Input Both ENDS op Rondetafelgesprek ‘Klimaat en vergroening’
Both ENDS was aanwezig bij de 'Rondetafel over Klimaat en Vergroening', georganiseerd door minister Schreinemacher (Handel en Ontwikkelingssamenwerking). Het gesprek dient als input voor zowel de beleidsnota als het Internationale Klimaat- en Milieubeleid die ze de komende maanden beide zal presenteren. Ter voorbereiding van het gesprek deelden we onze visie op hoofdlijnen met haar.
Hoofdlijnen inbreng Both ENDS
De welvaart van Nederland wordt voor één derde buiten onze grenzen verdiend. De inschatting van het PBL is dat de klimaatuitstoot die onze handels- en investeringsactiviteiten veroorzaken, twee maal zo groot is als de uitstoot binnen onze eigen grenzen. Recentelijk berekende de EU dat de Nederlandse klimaat- en milieuafdruk de grootste is van Europa. Het CBS, in haar Monitor Brede Welvaart, concludeerde al eerder dat onze economische activiteiten een bijdrage leveren aan de groei in armoede en ongelijkheid wereldwijd.
Het is een grote stap voorwaarts dat het coalitieakkoord sterke ambities toont op klimaat, óók binnen het brede buitenlandbeleid. Want dankzij onze startpositie als achterblijver, hebben juist wij ruime mogelijkheden om op korte termijn ons buitenlandbeleid significant en versneld te vergroenen. Er liggen daarvoor tal van concrete mogelijkheden binnen de nexus tussen handel en hulp, waarmee snel concrete resultaten kunnen worden geboekt omdat ze voortbouwen op processen die het Ministerie nu al ondersteunt.
Voor vergroening is geld nodig. Geld, dat er binnen het huidige OS-budget simpelweg niet is. Immers, dat budget staat, zeker na het uitbreken van het Oekraïne-conflict dat nu al grote vluchtelingenstromen op gang heeft gebracht en grote risico's met zich meebrengt voor hongersnoden en groeiend conflict, nu al onder grote druk. Het goede nieuws is dat er ook niet direct méér geld nodig binnen de nexus handel en hulp. Het Ministerie kan inzetten op het verleggen van bestaande financieringsstromen, weg van fossiel, richting vergroening en circulaire economische activiteiten. Ook kunnen, door een vergroening van de internationale afspraken op het gebied van handel en investeringen, markten waarop Nederland actief is, gestuurd worden richting klimaatneutrale en duurzame internationale handelsrelaties en waardeketens. Als markten vergroening steunen en (klimaat)vervuiling niet langer belonen, kunnen publieke middelen veel effectiever worden ingezet.
Vanuit de ambitie om een antwoord te formuleren op de uitdagingen van de klimaatcrisis en vergroening te versnellen via nexus handel en hulp, zien we de volgende aandachtsgebieden:
a) Vergroening handels- en investeringsverdragen, incl:
- verlaten van Energy Charter Treaty
- integreren van bindende klimaatafspraken in alle handelsverdragen die nu herziend worden of in onderhandeling zijn;
b) Divestment uit fossiel en vergroening van alle geldstromen en bijbehorende activiteiten, incl.
- exportondersteuning, Invest International, financiering van Wereldbank, IFC en andere internationale financiële instellingen
- vergroening diplomatieke activiteiten/ economische diplomatie
c) Versnellen vergroening door opschaling bestaande initiatieven, door
- dat deel van het Nederlandse bedrijfsleven dat duurzaamheid en MVO als doel heeft omarmd en niet langer ziet als een randvoorwaarde, zowel financieel als via economische diplomatie te steunen in het ontwikkelen van internationale economische en handelsrelaties
- bestaande innovatieve financieringsmechanismen te steunen, zoals al gebeurd vanuit verschillende strategische partnerschappen, en wat nu navolging vindt in de filantropie
- bestaande financieringsmechanismen, incl. FMO, InvestInternational, de exportkredietverzekering en IFIs te verplichten en snel groeiend % van hun kapitaal te besteden aan lokale, groene initiatieven
- te investeren in 'fit for purpose' infrastructuur, incl. infrastructuur gericht op ontwikkeling lokale markten en regionale waardeketens
d) Blijvende versterking maatschappelijk middenveld, incl. bescherming van 'civic space' en mensenrechtenverdediger, die, in lijn met de conclusies van het laatste IPCC-rapport, concrete actie ondernemen om de klimaatcrisis tegen te gaan, zowel in de vorm van protest en verzet tegen nieuwe klimaatvervuilende activiteiten, als door duurzame energie- en voedselalternatieven te ontwikkelen en te implementeren, incl:
- het versterken van inclusieve besluitvormingsmechanismen in alle klimaatgerelateerde financieringsbeslissingen, zoals nu al de ambitie is binnen het Green Climate Fund
- het ondersteunen van beschermingsmechanismen voor mensenrechtenverdedigers door bestaande sociale, juridische en veiligheidsstructuren te versterken
- verder versterking van de gender focus binnen de klimaatportefeuille, zowel financieel als procesmatig, waarbij vrouwen niet langer slechts gezien worden als slachtoffer van klimaatverandering, maar als lokaal, nationaal en internationaal leiders in de transitie naar groene en eerlijke samenlevingen
Meer informatie:
Het gehele document inclusief de vragen en antwoorden uit de Concept Note
Voor meer informatie
Lees meer over dit onderwerp
-
Evenement / 18 januari 2023, 15:00 - 17:00
Kom naar het Grote Coherentiedebat in Nieuwspoort!
Om de duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG's) - onder andere op het gebied van armoedebestrijding en voedselschaarste - te bereiken kijkt de politiek vooral naar hoe ontwikkelingssamenwerking daaraan kan bijdragen. Maar dat is lang niet het hele verhaal. Nederland is zeer actief in het buitenland, in handel, investeringen, landbouw, veeteelt, infrastructuur, dienstverlening etc. Ook en juist dáár moet aan knoppen gedraaid worden om de SDG's te halen.
-
Externe link / 30 september 2019
Podcast met Danielle Hirsch op Springtij: "Een hard debat brengt je verder in je eigen denken"
Luister naar het interview over leiderschap in Impact met Daniëlle Hirsch op Springtij. Wat zijn haar drijfveren om telkens weer het debat aan te gaan over klimaatverandering en de invloed daarop van de Nederlandse economie in binnen- en buitenland? "Ik put inspiratie uit de relaties met al die mensen over de hele wereld die op hun eigen plek werken aan duurzame, eerlijke oplossingen."
-
Dossier
Nederland en de SDG’s: Een betere wereld begint bij jezelf
In 2015 committeerden de lidstaten van de VN zich aan de vooruitstrevende Sustainable Development Goals (SDG's). In tegenstelling tot de voorgangers van deze doelen – de Millenniumdoelen - erkennen de SDG's het belang van gelijkheid binnen én tussen landen, van besluitvormingsprocessen waarin alle mensen erkend en gehoord worden, en van voor iedereen toegankelijke, onafhankelijk functionerende rechtssystemen.
-
Nieuws / 14 maart 2021
Stem voor het klimaat!
Verschillende collega's van Both ENDS maakten vandaag op verschillende locaties lawaai voor het klimaat tijdens het klimaatalarm. Onze collega Annelieke Douma gaf in Haarlem een korte speech over de grote rol die Nederland speelt in klimaatverandering en milieudegradatie buiten onze grenzen. Ze gaf daarbij een aantal suggesties die het Nederlandse buitenlandbeleid meteen al een heel stuk klimaatvriendelijker zouden maken. Hieronder de tekst die door haar werd uitgesproken.
-
Blog / 16 februari 2021
Nederland kan veel bijdragen aan verduurzaming van landbouw – nationaal én internationaal
Door Karin van BoxtelAls Nederland haar landbouw en veeteelt wil verduurzamen en wil zorgen dat boeren een eerlijke prijs voor hun producten krijgen, zal ons land ook buiten de grenzen moeten kijken. Nederland is de op één na grootste exporteur van landbouwproducten ter wereld. We hebben grote impact, omdat we via onze handelsrelaties een intensief landbouwsysteem in stand houden dat leidt tot de vernietiging van ecosystemen en dat lokale productie ondermijnt. De voetafdruk van de Nederlandse economie is, mede door de handel in landbouwproducten, groot en groeiende. Dat moet en kan anders:Nederland heeft namelijk een goede uitgangspositie om de noodzakelijke landbouwtransitie aan te voeren. Gelukkig bieden de verkiezingsprogramma's die op tafel liggen, daarvoor genoeg aanknopingspunten. Een nieuwe coalitie kan dus voortvarend aan de slag.
-
Nieuws / 19 mei 2020
Effectieve aanpak van COVID-19 vraagt om een mondiale reset
Op maandag 11 mei publiceerde de Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV) op verzoek van de regering een spoedadvies over een effectieve Nederlandse bijdrage aan de mondiale strijd tegen het coronavirus. Samen met bedrijven, wetenschappers en milieu-, mensenrechten en ontwikkelingsorganisaties presenteert Both ENDS vandaag een reactie op dit advies, waarin we een aantal suggesties doen zodat we juist nu investeren in landen en mensen die onvoldoende middelen hebben om de crisis effectief te lijf te gaan.
-
Blog / 29 januari 2019
Maak klimaatdebat onderdeel van ons buitenlandbeleid
Door Daniëlle HirschHet klimaatdebat blijft steken in wat we binnen Nederland kunnen veranderen en raakt niet aan ons gedrag in het buitenland. Dat is een gemiste kans. Juist omdat ons handelsmodel zo invloedrijk en tegelijk vervuilend is, kunnen veranderingen in dat beleid ook meteen effect hebben.
-
Publicatie / 2 november 2021
-
Evenement / 14 oktober 2020, 20:30 - 21:30
A Just Transition #1: Een nog ongemakkelijkere waarheid
Kan onze energie- en landbouwtransitie eerlijker? Zodat we landen in Afrika, Azië en Zuid-Amerika niet juist afhankelijker maken van olie en gas, mijnbouw en destructieve landbouw? Both ENDS' directeur Danielle Hirsch, Donald Pols (Milieudefensie), Harjeet Singh (Action Aid) en klimaatgezant Marcel Beukeboom gaan in gesprek over het gebrek aan klimaatrechtvaardigheid, financiële gereedschappen voor een eerlijke transitie, duurzame mythes en corporate accountability.
-
Brief / 24 juni 2022
Brief aan minister Schreinemacher over internationale klimaatstrategie
De minister voor Internationale Handel en Ontwikkelingssamenwerking werkt aan een Internationale Klimaatstrategie. Een groep van negen Nederlandse maatschappelijke organisaties waaronder Both ENDS, roept vandaag in een brief (zie download-knop) op tot een strategie die de impact van onze uitstoot op ontwikkelingslanden beperkt en die de miljoenen mensen in de meest kwetsbare posities in staat stelt te overleven op een warmere aarde.
-
Brief / 4 mei 2020
Brief aan Minister Kaag met vijf aanbevelingen om de SDG’s en het Klimaatakkoord te halen
De coronacrisis laat zien dat onze huidige economie onlosmakelijk verbonden is met vervuiling van de aarde en mensen over de hele wereld in zeer kwetsbare posities brengt. Both ENDS en MVO Nederland – maken ons vooral zorgen over wat we horen over mensenrechten, klimaat en milieu. In een brief aan Minister Kaag roepen we op om nu in te zetten op de Sustainable Development Goals (SDG's) en het klimaatakkoord.
-
Voor de pers / 4 november 2021
Onder andere VS, Canada en VK, stoppen met internationale steun voor fossiel, Nederland doet niet mee
Glasgow – Vandaag, tijdens de klimaattop in Glasgow kondigden meer dan 20 landen en instellingen, waaronder de Europese Investeringsbank, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Denemarken, aan voor eind 2022 te zullen stoppen met internationale publieke financiering (ontwikkelingsgeld en exportsteun) voor olie-, gas- en steenkoolprojecten. Tezamen zijn de ondertekenaars verantwoordelijk voor meer dan USD 15 miljard per jaar aan internationale steun voor fossiel. Nederland heeft het statement niet ondertekend. De Nederlandse ontwikkelingsbank, FMO, doet wel mee.
-
Blog / 19 september 2019
Er ligt een kans van 1,5 miljard euro op de Vergeten Klimaattafel
Door Daniëlle HirschBeloon risicovol internationaal ondernemen in groen en stop met de hulp aan de internationale fossiele industrie
Het klimaat is ‘hot’. Iedereen praat erover. ‘Iedereen doet wat’ roept de overheid in haar recent gestarte publiekscampagne. Goed plan. Laten we echt wat doen. Te beginnen met een stop op onze ondersteuning van de internationale handel door onze eigen Nederlandse multinationals in fossiele energie. Een kans van 1,5 miljard euro waarmee we klimaatverandering op internationale schaal kunnen tegengaan en tegelijkertijd onze innovatieve ondernemers een impuls kunnen geven. Vandaag aan de Vergeten Klimaattafel gaat het over de kansen voor Nederland om echt impact te hebben. En die kansen zijn gigantisch. Want ons grote geld en onze invloed zit in het buitenland.
-
Nieuws / 29 augustus 2018
Klimaatakkoord moet over landsgrenzen heen kijken
In juli van dit jaar werden de contouren van het Klimaatakkoord gepresenteerd. Daar is door veel partijen hard aan gewerkt, en er zijn een aantal stevige afspraken gepresenteerd. ActionAid, SOMO en Both ENDS vinden dat er één heel belangrijk punt onderbelicht blijft, namelijk de internationale dimensie van klimaatbeleid. Anders gezegd: we moeten voorkomen dat de transitie die wij hier inzetten, schadelijke gevolgen heeft in het buitenland, en financiële publieke ondersteuning aan de fossiele sector afbouwen.
-
Nieuws / 7 oktober 2018
Onze directeur op nummer 52 in de Duurzame 100!
Wij zijn apetrots dat onze directeur Daniëlle Hirsch dit jaar wederom is opgenomen in de Duurzame 100 van Dagblad Trouw en ook nog eens meer dan veertig plekken is gestegen! Danielle staat onder andere op deze plek in de lijst om haar kritiek op de vaak destructieve rol die Nederland als handelsnatie en grote veroorzaker van CO2-uitstoot in de wereld speelt (daarbij vaak gesteund door de overheid), maar ook om haar constructieve houding als het gaat om het vinden van alternatieven en oplossingen.
-
Nieuws / 28 juni 2022
Brief maatschappelijke organisaties: ‘Nederland, stop exportsteun voor gasproject in Mozambique’.
Vandaag stuurde een groep maatschappelijke organisaties uit Europa en uit Mozambique, waaronder Both ENDS, een brief naar de staatssecretaris Fiscaliteit en Belastingdiensten en naarde minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. In de brief roepen de organisaties op om de beslissing tot het verlenen van exportondersteuning ter waarde van bijna een miljard euro voor onder andere baggerbedrijf Van Oord, terug te trekken.
-
Brief / 28 juni 2022
Brief aan ministers: Force Majeure vereist heroverweging exportsteun gasproject in Mozambique
Op dinsdag 28 juni stuurde een groep maatschappelijke organisaties uit Europa en uit Mozambique, waaronder Both ENDS, een brief naar de staatssecretaris Fiscaliteit en Belastingdiensten en naar de minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. In de brief roepen de organisaties op om de beslissing tot het verlenen van exportondersteuning ter waarde van bijna een miljard euro voor onder andere baggerbedrijf Van Oord, terug te trekken.
Atradius DSB, de exportkredietverzekeraar die in naam van de Nederlandse Staat exportkredietverzekeringen verstrekt aan grote, risicovolle projecten, zegde deze steun vorig jaar toe aan het baggerbedrijf voor activiteiten in een omstreden gaswinningsproject in het noorden van Mozambique.
Voor de brief, zie de download-knop.
-
Nieuws / 9 februari 2022
Brandbrief aan Nederlandse investeerders in Oegandese oliepijplijn
TotalEnergies en Chinese National Offshore Oil Cooperation (CNOOC) ontwikkelen momenteel in Oeganda een oliewinnings- en transportproject: East African Crude Oil Pipeline (EACOP). Het project – de aanleg van een verwarmde pijpleiding (EACOP) van maar liefst 1445 kilometer lang dwars door Oeganda en Tanzania om ruwe olie te kunnen exporteren, zorgt voor steeds meer mensenrechtenschendingen en milieuschade. Dat baart maatschappelijke organisaties in Oeganda en erbuiten zeer veel zorgen. Both ENDS heeft daarom samen met partnerorganisaties in Oeganda deze week een brandbrief gestuurd naar twaalf pensioenfondsen en vermogensbeheerders met investeringen in TotalEnergies and CNOOC.
-
Nieuws / 31 mei 2021
Brief aan onderhandelaars formatie: Stop exportsteun voor fossiele projecten!
Nederland moet zo snel mogelijk stoppen met het verlenen van exportsteun aan Nederlandse bedrijven voor vervuilende, fossiele projecten in het buitenland. Daarover schreef een brede coalitie van nationale en internationale maatschappelijke organisaties onder leiding van Both ENDS, Milieudefensie en Oil Change International afgelopen vrijdag 28 mei een brief naar de onderhandelaars in de formatie. De exportsteu, ter waarde van zo'n 1,5 miljard euro per jaar, ondermijnt het Nederlandse en internationale klimaatbeleid en belemmert zo de wereldwijde duurzame energietransitie, zo stellen de ondertekenaars. Hieronder het eerste gedeelte van de brief.
-
Nieuws / 14 december 2020
Groene exportsteun biedt toekomstperspectief
Op 12 december jl. kondigde het Verenigd Koninkrijk aan te stoppen met exportsteun voor fossiele projecten. Both ENDS is daar blij mee en vindt dat Nederland zo snel mogelijk dit goede voorbeeld moet volgen. Samen met organisaties in Europa en ver daarbuiten maken we ons al jaren hard voor het verduurzamen van exportsteun en andere financiële instrumenten van de overheid. De eerste en meest belangrijke stap daarin is het stoppen met het stimuleren van de fossiele brandstoffensector, en in plaats daarvan juist ondersteuning te bieden aan de ontwikkeling van duurzame energieopwekking.