Pensioenfondsen stemmen niet in lijn met eigen klimaatambities
Rectificatie door de auteurs 13 April 2023
De meeste Nederlandse pensioenfondsen en hun vermogensbeheerders stemmen in praktijk niet consequent vóór klimaatresoluties bij olie- en gasmaatschappijen en bij banken waarin ze investeren. Dat blijkt uit een rapport van Both ENDS en Groen Pensioen, dat vandaag uitkwam. Elf van de twaalf* geanalyseerde Nederlandse pensioenfondsen deden eerder publiekelijk uitspraken en toezeggingen over het aanpassen van hun beleid in lijn met het Klimaatakkoord van Parijs. Hun stemgedrag correspondeert niet voldoende met deze toezeggingen. Alleen pensioenfonds PME stemt 100% in lijn met de klimaattoezeggingen die het heeft gedaan.
Geen enkel bedrijf in fossiele brandstoffen heeft een geloofwaardig bedrijfsplan dat strookt met de 1,5 graden-doelstellingen van Parijs. Pensioendeelnemers roepen hun pensioenfondsen al jaren op om zich terug te trekken uit de fossiele-brandstoffensector, maar in de praktijk komt daar te weinig van terecht. Sommige pensioenfondsen blijven bewust investeren in de sector, naar eigen zeggen om fossiele bedrijven met hun invloed als aandeelhouders de juiste richting in te kunnen duwen. Dit onderzoek toont aan dat pensioenfondsen die invloed daarvoor te weinig inzetten en dat hun engagement nauwelijks een koerswijziging oplevert bij fossiele bedrijven.
Ook banken uit fossiel
De onderzoekers concentreerden zich op het stemgedrag rond klimaatresoluties bij olie- en gasbedrijven en bij banken. Die laatste vervullen een sleutelpositie: fossiele projecten kunnen alleen worden uitgevoerd als er financiering voor wordt gevonden. Cindy Coltman, Both ENDS: "Elf van de twaalf pensioenfondsen en hun vermogensbeheerders die we onderzochten, geven met hun stem een te zwak signaal af. Om een realistische kans te maken om de opwarming van de aarde onder de 1,5 °C te houden, is het echt noodzakelijk dat pensioenfondsen stoppen met investeren in olie- en gasbedrijven en dat ze druk uitoefenen op banken om te stoppen met het financieren van de fossiele sector. En dat gebeurt dus niet voldoende."
Duidelijke verwachtingen
Pensioenfondsen stemmen normaal gesproken in gemiddeld 75% tot 98% van de gevallen vóór algemene resoluties, bijvoorbeeld over de benoeming van bestuursleden of over plannen vanuit het management. Dat percentage ligt in het geval van klimaatresoluties veel lager, zo blijkt uit het rapport. De meeste pensioenfondsen stemden in slechts 58% tot 89% van de gevallen vóór het klimaat.
Marjolein van Dillen, Groen Pensioen: "We zouden verwachten dat pensioenfondsen die zeggen klimaat serieus te nemen, vóór alle resoluties stemmen die een positief effect zullen hebben op het klimaat. Pensioenfondsen moeten af van hun angst om 'te sturend of te lastig' te zijn voor de bedrijven waarin ze beleggen, en duidelijk aangeven wat ze van deze bedrijven verwachten als het gaat om klimaatbeleid."
Invloed gebruiken
De onderzoekers vinden dat pensioenfondsen een heldere visie neer moeten zetten ten aanzien van fossiele en duurzame investeringen. Ook moeten ze de invloed die ze hebben veel krachtiger inzetten in het ombuigen van financiering richting de hernieuwbare-energiesector en richting klimaatoplossingen.
Coltman: "We hebben gezien dat pensioenfondsen wel degelijk echt leiderschap kunnen tonen: ABP en PME hebben hun investeringen in fossiele bedrijven al bijna helemaal afgebouwd. Dat betekent dat de pensioenfondsen die we onderzocht hebben, hun engagement nóg strenger zouden kunnen inzetten, of zich geheel moeten terugtrekken uit fossiel als ze echt iets willen veranderen. Wij vinden bovendien dat ze richting de pensioendeelnemers heel transparant zouden moeten zijn over hun plannen en voornemens daaromtrent. 'Business as usual' kan echt niet meer in een wereld die worstelt met enorme klimaatproblemen".
* De onderzochte pensioenfondsen zijn ABP, PFZW, PMT, BpfBouw, PWRI, PF Vervoer, Rabobank PF, BPL, PME, PNO Media, SPH en SPMS
Thema's
Lees meer over dit onderwerp
-
Dossier /Naar een sociaal en ecologisch rechtvaardige energietransitie
Om de klimaatcrisis aan te pakken moeten we dringend overschakelen van fossiele brandstoffen naar schone, hernieuwbare energie. Deze overgang gaat echter niet alleen over het veranderen van energiebronnen. Het vereist een inclusief en eerlijk proces dat systemische ongelijkheden en veeleisende consumptiepatronen aanpakt, dat prioriteit geeft aan ecologische en sociale rechtvaardigheid en dat fouten uit het verleden niet herhaalt.
-
Dossier /De verduurzaming van pensioenfondsen
Pensioenfondsen hebben door hun gigantische vermogens veel invloed. Both ENDS wil daarom dat pensioenfondsen zoals ABP hun investeringen terugtrekken uit de fossiele industrie, en in plaats daarvan duurzaam gaan beleggen.
-
Publicatie / 9 March 2023
-
Nieuws / 1 May 2019Persbericht: ABP nog steeds op ramkoers met klimaatdoelen Parijs
Amsterdam 1 mei 2019 - Het verslag ‘verantwoord beleggen’ dat ABP vandaag uitbrengt suggereert dat het pensioenfonds goed op weg is wat betreft duurzaamheid van zijn beleggingen. Uit een analyse van Fossielvrij NL, Both ENDS, urgewald en Greenpeace blijkt echter dat ABP nog steeds op ramkoers ligt met de klimaatdoelen van Parijs. Eind 2018 investeerde ABP nog altijd 16,5 miljard euro in de fossiele industrie. ABP’s beleggingen in de 44 grootste klimaatvervuilers ter wereld namen tussen 2016 en 2018 zelfs toe.
-
Voor de pers / 14 May 2017Rapport: koleninvestering van ABP is een groot probleem
Pensioenfonds ABP investeerde eind 2016 zo’n twee miljard euro méér in de fossiele energie-industrie dan het jaar ervoor. Dat blijkt uit het rapport ‘Dirty & Dangerous: the fossil fuel investments of Dutch pension fund ABP’, dat vandaag is gepubliceerd door Both ENDS, het Duitse urgewald en Fossielvrij NL. Het rapport bekritiseert deze investeringen vanwege de impact op het klimaat en de rampzalige gevolgen voor de mensen in de gebieden waar kolen, olie en gas worden gewonnen.
-
Publicatie / 14 May 2017
-
Publicatie / 15 March 2023
-
Nieuws / 20 February 2023Bijna 60 organisaties sturen brief over fossiele exportsteun naar Tweede Kamer
Vandaag is een brief, ondertekend door bijna 60 organisaties uit landen die te maken hebben met de gevolgen van fossiele brandstofprojecten of solidair zijn, naar de leden van de Tweede Kamer gestuurd. Aanstaande donderdag vindt in de Tweede Kamer een debat plaats over Nederlandse exportkredietverzekeringen en het beleid eromheen. De organisaties roepen Nederlandse politici en beleidsmakers op zich te verzetten tegen elke vorm van exportsteun voor fossiele brandstofprojecten die door Nederlandse bedrijven in het buitenland, met name in het mondiale Zuiden, worden uitgevoerd.
-
Evenement / 19 June 2022, 12:30"Geen Fossiele Financiën"-blok op de klimaatmars
Er gaat nog altijd veel meer geld naar de fossiele industrie dan naar duurzame oplossingen. Banken, pensioenfondsen, verzekeraars en overheden blijven investeren in de fossiele infrastructuur waarmee ze mens en natuur in gevaar brengen. Wij roepen daarom op dat financiële instellingen stoppen met het financieren van de klimaatcrisis.
Loop mee met ons blok tegen fossiele financiën op de volgende klimaatmars!
-
Voor de pers / 9 May 2018ABP belooft groen maar houdt vast aan fossiel
Pensioenfonds ABP investeerde in 2017 500 miljoen euro méér in kolen, olie en gas dan het jaar ervoor; in totaal 10,9 miljard euro. Dit blijkt uit nieuw onderzoek van Both ENDS, Fossielvrij NL en urgewald. De investeringen in fossiel staan niet alleen in schril contrast met de claim van het pensioenfonds dat het grote successen boekt in zijn klimaatbeleid, maar druisen ook in tegen het klimaatakkoord van Parijs. In tegenstelling tot de internationale koplopers onder de pensioenfondsen, blijft ABP onverminderd investeren in de fossiele-energiesector.
-
Publicatie / 9 May 2018
-
Publicatie / 9 May 2018
-
Nieuws / 9 July 2024Burgerinitiatief: Afscheid van fossiel
De klimaatcrisis laat zich niet langer negeren. Met recordtemperaturen en ongekend extreme weersomstandigheden zien we overal ter wereld de verwoestende effecten van klimaatverandering. Nederland heeft recent te maken gehad met zowel ongekende hittegolven als aanhoudende regenval die onze agrarische sector hard heeft getroffen. Deze gebeurtenissen maken pijnlijk duidelijk: we moeten nú handelen.
-
Nieuws / 2 February 2020Hoe word je een fossielvrije investeerder
De wereld moet van fossiele brandstoffen af, maar er wordt momenteel nog volop in de sector geïnvesteerd. Beleggers uit alle hoeken, zoals banken, verzekeraars en pensioenfondsen lijken huiverig om de overstap te maken naar duurzame energie en weten niet goed waar te beginnen. Samen met de organisaties DivestInvest Network en Sustainable Energy (Denemarken) publiceerde Both ENDS in de herfst van 2019 het rapport ‘Managed Decline of Fossil Fuel Businesses’, waarin vijf criteria zijn beschreven om te toetsen of bedrijven in de fossiele sector actief werken aan het afbouwen van hun fossiele activiteiten. De vijf criteria helpen investeerders beleggingen te kiezen die in lijn zijn met het Parijsdoel ‘max 1,5 graden Celsius opwarming’. We spraken met Lars Jensen, Senior Analist bij Sustainable Energy en hoofdauteur van het rapport.
-
Publicatie / 14 May 2017
-
Nieuws / 13 November 2023De buitenlandse financiers van de Argentijnse lithiumkoorts: steun van exportkredietinstellingen voor lithiummijnbouw
De wereld heeft zeer dringend behoefte aan de overstap van fossiele brandstoffen naar duurzame energie. Deze enorme verandering plaatst het Mondiale Zuiden – opnieuw – in het middelpunt, dit keer voor de levering van de zogenaamde 'kritische mineralen', zoals litium uit Argentinië, die nodig zijn voor deze energietransitie.
-
Publicatie / 13 November 2023
-
Voor de pers / 24 October 2019Persbericht: Deze vijf criteria helpen investeerders te kiezen voor groen
Persbericht 24 oktober 2019
Vanaf vandaag kunnen investeerders aan de hand van vijf criteria toetsen of bedrijven in de fossiele sector actief werken aan het afbouwen van hun fossiele activiteiten. Nog teveel investeerders lijken huiverig om de overstap te maken naar een rendabele toekomst van duurzame energie, en daar moeten deze criteria bij helpen. De organisaties DivestInvest Network, Sustainable Energy (Denemarken) en Both ENDS (Nederland) publiceren vandaag het rapport 'Managed Decline of Fossil Fuel Businesses', waarin de vijf criteria zijn beschreven. Zo helpen ze investeerders beleggingen te kiezen die in lijn zijn met het Parijsdoel 'max 1,5 graden Celsius opwarming'. Het advies wordt met opzet gepresenteerd op de World Pension Summit, want vooral investeerders van pensioenfondsen kunnen hier meer verantwoordelijkheid in nemen.
-
Publicatie / 24 October 2019
-
Voor de pers / 22 June 2020Persbericht - Klimaatbeweging: “Pensioenfondsen, stop met investeren in fossiel gas”
Amsterdam / Kopenhagen - Verantwoord ondernemen betekent in deze tijd van toenemende klimaatcrisis dat ook investeringen in gas zo snel mogelijk moeten worden afgebouwd. In een wereld waarin maximaal 1,5 graden Celsius opwarming de norm is, kan fossiel gas geen 'overgangsbrandstof' naar duurzame energie zijn. Dat zeggen de vijf Europese milieuorganisaties Both ENDS, het Deense AnsvarligFremtid, Fossil Free Sweden, Fossil Free Berlin en het Italiaanse Re:Common tegen pensioenfondsen in hun land die nog steeds investeren in fossiele gasbedrijven. Die boodschap ondersteunen ze met een nieuwe campagne genaamd 'Gas Free Pensions', die vandaag wordt gelanceerd.
