –aan het bestrijden van de gevolgen van het handelen van Shell en andere fossiele-industriebedrijven voor mensen in het buitenland. We vragen geen schadevergoeding, maar een koerswijziging om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen. Daarnaast hopen we dat deze zaak niet alleen leidt tot veranderingen bij Shell, maar ook bijandere olie- en gasbedrijven die de energietransitie in de weg staan.
De belangrijkste toegevoegde waarde van Both ENDS ten opzichte van de meeste andere mede-eisers is de link tussen mondiale klimaatverandering, de impact daarvan op natuur en milieu wereldwijd en de onevenredige impact op arme mensen in arme landen. We linken het tegengaan van klimaatverandering aan doelen op het gebied van armoedebestrijding wereldwijd, zoals de Sustainable Development Goals.
Vervuiling, vernietiging en klimaatverandering
Een bedrijf als Shell schaadt mensen in de landen waar haar activiteiten plaatsvinden op twee manieren. In de eerste plaats zijn de gevolgen van klimaatverandering - voor een belangrijk deel veroorzaakt door het gebruik van de producten van Shell - voor mensen in ontwikkelingslanden onevenredig ingrijpend. Daarnaast vernietigt de winning van fossiele brandstoffen op grote schaal ecosystemen, waardoor nog meer klimaatverandering wordt veroorzaakt en de middelen van bestaan van lokale bevolkingsgroepen ernstig worden ondermijnd. Waterbronnen raken vervuild en landbouw of visserij worden ernstig gehinderd. Het besluit om mede-eiser te zijn in deze zaak past binnen ons mandaat om op te komen voor alle mensen die direct te lijden hebben van de gevolgen van klimaatverandering.
Investeren in fossiel is kortetermijndenken
Klimaatverandering en –beleid was en is een rode draad in ons werk, juist en vooral omdat we ons richten op de armste en meest kwetsbare groepen in landen in het ‘globale zuiden’. Zij lijden het meest onder de gevolgen van klimaatverandering, terwijl ze er zelf het minst aan hebben bijgedragen. Wereldwijd is afgesproken dat de uitstoot van CO2 drastisch naar beneden moet om de opwarming van de aarde onder de anderhalve graad te houden. De belangrijkste voorwaarde om dat te bereiken, is het voorkomen van nieuwe uitstoot van broeikasgassen door het ‘onder de grond houden’ van fossiele reserves. Om in lijn te blijven met het Klimaatakkoord van Parijs, is doorgaan met het aanboren en exploiteren van nieuwe olie- en gasvelden en het bouwen van de daarbij benodigde infrastructuur, zoals Shell blijft doen, onverantwoord. Toch verleidt Shell overheden van landen met fossiele brandstofreserves te blijven investeren in deze sector. Omdat die investeringen zich onmogelijk laten terugverdienen als we klimaatdoelstellingen serieus willen nemen, moeten investeringen in duurzame energie nu voorrang krijgen.
Niet investeren in nieuwe olie- en gasvelden maar in hernieuwbare energie.
In extreem arme landen als Mozambique en Tanzania bijvoorbeeld, is Shell betrokken bij de ontwikkeling van een van de grootste gasvelden ter wereld voor de internationale markt. De armste bevolking heeft vooral last van deze projecten; ze krijgen te maken met de vernietiging van hun omgeving, de vervuiling van land en water, en veel mensen worden gedwongen te verhuizen. Zij delen niet mee in de gasopbrengsten waarmee Shell de overheden van deze landen verleidt. Door te blijven investeren in de fossiele sector en niet in te zetten op duurzame energie, dreigt voor deze landen een grote afhankelijkheid van export naar het buitenland en achterstand in de eigen ontwikkeling.
De juridische weg
In de dertig jaar dat we met partnerorganisaties in de hele wereld hebben gepleit en gestreden voor klimaatactie, hebben we gezien dat er in de dagelijkse praktijk van de fossiele industrie niets is veranderd. Sterker nog, de sector heeft er alles aan gedaan om positieve veranderingen tegen te werken. De fossiele-brandstoffensector wordt nauwelijks beperkt in het zoeken naar nieuwe olie- en gasvelden en kan gebruik maken van allerlei vormen van (financiële) overheidsondersteuning zonder zich te hoeven verantwoorden voor het aandeel dat zij heeft in de opwarming van de aarde. Ondertussen hebben steeds grotere groepen mensen dusdanig te lijden van de gevolgen van die opwarming dat hen het leven vrijwel onmogelijk wordt gemaakt. Wat ons betreft is de juridische weg dan ook een noodzakelijke manier om bedrijven zoals Shell aan te zetten tot echte actie, en we zijn blij dat we mede-eiser zijn in deze zaak.
Voor een uitgebreide versie van bovenstaande zie dit achtergronddocument
Wil je zelf ook mede-eiser worden? Dat kan via https://klimaatzaakshell.nl/word-mede-eiser
Voor meer informatie
Lees meer over dit onderwerp
-
Dossier
De toekomst van energie in Oeganda
In Oeganda heeft het overgrote deel van de inwoners op het platteland geen toegang tot elektriciteit, ondanks de vele stuwdammen, buitenlandse investeringen en grote overheidsuitgaven in energie, en nieuwe plannen voor waterkracht-, olie- en gasprojecten. Samen met onze lokale partners streven wij naar een duurzame energiestrategie voor Oeganda waarbij de behoeften en wensen van lokale gemeenschappen centraal staan.
-
Dossier
Gas in Mozambique
In 2011 werd in het noorden van Mozambique, in de kustprovincie Cabo Delgado, één van de grootste gasvoorraden ter wereld gevonden. Er wordt in totaal 25 miljard dollar geïnvesteerd om het gas te kunnen winnen. Tientallen multinationals en financiers zijn betrokken bij deze snelle ontwikkelingen. Voor mensen die in Cabo Delgado wonen is het heel moeilijk om enige invloed uit te oefenen op de plannen en activiteiten, terwijl zij de negatieve gevolgen ondervinden. Zij raken land kwijt door de komst van al deze bedrijven.
-
Dossier
De verduurzaming van pensioenfondsen
Pensioenfondsen hebben door hun gigantische vermogens veel invloed. Both ENDS wil daarom dat pensioenfondsen zoals ABP hun investeringen terugtrekken uit de fossiele industrie, en in plaats daarvan duurzaam gaan beleggen.
-
Dossier
Nederland en de SDG’s: Een betere wereld begint bij jezelf
In 2015 committeerden de lidstaten van de VN zich aan de vooruitstrevende Sustainable Development Goals (SDG's). In tegenstelling tot de voorgangers van deze doelen – de Millenniumdoelen - erkennen de SDG's het belang van gelijkheid binnen én tussen landen, van besluitvormingsprocessen waarin alle mensen erkend en gehoord worden, en van voor iedereen toegankelijke, onafhankelijk functionerende rechtssystemen.
-
Dossier
Paris Proof Export Support
Bijna tweederde van de exportkredietverzekeringen die Atradius DSB in de periode 2012 tot 2018 verleende, ging naar de fossiele-energiesector. Dat staat haaks op de klimaatafspraken van Parijs die Nederland heeft ondertekend.
-
Evenement / 16 november 2023, 20:00 - 22:00
Het mondiale klimaatdebat
Wat is de internationale impact van Nederlands klimaatbeleid en wat moet er de komende kabinetsperiode veranderen?
-
Brief / 4 mei 2023
Brief NGO's aan exportkredietverzekeraar: MVO-beleid moet steviger
De Nederlandse overheid verleent via haar exportkredietverzekeraar Atradius DSB (ADSB) exportsteun aan bedrijven die activiteiten in het buitenland ondernemen. De staat wil dat projecten die het verzekert geen negatieve gevolgen hebben voor mens en milieu en stelt daarom eisen rondom maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Over het MVO-beleid liep tot eind april een consultatie waarop een coalitie van dertien maatschappelijke organisaties uit binnen- en buitenland, waaronder Both ENDS en Milieudefensie, heeft gereageerd.
-
Publicatie / 15 maart 2023
-
Voor de pers / 9 maart 2023
Pensioenfondsen stemmen niet in lijn met eigen klimaatambities
Rectificatie door de auteurs 13 April 2023
De meeste Nederlandse pensioenfondsen en hun vermogensbeheerders stemmen in praktijk niet consequent vóór klimaatresoluties bij olie- en gasmaatschappijen en bij banken waarin ze investeren. Dat blijkt uit een rapport van Both ENDS en Groen Pensioen, dat vandaag uitkwam. Elf van de twaalf* geanalyseerde Nederlandse pensioenfondsen deden eerder publiekelijk uitspraken en toezeggingen over het aanpassen van hun beleid in lijn met het Klimaatakkoord van Parijs. Hun stemgedrag correspondeert niet voldoende met deze toezeggingen. Alleen pensioenfonds PME stemt 100% in lijn met de klimaattoezeggingen die het heeft gedaan.
-
Publicatie / 9 maart 2023
-
Nieuws / 7 maart 2023
Waarom Both ENDS meedoet aan oproep aan ING om te stoppen met het financieren van fossiel
Vandaag roepen 26 Nederlandse organisaties die klant zijn bij ING, de bank in een advertentie in De Volkskrant op zich volledig terug te trekken uit fossiele beleggingen en leningen. Both ENDS is één van de ondersteuners van de actie omdat deze helemaal in lijn is met een van de belangrijkste doelen die we nastreven: het stoppen van financiële ondersteuning van de fossiele sector, zoals afgesproken in het klimaatakkoord van Parijs (2015).
-
Nieuws / 23 februari 2023
Atradius DSB op het matje over exportsteun aan gasproject in Mozambique
Exportkredietverzekeraar Atradius DSB en de Nederlandse staat hebben onvoldoende geluisterd naar de zorgen van het maatschappelijk middenveld en de ambassade tijdens besluitvorming over een exportkredietverzekering aan baggerbedrijf Van Oord. Dat concludeert consultancybureau Proximities na onderzoek in opdracht van de Tweede Kamer. In maart 2021 besloot de Nederlandse staat, via exportkredietverzekeraar Atradius DSB, een verzekering ter waarde van 900 miljoen euro te verlenen aan Van Oord, voor het uitvoeren van baggerwerkzaamheden voor de kust van Noord-Mozambique: onderdeel van een gigantisch – en omstreden - gasproject.
-
Nieuws / 20 februari 2023
Bijna 60 organisaties sturen brief over fossiele exportsteun naar Tweede Kamer
Vandaag is een brief, ondertekend door bijna 60 organisaties uit landen die te maken hebben met de gevolgen van fossiele brandstofprojecten of solidair zijn, naar de leden van de Tweede Kamer gestuurd. Aanstaande donderdag vindt in de Tweede Kamer een debat plaats over Nederlandse exportkredietverzekeringen en het beleid eromheen. De organisaties roepen Nederlandse politici en beleidsmakers op zich te verzetten tegen elke vorm van exportsteun voor fossiele brandstofprojecten die door Nederlandse bedrijven in het buitenland, met name in het mondiale Zuiden, worden uitgevoerd.
-
Brief / 20 februari 2023
Brief van internationale maatschappelijke organisaties aan de Tweede Kamer: dicht de gaten in het Nederlandse beleid om de Glasgowverklaring uit te voeren.
In oktober 2022 publiceerde de Nederlandse regering een beleid ter uitvoering van de COP26-verklaring waarin ze beloofde om de overheidsfinanciering voor fossiele-brandstofprojecten in het buitenland eind 2022 stop te zetten. Helaas zitten er in het voorgestelde beleid nogal wat 'mazen' die het voor de Nederlandse overheid mogelijk maken om nog zeker een jaar grote fossiele projecten in het buitenland te blijven steunen. Deze projecten lopen vaak jaren en zullen nog tientallen jaren een negatieve impact hebben op de landen waar ze plaatsvinden.
-
Evenement / 18 januari 2023, 15:00 - 17:00
Kom naar het Grote Coherentiedebat in Nieuwspoort!
Om de duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG's) - onder andere op het gebied van armoedebestrijding en voedselschaarste - te bereiken kijkt de politiek vooral naar hoe ontwikkelingssamenwerking daaraan kan bijdragen. Maar dat is lang niet het hele verhaal. Nederland is zeer actief in het buitenland, in handel, investeringen, landbouw, veeteelt, infrastructuur, dienstverlening etc. Ook en juist dáár moet aan knoppen gedraaid worden om de SDG's te halen.
-
Brief / 15 december 2022
Geen exportsteun voor Santos FPSO
In oktober van dit jaar publiceerde de Nederlandse regering een beleid ter uitvoering van de COP26-verklaring waarin ze beloofde om fossiele exportsteun per eind 2022 stop te zetten. Ondanks deze toezegging overweegt Nederland een exportkredietverzekering te verlenen aan een FPSO-schip (Floating Production Storage and Offloading) - een varend olieplatform dat gedurende een periode van in elk geval 30 jaar olie en gas zal produceren voor de kust van Brazilië.
-
Brief / 16 november 2022
Both ENDS' aanbevelingen voor de Klimaattop 2022
Nederland draagt als groot handelsland en internationale investeerder flinke verantwoordelijkheid voor wereldwijde klimaatverandering, maar is tegelijkertijd deel van de oplossing. Om de ambities op het gebied van klimaat waar te maken, zou Nederland urgent een aantal cruciale stappen moeten nemen.
Both ENDS heeft deze stappen in de vorm van een aantal aanbevelingen op een rij gezet voor Kamerleden die op de COP27 aanwezig zijn, maar ook voor andere Nederlandse beleidmakers en geïnteresseerden.
-
Voor de pers / 3 november 2022
Kabinet breekt belofte om te stoppen met internationale financiering voor fossiele energie
Vandaag, een paar dagen voor de internationale Klimaattop in Egypte, heeft het kabinet nieuw beleid gepubliceerd dat invulling moet geven aan een internationale afspraak om te stoppen met internationale publieke financiering voor fossiele energie projecten. Both ENDS, Milieudefensie en Oil Change International stellen dat Rutte zijn belofte niet nakomt om per eind dit jaar te stoppen met fossiele exportsteun, maar in plaats daarvan nog een jaar de deur open laat staan voor nieuwe fossiele projecten. Volgens de milieuorganisaties dreigen de omvangrijke uitzonderingen de klimaatdoelen op het spel te zetten.
-
Nieuws / 24 oktober 2022
Opzeggen energieverdrag ECT door Nederland goed voor energietransitie wereldwijd
Het besluit van Minister voor Klimaat en Energie Rob Jetten om uit het Energy Charter Treaty (ECT) te stappen, is goed nieuws voor de energietransitie in Nederland én daarbuiten. Overheden van landen die zijn aangesloten bij dit verdrag kunnen daardoor de transitie naar duurzame energie vormgeven zonder dat ze bang hoeven te zijn voor claims door in Nederland gevestigde bedrijven.
-
Evenement / 19 oktober 2022, 18:00 - 21:30
Klimaattop: laat je horen en naar de onderhandeltafel!
De landen en personen die het minste bijdragen aan klimaatverandering hebben het meeste last hebben van overstromingen, droogte en andere milieurampen. Wie komt voor hen op bij de klimaattop die van 6-18 november in Egypte plaatsvindt? En wat zijn de onderwerpen waar het écht over moet gaan?