Paris Proof Export Support
Bijna tweederde van de exportkredietverzekeringen die Atradius DSB in de periode 2012 tot 2018 verleende, ging naar de fossiele-energiesector. Dat staat haaks op de klimaatafspraken van Parijs die Nederland heeft ondertekend.
In december 2015 ondertekende ons land het Klimaatverdrag van Parijs, waarin onder andere wordt gesteld dat de opwarming van de aarde beperkt moet blijven tot 2, liefst 1,5 graden Celsius. Steeds meer bedrijven verduurzamen hun productiemethoden en gaan over op hernieuwbare energie om de negatieve gevolgen van hun activiteiten op het klimaat te minimaliseren of zelfs te stoppen. Maar Nederlandse bedrijven opereren niet alleen in Nederland, integendeel. Veel van onze economische activiteiten vinden plaats in het buitenland, en de negatieve gevolgen van die activiteiten zijn vooral dáár zichtbaar. Voor de overgang naar een duurzame economie moeten we dus ook kijken naar het verduurzamen van Nederlandse activiteiten buiten onze landsgrenzen
Ondersteuning vanuit de overheid
De Nederlandse overheid stimuleert de export van goederen en diensten op allerlei manieren, bijvoorbeeld met subsidies en belastingregelingen. Voor zeer grote en riskante activiteiten in het buitenland doet de overheid dat met exportkredietverzekeringen (zie 'Dossier ECA's). Both ENDS vindt dat deze publieke ondersteuning voor buitenlandse handel moet bijdragen aan duurzame ontwikkeling voor iedereen, in plaats van alleen het Nederlandse bedrijfsleven te stimuleren. Om in aanmerking te komen voor exportondersteuning zouden Nederlandse activiteiten daarom geen schade mogen veroorzaken voor mensen en hun omgeving in de landen waar deze activiteiten plaatsvinden. Bovendien zouden Nederlandse activiteiten in het buitenland altijd in lijn moeten zijn met de klimaatdoelen die in 2015 in Parijs zijn vastgesteld.
Tweederde naar de fossiele-energiesector
Dat blijkt lang niet altijd het geval: Both ENDS maakte een analyse van alle transacties van Atradius DSB in de periode 2012-2018, waaruit bleek dat de exportkredietverzekeraar voor een totaal van €10,8 miljard projecten verzekerde die relateren aan de fossiele-brandstoffensector. Dat is bijna tweederde van de totale waarde die Atradius DSB in die periode verzekerde.
Van alle verzekeringen die Atradius DSB verstrekte ter ondersteuning van energieprojecten, houdt bijna 98% verband met fossiele-brandstoffen. Van die steun gaat het overgrote deel (80%) naar de offshore en maritieme sector. Bijvoorbeeld naar scheepswerven die 'pijplegschepen' bouwen en varende boorplatforms, de zogenaamde 'Floating Production, Storage en Offloading ships' (FPSO's). Of naar baggeraars die kanalen of havens graven voor de overslag van fossiele brandstoffen (zie onder andere 'Dossier Suape'), of zand opspuiten waar vervolgens een olieraffinaderij op gebouwd wordt. De exportkredietverzekeringen aan Nederlandse exporteurs van dergelijke projecten, leveren zodoende een grote bijdrage aan de uitbouw van de infrastructuur van de wereldwijde olie- en gasketens.
Publieke middelen om fossiele sector te ondersteunen
Het Ministerie van Financiën is primair verantwoordelijk voor het beleid van Atradius DSB, en het parlement heeft een belangrijke toezichthoudende rol. Tot nu toe vindt geen politieke discussie plaats over de mate waarin Atradius DSB de fossiele-brandstoffensector ondersteunt en hoe dit in lijn gebracht kan worden met de afgesproken klimaatdoelen. De Nederlandse overheid lijkt het gebruik van publieke middelen ter ondersteuning van de fossiele-brandstoffensector niet problematisch te vinden.
Duurzaam handels- en investeringsbeleid
Als Nederland een groene en inclusieve economie wil, zal de overheid zich moeten afvragen hoe exportkredietverzekeringen voor fossiel kunnen worden gestopt en juist groene, duurzame transacties kunnen ondersteunen. Nederland moet dan veel meer inzetten op energie-efficiëntie, energiebesparing, duurzame mobiliteit en zon- en windenergie. Het streven naar een klimaatneutrale economie moet dan ook in ons handels- en investeringsbeleid worden gereflecteerd. Both ENDS realiseert zich dat het afbouwen van exportkredietverzekeringen ter ondersteuning van de fossiele-brandstoffensector geleidelijk zal gaan. Maar we kunnen de discussie over de manier waarop dit afbouwen moet worden vormgegeven niet langer uitstellen.
Duurzame exportondersteuning
De Nederlandse regering heeft in het kader van haar buitenlandse handelsbeleid de ambitie om een eind te maken aan financiële steun voor de fossiele sector. Dit voornemen geldt echter niet voor de exportkredietverzekering die uit naam van de Nederlandse staat wordt verstrekt door Atradius Dutch State Business (ADSB).
Both ENDS roept de Nederlandse regering en de Tweede Kamer op om ervoor te zorgen dat de exportkredietverzekering van Atradius DSB aansluiten op de klimaatdoelen van het Parijs Akkoord. De rapporten 'Paris Proof Export Support' en 'The fossil elephant in the room' bevatten daartoe een aantal aanbevelingen. Hieronder een samenvatting van die aanbevelingen:
1. Neem de exportkredietfaciliteit op in de buitenlandklimaatambitie en verstrek per 2020 geen nieuwe steun voor fossiele brandstoffen.
2. Pleit voor hetzelfde doel bij de OESO en dring aan op onmiddellijke stopzetting van alle exportkredietsteun voor aan kolen gerelateerde projecten.
3. Zet in 2020 een coalitie van gelijkgezinde landen op: een dialoog tussen landen die hun exportkredietsteun koolstofarm willen maken in lijn met het klimaatakkoord van Parijs.
4. Neem initiatieven die ervoor zorgen dat het EU-beleid voor exportkredietsteun rekening houdt met de verplichtingen van de EU om bij te dragen aan de bestrijding van klimaatverandering.
Voor meer informatie
Lees meer over dit onderwerp
-
Dossier
Exportkredietverzekeringen: wie betaalt de rekening?
Both ENDS pleit bij de overheid voor het uitsluitend verlenen van exportkredietverzekeringen aan duurzame projecten die geen sociale- en milieuschade aanrichten in het land waar ze plaatsvinden.
-
Dossier
Suape: havenuitbreiding bedreigt natuurparadijs
Twee door Atradius DSB verzekerde projecten in de haven van het Braziliaanse Suape leidden tot grote sociale problemen en milieuschade. Both ENDS helpt de lokale bevolking hun recht te halen.
-
Voor de pers / 18 november 2019
Persbericht: Overheid ondermijnt eigen klimaatbeleid met exportkredietverzekering
Nederland verstrekt jaarlijks exportkredietverzekeringen en –garanties ter waarde van 1,5 miljard euro aan Nederlandse bedrijven die actief zijn in de olie- en gassector in het buitenland. Deze ondersteuningbedraagt anderhalf keer het jaarlijkse bedrag dat het kabinet-Rutte uittrekt voor klimaatinitiatieven wereldwijd. De beoogde effecten van het Nederlandse internationale klimaatbeleid worden door deze fossiele exportsteun meer dan teniet gedaan. Dat is de conclusie van een nieuw rapport van Both ENDS, dat vandaag is gepubliceerd.
-
Publicatie / 17 november 2019
-
Publicatie / 17 november 2019
-
Blog / 19 september 2019
Er ligt een kans van 1,5 miljard euro op de Vergeten Klimaattafel
Door Daniëlle HirschBeloon risicovol internationaal ondernemen in groen en stop met de hulp aan de internationale fossiele industrie
Het klimaat is ‘hot’. Iedereen praat erover. ‘Iedereen doet wat’ roept de overheid in haar recent gestarte publiekscampagne. Goed plan. Laten we echt wat doen. Te beginnen met een stop op onze ondersteuning van de internationale handel door onze eigen Nederlandse multinationals in fossiele energie. Een kans van 1,5 miljard euro waarmee we klimaatverandering op internationale schaal kunnen tegengaan en tegelijkertijd onze innovatieve ondernemers een impuls kunnen geven. Vandaag aan de Vergeten Klimaattafel gaat het over de kansen voor Nederland om echt impact te hebben. En die kansen zijn gigantisch. Want ons grote geld en onze invloed zit in het buitenland.
-
Externe link / 29 mei 2019
Exportkredietverzekeraars en hun rol in ontwikkelingsfinanciering (Jaarverslag 2018)
Exportkredietverzekeraars (EKVs) spelen een grote rol in de wereldwijde geldstromen voor ontwikkeling. In 2018 heeft Both ENDS geïnvesteerd in een betere wereldwijde strategische samenwerking tussen organisaties die op EKVs werken, om gezamenlijk de steun van EKVs aan de fossiele sector te stoppen en hun milieu- en mensenrechtenscores te verbeteren.
-
Voor de pers / 26 maart 2019
Vermogend Nederland haalt 200 miljoen aan persoonlijke investeringen uit fossiele industrie
Gezamenlijk persbericht van Both ENDS en Fossielvrij NL - 26 maart 2019
Een groep van 22 vermogende Nederlanders heeft besloten om al hun persoonlijk vermogen weg te halen uit de top 200 olie-, gas- en kolenbedrijven. In totaal gaat het om een persoonlijk vermogen van ongeveer 200 miljoen euro. De 'pledgers' beloven om binnen nu en drie tot vijf jaar al hun investeringen weg te halen uit de fossiele industrie. Ze geven daarmee een duidelijk signaal af dat zij niet willen dat hun vermogen bijdraagt aan het veroorzaken van desastreuze klimaatverandering.
-
Externe link / 31 mei 2018
Hoogste tijd om publieke steun voor fossiele energie af te bouwen (Jaarverslag 2017)
In 2017 voerden we onze inspanningen op om de Nederlandse overheidssteun voor fossiele brandstoffen te stoppen. Het uitfaseren van fossiele brandstoffen is essentieel om de doelen uit het klimaatakkoord van Parijs te halen. Maar er is nog een reden voor ons: projecten gerelateerd aan de fossiele sector hebben vaak rampzalige effecten op de armsten in het Zuiden.
-
Nieuws / 8 februari 2018
Nieuw rapport Both ENDS en Milieudefensie: Bescherming voor Klimaatvervuilers'
Vandaag brengen Milieudefensie en Both ENDS een rapport uit 'Bescherming voor klimaatvervuilers: Nederlandse investeringsverdragen als obstakel voor de energietransitie'. Het rapport concludeert onder andere dat de vijf grootste olie- en gasbedrijven in de wereld minimaal 140 brievenbusfirma's in Nederland hebben waarmee ze aanspraak kunnen maken op investeringsbescherming.
-
Nieuws / 11 december 2017
Kersverse regering moet ondersteuning fossiele sector afbouwen
Deze week spreekt de Vaste Kamercommissie voor Economische Zaken en Klimaat met minister Wiebes over de begroting van zijn ministerie. Dit is dus hét moment waarop de regering kan laten zien dat het er alles aan wil doen om haar eigen klimaatdoelstellingen te behalen. Eén van de belangrijkste stappen in die richting is het afbouwen van financiële steun voor de fossiele industrie.
-
Nieuws / 28 augustus 2017
Politici vragen om duurzame exportondersteuning
Both ENDS publiceerde afgelopen juni een rapport waarin duidelijk wordt dat Nederland via exportkredietverzekeraar Atradius Dutch State Business (ADSB) op grote schaal de fossiele brandstoffensector ondersteunt. Tussen 2012 en 2015 verleende ADSB in naam van de Nederlandse staat voor miljarden euro’s verzekeringen en garanties aan fossiel gerelateerde exportprojecten. Deze ondersteuning is totaal niet in lijn met het Klimaatakkoord van Parijs, vinden ook politici Van Raan (PvdD) en Beckerman (SP), en daarom stelden zij op 20 juni dit jaar vragen aan de staatssecretarissen van Financiën en Infrastructuur en Milieu.
-
Voor de pers / 18 juni 2017
Persbericht: Exportsteun niet in lijn met klimaatdoelen
Het Klimaatverdrag van Parijs stelt dat de opwarming van de aarde beperkt moet blijven tot maximaal 2 - liefst 1,5 - graden Celsius. Om dat te bereiken moeten in elk geval alle bewezen fossiele reserves in de grond blijven. Tussen 2012 en 2015 ondersteunde de Nederlandse overheid echter via Atradius DSB voor € 7,3 miljard, fossielgerelateerde exportprojecten met verzekeringen en garanties. Dat is twee derde van de totale waarde die Atradius DSB in die periode verzekerde. Niets wijst er op dat de overheid deze ondersteuning inmiddels in lijn heeft gebracht met het klimaatakkoord. Dat blijkt uit een rapport dat vandaag is uitgebracht door Both ENDS.
-
Publicatie / 18 juni 2017
-
Nieuws / 30 november 2016
Nederlandse exportkredietverzekeraar heeft misstanden in Suape niet voorkomen
Atradius Dutch State Business (Atradius DSB) is ook na het afgeven van hun exportkrediet-
verzekeringen nog verantwoordelijk voor het naleven van sociale, milieu- en mensenrechten door hun klanten. Dat blijkt uit een vandaag gelanceerd rapport van het Nederlandse Nationaal Contactpunt OESO-richtlijnen (NCP). Both ENDS stuurde hierover vandaag een persbericht uit.