Stoppen van subsidies voor olie en gas is wel degelijk zinvol
Op 7 februari stond in Trouw een artikel over het afschaffen van subsidies voor fossiele brandstoffen. Dit zou een beperkte klimaatwinst opleveren. Het onderzoek waar het artikel op is gebaseerd, toont echter het tegenovergestelde aan. Niels Hazekamp (Both ENDS) en Laurie van der Burg (ODI) schreven er een kort opinieartikel over.
Hoewel de titel van de studie 'Limited emission reductions from fuel subsidy removal except in energy-exporting regions' inderdaad een beperkte impact suggereert, toont het onderzoek juist aan dat een subsidiestop wel degelijk een belangrijk verschil maakt voor het klimaat. Een subsidiestop kan volgens de auteurs al voor een kwart van de totale door landen toegezegde CO2 uitstoot vermindering zorgen. Het uitbannen van subsidies is daarmee geen 'silver bullet', zoals geen enkele vorm van klimaatbeleid dat is, maar maakt dus wel degelijk een verschil.
Dit is zeker het geval als je je bedenkt dat dit beleid overheden geen geld kost, maar juist geld bespaart. Zo hebben India en Indonesië dankzij subsidieverlagingen, in 2015 beide 15 miljard euro bespaard. Als dit bespaarde geld wordt geïnvesteerd in energie-efficiëntie of in hernieuwbare energietechnologieën, dan zou dit de klimaatwinst zelfs kunnen verdubbelen. En volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) zou een subsidiestop in combinatie met een effectieve koolstofprijs, de wereldwijde broeikasgasemissies met 18 tot 23% kunnen verlagen.
Het is ook niet per se zo dat vooral de armen getroffen zouden worden door een subsidiestop. Het zijn juist de rijkere gezinnen die meer energie consumeren en dus het meest profiteren van de subsidies op fossiele brandstoffen. Dat neemt niet weg dat het stoppen van dit soort subsidies mensen met lage inkomens in potentie het hardst zou kunnen treffen, maar dit kan en wordt door overheden voorkomen: het bespaarde geld wordt veelal geïnvesteerd in educatie of gezondheidszorg, waardoor het stoppen van de subsidie juist tot nivellering kan leiden.
Ook de Nederlandse steun voor de consumptie en productie van fossiele brandstoffen is hoog. ODI en CAN Europe berekenden dat tussen 2014 en 2016 de totale overheidssteun voor fossiel 7,6 miljard euro per jaar bedroeg. Het is daarom van grote betekenis dat de Tweede Kamer vorige maand een motie aannam over het afbouwen van fiscale prikkels die de klimaatdoelstellingen ondermijnen. Een Kamermeerderheid wil dat dit wordt meegenomen in het nog op te stellen Integraal Nationaal Energie- en Klimaatplan. Dat is een noodzakelijke en concrete stap om de klimaatdoelen, waar Nederland zich volledig voor zegt in te zetten, dichterbij te brengen.
Lees meer over dit onderwerp
-
Externe link / 24 August 2022Doorbraak: breuk met fossiele brandstoffen (Jaarverslag 2021)
Both ENDS werkt wereldwijd met partners eraan de stem van gemeenschappen te laten klinken, die elke dag de gevolgen van onduurzaam financieel beleid voelen: klimaatverandering, milieuvervuiling, gedwongen verhuizingen. Al twee decennia vragen we daarbij aandacht voor een relatief onbekend financieel instituut: de exportkredietverzekeraars.
-
Brief / 9 November 2020
Bijdrage aan FMO's publieksconsultatie over klimaatactie en fossiele brandstoffen
Both ENDS en partners hebben een reactie gestuurd op FMO's consultatie over fossiele brandstoffen. Both ENDS en partners zijn blij dat FMO eindelijk positie inneemt ten opzichte van fossiele brandstoffen, maar gaat wat ons betreft nog niet ver genoeg.
-
Nieuws / 4 June 2021FMO zet goede stap naar afbouwen directe investeringen in fossiele brandstoffen
In hun nieuwe position statement over investeringen in fossiele brandstoffen, verklaart FMO een eind te maken aan nieuwe directe financieringen in de downstream- en midstreamsectoren van de steenkool- en olie-industrie. Alleen in uitzonderlijke omstandigheden investeert FMO nog in gasgestookte elektriciteitsopwekking. Both ENDS ziet deze ontwikkeling als een stap in de goede richting.
-
Voor de pers / 23 September 2019Pensioengeld van miljoenen Nederlandse ambtenaren en onderwijzers vaker geïnvesteerd in fossiele brandstoffen
Amsterdam, 23 september 2019 – Het grootste pensioenfonds van Nederland, ABP, belegt meer geld in bedrijven die op ramkoers liggen met de klimaatdoelstellingen van Parijs, zoals kolen- en oliebedrijven. Nieuwe analyse door milieuorganisaties Both ENDS, Fossielvrij NL, Greenpeace en de Duitse organisatie urgewald onthult dat ABP's investeringen in fossiele brandstoffen zijn gestegen van € 14 miljard in 2015 naar € 16,5 miljard eind 2018.
-
Nieuws / 4 April 2024EU ECA-tracker voor uitfasering fossiele brandstoffen onthult achterblijvende inzet van EU-lidstaten voor de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs
Ons nieuwe rapport EU ECA fossiele brandstof phase-out tracker van Both ENDS, Counter Balance en Oil Change International werpt licht op het zorgwekkende gebrek aan harmonie tussen het exportkredietklimaatbeleid van de EU-lidstaten.
Het rapport is op 17 april bijgewerkt naar aanleiding van nieuwe reacties van de lidstaten op hun beleid.
Lees meer in dit artikel (Engels)
-
Voor de pers / 27 September 2017Ondanks klimaatafspraken steunt Nederland fossiele sector jaarlijks met 7,6 miljard
Hoewel demissionair minister Kamp in mei dit jaar stelde dat fossiele brandstoffen in Nederland niet worden gesubsidieerd, ondersteunt Nederland de fossiele sector met ruim 7,6 miljard euro per jaar in binnen- en buitenland (1). Dat blijkt uit het vandaag uitgekomen rapport ‘Phase-Out 2020: Monitoring Europe’s fossil fuel subsidies’ van het Overseas Development Institute (ODI) en Climate Action Network Europe (CAN-Europe). Nederland heeft al in 2009 internationale afspraken gemaakt (2) om subsidies voor fossiele brandstoffen uit te bannen. Milieudefensie en Both ENDS, beide lid van CAN-Europe, vragen aandacht voor deze bevindingen omdat ze het onacceptabel vinden dat de overheid op deze manier de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen in stand houdt.
-
Nieuws / 15 October 2021Duits onderzoek bevestigt: Nederlandse exportondersteuning is niet Paris Proof
De Nederlandse exportkredietverzekeraar Atradius DSB opereert haaks op het Klimaatakkoord van Parijs; in naam van de Nederlandse Staat blijft het investeringen in fossiele brandstoffen flink ondersteunen. Dat blijkt uit een rapport van Duits onderzoeksbureau Perspectives Climate Research (PCR), waarin de exportkredietverzekeraars van Nederland en die van Japan langs de Parijs-lat worden gelegd op het gebied van hun klimaatambities.
-
Publicatie / 17 November 2019
-
Evenement / 4 November 2021, 16:45 - 18:00UNFCCC COP 26 side event ‘Aligning export finance with the Paris Agreement: high time to phase out fossil fuels’
Veel landen ondersteunen investeringen in fossiele brandstoffen in het buitenland via hun exportkredietverzekeraar (EKV). Dit draagt bij aan zogeaamde carbon lock-in, waarbij bedrijven of zelfs landen, om de investering terug te verdienen, zolang als de levensduur is van zo'n project, CO2 blijven uitstoten. Dat gaat vaak zelfs om perioden van decennia. Dit vertraagt de overgang naar hernieuwbare energiebronnen ernstig en is in strijd met met art. 2.1c van de het klimaatakkoord van Parijs.
Dit side-event gaat in op de gevolgen van exportfinanciering voor fossiele projecten in het mondiale Zuiden. Daarnaast worden concrete aanbevelingen gegeven om exportkredietverzekeraars CO2-arm te maken.
Meld je hier aan!
-
Publicatie / 18 June 2017
-
Nieuws / 15 April 2021Nieuw initiatief voor afbouwen exportsteun voor fossiel niet ambitieus genoeg
Op woensdag 14 april lanceerden zeven landen, waaronder Nederland, een initiatief genaamd Export Finance for Future (E3F), waarin ze een aantal ambities vastleggen met betrekking tot het afbouwen van exportondersteuning voor de fossiele sector. Vele NGOs wereldwijd, waaronder in Nederland onder andere Both ENDS, hebben de laatste jaren opgeroepen tot het opzetten van een dergelijk initiatief en we zijn dan ook blij met deze stap. Om resultaten te behalen en bij te dragen aan de klimaatdoelen van Parijs, zullen de landen zich echter moeten committeren aan veel ambitieuzere doelen dan die welke nu zijn opgesteld. Bezorgde maatschappelijke organisaties, inclusief Both ENDS, stelden daarom een verklaring op met de volgens hen zwakke punten van het door E3F voorgestelde beleid, aangevuld met aanbevelingen voor verbeteringen.
-
Voor de pers / 18 November 2019Persbericht: Overheid ondermijnt eigen klimaatbeleid met exportkredietverzekering
Nederland verstrekt jaarlijks exportkredietverzekeringen en –garanties ter waarde van 1,5 miljard euro aan Nederlandse bedrijven die actief zijn in de olie- en gassector in het buitenland. Deze ondersteuningbedraagt anderhalf keer het jaarlijkse bedrag dat het kabinet-Rutte uittrekt voor klimaatinitiatieven wereldwijd. De beoogde effecten van het Nederlandse internationale klimaatbeleid worden door deze fossiele exportsteun meer dan teniet gedaan. Dat is de conclusie van een nieuw rapport van Both ENDS, dat vandaag is gepubliceerd.
-
Nieuws / 11 December 2017Kersverse regering moet ondersteuning fossiele sector afbouwen
Deze week spreekt de Vaste Kamercommissie voor Economische Zaken en Klimaat met minister Wiebes over de begroting van zijn ministerie. Dit is dus hét moment waarop de regering kan laten zien dat het er alles aan wil doen om haar eigen klimaatdoelstellingen te behalen. Eén van de belangrijkste stappen in die richting is het afbouwen van financiële steun voor de fossiele industrie.
-
Nieuws / 8 November 2021Nederland stopt toch met fossiele exportondersteuning
Vandaag werd bekend dat Nederland alsnog aansluit bij een kopgroep van landen, waaronder de Verenigde Staten, Canada en Italië, die in Glasgow op de klimaattop op 4 november verklaarden te zullen stoppen met internationale steun voor fossiele energieprojecten.
Both ENDS heeft hier samen met organisaties in binnen- en buitenland jarenlang op gehamerd, en we zijn dan ook heel erg blij met deze stap. Uiteraard zullen wij de ontwikkelingen blijven volgen.
-
Dossier /Paris Proof Export Support
Bijna tweederde van de exportkredietverzekeringen die Atradius DSB in de periode 2012 tot 2018 verleende, ging naar de fossiele-energiesector. Dat staat haaks op de klimaatafspraken van Parijs die Nederland heeft ondertekend.
-
Nieuws / 30 June 2020Extra exportondersteuning vanuit de overheid moet groen herstel stimuleren.
Bijna veertig maatschappelijke organisaties en netwerken uit de hele wereld, waaronder Both ENDS, stuurden vandaag een brief aan minister Kaag van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking en staatssecretaris Vijlbrief van Financiën. Ze vragen de bewindslieden ervoor te zorgen dat de verruiming van de exportkredietverzekering vanwege de coronacrisis, bijdraagt aan groen herstel.
-
Nieuws / 22 November 2021E3F, ‘Exportfinanciering voor de Toekomst’ biedt Nederland mooie kansen
Exportondersteuning – en vooral die aan fossiele projecten – staat recentelijk flink in de belangstelling. En dat is maar goed ook, want alleen al in Nederland hebben we het over fossiele exportsteun ter waarde van 1,5 miljard euro per jaar. Tijdens de klimaattop in Glasgow lanceerde het Verenigd Koninkrijk een verklaring waarin zij beloven voor het einde van 2022 te stoppen met het verlenen van exportsteun aan fossiele projecten. Na enige aarzeling sloot ook Nederland zich aan bij de verklaring – die inmiddels al door bijna veertig landen en financiële instellingen is getekend.
-
Voor de pers / 8 July 2021Na Shell-vonnis moeten ook banken, pensioenfondsen en verzekeraars aan de bak
Maatschappelijke organisaties sturen klimaat-brandbrief naar financiële sector
Amsterdam, 8 juli 2021 - Het Shell-vonnis heeft gevolgen voor de financiers van grote klimaatvervuilers. Dat schrijven maatschappelijke organisaties, waaronder Oxfam Novib, Eerlijke Geldwijzer, Milieudefensie, Greenpeace en Both ENDS, in een brief aan de grootste banken, pensioenfondsen en verzekeraars van Nederland. Ze vragen de financiële instellingen om de CO2-uitstoot van leningen en investeringen omlaag te brengen in lijn met het 1,5 graad doel van het Klimaatakkoord van Parijs.
-
Voor de pers / 12 February 2019Persbericht: 6 Organisaties sluiten zich aan bij klimaatzaak en dagen Shell voor rechter
Amsterdam, 12 februari 2018 – Vandaag sluiten zes organisaties zich officieel aan bij de klimaatzaak tegen Shell die Milieudefensie op 4 april 2018 aankondigde. Met een gezamenlijke brief aan Shell stellen de organisaties Shell aansprakelijk voor het aanrichten van wereldwijde klimaatschade. Nederlanders die ook willen dat Shell stopt met het veroorzaken van klimaatschade kunnen mede-eiser worden via https://klimaatzaakshell.nl/word-mede-eiser
-
Voor de pers / 3 November 2022Kabinet breekt belofte om te stoppen met internationale financiering voor fossiele energie
Vandaag, een paar dagen voor de internationale Klimaattop in Egypte, heeft het kabinet nieuw beleid gepubliceerd dat invulling moet geven aan een internationale afspraak om te stoppen met internationale publieke financiering voor fossiele energie projecten. Both ENDS, Milieudefensie en Oil Change International stellen dat Rutte zijn belofte niet nakomt om per eind dit jaar te stoppen met fossiele exportsteun, maar in plaats daarvan nog een jaar de deur open laat staan voor nieuwe fossiele projecten. Volgens de milieuorganisaties dreigen de omvangrijke uitzonderingen de klimaatdoelen op het spel te zetten.
