Workshop: Gelijkheid bevorderen binnen planetaire grenzen

Wij zijn apetrots dat onze directeur Daniëlle Hirsch dit jaar wederom is opgenomen in de Duurzame 100 van Dagblad Trouw en ook nog eens meer dan veertig plekken is gestegen! Danielle staat onder andere op deze plek in de lijst om haar kritiek op de vaak destructieve rol die Nederland als handelsnatie en grote veroorzaker van CO2-uitstoot in de wereld speelt (daarbij vaak gesteund door de overheid), maar ook om haar constructieve houding als het gaat om het vinden van alternatieven en oplossingen.

In juli van dit jaar werden de contouren van het Klimaatakkoord gepresenteerd. Daar is door veel partijen hard aan gewerkt, en er zijn een aantal stevige afspraken gepresenteerd. ActionAid, SOMO en Both ENDS vinden dat er één heel belangrijk punt onderbelicht blijft, namelijk de internationale dimensie van klimaatbeleid. Anders gezegd: we moeten voorkomen dat de transitie die wij hier inzetten, schadelijke gevolgen heeft in het buitenland, en financiële publieke ondersteuning aan de fossiele sector afbouwen.

Op vrijdag kwam de lang verwachte beleidsnota van Minister Kaag uit. Wij zochten naar de geest van de nieuwe nota: Welke trends consolideert en verdiept deze Minister? Wat is nieuw? Welke stiltes vallen er en wat vertellen die ons? Danielle Hirsch, directeur van Both ENDS, publiceerde haar reflectie op de beleidsnota op de website van Vice Versa.

Nederland krijgt een nieuwe instelling om investeringen te stimuleren. De nadruk ligt op maatschappelijke en duurzame projecten, waar Nederland nu volgens het kabinet kansen laat liggen. Met 2,5 miljard euro moet 'Invest-NL' een loket worden waar bedrijven terecht kunnen om projecten te realiseren op gebieden als energie, verduurzaming, mobiliteit, voedsel, zorg, veiligheid en onderwijs.

Op 7 februari stond in Trouw een artikel  over het afschaffen van subsidies voor fossiele brandstoffen. Dit zou een beperkte klimaatwinst opleveren. Het onderzoek waar het artikel op is gebaseerd, toont echter het tegenovergestelde aan. Niels Hazekamp (Both ENDS) en Laurie van der Burg (ODI) schreven er een kort opinieartikel over.

Deze week spreekt de Vaste Kamercommissie voor Economische Zaken en Klimaat met minister Wiebes over de begroting van zijn ministerie. Dit is dus hét moment waarop de regering kan laten zien dat het er alles aan wil doen om haar eigen klimaatdoelstellingen te behalen. Eén van de belangrijkste stappen in die richting is het afbouwen van financiële steun voor de fossiele industrie.

Nu het regeerakkoord er ligt en we Sigrid Kaag als nieuwe minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking van Rutte III mogen verwelkomen, kunnen we vooruitkijken naar waar de kansen liggen in de plannen van de nieuwe coalitie om vanuit Nederland de wereld duurzamer en eerlijker te maken. Het regeerakkoord, dat een brug probeert te slaan tussen het politieke midden en centrumrechts, is een knap staaltje compromiswerk. Dat is in de huidige internationale context van steeds meer uit elkaar groeiende samenlevingen een opvallende prestatie. 

Both ENDS nam eerder deze maand deel aan de Conference of the Parties (COP) van de UNCCD in Ordos, Binnen-Mongolië in China. We maakten deel uit van de delegatie van het Drynet netwerk met als doel om de lokale realiteit naar de internationale discussies te brengen.

Hoewel demissionair minister Kamp in mei dit jaar stelde dat fossiele brandstoffen in Nederland niet worden gesubsidieerd, ondersteunt Nederland de fossiele sector met ruim 7,6 miljard euro per jaar in binnen- en buitenland (1). Dat blijkt uit het vandaag uitgekomen rapport ‘Phase-Out 2020: Monitoring Europe’s fossil fuel subsidies’ van het Overseas Development Institute (ODI) en Climate Action Network Europe (CAN-Europe). Nederland heeft al in 2009 internationale afspraken gemaakt (2) om subsidies voor fossiele brandstoffen uit te bannen. Milieudefensie en Both ENDS, beide lid van CAN-Europe, vragen aandacht voor deze bevindingen omdat ze het onacceptabel vinden dat de overheid op deze manier de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen in stand houdt.

Toegang tot, eigendom van en controle over land is een essentiële factor in het streven naar 'Land Degradation Neutrality' (het stoppen van landdegradatie; LDN) en duurzaam landgebruik. Duurzaamheid betekent vaak dat je moet investeren op de lange termijn, en onzekerheid weerhoudt landgebruikers daarvan. Vooral landrechten van vrouwen zijn belangrijk, omdat zij meestal degenen zijn die het land bewerken en dus LDN in de praktijk moeten brengen.