Stoppen van subsidies voor olie en gas is wel degelijk zinvol
Op 7 februari stond in Trouw een artikel over het afschaffen van subsidies voor fossiele brandstoffen. Dit zou een beperkte klimaatwinst opleveren. Het onderzoek waar het artikel op is gebaseerd, toont echter het tegenovergestelde aan. Niels Hazekamp (Both ENDS) en Laurie van der Burg (ODI) schreven er een kort opinieartikel over.
Hoewel de titel van de studie 'Limited emission reductions from fuel subsidy removal except in energy-exporting regions' inderdaad een beperkte impact suggereert, toont het onderzoek juist aan dat een subsidiestop wel degelijk een belangrijk verschil maakt voor het klimaat. Een subsidiestop kan volgens de auteurs al voor een kwart van de totale door landen toegezegde CO2 uitstoot vermindering zorgen. Het uitbannen van subsidies is daarmee geen 'silver bullet', zoals geen enkele vorm van klimaatbeleid dat is, maar maakt dus wel degelijk een verschil.
Dit is zeker het geval als je je bedenkt dat dit beleid overheden geen geld kost, maar juist geld bespaart. Zo hebben India en Indonesië dankzij subsidieverlagingen, in 2015 beide 15 miljard euro bespaard. Als dit bespaarde geld wordt geïnvesteerd in energie-efficiëntie of in hernieuwbare energietechnologieën, dan zou dit de klimaatwinst zelfs kunnen verdubbelen. En volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) zou een subsidiestop in combinatie met een effectieve koolstofprijs, de wereldwijde broeikasgasemissies met 18 tot 23% kunnen verlagen.
Het is ook niet per se zo dat vooral de armen getroffen zouden worden door een subsidiestop. Het zijn juist de rijkere gezinnen die meer energie consumeren en dus het meest profiteren van de subsidies op fossiele brandstoffen. Dat neemt niet weg dat het stoppen van dit soort subsidies mensen met lage inkomens in potentie het hardst zou kunnen treffen, maar dit kan en wordt door overheden voorkomen: het bespaarde geld wordt veelal geïnvesteerd in educatie of gezondheidszorg, waardoor het stoppen van de subsidie juist tot nivellering kan leiden.
Ook de Nederlandse steun voor de consumptie en productie van fossiele brandstoffen is hoog. ODI en CAN Europe berekenden dat tussen 2014 en 2016 de totale overheidssteun voor fossiel 7,6 miljard euro per jaar bedroeg. Het is daarom van grote betekenis dat de Tweede Kamer vorige maand een motie aannam over het afbouwen van fiscale prikkels die de klimaatdoelstellingen ondermijnen. Een Kamermeerderheid wil dat dit wordt meegenomen in het nog op te stellen Integraal Nationaal Energie- en Klimaatplan. Dat is een noodzakelijke en concrete stap om de klimaatdoelen, waar Nederland zich volledig voor zegt in te zetten, dichterbij te brengen.
Voor meer informatie

Lees meer over dit onderwerp
-
Voor de pers / 27 september 2017
Ondanks klimaatafspraken steunt Nederland fossiele sector jaarlijks met 7,6 miljard
Hoewel demissionair minister Kamp in mei dit jaar stelde dat fossiele brandstoffen in Nederland niet worden gesubsidieerd, ondersteunt Nederland de fossiele sector met ruim 7,6 miljard euro per jaar in binnen- en buitenland (1). Dat blijkt uit het vandaag uitgekomen rapport ‘Phase-Out 2020: Monitoring Europe’s fossil fuel subsidies’ van het Overseas Development Institute (ODI) en Climate Action Network Europe (CAN-Europe). Nederland heeft al in 2009 internationale afspraken gemaakt (2) om subsidies voor fossiele brandstoffen uit te bannen. Milieudefensie en Both ENDS, beide lid van CAN-Europe, vragen aandacht voor deze bevindingen omdat ze het onacceptabel vinden dat de overheid op deze manier de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen in stand houdt.
-
Nieuws / 11 december 2017
Kersverse regering moet ondersteuning fossiele sector afbouwen
Deze week spreekt de Vaste Kamercommissie voor Economische Zaken en Klimaat met minister Wiebes over de begroting van zijn ministerie. Dit is dus hét moment waarop de regering kan laten zien dat het er alles aan wil doen om haar eigen klimaatdoelstellingen te behalen. Eén van de belangrijkste stappen in die richting is het afbouwen van financiële steun voor de fossiele industrie.
-
Publicatie / 18 juni 2017
-
Nieuws / 12 februari 2019
Persbericht: 6 Organisaties sluiten zich aan bij klimaatzaak en dagen Shell voor rechter
Amsterdam, 12 februari 2018 – Vandaag sluiten zes organisaties zich officieel aan bij de klimaatzaak tegen Shell die Milieudefensie op 4 april 2018 aankondigde. Met een gezamenlijke brief aan Shell stellen de organisaties Shell aansprakelijk voor het aanrichten van wereldwijde klimaatschade. Nederlanders die ook willen dat Shell stopt met het veroorzaken van klimaatschade kunnen mede-eiser worden via https://klimaatzaakshell.nl/word-mede-eiser
-
Dossier
Paris Proof Export Support
Tweederde van de exportkredietverzekeringen die Atradius DSB in de periode 2012 en 2015 verleende, ging naar de fossiele-energiesector. Dat staat haaks op de klimaatafspraken van Parijs die Nederland heeft ondertekend.
-
Dossier
De Klimaatzaak tegen Shell
Both ENDS is mede-eiser in de Klimaatzaak die Milieudefensie aanspant tegen Shell om het bedrijf er toe aan te zetten te stoppen met het veroorzaken van klimaatschade. Shell heeft al tientallen jaren kennis van de ernst van het klimaatprobleem, maar blijft toch inzetten op klimaatvervuilende olie- en gaswinning. Zo ondermijnt Shell de kans om de klimaatdoelen te behalen. Bedrijven hebben de verantwoordelijkheid om de maatschappij en het klimaat geen ernstige schade toe te brengen. Omdat Shell zelf geen verantwoordelijkheid neemt, stappen we samen naar de rechter.In het kort is onze eis dat Shell geen broeikasgassen meer uitstoot in 2050 en haar activiteiten volledig in lijn brengt met de klimaatdoelen die in het Parijsakkoord zijn vastgelegd.
-
Voor de pers / 18 juni 2017
Persbericht: Exportsteun niet in lijn met klimaatdoelen
Het Klimaatverdrag van Parijs stelt dat de opwarming van de aarde beperkt moet blijven tot maximaal 2 - liefst 1,5 - graden Celsius. Om dat te bereiken moeten in elk geval alle bewezen fossiele reserves in de grond blijven. Tussen 2012 en 2015 ondersteunde de Nederlandse overheid echter via Atradius DSB voor € 7,3 miljard, fossielgerelateerde exportprojecten met verzekeringen en garanties. Dat is twee derde van de totale waarde die Atradius DSB in die periode verzekerde. Niets wijst er op dat de overheid deze ondersteuning inmiddels in lijn heeft gebracht met het klimaatakkoord. Dat blijkt uit een rapport dat vandaag is uitgebracht door Both ENDS.
-
Publicatie / 25 december 2015
-
Voor de pers / 14 mei 2017
Rapport: koleninvestering van ABP is een groot probleem
Pensioenfonds ABP investeerde eind 2016 zo’n twee miljard euro méér in de fossiele energie-industrie dan het jaar ervoor. Dat blijkt uit het rapport ‘Dirty & Dangerous: the fossil fuel investments of Dutch pension fund ABP’, dat vandaag is gepubliceerd door Both ENDS, het Duitse urgewald en Fossielvrij NL. Het rapport bekritiseert deze investeringen vanwege de impact op het klimaat en de rampzalige gevolgen voor de mensen in de gebieden waar kolen, olie en gas worden gewonnen.
-
Dossier
Exportkredietverzekeringen: wie betaalt de rekening?
Both ENDS pleit bij de overheid voor het uitsluitend verlenen van exportkredietverzekeringen aan duurzame projecten die geen sociale- en milieuschade aanrichten in het land waar ze plaatsvinden.
-
Dossier
Nederland en de SDG’s: Een betere wereld begint bij jezelf
In 2015 committeerden de lidstaten van de VN zich aan de vooruitstrevende Sustainable Development Goals (SDG's). In tegenstelling tot de voorgangers van deze doelen – de Millenniumdoelen - erkennen de SDG's het belang van gelijkheid binnen én tussen landen, van besluitvormingsprocessen waarin alle mensen erkend en gehoord worden, en van voor iedereen toegankelijke, onafhankelijk functionerende rechtssystemen.
-
Publicatie / 9 mei 2018
-
Voor de pers / 9 mei 2018
ABP belooft groen maar houdt vast aan fossiel
Pensioenfonds ABP investeerde in 2017 500 miljoen euro méér in kolen, olie en gas dan het jaar ervoor; in totaal 10,9 miljard euro. Dit blijkt uit nieuw onderzoek van Both ENDS, Fossielvrij NL en urgewald. De investeringen in fossiel staan niet alleen in schril contrast met de claim van het pensioenfonds dat het grote successen boekt in zijn klimaatbeleid, maar druisen ook in tegen het klimaatakkoord van Parijs. In tegenstelling tot de internationale koplopers onder de pensioenfondsen, blijft ABP onverminderd investeren in de fossiele-energiesector.
-
Publicatie / 9 mei 2018
-
Publicatie / 14 mei 2017
-
Publicatie / 14 mei 2017
-
Nieuws / 6 februari 2017
Persbericht: Geen Nederlandse publieke steun voor omstreden nieuwe luchthaven Istanbul
Turkije bouwt de grootste luchthaven ter wereld - en de derde in Istanbul - in het bosgebied ten Noorden van de stad. Het project roept veel weerstand en protest op van lokale gemeenschappen en NGO’s, want bos en bewoners moeten ervoor plaatsmaken.
-
Publicatie / 7 maart 2016
-
Video / 14 februari 2019
Word mede-eiser in de klimaatzaak tegen Shell!
Both ENDS is mede-eiser in de klimaatzaak tegen Shell. In deze video zie je waarom. Word jij ook mede-eiser?
-
Externe link / 31 mei 2018
Hoogste tijd om publieke steun voor fossiele energie af te bouwen (Jaarverslag 2017)
In 2017 voerden we onze inspanningen op om de Nederlandse overheidssteun voor fossiele brandstoffen te stoppen. Het uitfaseren van fossiele brandstoffen is essentieel om de doelen uit het klimaatakkoord van Parijs te halen. Maar er is nog een reden voor ons: projecten gerelateerd aan de fossiele sector hebben vaak rampzalige effecten op de armsten in het Zuiden.