Aandacht en inzet voor mensenrechten in Colombia door kabinet vergroot

(Onderstaand dubbelinterview verscheen eind november 2018 in de ViceVersa)

Door Manon Stravens

Delta’s zijn complexe knooppunten van water en handel, mens en milieu, idealen en belangen – zie daar maar eens een integraal deltaplan voor op te stellen. Wat zijn de ideeën en drijvende krachten erachter? Een tweegesprek met Daniëlle Hirsch van Both ENDS en Henk Ovink, ’s lands eerste watergezant.

Wij zijn apetrots dat onze directeur Daniëlle Hirsch dit jaar wederom is opgenomen in de Duurzame 100 van Dagblad Trouw en ook nog eens meer dan veertig plekken is gestegen! Danielle staat onder andere op deze plek in de lijst om haar kritiek op de vaak destructieve rol die Nederland als handelsnatie en grote veroorzaker van CO2-uitstoot in de wereld speelt (daarbij vaak gesteund door de overheid), maar ook om haar constructieve houding als het gaat om het vinden van alternatieven en oplossingen.

Op 22 september gaan wereldwijd websites van burgerbewegingen en NGO's op zwart. Uit protest en solidariteit. Protest tegen de afnemende mogelijkheden om als actieve burger of organisatie je stem te laten horen, je te verenigen of vreedzaam te betogen.

Zwijgen zegt soms meer dan duizend woorden. Wanneer collega's van onze partnerorganisaties ons hun verhaal vertellen*, dan is onze reactie vaak: stilte. Bedrukte stilte.

Volle zalen tijdens de 'Nacht van de Tegenmacht', die Both ENDS samen met Vice Versa, Action Aid, Partos, en PAX en De Nieuwe Liefde in Amsterdam organiseerde afgelopen woensdag 23 november. Het onderwerp leeft, borrelt en maakt nieuwsgierig, zoveel is wel duidelijk. Maar wat is dat eigenlijk, tegenmacht?

Both ENDS organiseert samen met Vice Versa, Partos, ActionAid en Pax op woensdag 23 November de Nacht van de Tegenmacht in De Nieuwe Liefde (Amsterdam). Een festival om het belang van de tegenmacht te vieren en een hommage te brengen aan burgermoed wereldwijd. Met voorbeelden uit de praktijk, talkshows, muziek en verdiepende discussies belichten we de verschillende aspecten van tegenmacht. Met z'n allen laten we zien dat een samenleving zonder tegenmacht geen echte samenleving kan zijn.

Verbijsterd en bedroefd hebben wij kennis genomen van het bericht dat Hernán Bedoya, een moedige Colombiaanse gemeenschapsleider én mensenrechtenverdediger, op brute wijze is vermoord. Hij werd al lange tijd bedreigd en ondanks alle inspanningen van lokale groepen om hem bescherming te bieden (met kogelwerende vesten, een mobiele telefoon, enz.), werd hij afgelopen vrijdag 8 december door paramilitairen doodgeschoten terwijl hij op zijn paard naar huis reed.

Van 21 t/m 24 november reist een Nederlandse economische handelsmissie naar Indonesië, onder leiding van minister-president Mark Rutte. Ook de ministers Ploumen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking), Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu) en staatssecretaris Dijksma (Infrastructuur en Milieu) gaan mee. 

We zijn geschokt en verontrust door berichten over een georganiseerde inval bij het hoofdkwartier van een milieuorganisatie op de Filipijnen. Weliswaar heeft de inval tot op heden niet plaatsgevonden, maar we zijn zeer bezorgd over de medewerkers.

Deze maand vieren we de 30e verjaardag van zowel de VN Verklaring voor het Recht op Ontwikkeling als van de Internationale Dag van de Mensenrechten. Both ENDS doet, samen met gemeenschappen en organisaties over de hele wereld, een oproep aan Ontwikkelingsbanken, overheden en bedrijven om 3 stappen te zetten voor het naleven van mensenrechten in ontwikkelingssamenwerking.

18 september - Het Nederlandse baggerbedrijf Boskalis hoeft informatie over de sociale- en milieurisico's van haar zandwinningsactiviteiten in het kustgebied bij Makassar, Indonesië, niet beschikbaar te maken voor de plaatselijke vissers die daar last van hebben. Dat heeft de rechter in Rotterdam vandaag bepaald in een kort geding dat milieu- en mensenrechtenorganisatie Both ENDS had aangespannen tegen het bedrijf. De rechter heeft Both ENDS niet-ontvankelijk verklaard en de zaak niet inhoudelijk beoordeeld. Both ENDS voerde de zaak ten behoeve van gedupeerde Indonesische vissers, nadat Boskalis herhaalde verzoeken om informatie over de effecten van haar werk openbaar te maken, had geweigerd.

Milieu- en mensenrechtenorganisatie Both ENDS spant een kort geding aan tegen het Nederlandse baggerbedrijf Boskalis, nadat herhaalde verzoeken om informatie over een omstreden zandwinningsproject in Zuid-Sulawesi, Indonesië, op niets uitliepen. Boskalis wint voor de kust van Sulawesi zand, waarmee de haven van de stad Makassar wordt uitgebreid. Door de zandwinning worden visgronden aangetast en kunnen lokale vissers onmogelijk nog in hun dagelijks levensonderhoud voorzien.

Al decennia lang houdt Both ENDS de ontwikkelingen in dit grote moerasgebied in het hartje van Zuid-Amerika nauwlettend in de gaten. We werken nauw samen met organisaties die ervoor zorgen dat de plaatselijke bevolking van die ontwikkelingen op de hoogte is en zich er zo nodig tegen kan beschermen. Maar waarom is dit gebied zo bijzonder en zo belangrijk voor heel Zuid-Amerika? En waardoor wordt het gebied bedreigd? C.Cornell Evers, onafhankelijk fotograaf en schrijver, sprak met Tamara Mohr van Both ENDS en Sander van Andel van IUCN om daarachter te komen. Het resultaat van dat gesprek is te lezen in een mooi interview.

Wij feliciteren Joan Carling van de Permanente VN-commissie Inheemse volken met haar Lifetime Achievement Award als 'Champion of the Earth' van het VN-milieuprogramma UNEP. Het is de hoogste onderscheiding op milieugebied die de VN eens per jaar uitreikt aan zes personen die zich prominent hebben ingezet voor veranderingen op milieugebied.

Deze week is Laura Zuniga Cáceres, de dochter van Berta Cáceres*, op bezoek in Nederland. Ze zal gaan praten met de directeuren van de betrokken departementen van Buitenlandse Zaken, nam deel aan een colloquium over inheemse rechten van de Universiteit Leiden en ontmoette verschillende Nederlandse organisaties. Both ENDS sprak deze moedige jonge vrouw over de situatie in Honduras en haar motivatie om haar moeders strijd voort te zetten.

Drie leden van de Tegenmacht in het Zuiden geven hun visie op de steeds kleiner wordende bewegingsruimte voor het maatschappelijk middenveld. Volgens Astrid Puentes, Godwin Uyi Ojo and Mónica Lopez Baltodano speelt burgeractivisme een belangrijke rol in het creëren van een eerlijke, inclusieve en duurzame samenleving, en is er een structurele en proactieve aanpak nodig om deze civil society die rol te laten behouden.

Op 12 december jl. kondigde het Verenigd Koninkrijk aan te stoppen met exportsteun voor fossiele projecten. Both ENDS is daar blij mee en vindt dat Nederland zo snel mogelijk dit goede voorbeeld moet volgen. Samen met organisaties in Europa en ver daarbuiten maken we ons al jaren hard voor het verduurzamen van exportsteun en andere financiële instrumenten van de overheid. De eerste en meest belangrijke stap daarin is het stoppen met het stimuleren van de fossiele brandstoffensector, en in plaats daarvan juist ondersteuning te bieden aan de ontwikkeling van duurzame energieopwekking.

Nederlands pensioengeld wordt massaal belegd in bedrijven die bijdragen aan ontbossing in het Amazonegebied en de Cerrado-savanne in Brazilie, zoals soja-, veevoer- en rundvleesbedrijven. Dat blijkt uit een vandaag uitgekomen rapport van Profundo, geschreven in opdracht van de Eerlijke Geldwijzer, Hivos en Both ENDS. Alle tien pensioenfondsen die onder de loep werden genomen beleggen in dit soort bedrijven, waarbij pensioenfonds ABP en Pensioenfonds Zorg en Welzijn aan kop gaan met beleggingen ter waarde van respectievelijk 580 miljoen en 383 miljoen euro.