De Wereldbank en gedwongen verhuizingen
Vandaag, 15 april, schuift minister Ploumen aan bij de vooraarsvergadering van de Wereldbank. Nederland is aandeelhouder in de Wereldbank en heeft dus een stem in de besluitvorming. Op dit moment hebben projecten van de Wereldbank maar al te vaak desastreuze gevolgen voor de mensen die wonen in de gebieden waar die projecten worden uitgevoerd. Pieter Jansen van Both ENDS werkt nauw samen met mensen die dit aan den lijve ondervinden en pleit er samen met hen bij zowel de Wereldbank als de Nederlandse regering voor dat projecten van de Bank moeten voldoen aan strengere regels, zodat mensenrechten en het milieu worden beschermd.
Ertan Dam in Tibet
Deze week schreef Pieter een opiniestuk op de Volkskrant.nl over wat Nederland en dus minister Ploumen zou moeten zeggen tijdens de vergadering in Washington. Hij heeft het in het stuk over mensen die zwaar de dupe werden van investeringen van de Wereldbank. De Nigeriaanse Bimbo Oshone bijvoorbeeld, werd dakloos door een project gefinancierd door de Bank. Nederland zou een duidelijk standpunt moeten innemen tijdens de vergadering, en daar in de toekomst vierkant achter blijven staan.
Over Bimbo Oshone is ook een video gemaakt die nog eens duidelijk laat zien hoe de situatie van arme mensen in plaats te verbeteren, danig verslechtert door geld van de Wereldbank. De bank die met publiek geld de armoede in de wereld moet verminderen.
Pieter schreef vorig jaar een blog over gedwongen huisuitzettingen door projecten van de Wereldbank. Helaas is het nu nog even actueel en daarom plaatsen we het hier nog maar eens:
(Weblog woensdag 05 augustus 2015)
Okok Ojulu heeft een eerbiedwaardig voorkomen. Rechtop loopt hij naast mij door de gangen van het kantoor van de Wereldbank. Als hij aan tafel gaat zitten tegenover de bestuurders van de Wereldbank spreekt hij als een begaafd diplomaat. Vanachter zijn bril met gedistingeerd montuur observeert hij rustig zijn voormalige werkgever. Wij zijn in Washington D.C. om te praten over de zogeheten Safeguards, de sociale- en milieuregels van de Bank, die onder andere moeten voorkomen dat gedwongen verhuizingen nodig zijn voor projecten die door de Wereldbank worden gefinancierd.
Financiering van landroof
Okok werkte in de regio waar hij vandaan komt, het zuiden van Ethiopië, aan de uitvoer van een sociaal economisch programma van de Wereldbank. Nu zit hij aan tafel om het woord te doen voor zijn eigen volk, de Anuak, de bewoners van deze regio. Hun land wordt stelselmatig door de Ethiopische overheid geconfisqueerd, waarna het in handen komt van de Tigray, de dominante bevolkingsgroep uit het Noorden. Het land van de Anuak wordt gebruikt voor plantages, bijvoorbeeld voor de katoenteelt en de Anuak zelf worden in modeldorpen geplaatst waar ze niet of nauwelijks in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien. Okok kent het Wereldbankprogramma van binnenuit en zegt dat geld van de bank is gebruikt om de gedwongen verhuizing naar deze dorpen mogelijk te maken.
Geweld
Hoewel de Ethiopische grondwet de landrechten van minderheden beschermt, voert de overheid in de praktijk een apartheidsregime uit. Veel van zijn mensen zijn vermoord en zelf verdween hij meerdere malen in de gevangenis. Uiteindelijk moest ook Okok vluchten. Tegenwoordig verblijft hij in een vluchtelingenkamp over de grens. Het inspectiepanel van de Wereldbank heeft gekeken naar de aanklacht die Okok samen met anderen over de steun aan deportatie heeft ingediend, maar het heeft geen bewijs gevonden voor een directe relatie tussen het geweld tegen Okok’s mensen en het sociale programma van de Bank. De Wereldbank is niet direct verantwoordelijk voor het geweld, zegt het panel, maar moet zich wél bewust zijn van de politieke realiteit in een land: de bank opereert tenslotte niet in een vacuüm.
De rol van de Wereldbank
Okok’s verhaal staat niet op zichzelf. Jaarlijks worden wereldwijd meer mensen gedwongen te verhuizen door infrastructuurprojecten - zoals grote dammen, wegen en mijnbouw- dan door oorlog en conflicten. De Wereldbank is als financier van dit soort grote projecten een van de belangrijkste veroorzakers van deze gedwongen verhuizingen: volgens een recent rapport van de bank zelf werden alleen al de afgelopen tien jaar, miljoenen mensen van hun land en uit hun huis gezet als gevolg van investeringen van de Wereldbank. Het onderzoek laat bovendien zien dat de bank in al die jaren niet goed heeft bijgehouden hoe het deze mensen na een verhuizing is gegaan.
Safeguard nummer 5
Deze week publiceert de Wereldbank de conceptversie van haar nieuwe safeguards de website, zodat andere partijen advies en input kunnen geven. Safeguard nummer 5 bijvoorbeeld, zou moeten voorkomen dat mensen gedwongen worden te verhuizen. In het uiterste geval van een verhuizing zou samen met betrokkenen moeten worden gekeken naar het verhuisplan. Daarbij moet niet alleen gekeken worden naar vervangende woonruimte, maar ook naar de verschillende mogelijkheden voor levensonderhoud in de nieuwe situatie. De toegang tot natuurlijke hulpbronnen dient voor vissers en mensen die van het bos leven, te zijn gegarandeerd.
Zwakkere regels
Voorbeelden zoals dat uit Ethiopië en rapporten zoals het genoemde rapport over gedwongen verhuizingen, tonen echter aan dat de uitvoering van het sociale -en milieubeleid van de Wereldbank behoorlijk te wensen overlaat. Maar in plaats van het beleid aan te scherpen, investeert de bank in de komende jaren in nog meer risicovolle grote projecten waarbij gedwongen verhuizingen vaak voorkomen. Als het aan het management van de bank ligt hoeven verhuisplannen niet langer altijd gemaakt te worden voordat een project wordt goedgekeurd. De Wereldbank wil bovendien de uitvoering en naleving van de bankregels overlaten aan de landen zelf. Het voorbeeld uit Ethiopië van Okok en zijn mensen, laat zien waar dit tot kan leiden: hij verblijft inmiddels al een paar jaar in een vluchtelingenkamp, samen met vele lotgenoten die van hun land zijn verdreven door hun eigen overheid. Met geld van de bank word je je land ontnomen, waarna de bank niet goed weet wat er met je gebeurt. Vervolgens mag je wel meepraten over een verscherping van de regels van de bank die aan jouw deportatie meebetaald heeft. En deze bank heeft als voornaamste doel tijdens dat gesprek om de regels vooral soepel te houden voor het land dat geld leent.
Both ENDS dringt samen met Okok aan bij de bank op de stopzetting van gedwongen verhuizingen. De safeguards moeten ervoor zorgen zijn dat geld van de Wereldbank niet langer wordt gebruikt voor projecten waarvoor mensen van hun land of uit hun huis worden gezet.
(foto: Civil Engineering Solution)
Lees meer over dit onderwerp
-
Evenement / 28 september 2023, 16:00 - 17:30
The Future We See - Food Systems
What does a food system look like that serves the well-being of people and the planet?
While agriculture and livestock food production in the world have become increasingly large-scale, industrial and ever more efficient for decades, the damage and inequality this food system causes is also becoming increasingly clear. Across the world, more and more people are therefore engaged in alternative, sustainable food production that ensures many generations to come to still have access to fertile, healthy land and clean water.
In this talkshow, we highlight some of these examples and hope to fuel the dialogue about this topic.
Speakers:
- Rosinah Mbenya - PELUM Kenya (via Zoom)
- Matt Canfield - University of Leiden
- Ida Simonsen - Dutch UN Youth Representative Biodiversity and Food
- John Arink- Ekoboerderij Arink (biodynamic farmer)
Moderator
Farid Tabarki - Studio Zeitgeist
Inspired? Join our 'The Future We See' - talkshow on September 28th! You can either attend live or online, quietly listen or actively participate in the discussion - or during the drinks afterwards. We hope to see you there!
Get your free tickets for the liveshow (limited!) or to join online here!
Also take a look at our previous session
To get a glimpse of the atmosphere, see a short video of our last session (about economic systems): https://youtu.be/AUNGcROovnc
And to dive in a little deeper, watch this compilation: https://youtu.be/nzuwIREeiNo
-
Nieuws / 14 september 2023
Podcasts over “Afrika”: samenwerking met de Africast
Both ENDS en de podcast "Africast" hebben de handen ineengeslagen om een drietal podcast-afleveringen te maken. De Africast stelt ons hiermee in de gelegenheid onze visie op internationale samenwerking, handel, klimaat en mensenrechten te vertellen aan een nieuw publiek. Daarom zijn wij erg blij met deze samenwerking!
-
Nieuws / 11 september 2023
Onze directeur Danielle Hirsch stelt zich verkiesbaar voor GroenLinks/PvdA
Danielle Hirsch, onze directeur, stelt zich verkiesbaar voor GroenLinks-PvdA bij de verkiezingen in november dit jaar.
-
Nieuws / 21 juli 2023
Dichters steunen vissers in de Filippijnen
Vandaag stuurden marwin vos en Xavier Roelens onderstaand persbericht uit. Both ENDS is heel blij met deze gulle actie van de dichters. Niet alleen omdat deze nieuwe aandacht genereert voor de misstanden die plaatsvinden in de Baai van Manilla en voor de rol van Nederlandse bedrijven en overheid daarin. Minstens even belangrijk is dat de Filippijnse organisatie Kalikasan People's Network for the Environment (KPNE) en de gedupeerde vissergemeenschappen in de baai, met deze gift nog steviger van zich kunnen laten horen en kunnen opkomen voor hun geschonden rechten.
-
Nieuws / 17 juli 2023
Tegentop in Brussel: maatschappelijke organisaties willen duurzame en eerlijke handel
Op 17 en 18 juli komen vertegenwoordigers van de regeringen van Latijns-Amerika, de Cariben en de Europese Unie bij elkaar in Brussel voor de EU-CELAC top. De Europese Commissie en meerdere EU-lidstaten willen dit moment gebruiken om de ratificatie van de handels- en investeringsverdragen tussen de EU en Mexico, de EU en Chili en de EU en de Zuid-Amerikaanse Mercosurlanden* te versnellen.
-
Nieuws / 4 juli 2023
Energie uit Afrika: wel eerlijk graag
Dit artikel verscheen op dinsdag 4 juli 2023 in Trouw
Haal grondstoffen voor energie op een gelijkwaardige manier uit Afrika. Dat betogen Charity Migwi van 350Africa.org en Marius Troost van Both ENDS namens een groot aantal organisaties.
-
Publicatie / 23 juni 2023
-
Nieuws / 15 juni 2023
Hoe agro-ecologische logboeken boerinnen in Brazilië weerbaarder maken
In de Jenipapo-gemeenschap, in de noordoostelijke regio van het Caatinga Biome in Brazilië, runt boerin Fátima Maria dos Santos haar boerderij. Fátima past de principes van agro-ecologie toe op haar boerderij: ze heeft een stortbak die regenwater opvangt, ze cultiveert inheemse vegetatie en ze heeft een agroforestry-systeem ontwikkeld dat bestaat uit inheemse bomen, fruitbomen en -gewassen en medische planten. Fátima is ook een van de eerste boeren die deelneemt aan het initiatief 'Caderneta Agroecológica' of 'Agro-ecologisch Logboek', dat boerinnen aanmoedigt om hun voedselproductie te monitoren. Zo krijgen ze meer inzicht in de waarde van hun voedselproductie voor het gezin, over wat het oplevert in natura en in geld en over het behoud van bodemgezondheid en biodiversiteit.
-
Nieuws / 15 juni 2023
Bio-culturele corridors herstellen het La Plata stroomgebied
Zelfs een gebied als het La Plata Basin in Zuid-Amerika, bekend om zijn majestueuze rivieren en wetlands, kampt met droogte. Een groep organisaties, verenigd in het Wetlands without Borders-netwerk, probeert het tij te keren.
-
Nieuws / 15 juni 2023
Droogte bestrijden door het beschermen van jonge boompjes
In het oosten van Senegal ligt Koussanar, een kleine stad die zich snel uitbreidt, omringd door dorpen die nog geworteld zijn in het plattelands- en nomadenleven. De regio is warm en droog en dat wordt verergerd door klimaatverandering. Ook de grond in de regio is droog en daarnaast vaak uitgeput door een combinatie van factoren zoals ongeschikte landbouwpraktijken, (pinda) monocultuur, intensieve landbouw, bosbranden en overbegrazing. Tegenwoordig pakken de boeren en nomadische veehouders in de regio het echter anders aan. Ze werken aan een betere toekomst door zich in te zetten voor het herstel van aangetast land met behulp van "Farmer Managed Natural Regeneration" (FMNR).
-
Nieuws / 14 juni 2023
Partnerorganisaties van Both ENDS bestrijden verwoestijning en droogte
Al decennialang ontwikkelen en promoten onze partnerorganisaties manieren om landdegradatie, verwoestijning en droogte in hun omgeving te bestrijding. Dit gebeurt niet alleen in gebieden die bekend staan om hun droge karakter, maar ook in bossen en zelfs moerasgebieden. Vanwege De internationale dag ter bestrijding van verwoestijning en droogte op 17 juni willen we graag een aantal voorbeelden laten zien hoe onze partners ecosystemen herstellen en zo het welzijn van mens en natuur bevorderen.
-
Publicatie / 25 mei 2023
-
Voor de pers / 23 mei 2023
Viering 60 jaar investeringsverdragen geen reden voor feestje
Nederland viert op 23 mei 60 jaar bilaterale investeringsverdragen. In 1963 sloot Nederland zijn eerste verdrag met Tunesië. Deze verdragen zouden een belangrijke rol moeten spelen bij het beschermen van buitenlandse investeringen van Nederlandse bedrijven. In de praktijk geven ze multinationals vooral een sterk machtsmiddel in handen met dramatische gevolgen voor mens en milieu wereldwijd, blijkt uit een studie van SOMO, Both ENDS en TNI.
-
Publicatie / 23 mei 2023
-
Voor de pers / 9 mei 2023
Manifest Landbouwakkoord vandaag aangeboden aan Tweede Kamer
Vandaag overhandigde een delegatie het 'Manifest Landbouwakkoord' aan leden van de Tweede Kamer. Het Manifest is een initiatief van Both ENDS en Oxfam Novib, en werd ondertekend door een brede coalitie van meer dan zeventig NGO's, boerenorganisaties, wetenschappers en bedrijven. Zij roepen de Tweede Kamer op om bij het formuleren van landbouwbeleid ook oog te hebben voor de grote Nederlandse agrarische voetafdruk in het buitenland, teneinde die drastisch te verkleinen.
-
Brief / 4 mei 2023
Brief NGO's aan exportkredietverzekeraar: MVO-beleid moet steviger
De Nederlandse overheid verleent via haar exportkredietverzekeraar Atradius DSB (ADSB) exportsteun aan bedrijven die activiteiten in het buitenland ondernemen. De staat wil dat projecten die het verzekert geen negatieve gevolgen hebben voor mens en milieu en stelt daarom eisen rondom maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Over het MVO-beleid liep tot eind april een consultatie waarop een coalitie van dertien maatschappelijke organisaties uit binnen- en buitenland, waaronder Both ENDS en Milieudefensie, heeft gereageerd.
-
Nieuws / 4 mei 2023
18 redenen voor een internationaal perspectief in het Nederlandse landbouwbeleid
Ons manifest "Het Nederlands landbouwakkoord gaat verder dan Nederland: bied duurzame boeren en consumenten wereldwijd perspectief" is inmiddels ondertekend door ruim 70 NGO's, boerenorganisaties, wetenschappers en bedrijven van over de hele wereld. Hieronder geven een aantal van hen hun motivatie hiervoor aan.
-
Brief / 24 april 2023
-
Publicatie / 24 april 2023
-
Voor de pers / 21 april 2023
Manifest: Nederland kan met Landbouwakkoord internationale voetafdruk verkleinen
Het Nederlandse Landbouwakkoord, dat nu wordt ontwikkeld, is te veel alleen op Nederland gericht. Dat vindt een brede coalitie van meer dan zestig NGO's, boerenorganisaties, wetenschappers en bedrijven die vandaag een brandbrief stuurde aan ministers Adema (LNV) en Schreinemacher (BuHaOS). Het Nederlandse landbouwbeleid moet zich ook richten op het verkleinen van de grote Nederlandse agrarische voetafdruk in landen buiten Nederland, door voedselzekerheid en behoud van biodiversiteit als startpunt te nemen. De coalitie publiceerde een manifest waarin zij uiteenzet hoe de hervorming van het Nederlandse agrarische buitenlandbeleid eruit zou kunnen zien.