Bescherming voor klimaatvervuilers: Nederlandse investeringsverdragen als obstakel voor de energietransitie

Danielle Hirsch, directeur Both ENDS, vertelt in een halve minuut waarom Both ENDS het belangrijk vindt dat er aandacht komt voor de (grote) invloed die Nederlandse handel en investeringen hebben op klimaatverandering wereldwijd. Daarom liepen wij mee in de Klimaatmars die op 10 maart 2019 in Amsterdam plaatsvond.

Den Haag, 5 april 2019 – Shell is gedagvaard wegens klimaatschade. Milieudefensie, zes mede-eisende organisaties en 17.379 Nederlanders eisen dat Shell handelt in lijn met de klimaatdoelen uit het Parijsakkoord. Het is voor het eerst dat van een bedrijf geëist wordt dat het zich houdt aan de klimaatdoelen. De dagvaarding werd vanmiddag aan Shell overhandigd door de organisaties en een grote groep mede-eisers.

Amsterdam, 12 februari 2018 – Vandaag sluiten zes organisaties zich officieel aan bij de klimaatzaak tegen Shell die Milieudefensie op 4 april 2018 aankondigde. Met een gezamenlijke brief aan Shell stellen de organisaties Shell aansprakelijk voor het aanrichten van wereldwijde klimaatschade. Nederlanders die ook willen dat Shell stopt met het veroorzaken van klimaatschade kunnen mede-eiser worden via  https://klimaatzaakshell.nl/word-mede-eiser

Vandaag brengen Milieudefensie en Both ENDS een rapport uit 'Bescherming voor klimaatvervuilers: Nederlandse investeringsverdragen als obstakel voor de energietransitie'. Het rapport concludeert onder andere dat de vijf grootste olie- en gasbedrijven in de wereld minimaal 140 brievenbusfirma's in Nederland hebben waarmee ze aanspraak kunnen maken op investeringsbescherming. 

Gezamenlijk persbericht van Both ENDS en Fossielvrij NL - 26 maart 2019

Een groep van 22 vermogende Nederlanders heeft besloten om al hun persoonlijk vermogen weg te halen uit de top 200 olie-, gas- en kolenbedrijven. In totaal gaat het om een persoonlijk vermogen van ongeveer 200 miljoen euro. De 'pledgers' beloven om binnen nu en drie tot vijf jaar al hun investeringen weg te halen uit de fossiele industrie. Ze geven daarmee een duidelijk signaal af dat zij niet willen dat hun vermogen bijdraagt aan het veroorzaken van desastreuze klimaatverandering.

Glasgow – Vandaag, tijdens de klimaattop in Glasgow kondigden meer dan 20 landen en instellingen, waaronder de Europese Investeringsbank, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Denemarken, aan voor eind 2022 te zullen stoppen met internationale publieke financiering (ontwikkelingsgeld en exportsteun) voor olie-, gas- en steenkoolprojecten. Tezamen zijn de ondertekenaars verantwoordelijk voor meer dan USD 15 miljard per jaar aan internationale steun voor fossiel. Nederland heeft het statement niet ondertekend. De Nederlandse ontwikkelingsbank, FMO, doet wel mee.

Beloon risicovol internationaal ondernemen in groen en stop met de hulp aan de internationale fossiele industrie

Het klimaat is ‘hot’. Iedereen praat erover. ‘Iedereen doet wat’ roept de overheid in haar recent gestarte publiekscampagne. Goed plan. Laten we echt wat doen. Te beginnen met een stop op onze ondersteuning van de internationale handel door onze eigen Nederlandse multinationals in fossiele energie. Een kans van 1,5 miljard euro waarmee we klimaatverandering op internationale schaal kunnen tegengaan en tegelijkertijd onze innovatieve ondernemers een impuls kunnen geven. Vandaag aan de Vergeten Klimaattafel gaat het over de kansen voor Nederland om echt impact te hebben. En die kansen zijn gigantisch. Want ons grote geld en onze invloed zit in het buitenland.

Eerder deze maand heeft het Energy Charter Treaty (ECT) besloten te stoppen met de geografische uitbreiding naar nieuwe lidstaten, in afwachting van de afronding van een lopend moderniseringsproces binnen het ECT. Both ENDS en onze partner SEATINI, die onder andere voor deze stop hebben gepleit, verwelkomen dit besluit.

Nu het Verenigd Koninkrijk aankondigt te stoppen met exportsteun voor fossiele projecten, is er voor Nederland geen excuus meer om af te wachten. Dat vinden milieuorganisaties Both ENDS, Oil Change International en Milieudefensie. Dat is nodig voor de klimaatafspraken van het Parijsakkoord. Komende week stemt de Kamer over moties om een einde te maken aan de exportsteun voor winning, verwerking en transport van olie, gas en kolen.

Eind 2020 zegde Staatssecretaris Vijlbrief in een debat in de Tweede Kamer toe om scenario's te ontwikkelen om de exportkredietverzekering van de Nederlandse staat in lijn te brengen met het klimaatakkoord van Parijs. Een mooie stap in de goede richting, en naar aanleiding daarvan organiseren de ministeries van Financiën en Buitenlandse Zaken aanstaande vrijdag 19 februari een stakeholdermeeting. De toezegging en de meeting zijn uitkomsten van jarenlange en steeds grotere druk vanuit Both ENDS en andere maatschappelijke organisaties om dit belangrijke instrument om buitenlandse investeringen te stimuleren, te verduurzamen.

Op 12 december jl. kondigde het Verenigd Koninkrijk aan te stoppen met exportsteun voor fossiele projecten. Both ENDS is daar blij mee en vindt dat Nederland zo snel mogelijk dit goede voorbeeld moet volgen. Samen met organisaties in Europa en ver daarbuiten maken we ons al jaren hard voor het verduurzamen van exportsteun en andere financiële instrumenten van de overheid. De eerste en meest belangrijke stap daarin is het stoppen met het stimuleren van de fossiele brandstoffensector, en in plaats daarvan juist ondersteuning te bieden aan de ontwikkeling van duurzame energieopwekking.

Volgende week begint de Klimaatzaak die Milieudefensie tegen Royal Dutch Shell heeft aangespannen om het bedrijf te dwingen te stoppen met het veroorzaken van gevaarlijke klimaatverandering en een meer duurzame koers te gaan varen. Zes Nederlandse organisaties besloten mede-eiser te worden. Onder hen ActionAid en Both ENDS, organisaties die buiten de Nederlandse grenzen werken aan mensenrechten, gendergelijkheid, milieu en duurzame ontwikkeling. Op het eerste gezicht niet heel voor de hand liggend? Juist wel, zeggen Nils Mollema (ActionAid) en Niels Hazekamp (Both ENDS).

Olie- en gasbedrijven beweren vaak dat zij een deel van de oplossing voor de klimaatcrisis zijn, maar de realiteit is heel anders. In deze vandaag uitgekomen publicatie worden de huidige klimaatplannen van acht van de grootste olie- en fossielgasbedrijven - BP, Chevron, Eni, Equinor, ExxonMobil, Repsol, Shell en Total - geanalyseerd. En wat blijkt: met geen enkele van de in het onderzoek geëvalueerde klimaatstrategieën, plannen en toezeggingen wordt het belangrijkste klimaatdoel van Parijs - de opwarming van de aarde moet onder 1,5 graden Celcius blijven - gehaald.