Europees Parlement stemt over bescherming investeringen buitenland
De Europese Commissie staat op het punt om belangrijke beslissingen te nemen over de toekomst van zogenaamde BIT's (Bilateral Investment Treaties). Deze internationale verdragen zijn bedoeld om bedrijven die investeren in het buitenland, te beschermen. Ze zijn bindend, maar dreigen daarom vaak de sociale en milieuwetgeving te ondermijnen die de landen waar geïnvesteerd wordt zouden willen toepassen. Op 3 maart stemt het Europees Parlement over de hervorming van dit beleid.
Bedrijven die willen investeren in het buitenland worden vaak beschermd door BIT's (in Nederland ook wel investeringsbeschermingsovereenkomsten of IBO's genoemd). Het probleem met deze verdragen is dat vergaande rechten worden verleend aan buitenlandse investeerders. Investeerders kunnen bezwaar maken tegen sociale en milieuregels in het land waar geïnvesteerd wordt, als de wetgeving - volgens hen - de waarde of winstgevendheid van de investering in gevaar kan brengen.
Dit gebeurde bijvoorbeeld in Zuid-Afrika, waar in 2007 een groep Europese investeerders in de mijnbouw beweerde dat een Zuid-Afrikaanse wet in strijd zou zijn met Zuid-Afrika's 'verplichting' om hen 'eerlijk en billijk' te behandelen. De wet hield in dat alle mijnbouwvergunningen opnieuw zouden worden verdeeld om het percentage zwarte ondernemers in die sector te vergroten. In 2010 kwam het tot een schikking met de Zuid-Afrikaanse regering: de investeerders die de klacht hadden ingediend werden niet, zo als oorspronkelijk voorzien, onderworpen aan deze wet.
Een ander voorbeeld is de groep van Europese beleggers die een concessie voor 30 jaar hadden voor de distributie van water en afvalwater in en rond Buenos Aires. Toen Argentinië werd geraakt door de crisis in de jaren '90, nam de regering verschillende maatregelen om de schade te beperken. Door deze maatregelen verminderde volgens de investeerders de waarde van hun investering en dus voldeed Argentinië niet aan de verplichting om hun belangen te beschermen. Ze dienden een klacht in bij het ICSID-tribunaal, dat oordeelde dat Argentinië ook maatregelen had kunnen nemen zonder daarmee de investeerders te benadelen.
Dit zijn slechts twee van de vele voorbeelden. In de afgelopen decennia hebben individuele EU-lidstaten meer dan 1200 BIT's ondertekend, meestal met ontwikkelingslanden. Veel verdragen hebben ernstige sociale en milieueffecten gehad. Sinds december 2009, toen het Verdrag van Lissabon van kracht werd, vallen internationale investeringsverdragen zoals de huidige BIT's onder de verantwoordelijkheid van de EU in plaats van de individuele lidstaten. De Europese Commissie, de Raad en het Parlement zijn zich daarom nu aan het beraden over het investeringsbeleid. Niet alleen zal het beleid ten aanzien van nieuwe verdragen moeten worden aangepast, ook zal de Commissie moeten kijken naar mogelijkheden om reeds bestaande BIT's duurzamer en transparanter te maken.
Both ENDS en partnerorganisaties waarschuwen al geruime tijd voor de gevolgen van BIT's, en zijn erin geslaagd om de kwestie bij de Europese autoriteiten onder de aandacht te brengen.
Voor meer informatie over dit onderwerp, zie de volgende documenten:
S2B investment briefing January 2011
Reader: EU Investment Agreements in the Lisbon Treaty Era (July 2010)
Lees meer over dit onderwerp
-
Publicatie / 25 mei 2023
-
Publicatie / 23 mei 2023
-
Voor de pers / 23 mei 2023
Viering 60 jaar investeringsverdragen geen reden voor feestje
Nederland viert op 23 mei 60 jaar bilaterale investeringsverdragen. In 1963 sloot Nederland zijn eerste verdrag met Tunesië. Deze verdragen zouden een belangrijke rol moeten spelen bij het beschermen van buitenlandse investeringen van Nederlandse bedrijven. In de praktijk geven ze multinationals vooral een sterk machtsmiddel in handen met dramatische gevolgen voor mens en milieu wereldwijd, blijkt uit een studie van SOMO, Both ENDS en TNI.
-
Voor de pers / 9 mei 2023
Manifest Landbouwakkoord vandaag aangeboden aan Tweede Kamer
Vandaag overhandigde een delegatie het 'Manifest Landbouwakkoord' aan leden van de Tweede Kamer. Het Manifest is een initiatief van Both ENDS en Oxfam Novib, en werd ondertekend door een brede coalitie van meer dan zeventig NGO's, boerenorganisaties, wetenschappers en bedrijven. Zij roepen de Tweede Kamer op om bij het formuleren van landbouwbeleid ook oog te hebben voor de grote Nederlandse agrarische voetafdruk in het buitenland, teneinde die drastisch te verkleinen.
-
Brief / 4 mei 2023
Brief NGO's aan exportkredietverzekeraar: MVO-beleid moet steviger
De Nederlandse overheid verleent via haar exportkredietverzekeraar Atradius DSB (ADSB) exportsteun aan bedrijven die activiteiten in het buitenland ondernemen. De staat wil dat projecten die het verzekert geen negatieve gevolgen hebben voor mens en milieu en stelt daarom eisen rondom maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Over het MVO-beleid liep tot eind april een consultatie waarop een coalitie van dertien maatschappelijke organisaties uit binnen- en buitenland, waaronder Both ENDS en Milieudefensie, heeft gereageerd.
-
Nieuws / 4 mei 2023
18 redenen voor een internationaal perspectief in het Nederlandse landbouwbeleid
Ons manifest "Het Nederlands landbouwakkoord gaat verder dan Nederland: bied duurzame boeren en consumenten wereldwijd perspectief" is inmiddels ondertekend door ruim 70 NGO's, boerenorganisaties, wetenschappers en bedrijven van over de hele wereld. Hieronder geven een aantal van hen hun motivatie hiervoor aan.
-
Brief / 24 april 2023
-
Publicatie / 24 april 2023
-
Voor de pers / 21 april 2023
Manifest: Nederland kan met Landbouwakkoord internationale voetafdruk verkleinen
Het Nederlandse Landbouwakkoord, dat nu wordt ontwikkeld, is te veel alleen op Nederland gericht. Dat vindt een brede coalitie van meer dan zestig NGO's, boerenorganisaties, wetenschappers en bedrijven die vandaag een brandbrief stuurde aan ministers Adema (LNV) en Schreinemacher (BuHaOS). Het Nederlandse landbouwbeleid moet zich ook richten op het verkleinen van de grote Nederlandse agrarische voetafdruk in landen buiten Nederland, door voedselzekerheid en behoud van biodiversiteit als startpunt te nemen. De coalitie publiceerde een manifest waarin zij uiteenzet hoe de hervorming van het Nederlandse agrarische buitenlandbeleid eruit zou kunnen zien.
-
Evenement / 23 maart 2023, 13:15 - 14:30
Making finance for gender just water and climate solutions a reality!
The UN Water Conference is an important event that brings together stakeholders from around the world to discuss water and climate solutions. This year, GAGGA is organizing a side event during the conference that you won't want to miss!
On Thursday March 23rd, from 1.15 -2.30 pm, GAGGA will present their commitment to support, finance, and promote locally rooted, gender just climate and water solutions within the Water Action Agenda. This event will inspire other stakeholders to join in their commitment, while presenting inspiring examples of such solutions presented by local women from Nepal, Kenya, Paraguay, Mexico, and Nigeria.
-
Evenement / 23 maart 2023, 09:00 - 11:00
Towards just water governance in Colombia; a dialogue on the Transformative Water Pact
Online side event at the UN Water conference in New York
This event will present The Transformative Water Pact (TWP), an innovative framework for water governance that has been developed by environmental justice experts from around the world. The TWP will serve as a starting point for dialogue between representatives of the government of Colombia, academia, regional and international NGOs in relation to Colombia's current ambitions in multi-scalar water governance.
-
Brief / 22 maart 2023
Suggestions to the CRM Act appreciations for the Dutch government
While the energy transition via renewable energy, such as solar and wind energy, is fundamental to reduce EU CO2 emissions, we are concerned with the impacts it will have on the (geo-political) economy, people and environment. Our collaboration with civil society organisations in the Global South over the past 30 years has shown us that the patterns of consumption by rich countries, such as the Netherlands and the EU in general, have a devastating impact on people and the environment in mainly Africa, South-America and South-East Asia.
-
Publicatie / 21 maart 2023
-
Nieuws / 21 maart 2023
Agua es vida: Both ENDS en waterbeheer
Water is leven, letterlijk. Het is een essentieel onderdeel van ecosystemen, van de natuur, van de mens. Op veel plaatsen in de wereld wordt water echter oneerlijk en niet duurzaam verdeeld en gebruikt. Waterbeheer is doorgaans gericht op economische belangen op de korte termijn, op het maximaliseren van de winst van een handjevol welgestelden ten koste van mens en natuur. Deze dominante benadering van water en waterbeheer vindt haar oorsprong in de Europese industriële revolutie, en is via kolonialisme en globalisering wereldwijd de norm geworden. Maar volgens Melvin van der Veen en Murtah Shannon, waterexperts bij Both ENDS, zal deze benadering plaats moeten maken voor rechtvaardige, duurzame en inclusieve vorm van waterbeheer. Both ENDS werkt over de hele wereld samen met gemeenschappen en organisaties die zich hiervoor inzetten en ondersteunt deze.
-
Voor de pers / 20 maart 2023
Het Transformative Water Pact: radicaal antwoord op mondiale crisis in waterbeheer
In aanloop naar de VN-waterconferentie 2023 in New York ontwikkelden academici en vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties van over de hele wereld de afgelopen maanden een alternatieve visie op wereldwijd waterbeheer. Het zogenoemde Transformative Water Pact is een reactie op het huidige waterbeheer, dat gekenmerkt wordt de voortdurende uitputting van de natuur, mensenrechtenschendingen en extreme machtsverschillen. Het Transformative Water Pact is een alternatieve visie op waterbeheer, gebouwd op de beginselen van milieurechtvaardigheid, gelijkheid en zorg.
-
Publicatie / 15 maart 2023
-
Voor de pers / 9 maart 2023
Pensioenfondsen stemmen niet in lijn met eigen klimaatambities
Rectificatie door de auteurs 13 April 2023
De meeste Nederlandse pensioenfondsen en hun vermogensbeheerders stemmen in praktijk niet consequent vóór klimaatresoluties bij olie- en gasmaatschappijen en bij banken waarin ze investeren. Dat blijkt uit een rapport van Both ENDS en Groen Pensioen, dat vandaag uitkwam. Elf van de twaalf* geanalyseerde Nederlandse pensioenfondsen deden eerder publiekelijk uitspraken en toezeggingen over het aanpassen van hun beleid in lijn met het Klimaatakkoord van Parijs. Hun stemgedrag correspondeert niet voldoende met deze toezeggingen. Alleen pensioenfonds PME stemt 100% in lijn met de klimaattoezeggingen die het heeft gedaan.
-
Publicatie / 9 maart 2023
-
Brief / 8 maart 2023
Brief over het recht op demonstreren, als inbreng op de vergadering van de gemeenteraad van Den Haag op 9 maart 2023
Namens 36 maatschappelijke organisaties stuurden we een brief aan de gemeenteraad en de burgemeester van Den Haag, om hen op te roepen het recht op vreedzaam protest te respecteren. Dit naar aanleiding van de aankomende blokkade van de A12 door Extinction Rebellion. Voorafgaand aan hun vorige blokkade werden activisten voorafgaand al opgepakt. Wij maken ons zorgen dat zulke arrestaties toekomstige demonstraties in de kiem zullen smoren, en vragen de burgemeester en de leden van gemeenteraad daarom met klem om het recht op demonstreren in Den Haag te koesteren.
-
Nieuws / 7 maart 2023
Waarom Both ENDS meedoet aan oproep aan ING om te stoppen met het financieren van fossiel
Vandaag roepen 26 Nederlandse organisaties die klant zijn bij ING, de bank in een advertentie in De Volkskrant op zich volledig terug te trekken uit fossiele beleggingen en leningen. Both ENDS is één van de ondersteuners van de actie omdat deze helemaal in lijn is met een van de belangrijkste doelen die we nastreven: het stoppen van financiële ondersteuning van de fossiele sector, zoals afgesproken in het klimaatakkoord van Parijs (2015).