Schone energie is nu ook ‘big business’
De klimaattop in Marrakesh is nu meer dan een week bezig, en ik weet mijn weg tussen alle paviljoens inmiddels aardig te vinden. In de 'Green Zone' bijvoorbeeld laten allerlei organisaties en bedrijven hun oplossingen tegen klimaatverandering zien.

Van goedbedoelde alternatieven naar flitsende presentaties
De innovaties die hier gepresenteerd worden zijn de afgelopen Jaren enorm veranderd. 10 jaar geleden vond je hier voooral goedbedoelde kleine initiatieven, alternatief en groen. Schone kookoventjes, lampen op zonne-energie en af en toe een windmolen. Maar tegenwoordig komen de meeste presentaties van mannen in strakke pakken. Buiten bewonderen mensen de nieuwste modellen elektrische auto's; binnen staan uitgebreide stands, met flitsende presenaties op grote schermen en dure brochures. 'Big business' heeft de schone energie ontdekt.
Andere werelden
Als ik langs een stand van een energiebedrijf loop, valt me een detail op. Ik lach en maak een foto. De drie onberispelijk geklede heren vragen me waarom, dus ik leg het uit: "Deze windmolen draait op fossiele brandstof!" "Nee hoor", antwoorden de heren, "hij draait op zonne-energie! In de woestijn bij Ouarzazate hebben we een groot zonnepark, Noor genaamd."
Aha! Ik vertel ze wat ik in de Volkskrant heb gelezen over dit specifieke zonnepanelenpark. "Ik heb begrepen dat de lokale bevolking nu geen plek meer heeft om hun schapen te laten grazen, dat het zonnepark veel water nodig heeft en dat de mensen in de omliggende dorpen niet eens elektriciteit hebben."
De mannen in pak antwoorden: "We hebben een weg gebouwd en scholen, en bewoners uit de omgeving kunnen in ons zonnepark werken. Maar wie bent u eigenlijk?" Ik leg ze uit dat ik bij Both ENDS werk, en dat wij mensen ondersteunen die het gebruik en behoud van hun natuurlijke hulpbronnen willen beschermen. Mensen zoals rond het project Noor dus.
Daarmee is ons gesprek vrij abrupt voorbij. Ik denk dat de heren (twee directeuren en een CEO) niet zo blij meer zijn dat we net al visitekaartjes hebben uitgewisseld... We leven nog steeds in heel verschillende werelden.
Ook schone-energieprojecten moeten rekening houden met lokale belangen
Ik loop door en denk na over deze ontwikkelingen. Het is goed dat het bedrijfsleven geïnteresseerd is geraakt in klimaatoplosingen. We hebben hun en hun innovaties nodig om alternatieven te ontwikkelen voor fossiele brandstoffen. Maar een zonnepark is niet zo zonnig als er geen rekening wordt gehouden met de belangen van de omwonenden. Enkele dagen eerder vertelde Agnes Leina uit Il'Laramatak tijdens onze workshop een soortgelijk verhaal over een windmolenpark in Kenia.
Schone energie is een belangrijke oplossing, maar we moeten wel in de gaten houden wat er met omwonenden gebeurt als er een project wordt opgezet, en wie toegang krijgt tot de energie die dan wordt opgewekt.
Meer informatie:
7 november 2016, de Volkskrant: Een half miljoen spiegels midden in de woestijn (alleen voor abonnees)
Lees meer over dit onderwerp
-
Voor de pers / 23 September 2019Pensioengeld van miljoenen Nederlandse ambtenaren en onderwijzers vaker geïnvesteerd in fossiele brandstoffen
Amsterdam, 23 september 2019 – Het grootste pensioenfonds van Nederland, ABP, belegt meer geld in bedrijven die op ramkoers liggen met de klimaatdoelstellingen van Parijs, zoals kolen- en oliebedrijven. Nieuwe analyse door milieuorganisaties Both ENDS, Fossielvrij NL, Greenpeace en de Duitse organisatie urgewald onthult dat ABP's investeringen in fossiele brandstoffen zijn gestegen van € 14 miljard in 2015 naar € 16,5 miljard eind 2018.
-
Externe link / 24 August 2022Doorbraak: breuk met fossiele brandstoffen (Jaarverslag 2021)
Both ENDS werkt wereldwijd met partners eraan de stem van gemeenschappen te laten klinken, die elke dag de gevolgen van onduurzaam financieel beleid voelen: klimaatverandering, milieuvervuiling, gedwongen verhuizingen. Al twee decennia vragen we daarbij aandacht voor een relatief onbekend financieel instituut: de exportkredietverzekeraars.
-
Brief / 9 November 2020
Bijdrage aan FMO's publieksconsultatie over klimaatactie en fossiele brandstoffen
Both ENDS en partners hebben een reactie gestuurd op FMO's consultatie over fossiele brandstoffen. Both ENDS en partners zijn blij dat FMO eindelijk positie inneemt ten opzichte van fossiele brandstoffen, maar gaat wat ons betreft nog niet ver genoeg.
-
Nieuws / 4 June 2021FMO zet goede stap naar afbouwen directe investeringen in fossiele brandstoffen
In hun nieuwe position statement over investeringen in fossiele brandstoffen, verklaart FMO een eind te maken aan nieuwe directe financieringen in de downstream- en midstreamsectoren van de steenkool- en olie-industrie. Alleen in uitzonderlijke omstandigheden investeert FMO nog in gasgestookte elektriciteitsopwekking. Both ENDS ziet deze ontwikkeling als een stap in de goede richting.
-
Nieuws / 4 April 2024EU ECA-tracker voor uitfasering fossiele brandstoffen onthult achterblijvende inzet van EU-lidstaten voor de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs
Ons nieuwe rapport EU ECA fossiele brandstof phase-out tracker van Both ENDS, Counter Balance en Oil Change International werpt licht op het zorgwekkende gebrek aan harmonie tussen het exportkredietklimaatbeleid van de EU-lidstaten.
Het rapport is op 17 april bijgewerkt naar aanleiding van nieuwe reacties van de lidstaten op hun beleid.
Lees meer in dit artikel (Engels)
-
Voor de pers / 7 May 2019Persbericht: Oproep aan Europese leiders: kom nu in actie tegen klimaatverandering
Brussel, 7 mei 2019 - In aanloop naar de Sibiu-top deze week roept een brede maatschappelijke coalitie de Europese leiders op om nu krachtige maatregelen te nemen tegen klimaatverandering. Honderden Europese steden, regio's, bedrijven, jongerengroepen, geloofsgemeenschappen en maatschappelijke organisaties dringen erop aan om onze samenlevingen zo in te richten dat we de opwarming van de aarde beperken tot 1,5 graden.
-
Voor de pers / 27 September 2017Ondanks klimaatafspraken steunt Nederland fossiele sector jaarlijks met 7,6 miljard
Hoewel demissionair minister Kamp in mei dit jaar stelde dat fossiele brandstoffen in Nederland niet worden gesubsidieerd, ondersteunt Nederland de fossiele sector met ruim 7,6 miljard euro per jaar in binnen- en buitenland (1). Dat blijkt uit het vandaag uitgekomen rapport ‘Phase-Out 2020: Monitoring Europe’s fossil fuel subsidies’ van het Overseas Development Institute (ODI) en Climate Action Network Europe (CAN-Europe). Nederland heeft al in 2009 internationale afspraken gemaakt (2) om subsidies voor fossiele brandstoffen uit te bannen. Milieudefensie en Both ENDS, beide lid van CAN-Europe, vragen aandacht voor deze bevindingen omdat ze het onacceptabel vinden dat de overheid op deze manier de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen in stand houdt.
-
Nieuws / 18 November 2019Europese Investeringsbank wordt fossielvrij
Goed nieuws voor het klimaat: vorige week heeft de European Investment Bank (EIB) besloten vanaf 2021 geen aan fossiele brandstoffen gerelateerde projecten meer te financieren. Dit staat in de nieuwe energiestrategie van de bank.
-
Nieuws / 4 March 2022Stand with Ukraine: verklaring van meer dan 450 organisaties uit 49 landen
Honderden organisaties uit tientallen landen hebben hun solidariteit betuigd met de Oekraïners in een collectieve oproep aan wereldregeringen om voor eens en voor altijd een einde te maken aan de productie van fossiele brandstoffen. Door de huidige crisis gebruikt Poetin olie- en gasgeld om het levensonderhoud te bedreigen en terreur aan te wakkeren met escalerend geweld, wat de rol van het fossiele brandstofsysteem bij het aanjagen van conflicten onderstreept.
-
Nieuws / 15 October 2021Duits onderzoek bevestigt: Nederlandse exportondersteuning is niet Paris Proof
De Nederlandse exportkredietverzekeraar Atradius DSB opereert haaks op het Klimaatakkoord van Parijs; in naam van de Nederlandse Staat blijft het investeringen in fossiele brandstoffen flink ondersteunen. Dat blijkt uit een rapport van Duits onderzoeksbureau Perspectives Climate Research (PCR), waarin de exportkredietverzekeraars van Nederland en die van Japan langs de Parijs-lat worden gelegd op het gebied van hun klimaatambities.
-
Publicatie / 4 March 2022
-
Nieuws / 2 February 2020Hoe word je een fossielvrije investeerder
De wereld moet van fossiele brandstoffen af, maar er wordt momenteel nog volop in de sector geïnvesteerd. Beleggers uit alle hoeken, zoals banken, verzekeraars en pensioenfondsen lijken huiverig om de overstap te maken naar duurzame energie en weten niet goed waar te beginnen. Samen met de organisaties DivestInvest Network en Sustainable Energy (Denemarken) publiceerde Both ENDS in de herfst van 2019 het rapport ‘Managed Decline of Fossil Fuel Businesses’, waarin vijf criteria zijn beschreven om te toetsen of bedrijven in de fossiele sector actief werken aan het afbouwen van hun fossiele activiteiten. De vijf criteria helpen investeerders beleggingen te kiezen die in lijn zijn met het Parijsdoel ‘max 1,5 graden Celsius opwarming’. We spraken met Lars Jensen, Senior Analist bij Sustainable Energy en hoofdauteur van het rapport.
-
Publicatie / 29 August 2022
-
Publicatie / 17 November 2019
-
Publicatie / 9 May 2018
-
Evenement / 4 November 2021, 16:45 - 18:00UNFCCC COP 26 side event ‘Aligning export finance with the Paris Agreement: high time to phase out fossil fuels’
Veel landen ondersteunen investeringen in fossiele brandstoffen in het buitenland via hun exportkredietverzekeraar (EKV). Dit draagt bij aan zogeaamde carbon lock-in, waarbij bedrijven of zelfs landen, om de investering terug te verdienen, zolang als de levensduur is van zo'n project, CO2 blijven uitstoten. Dat gaat vaak zelfs om perioden van decennia. Dit vertraagt de overgang naar hernieuwbare energiebronnen ernstig en is in strijd met met art. 2.1c van de het klimaatakkoord van Parijs.
Dit side-event gaat in op de gevolgen van exportfinanciering voor fossiele projecten in het mondiale Zuiden. Daarnaast worden concrete aanbevelingen gegeven om exportkredietverzekeraars CO2-arm te maken.
Meld je hier aan!
-
Publicatie / 18 June 2017
-
Nieuws / 8 November 2018Ons advies voor de evaluatie van de Canadese exportkredietverzekering
Om de 10 jaar worden het mandaat en de activiteiten van het Canadese EDC (Export Development Canada) geëvalueerd. De laatste beoordeling van de exportkredietverzekeraar vond plaats in 2008, dus de nieuwe ronde staat op stapel. Samen met een aantal andere CSO's opererend vanuit diverse landen heeft Both ENDS formele input aangeleverd voor de wettelijke toetsing. Vooral het voornemen van de Canadese regering om leiderschap te tonen op het gebied van klimaatverandering met voorrang voor klimaatmaatregelen en schone economische groei heeft ons geïnspireerd tot deze stap.
-
Nieuws / 27 November 2020Klimaatzaak tegen Shell is juist voor het mondiale Zuiden cruciaal
Volgende week begint de Klimaatzaak die Milieudefensie tegen Royal Dutch Shell heeft aangespannen om het bedrijf te dwingen te stoppen met het veroorzaken van gevaarlijke klimaatverandering en een meer duurzame koers te gaan varen. Zes Nederlandse organisaties besloten mede-eiser te worden. Onder hen ActionAid en Both ENDS, organisaties die buiten de Nederlandse grenzen werken aan mensenrechten, gendergelijkheid, milieu en duurzame ontwikkeling. Op het eerste gezicht niet heel voor de hand liggend? Juist wel, zeggen Nils Mollema (ActionAid) en Niels Hazekamp (Both ENDS).
-
Voor de pers / 26 May 2021Historisch: rechter legt Shell drastische vermindering CO2-uitstoot op
Den Haag, 26 mei 2021 - Voor het eerst in de geschiedenis heeft de rechter een bedrijf aansprakelijk gehouden voor het veroorzaken van gevaarlijke klimaatverandering. Vandaag legde de Haagse rechtbank Shell een snelle groene koerswijziging op in de zaak die Milieudefensie met 17000 mede-eisers en 6 andere organisaties (ActionAid Nederland, Both ENDS, Fossielvrij Nederland, Greenpeace Nederland, Jongeren Milieu Actief en de Waddenvereniging) tegen het bedrijf aanspande. Shell moet binnen tien jaar zijn CO2-uitstoot met netto 45% hebben teruggebracht. Dit vonnis heeft nationaal en internationaal gevolgen voor Shell en andere grote vervuilers.
