Workshop over bescherming inheemse rechten trekt volle zaal bij BuZa
Terwijl half Nederland afgelopen donderdagmiddag op een terras zat om te genieten van de laatste tropisch warmte van 2016, zaten meer dan zeventig mensen bij elkaar in een zaal bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Waarom? Om een workshop bij te wonen over ‘Free, Prior and Informed Consent (FPIC)’, een internationale richtlijn die bepaalt dat inheemse volken betrokken moeten worden bij de ontwikkelingen die op en rond hun leefgebied plaatsvinden en daar vooraf toestemming voor moeten geven.
De workshop werd op initiatief van Both ENDS georganiseerd door de ‘Land Governance Multi-Stakeholder Dialogue’, waarin overheid, bedrijven, financiële instellingen en maatschappelijke organisaties waaronder Both ENDS zijn vertegenwoordigd.
Niet alleen de organisatie, ook het publiek was veelzijdig. “Wat vooral opviel, was dat er veel afgevaardigden van financiële instellingen en overheid in de zaal zaten”, zegt Karin van Boxtel, die vanuit Both ENDS nauw betrokken was bij de organisatie. “Bedrijven, overheden en financiële instellingen die investeren en projecten ontwikkelen in gebieden in het buitenland waar inheemse volkeren wonen, moeten aan de FPIC-regels voldoen. Vóórdat in zo’n gebied plannen worden uitgevoerd moeten de inheemse bewoners en lokale gemeenschappen daarover geïnformeerd worden. Maar nog belangrijker is dat ze vervolgens de kans moeten krijgen om op basis van die informatie wel of geen toestemming te geven voor de uitvoering van de plannen.”
FPIC, hoe doe je dat?
Dat klinkt heel mooi, maar hoe doe je zoiets en hoe weet je als bedrijf of investeerder dat je het goed doet? Hoe identificeer je de lokale landgebruikers? Hoe weet je of de woordvoerders van deze lokale landgebruikers daadwerkelijk de mening van de hele groep vertegenwoordigen, als dat in de praktijk lang niet altijd het geval blijkt te zijn? En hoe weet je als Nederlandse financiële instelling of bedrijf, terwijl je zelf niet aanwezig bent in het gebied, dat FPIC goed wordt uitgevoerd? Daarover is veel onduidelijkheid en het gaat nog veel te vaak mis. Volgens de initiatiefnemers van de workshop moeten met alle partijen gewerkt worden aan het wegnemen van die onduidelijkheid.
Onmisbaar, maar het kan nog beter
“Both ENDS promoot FPIC om ervoor te zorgen dat de rechten van inheemse landgebruikers gerespecteerd worden bij investeringen”, zegt Karin, “ook al valt er op het mechanisme best wat af te dingen. Wij vinden het bijvoorbeeld een gemiste kans dat FPIC volgens de internationale wetgeving alleen geldt voor inheemse volkeren, terwijl andere lokale landgebruikers ook recht hebben op een participatief proces. Een ander nadeel is dat inheemse bevolkingsgroepen alleen maar ‘ja’ of ‘ nee’ mogen zeggen tegen een plan. Ze zijn dus niet betrokken bij de totstandkoming van zo’n plan of project, terwijl dat de ideale situatie zou zijn. Wij maken ons er dan ook sterk voor om FPIC in de toekomst op die manier vorm te geven.”
Goede energie
Desalniettemin zou het al een heel goed begin zijn als FPIC overal goed werd uitgevoerd, vindt Karin. “De eerste stap is om investeerders bewust te maken van wat hun investering voor impact kan hebben op lokale bewoners, en stap twee is te kijken hoe die impact zoveel mogelijk geminimaliseerd kan worden. Waar moeten we aan werken om FPIC zo goed en gemakkelijk mogelijk uitvoerbaar te maken?” Dr. Marcus Colchester, oprichter van ‘Forest Peoples Programme (FPP), en één van de belangrijkste sprekers tijdens de workshop, was blij verrast over de positieve energie tijdens de workshop. “Het is goed om te zien dat overheid en bedrijven in Nederland het beschermen van inheemse volken serieus nemen en dat ze samenwerken met maatschappelijke organisaties om FPIC steeds beter uit te voeren. Dat is in andere Westerse landen zeker niet altijd het geval!”
En nu de praktijk
Both ENDS gaat zich actief bezig houden met het organiseren van twee vervolgworkshops bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken, waarvan er één in november en één in januari volgend jaar zal plaatvinden. Tijdens die workshops hopen we in meer detail in te gaan op de praktijk en samen met financiële instellingen en overheid echte handvatten te ontwikkelen voor het uitvoeren van FPIC.
Lees meer over dit onderwerp
-
Nieuws / 5 februari 2023
Filantropie en belangenbehartiging gebruiken om het machtsevenwicht te verschuiven
(Dit artikel verscheen op 18 januari in het Engels in het tijdschrift Inside Philantrophy)
Maar weinig mensen in de filantropie begeven zich in die sector omdat ze ervan dromen bij een financiële instelling te werken. Toch is dit precies wat ze doen. De filantropische sector zoals we deze tegenwoordig kennen, is met opzet ontworpen door de gewetenloze zakenlieden die in het begin van de 19e eeuw opkomst maakten. Het was een reactie op de extreme welvaartsongelijkheid die ze zelf hadden gecreëerd via uitbuitende arbeidspraktijken in de olie-, staal- en scheepvaartindustrie. Of het nou oprecht was om de schade die ze hadden aangericht te herstellen, of gewoonweg om hun naam te zuiveren, de industriëlen verworven een monopolie in de filantropische sector. Ze beschermden haar voor rechtszaken tegen haar functie als tax shelter en beperkten toezichtwetgeving die democratische besluitvorming zou kunnen stimuleren. Tegenwoordig bedraagt de waarde van de filantropische sector ongeveer 2,3 biljoen dollar, oftewel 3% van de wereldeconomie.
-
Evenement / 18 januari 2023, 15:00 - 17:00
Kom naar het Grote Coherentiedebat in Nieuwspoort!
Om de duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG's) - onder andere op het gebied van armoedebestrijding en voedselschaarste - te bereiken kijkt de politiek vooral naar hoe ontwikkelingssamenwerking daaraan kan bijdragen. Maar dat is lang niet het hele verhaal. Nederland is zeer actief in het buitenland, in handel, investeringen, landbouw, veeteelt, infrastructuur, dienstverlening etc. Ook en juist dáár moet aan knoppen gedraaid worden om de SDG's te halen.
-
Nieuws / 10 januari 2023
In Memoriam: Irene Dankelman
Met pijn in ons hart nemen wij afscheid van Irene Dankelman. Zij was een voorloper op het gebied van gender en milieu en een van de oprichters van Both ENDS.
-
Video / 31 december 2022
Let's work together towards a green, just and healthy 2023!
We zijn blij dat we elkaar in 2022 eindelijk weer écht konden ontmoeten! Hoewel digitale meetings niet meer weg te denken zijn uit ons werk, gaat er toch niks boven live ontmoetingen waarin je elkaars context beter leert begrijpen en elkaar beter kunt inspireren. We hopen in 2023 op nog veel meer ontmoetingen, zij het live of online, om samen te werken aan een duurzaam en rechtvaardig nieuw jaar!
-
Brief / 15 december 2022
Geen exportsteun voor Santos FPSO
In oktober van dit jaar publiceerde de Nederlandse regering een beleid ter uitvoering van de COP26-verklaring waarin ze beloofde om fossiele exportsteun per eind 2022 stop te zetten. Ondanks deze toezegging overweegt Nederland een exportkredietverzekering te verlenen aan een FPSO-schip (Floating Production Storage and Offloading) - een varend olieplatform dat gedurende een periode van in elk geval 30 jaar olie en gas zal produceren voor de kust van Brazilië.
-
Transformative Practice
Niet-houten bosproducten (NTFPs)
Ongeveer één op de zes mensen, met name vrouwen, is direct afhankelijk van bossen voor hun levens en levensonderhoud, en dan vooral met betrekking tot voedsel. Dit laat zien hoe belangrijk bossen en niet-houten bosproducten (Non-Timber Forest Products / NTFP's) zijn voor de veerkracht van gemeenschappen. Deze producten zijn voor hen een bron van voedsel, water en inkomsten, maar hebben ook een culturele en spirituele betekenis.
-
Publicatie / 14 december 2022
-
Nieuws / 14 december 2022
Irene Dankelman, grondlegger Both ENDS wordt Officier in de Orde van Oranje Nassau
Afgelopen zaterdag 10 december jl. werd Both ENDS' oprichter, bestuurslid en adviseur Irene Dankelman benoemd tot Officier in de Orde van Oranje Nassau vanwege haar inzet voor gemarginaliseerde groepen in de wereld. Both ENDS is zeer verheugd dat Irene erkend wordt in het werk dat ze heeft gedaan voor een eerlijke en duurzame wereld.
-
Nieuws / 1 december 2022
“Op de COP doet Both ENDS waar we voor staan: connecting people for change”
Na een drukke week vol side-events, gesprekken, onderhandelingen én corona, zijn onze collega's Daan en Niels weer terug op kantoor in Utrecht. Samen blikken ze terug op hun ervaringen en successen tijdens de klimaattop COP27 in Egypte.
-
Nieuws / 24 november 2022
Project “Women barefoot ecologists” wint Gender Just Climate Solutions award op COP27
Op de VN klimaattop van 2022 heeft Bhavya George, de coordinator klimaatverandering van onze partnerorganisatie Keystone Foundation een van de Gender Just Climate Solutions awards gewonnen. Haar project "Women Barefoot Ecologists", dat ook wordt gesteund door de Global Alliance for Green and Gender Action (GAGGA) won de prijs in de categorie "transformatieve oplossingen".
-
Brief / 16 november 2022
Both ENDS' aanbevelingen voor de Klimaattop 2022
Nederland draagt als groot handelsland en internationale investeerder flinke verantwoordelijkheid voor wereldwijde klimaatverandering, maar is tegelijkertijd deel van de oplossing. Om de ambities op het gebied van klimaat waar te maken, zou Nederland urgent een aantal cruciale stappen moeten nemen.
Both ENDS heeft deze stappen in de vorm van een aantal aanbevelingen op een rij gezet voor Kamerleden die op de COP27 aanwezig zijn, maar ook voor andere Nederlandse beleidmakers en geïnteresseerden.
-
Evenement / 14 november 2022, 18:30 - 20:00
Climate finance towards resilient and agroecological food systems
UNFCCC-COP side event
Food systems account for 33% of GHG emissions, but receive only 3% of climate finance. Climate finance is urgently needed to fund the food systems solutions that can have real impacts and wide-ranging benefits in a diversity of contexts. How do we improve on current funding pathways?
Join this UNFCCC side event to find out more!
-
Evenement / 12 november 2022, 15:00 - 16:30
Local perspectives to make gender-just climate finance a reality
UNFCCC-COP side event
In this session hosted by NTFP-EP and the Global Alliance for Green and Gender Action (GAGGA), we will discuss the crucial steps to be taken to make gender-just climate finance a reality.
-
Voor de pers / 7 november 2022
Cijfers laten zien: klimaatgeld gaat veel te weinig naar duurzame landbouw
Utrecht, 7 november 2022 – Grote delen van budgetten die bedoeld zijn voor klimaat, landbouw en ontwikkeling worden nog altijd uitgegeven aan landbouwprojecten die weinig bijdragen aan het tegengaan van klimaatverandering. Slechts een klein deel gaat naar initiatieven die op een transformatie van voedselsystemen gericht zijn. Dit blijkt uit een inventarisatie van milieu- en mensenrechtenorganisatie Both ENDS. De organisatie roept daarom op om het op de komende klimaattop in Egypte niet alleen over de hoeveelheid klimaatgeld te hebben, maar ook over waar dat geld aan besteed wordt.
-
Publicatie / 7 november 2022
-
Publicatie / 4 november 2022
-
Publicatie / 4 november 2022
-
Publicatie / 4 november 2022
-
Nieuws / 4 november 2022
Both ENDS naar de klimaattop in Egypte
Klimaatactie is keihard nodig om de opwarming van de aarde te beperken. De gevolgen van klimaatverandering zijn nu al te merken. Overstromingen in Pakistan en dicht bij huis kosten levens en zorgen voor veel emotionele en economische schade, terwijl lokale klimaatoplossingen nog steeds grotendeels genegeerd worden. Daarom zal Both ENDS aanwezig zijn tijdens de klimaattop COP27 in Sharm El Sheikh, Egypte.
-
Voor de pers / 3 november 2022
Kabinet breekt belofte om te stoppen met internationale financiering voor fossiele energie
Vandaag, een paar dagen voor de internationale Klimaattop in Egypte, heeft het kabinet nieuw beleid gepubliceerd dat invulling moet geven aan een internationale afspraak om te stoppen met internationale publieke financiering voor fossiele energie projecten. Both ENDS, Milieudefensie en Oil Change International stellen dat Rutte zijn belofte niet nakomt om per eind dit jaar te stoppen met fossiele exportsteun, maar in plaats daarvan nog een jaar de deur open laat staan voor nieuwe fossiele projecten. Volgens de milieuorganisaties dreigen de omvangrijke uitzonderingen de klimaatdoelen op het spel te zetten.