Kies voor eerlijk, duurzaam en internationaal leiderschap

Nu het regeerakkoord er ligt en we Sigrid Kaag als nieuwe minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking van Rutte III mogen verwelkomen, kunnen we vooruitkijken naar waar de kansen liggen in de plannen van de nieuwe coalitie om vanuit Nederland de wereld duurzamer en eerlijker te maken. Het regeerakkoord, dat een brug probeert te slaan tussen het politieke midden en centrumrechts, is een knap staaltje compromiswerk. Dat is in de huidige internationale context van steeds meer uit elkaar groeiende samenlevingen een opvallende prestatie. 

In juli van dit jaar werden de contouren van het Klimaatakkoord gepresenteerd. Daar is door veel partijen hard aan gewerkt, en er zijn een aantal stevige afspraken gepresenteerd. ActionAid, SOMO en Both ENDS vinden dat er één heel belangrijk punt onderbelicht blijft, namelijk de internationale dimensie van klimaatbeleid. Anders gezegd: we moeten voorkomen dat de transitie die wij hier inzetten, schadelijke gevolgen heeft in het buitenland, en financiële publieke ondersteuning aan de fossiele sector afbouwen.

Op vrijdag kwam de lang verwachte beleidsnota van Minister Kaag uit. Wij zochten naar de geest van de nieuwe nota: Welke trends consolideert en verdiept deze Minister? Wat is nieuw? Welke stiltes vallen er en wat vertellen die ons? Danielle Hirsch, directeur van Both ENDS, publiceerde haar reflectie op de beleidsnota op de website van Vice Versa.

Na 15 jaar hebben leden van de Nederlandse Sojacoalitie besloten de coalitie op te heffen. In totaal 16 maatschappelijke organisaties werkten in de loop der jaren in de Sojacoalitie samen om de negatieve gevolgen van productie, transport, verwerking en consumptie van soja op de agenda te zetten en samen met de relevante spelers naar oplossingen te zoeken.

Both ENDS heeft, als lid van de RSPO, deelgenomen aan een dialoog over palmolie met het ministerie van Buitenlandse Zaken. Nederland is de grootste importeur van palmolie in Europa en wil werken aan het bevorderen van duurzame handels- en productieketens.

Wij zijn apetrots dat onze directeur Daniëlle Hirsch dit jaar wederom is opgenomen in de Duurzame 100 van Dagblad Trouw en ook nog eens meer dan veertig plekken is gestegen! Danielle staat onder andere op deze plek in de lijst om haar kritiek op de vaak destructieve rol die Nederland als handelsnatie en grote veroorzaker van CO2-uitstoot in de wereld speelt (daarbij vaak gesteund door de overheid), maar ook om haar constructieve houding als het gaat om het vinden van alternatieven en oplossingen.

Hoewel demissionair minister Kamp in mei dit jaar stelde dat fossiele brandstoffen in Nederland niet worden gesubsidieerd, ondersteunt Nederland de fossiele sector met ruim 7,6 miljard euro per jaar in binnen- en buitenland (1). Dat blijkt uit het vandaag uitgekomen rapport ‘Phase-Out 2020: Monitoring Europe’s fossil fuel subsidies’ van het Overseas Development Institute (ODI) en Climate Action Network Europe (CAN-Europe). Nederland heeft al in 2009 internationale afspraken gemaakt (2) om subsidies voor fossiele brandstoffen uit te bannen. Milieudefensie en Both ENDS, beide lid van CAN-Europe, vragen aandacht voor deze bevindingen omdat ze het onacceptabel vinden dat de overheid op deze manier de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen in stand houdt.

Pensioenfonds ABP investeerde eind 2016 zo’n twee miljard euro méér in de fossiele energie-industrie dan het jaar ervoor. Dat blijkt uit het rapport ‘Dirty & Dangerous: the fossil fuel investments of Dutch pension fund ABP’, dat vandaag is gepubliceerd door Both ENDS, het Duitse urgewald en Fossielvrij NL. Het rapport bekritiseert deze investeringen vanwege de impact op het klimaat en de rampzalige gevolgen voor de mensen in de gebieden waar kolen, olie en gas worden gewonnen.

Vandaag ondertekenden Both ENDS, andere maatschappelijke organisaties, vertegenwoordigers van de houtsector, de bouw-, meubel- en retail-sector, vakbonden en de overheid in aanwezigheid van minister Ploumen het zogenaamde ‘Convenant Bevorderen Duurzaam Bosbeheer’. 

Vandaag stuurde Both ENDS een door meerdere maatschappelijke organisaties  ondertekende brief aan minister Kaag van Ontwikkelingssamenwerking en Buitenlandse Handel, om haar te herinneren aan de deadline voor het opzeggen van het bilaterale handelsverdrag tussen Burkina Faso en Nederland. Het verdrag, dat zeer schadelijk kan zijn voor een arm land als Burkina Faso, zal automatisch worden verlengd voor de komende 15 jaar als het niet vóór 1 juli van dit jaar wordt beëindigd. 

Pensioenfonds ABP investeerde in 2017 500 miljoen euro méér in kolen, olie en gas dan het jaar ervoor; in totaal 10,9 miljard euro. Dit blijkt uit nieuw onderzoek van Both ENDS, Fossielvrij NL en urgewald. De investeringen in fossiel staan niet alleen in schril contrast met de claim van het pensioenfonds dat het grote successen boekt in zijn klimaatbeleid, maar druisen ook in tegen het klimaatakkoord van Parijs. In tegenstelling tot de internationale koplopers onder de pensioenfondsen, blijft ABP onverminderd investeren in de fossiele-energiesector.

Deze week spreekt de Vaste Kamercommissie voor Economische Zaken en Klimaat met minister Wiebes over de begroting van zijn ministerie. Dit is dus hét moment waarop de regering kan laten zien dat het er alles aan wil doen om haar eigen klimaatdoelstellingen te behalen. Eén van de belangrijkste stappen in die richting is het afbouwen van financiële steun voor de fossiele industrie.

Both ENDS publiceerde afgelopen juni een rapport waarin duidelijk wordt dat Nederland via exportkredietverzekeraar Atradius Dutch State Business (ADSB) op grote schaal de fossiele brandstoffensector ondersteunt. Tussen 2012 en 2015 verleende ADSB in naam van de Nederlandse staat voor miljarden euro’s verzekeringen en garanties aan fossiel gerelateerde exportprojecten. Deze ondersteuning is totaal niet in lijn met het Klimaatakkoord van Parijs, vinden ook politici Van Raan (PvdD) en Beckerman (SP), en daarom stelden zij op 20 juni dit jaar vragen aan de staatssecretarissen van Financiën en Infrastructuur en Milieu.

De EU wil dat in 2020 een groter percentage brandstof die voor vervoer wordt gebruikt, bestaat uit hernieuwbare bronnen, zoals biobrandstof. Veel Europese landen hebben daarom het bijmengen van biobrandstoffen in diesel en benzine verplicht. Een groot aandeel van deze biobrandstof is inmiddels palmolie.

Vandaag lanceren SOMO, TNI, Milieudefensie en Both ENDS, ondersteund door burgerbeweging DeGoedeZaak, op www.tijdvooreerlijkehandel.nl een platform om zoveel mogelijk Nederlanders te betrekken bij het hervormen van beschermingsbeleid voor multinationals.