1,2 miljard mensen in ontwikkelingslanden zijn voor hun levensonderhoud afhankelijk van bossen om fruit, noten en bessen te plukken, honing en hars te oogsten, kruiden te verzamelen die als medicijn worden gebruikt, bouwmaterialen voor hun huizen te vinden en brandhout te verzamelen. Helaas zijn in de afgelopen 20 tot 30 jaar enorme stukken bos verdwenen, waardoor miljoenen mensen hun essentiële hulpbronnen en levensmiddelen zijn kwijtgeraakt Intensieve landbouw en veeteelt en de niet aflatende behoefte aan nieuw areaal, maken dat steeds meer bossen worden gekapt om nieuwe landbouwgrond vrij te maken, dat vruchtbare bodem wegspoelt, dat schoon water in rivieren vervuild raakt door pesticiden en dat de gevolgen van klimaatverandering zijn voor iedereen voelbaar zijn.

Herstel van aangetaste gebieden en bescherming van wat er nog is

Maar wat als gedegradeerd land zou kunnen worden hersteld in zijn oorspronkelijke staat, of beter nog, naar bossen die vol staan met verschillende soorten gewassen? Bossen die niet alleen een goede leefomgeving bieden voor planten en dieren, maar ook mensen in staat stellen om duurzaam in hun levensonderhoud te voorzien door het gebruik en de verkoop van bosproducten. Sinds de jaren tachtig hebben onze partners over de hele wereld aangetoond dat dit haalbaar is. Ze creëerden voedselbossen, waarin gewassen die het goed doen in het klimaat en omstandigheden van dat specifieke gebied, zoals bananen, papaja's, koffiebonen, theebladeren, kruiden, specerijen en rotan, tussen de bomen worden gekweekt, zodat de oogst kan worden verkocht. Daarnaast werken onze partners al decennia aan het beschermen van bestaand bos, zodat deze door lokale gemeenschappen gebruikt kunnen worden om op een duurzame manier niet-houten-bosproducten zoals noten, bessen en honing te oogsten.

Both ENDS en Rich Forests

Het 'Rich Forests'-initiatief is een alliantie van Both ENDS en twee internationale netwerken van organisaties die met succes gedegradeerd land omzetten in productieve voedselbossen (Analog Forestry) en die zich richten op in het duurzaam telen en oogsten van niet-houten-bosproducten (NTFP's). Rich Forests helpt lokale producenten de productie en marketing van bosproducten te verbeteren en deze te koppelen aan sociale ondernemers en investeerders. Tegelijkertijd levert Rich Forests diensten aan agro-industriële bedrijven zodat deze de bosdegradatie die hun productieketen heeft veroorzaakt, op een duurzame manier die de samenleving ten goed komt, kunnen herstellen en omkeren.

Pilotplekken en onderzoek

Om ervoor te zorgen dat voedselbossen productief en rendabel zijn - ook op de zeer lange termijn – focust Rich Forests op verschillende belangrijke aspecten. We maken pilot sites in verschillende klimatologische omstandigheden, om te zien welke gewassen het waar het beste doen, welke combinaties het best groeien, wat de meeste oogst oplevert. De bevindingen worden vastgelegd en uitgebreid met data over eventuele verbetering van bodemgesteldheid, waterpeil en biodiversiteit die we samen met wetenschappelijke instituten verzamelen.

Marketing

Omdat producten uit een (voedsel)bos behalve voor eigen gebruik, ook nadrukkelijk bedoeld zijn om te verkopen en het inkomen te vergroten, kijkt Rich Forests samen met de partijen met wie wordt samengewerkt naar manieren om deze op de lokale, de nationale en zelfs de internationale markt te brengen.

Beleidsbeïnvloeding

Een laatste belangrijk aspect is het beïnvloeden van lokaal en nationaal beleid, vooral op het gebied van eigendoms- en gebruiksrechten van land. In veel landen zijn die niet of nauwelijks vastgelegd, waardoor kleinschalige boeren en (bos)gemeenschappen elk moment van hun land kunnen worden verdreven. Die onzekerheid maakt dat boeren en gemeenschappen niet snel zullen investeren in een lange-termijnproject als het aanleggen van een voedselbos. Door te laten zien dat Analog Forestry op kleine schaal werkt, overtuigen we beleidmakers van het potentieel van bestaande en herstelde bossen als bron van voedsel en inkomen, als regelaars van water- en luchtkwaliteit, en als buffers tegen klimaatverandering, zodat het stimuleren van deze vorm van landbouw gangbaar wordt in toekomstig beleid.