Duurzame en eerlijke palmolie: sprookje of werkelijkheid?
De productie van palmolie wordt vaak in verband gebracht met landroof, mensenrechtenschendingen, grootschalige monoculturen en ernstige milieuschade. Over goede voorbeelden in de palmoliesector hoor je weinig, maar gelukkig zijn ze er wel. Bedrijven zoals Musim Mas en Bumitama in Indonesië zijn voorlopers in de overgang naar een meer duurzame en sociaal verantwoordelijke palmolieproductie. Onlangs was mevrouw Lim Sian Choo, hoofd maatschappelijk verantwoord ondernemen van Bumitama, in Nederland voor een informeel overleg met AidEnvironment en Both ENDS. Hierbij waren ook vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven, andere NGO's en de overheid aanwezig om te leren van de stappen die Bumitama heeft genomen om duurzaam te worden.
Bumitama heeft zich, samen met een aantal andere palmoliebedrijven, gecommitteerd aan de doelen om geen ontbossing meer te veroorzaken, geen turf te gebruiken bij de productie van palmolie en aan hun toegewezen nieuwe gebieden voor palmolieplantages niet voor dit doel in te zetten. 2013 was hierin een keerpunt voor Bumitama, toen grote bedrijven zoals Unilever besloten ontbossing tegen te gaan en geen palmolie te gebruiken waarvoor turf is gebruikt. Dit nieuwe beleid moet echter nog worden overgenomen door de palmolieproducenten. Zelfs binnen de Ronde Tafel voor Duurzame Palmolie (Round Table on Sustainable Palm Oil, RSPO) is Bumitama dan ook een koploper.
Natuurlijke corridor
Bumitama onderzoekt samen met lokale gemeenschappen hoe bossen kunnen worden hersteld en beschermd, en creëert nieuwe agrarische en niet-agrarische manieren om inkomen te genereren. Daarnaast probeert Bumitama om stukken bos met elkaar te verbinden en zo groene verbindingen te maken. Deze natuurlijke corridors maken het mogelijk voor flora en fauna om van het ene naar het andere bosgebied te migreren en komen zo ten goede aan de biodiversiteit.
Volgens Sian hebben deze inspanningen bijgedragen aan een beter milieu, aan de toegang tot land voor de lokale gemeenschappen en aan meer lokale betrokkenheid bij de bescherming van het bos. Hierbij is het noodzakelijk om nauw samen te werken met lokale overheden, die een belangrijke bondgenoot blijken te zijn in het faciliteren van duurzame palmolieproductie. Daarom werkt Bumitama samen met overheden en gemeenschappen om verdere vernieling van waardevol bos te voorkomen en deze gebieden ook in de toekomst te beschermen.
Beter levensonderhoud voor lokale gemeenschappen
Om ontbossing, bijvoorbeeld door illegale houtkap, tegen te gaan werkt Bumitama samen met lokale gemeenschappen aan betere manieren om in hun levensonderhoud te voorzien. "Aan bewoners die illegaal hout kappen bieden we bijvoorbeeld financiële middelen en coaching om op een andere manier inkomsten te genereren, bijvoorbeeld door kippen te houden", vertelt Sian. "Dit blijkt succes te hebben, maar onze strijd om duurzame palmolie te produceren is nog maar net begonnen.
Op het gebied van landgebruik en landrechten is namelijk nog een belangrijke beleidswijziging nodig. Gemeenschappen kunnen nog steeds verplaatst worden of op een andere manier benadeeld worden omdat ze niet officieel geregistreerd staan als landeigenaren. Lokale en nationale eigendomsregisters komen niet altijd overeen en dat leidt tot spanningen en conflicten over landrechten. We zoeken nog naar een oplossing voor deze problemen."
Diversificatie: de enige oplossing
Duizenden hectare bos die al zijn aangewezen als locatie voor nieuwe palmolieplantages zullen door bedrijven als Bumitama niet gekapt worden. Het probleem is echter dat de lokale autoriteiten er in sommige gevallen op staan dat het bedrijf dat de vergunning voor de ontwikkeling van een gebied heeft, dit gebied móet gebruiken voor ontwikkelingsdoeleinden. Zo niet, kunnen de autoriteiten de vergunning intrekken en deze aan een ander bedrijf geven die het bos wel wil kappen.
Paul Wolvekamp van Both ENDS: "Bedrijven zoals Bumitama en Musim Mas zoeken naar manieren om bosgebieden te ontwikkelen en tegelijk het bos te behouden. Bumitama is hierin al een eind op weg en ondersteunt lokale gemeenschappen bij economisch bosbeheer: duurzame winning van producten uit het bos, waardevermeerdering van deze producten en verkoop van andere producten dan hout. Ook de ontwikkeling van ecotoerisme is een optie."
"Palmolie alleen zal nooit genoeg werkgelegenheid en inkomsten opleveren voor de snelgroeiende rurale bevolking", benadrukt Wolvekamp. "Het versterken en herintroduceren van meer diverse bosbouwmethoden en lokaal bosbeheer, naast palmolie, rubber en andere dominante landbouwproducten, is de enige oplossing. De nieuwe betrokkenheid van bedrijven bij lokale gemeenschappen is dan ook erg bemoedigend. Binnen de RSPO moeten we, als lerende gemeenschap, deze ervaringen dan ook stimuleren en delen."
Lees meer over dit onderwerp
-
Nieuws / 6 juni 2025
Both ENDS op de VN-Oceaanconferentie: onze zorgen over milieurechtvaardigheid binnen de ‘Blauwe Economie’ onder de aandacht brengen
Volgende week vindt in Nice, Frankrijk, de Verenigde Naties Oceaanconferentie plaats. Deze conferentie richt zich op het behoud en duurzaam gebruik van kusten, zeeën en mariene hulpbronnen. Murtah Shannon, collega bij Both ENDS, zal aanwezig zijn. We vroegen hem om wat meer te vertellen over zijn plannen.
-
Nieuws / 5 juni 2025
Opinie: Nieuwe handelspartners, maar niet op de oude voet
Sinds de handelsoorlog en ‘tariffs’ van President Trump staat internationale handel weer volop in de schijnwerpers. In Europa en in Nederland neemt de roep toe om daarom razendsnel nieuwe vrijhandelsakkoorden te sluiten, zo ook in recente opinies in FD en de Volkskrant. Maar dat is de verkeerde reflex, schrijft Marius Troost op Joop.nl -
Nieuws / 4 juni 2025
Shell ter verantwoording geroepen voor decennialange vervuiling in de Nigerdelta
Dit artikel is momenteel alleen beschikbaar in het Engels
-
Blog / 3 juni 2025
Een voedselbos als inspirerende oase tussen bespoten akkers
Door Marjolein van RijnOnlangs waren we met een groep collega's in het voedselbos Ketelbroek, een project van Voedselbos-pionier Wouter van Eck en onze eigen Pieter Jansen. Wat een prachtige plek! Gelegen tussen akkers met raaigras, bieten of aardappels, is het Voedselbos een groene oase. Het gezang van de vogels is alom aanwezig en er zoemt en fladdert van alles rond. Ook hazen, dassen, vossen en wilde zwijnen komen er regelmatig op bezoek. En niet te vergeten: bevers.
-
Nieuws / 20 mei 2025
Both ENDS en partners eisen dat Shell de Nigerdelta schoonmaakt vóór vertrek
Tijdens de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering (AGM) van Shell in Londen, confronteren gemeenschapsleiders uit de Nigerdelta en internationale bondgenoten (waaronder Both ENDS) Shell met een duidelijke eis: Shell moet volledige verantwoordelijkheid nemen voor decennia van vervuiling en menselijk leed in de Nigerdelta in Nigeria, vóórdat het zich terugtrekt uit zijn olieactiviteiten op het land.
-
Nieuws / 9 mei 2025
Vrouwelijk leiderschap in agro-ecologie bloeit op in Oost- en Zuidelijk Afrika
Op 12 en 13 februari 2025 kwamen vrouwen uit Kenia, Uganda en Zimbabwe samen in Nairobi voor het Africa Women Leaders in Agroecology (AWOLA) Regional Networking Forum. Het evenement markeerde een belangrijk moment in het leiderschapsprogramma van PELUM Kenya dat jonge vrouwen versterkt in hun rol als leider in de agro-ecologische transitie. Dit project werd mogelijk gemaakt dankzij steun van Both ENDS, als onderdeel van de Fair, Green and Global (FGG) Alliance.
-
Blog / 23 april 2025
De kracht van vertrouwen
Door Karin van BoxtelVertrouwen wekt vertrouwen. Dat is wat ik heb geleerd van de manier waarop Both ENDS werkt – binnen ons team, met partners in gezamenlijke strategieën en belangenbehartiging, en in onze relatie met partners als financier. Vertrouwen is de basis. Het is wat medeleven laat groeien, wat hoop doet ontstaan, en wat echte solidariteit aandrijft. Het is krachtig in contrast met de wereldwijde trend waarin politieke en internationale leiders harde maatregelen en eigenbelang vooropstellen en relaties negeren die gebaseerd zijn op vertrouwen . En des te meer reden om te delen wat wij hebben ervaren door vertrouwen centraal te stellen.
-
Blog / 11 april 2025
FMO is erg tevreden over het eigen succes – nu de lokale bevolking nog
Door Anne de JongheDeze blog is bij het Financiële Dagblad verschenen.
-
Nieuws / 7 april 2025
Voedselbos Ketelbroek: waar voedselproductie en biodiversiteit samenkomen
Wanneer collega’s van Both ENDS partners over de hele wereld bezoeken, gaan ze vaak op "veldbezoek" om met eigen ogen te zien hoe ons gezamenlijke werk mensen en gemeenschappen raakt. Onlangs deden we dat ook in Nederland. Voedselbospionier Wouter van Eck liet een groep Both ENDS-partners zien hoe regeneratieve landbouw oplossingen biedt voor de klimaat- en biodiversiteitscrisis.
-
Publicatie / 1 april 2025
-
Blog / 31 maart 2025
Internationale samenwerking en solidariteit zijn in het belang van Nederland én Afrika
Door Melvin van der VeenDeze blog is bij Vice Versa verschenen.
-
Externe link / 28 maart 2025
Eerlijke handel en gelijkwaardige relaties: pas dán kan Kenia echt op eigen benen staan
Verschillende media besteedden afgelopen week aandacht aan de omslag van “hulp” naar “handel”, mede naar aanleiding van het staatsbezoek van het Koninklijk paar aan Kenia. Het zou goed zijn voor Kenia om nu op eigen benen te gaan staan. Maar dat kan alleen als gelijkwaardigheid centraal staat in handel en internationale samenwerking. En dat is nu allerminst het geval, betoogt onze directeur Karin van Boxtel op opinieplatform Joop.nl
-
Blog / 27 maart 2025
Eerlijke handel en gelijkwaardige relaties: pas dán kan Kenia echt op eigen benen staan
Door Karin van BoxtelDit artikel is bij Joop verschenen.
-
Brief / 25 maart 2025
Letter to Shell's CEO and plc Executive Committee: don’t leave the Niger Delta without cleaning up
Today, on Shell Capital Markets Day 2025, Both ENDS together with 195 international and Nigerian of civil society organisations is sending an open letter to Shell’s Executive Committee demanding a full cleanup of the SPDC pollution legacy and transparency on the cleanup process.
-
Nieuws / 21 maart 2025
Koninklijk paar bezoekt Thogoto Forest: groene oase aan de rand van Nairobi
Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima hebben afgelopen dinsdag een bezoek gebracht aan het Thogoto Forest, als onderdeel van hun staatsbezoek aan Kenia. Ze hebben er kunnen zien wat de impact is van het werk van onze partner MCDI in het gebied: een hersteld bos, schoon water en boeren die hun levensonderhoud kunnen verdienen met de verkoop van hun agroecologische producten.
-
Nieuws / 18 maart 2025
Misstanden rond TotalEnergies’ LNG project in Mozambique stapelen zich op; Nederlandse steun onverantwoord
Op vrijdag 14 maart kondigde het Frans Openbaar Ministerie aan een officieel onderzoek in te stellen naar TotalEnergies’ betrokkenheid bij dood door schuld tijdens de aanslagen op Palma, de locatie van hun LNG project. Deze zoveelste misstand maakt duidelijk dat Nederland op geen enkele manier publieke steun kan verlenen aan dit project.
-
Nieuws / 4 maart 2025
Feminist March 2025: de straat op voor genderrechtvaardigheid
Wereldwijd staan vrouwenrechten onder druk, en worden hard bevochten rechten en vrijheden afgebroken. Waar tot voor kort Nederland zich opstelde als voorvechter van emancipatie, vrouwenrechten en genderrechtvaardigheid, breekt het huidige kabinet met dit beleid en laat miljoenen vrouwen en meisjes in de steek. Daarom gaat Both ENDS, samen met vele andere bondgenoten, op 8 maart de straat op. Het is tijd om een stevig tegengeluid te laten horen tegen de afbraak van genderbeleid en op te komen voor gendergelijkheid en sociale rechtvaardigheid.
-
Brief / 3 maart 2025
Input for FMO’s “investment approach to responsibly managed forest plantations”
Both ENDS has been asked by FMO to comment on its draft investment approach to responsibly managed forest plantations. To follow are a number of observations and recommendations, partially informed by Both ENDS long legacy of working in the forest & land arena, in dialogue with international donors, philanthropic foundations, companies, certification bodies and notably with forest dependent communities and other land users.
-
Nieuws / 21 februari 2025
Met kille beleidsbrief keert kabinet internationale samenwerking en solidariteit de rug toe
De gepubliceerde beleidsbrief van minister Klever voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp is koud en kil. Het plaatst Nederland in een internationaal isolement en laat de meest kwetsbare mensen wereldwijd, waaronder vele vrouwen, boeren, inheemse volkeren en jongeren, in de steek.
-
Voor de pers / 18 februari 2025
Trade deal fueling resource grab? 120+ groups from Europe and Indonesia sound the alarm
Dit persbericht is alleen beschikbaar in het Engels