De Klimaatzaak tegen Shell
Both ENDS is mede-eiser in de Klimaatzaak die Milieudefensie aanspant tegen Shell om het bedrijf er toe aan te zetten te stoppen met het veroorzaken van klimaatschade. Shell heeft al tientallen jaren kennis van de ernst van het klimaatprobleem, maar blijft toch inzetten op klimaatvervuilende olie- en gaswinning. Zo ondermijnt Shell de kans om de klimaatdoelen te behalen. Bedrijven hebben de verantwoordelijkheid om de maatschappij en het klimaat geen ernstige schade toe te brengen. Omdat Shell zelf geen verantwoordelijkheid neemt, stappen we samen naar de rechter. In het kort is onze eis dat Shell geen broeikasgassen meer uitstoot in 2050 en haar activiteiten volledig in lijn brengt met de klimaatdoelen die in het Parijsakkoord zijn vastgelegd.
Logische stap voor Both ENDS
Voor Both ENDS is het een logische stap om mede-eiser te zijn, want we werken al decennia - samen met lokale (milieu)organisaties in ontwikkelingslanden –aan het bestrijden van de gevolgen van het handelen van Shell en andere fossiele-industriebedrijven voor mensen in het buitenland. We vragen geen schadevergoeding, maar een koerswijziging om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen. Daarnaast hopen we dat deze zaak niet alleen leidt tot veranderingen bij Shell, maar ook bijandere olie- en gasbedrijven die de energietransitie in de weg staan.
De belangrijkste toegevoegde waarde van Both ENDS ten opzichte van de meeste andere mede-eisers is de link tussen mondiale klimaatverandering, de impact daarvan op natuur en milieu wereldwijd en de onevenredige impact op arme mensen in arme landen. We linken het tegengaan van klimaatverandering aan doelen op het gebied van armoedebestrijding wereldwijd, zoals de Sustainable Development Goals.
Vervuiling, vernietiging en klimaatverandering
Een bedrijf als Shell schaadt mensen in de landen waar haar activiteiten plaatsvinden op twee manieren. In de eerste plaats zijn de gevolgen van klimaatverandering - voor een belangrijk deel veroorzaakt door het gebruik van de producten van Shell - voor mensen in ontwikkelingslanden onevenredig ingrijpend. Daarnaast vernietigt de winning van fossiele brandstoffen op grote schaal ecosystemen, waardoor nog meer klimaatverandering wordt veroorzaakt en de middelen van bestaan van lokale bevolkingsgroepen ernstig worden ondermijnd. Waterbronnen raken vervuild en landbouw of visserij worden ernstig gehinderd. Het besluit om mede-eiser te zijn in deze zaak past binnen ons mandaat om op te komen voor alle mensen die direct te lijden hebben van de gevolgen van klimaatverandering.
Investeren in fossiel is kortetermijndenken
Klimaatverandering en –beleid was en is een rode draad in ons werk, juist en vooral omdat we ons richten op de armste en meest kwetsbare groepen in landen in het ‘globale zuiden’. Zij lijden het meest onder de gevolgen van klimaatverandering, terwijl ze er zelf het minst aan hebben bijgedragen. Wereldwijd is afgesproken dat de uitstoot van CO2 drastisch naar beneden moet om de opwarming van de aarde onder de anderhalve graad te houden. De belangrijkste voorwaarde om dat te bereiken, is het voorkomen van nieuwe uitstoot van broeikasgassen door het ‘onder de grond houden’ van fossiele reserves. Om in lijn te blijven met het Klimaatakkoord van Parijs, is doorgaan met het aanboren en exploiteren van nieuwe olie- en gasvelden en het bouwen van de daarbij benodigde infrastructuur, zoals Shell blijft doen, onverantwoord. Toch verleidt Shell overheden van landen met fossiele brandstofreserves te blijven investeren in deze sector. Omdat die investeringen zich onmogelijk laten terugverdienen als we klimaatdoelstellingen serieus willen nemen, moeten investeringen in duurzame energie nu voorrang krijgen.
Niet investeren in nieuwe olie- en gasvelden maar in hernieuwbare energie.
In extreem arme landen als Mozambique en Tanzania bijvoorbeeld, is Shell betrokken bij de ontwikkeling van een van de grootste gasvelden ter wereld voor de internationale markt. De armste bevolking heeft vooral last van deze projecten; ze krijgen te maken met de vernietiging van hun omgeving, de vervuiling van land en water, en veel mensen worden gedwongen te verhuizen. Zij delen niet mee in de gasopbrengsten waarmee Shell de overheden van deze landen verleidt. Door te blijven investeren in de fossiele sector en niet in te zetten op duurzame energie, dreigt voor deze landen een grote afhankelijkheid van export naar het buitenland en achterstand in de eigen ontwikkeling.
De juridische weg
In de dertig jaar dat we met partnerorganisaties in de hele wereld hebben gepleit en gestreden voor klimaatactie, hebben we gezien dat er in de dagelijkse praktijk van de fossiele industrie niets is veranderd. Sterker nog, de sector heeft er alles aan gedaan om positieve veranderingen tegen te werken. De fossiele-brandstoffensector wordt nauwelijks beperkt in het zoeken naar nieuwe olie- en gasvelden en kan gebruik maken van allerlei vormen van (financiële) overheidsondersteuning zonder zich te hoeven verantwoorden voor het aandeel dat zij heeft in de opwarming van de aarde. Ondertussen hebben steeds grotere groepen mensen dusdanig te lijden van de gevolgen van die opwarming dat hen het leven vrijwel onmogelijk wordt gemaakt. Wat ons betreft is de juridische weg dan ook een noodzakelijke manier om bedrijven zoals Shell aan te zetten tot echte actie, en we zijn blij dat we mede-eiser zijn in deze zaak.
Voor een uitgebreide versie van bovenstaande zie dit achtergronddocument
Wil je zelf ook mede-eiser worden? Dat kan via https://klimaatzaakshell.nl/word-mede-eiser
Voor meer informatie
Lees meer over dit onderwerp
-
Dossier
Gas in Mozambique
In 2011 werd in het noorden van Mozambique, in de kustprovincie Cabo Delgado, één van de grootste gasvoorraden ter wereld gevonden. Er wordt in totaal 25 miljard dollar geïnvesteerd om het gas te kunnen winnen. Tientallen multinationals en financiers zijn betrokken bij deze snelle ontwikkelingen. Voor mensen die in Cabo Delgado wonen is het heel moeilijk om enige invloed uit te oefenen op de plannen en activiteiten, terwijl zij de negatieve gevolgen ondervinden. Zij raken land kwijt door de komst van al deze bedrijven.
-
Dossier
De verduurzaming van pensioenfondsen
Pensioenfondsen hebben door hun gigantische vermogens veel invloed. Both ENDS wil daarom dat pensioenfondsen zoals ABP hun investeringen terugtrekken uit de fossiele industrie, en in plaats daarvan duurzaam gaan beleggen.
-
Dossier
Nederland en de SDG’s: Een betere wereld begint bij jezelf
In 2015 committeerden de lidstaten van de VN zich aan de vooruitstrevende Sustainable Development Goals (SDG's). In tegenstelling tot de voorgangers van deze doelen – de Millenniumdoelen - erkennen de SDG's het belang van gelijkheid binnen én tussen landen, van besluitvormingsprocessen waarin alle mensen erkend en gehoord worden, en van voor iedereen toegankelijke, onafhankelijk functionerende rechtssystemen.
-
Dossier
Paris Proof Export Support
Bijna tweederde van de exportkredietverzekeringen die Atradius DSB in de periode 2012 tot 2018 verleende, ging naar de fossiele-energiesector. Dat staat haaks op de klimaatafspraken van Parijs die Nederland heeft ondertekend.
-
Nieuws / 14 december 2020
Groene exportsteun biedt toekomstperspectief
Op 12 december jl. kondigde het Verenigd Koninkrijk aan te stoppen met exportsteun voor fossiele projecten. Both ENDS is daar blij mee en vindt dat Nederland zo snel mogelijk dit goede voorbeeld moet volgen. Samen met organisaties in Europa en ver daarbuiten maken we ons al jaren hard voor het verduurzamen van exportsteun en andere financiële instrumenten van de overheid. De eerste en meest belangrijke stap daarin is het stoppen met het stimuleren van de fossiele brandstoffensector, en in plaats daarvan juist ondersteuning te bieden aan de ontwikkeling van duurzame energieopwekking.
-
Voor de pers / 13 december 2020
Persbericht: Nederland kan niet achterblijven nu Verenigd Koninkrijk stopt met fossiele exportsteun
Nu het Verenigd Koninkrijk aankondigt te stoppen met exportsteun voor fossiele projecten, is er voor Nederland geen excuus meer om af te wachten. Dat vinden milieuorganisaties Both ENDS, Oil Change International en Milieudefensie. Dat is nodig voor de klimaatafspraken van het Parijsakkoord. Komende week stemt de Kamer over moties om een einde te maken aan de exportsteun voor winning, verwerking en transport van olie, gas en kolen.
-
Nieuws / 27 november 2020
Klimaatzaak tegen Shell is juist voor het mondiale Zuiden cruciaal
Volgende week begint de Klimaatzaak die Milieudefensie tegen Royal Dutch Shell heeft aangespannen om het bedrijf te dwingen te stoppen met het veroorzaken van gevaarlijke klimaatverandering en een meer duurzame koers te gaan varen. Zes Nederlandse organisaties besloten mede-eiser te worden. Onder hen ActionAid en Both ENDS, organisaties die buiten de Nederlandse grenzen werken aan mensenrechten, gendergelijkheid, milieu en duurzame ontwikkeling. Op het eerste gezicht niet heel voor de hand liggend? Juist wel, zeggen Nils Mollema (ActionAid) en Niels Hazekamp (Both ENDS).
-
Nieuws / 19 november 2020
Opinie: De blinde vlek van Nederlands klimaatbeleid is ons exportbeleid
Een verkorte versie van dit artikel werd op 18 november 2020 gepubliceerd in het FD.
We sluiten kolencentrales, we gaan van het gas af en we verduurzamen onze industrie. Maar onze inzet voor de wereldwijde klimaatcrisis stopt bij de grens. Want Nederland sponsort nog altijd de wereldwijde olie- en gasavonturen van Nederlandse fossiele bedrijven met 1,5 miljard euro per jaar aan staatsverzekeringen. Dankzij dit beleid raken arme landen als Mozambique verslaafd aan een fossiele economie zonder toekomst.
-
Publicatie / 11 november 2020
-
Nieuws / 10 november 2020
FMO zet stap naar divesteren uit fossiel
De Nederlandse ontwikkelingsbank FMO heeft een verklaring over fossiele brandstoffen uitgebracht om stappen te nemen in klimaatactie. Both ENDS en partners zijn blij dat FMO eindelijk positie inneemt ten opzichte van fossiele brandstoffen, maar gaat wat ons betreft nog niet ver genoeg. Om daadwerkelijk bij te dragen aan duurzaamheid en gelijkheid, is het essentieel dat ontwikkelingsbanken niet meer in schadelijke fossiele projecten investeren.
-
Publicatie / 23 september 2020
-
Voor de pers / 23 september 2020
Rapport: Klimaatplannen olie- en gasreuzen onvoldoende om gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen
Olie- en gasbedrijven beweren vaak dat zij een deel van de oplossing voor de klimaatcrisis zijn, maar de realiteit is heel anders. In deze vandaag uitgekomen publicatie worden de huidige klimaatplannen van acht van de grootste olie- en fossielgasbedrijven - BP, Chevron, Eni, Equinor, ExxonMobil, Repsol, Shell en Total - geanalyseerd. En wat blijkt: met geen enkele van de in het onderzoek geëvalueerde klimaatstrategieën, plannen en toezeggingen wordt het belangrijkste klimaatdoel van Parijs - de opwarming van de aarde moet onder 1,5 graden Celcius blijven - gehaald.
-
Nieuws / 21 juli 2020
Verzekert Nederland omstreden gaswinningsproject in Mozambique?
Eind vorige week maakte olie- en gasbedrijf Total bekend dat de Nederlandse overheid via haar exportkredietverzekeraar Atradius DSB onderdeel uitmaakt van een financieringspakket aan een omstreden gaswinningsproject in Mozambique. Het project, waar verschillende Nederlandse en buitenlandse bedrijven bij betrokken zijn, heeft grote gevolgen voor de plaatselijke bevolking en de natuur in de omgeving. Welk Nederlands bedrijf de overheid zou gaan verzekeren is nog onduidelijk.
-
Nieuws / 30 juni 2020
Extra exportondersteuning vanuit de overheid moet groen herstel stimuleren.
Bijna veertig maatschappelijke organisaties en netwerken uit de hele wereld, waaronder Both ENDS, stuurden vandaag een brief aan minister Kaag van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking en staatssecretaris Vijlbrief van Financiën. Ze vragen de bewindslieden ervoor te zorgen dat de verruiming van de exportkredietverzekering vanwege de coronacrisis, bijdraagt aan groen herstel.
-
Voor de pers / 22 juni 2020
Persbericht - Klimaatbeweging: “Pensioenfondsen, stop met investeren in fossiel gas”
Amsterdam / Kopenhagen - Verantwoord ondernemen betekent in deze tijd van toenemende klimaatcrisis dat ook investeringen in gas zo snel mogelijk moeten worden afgebouwd. In een wereld waarin maximaal 1,5 graden Celsius opwarming de norm is, kan fossiel gas geen 'overgangsbrandstof' naar duurzame energie zijn. Dat zeggen de vijf Europese milieuorganisaties Both ENDS, het Deense AnsvarligFremtid, Fossil Free Sweden, Fossil Free Berlin en het Italiaanse Re:Common tegen pensioenfondsen in hun land die nog steeds investeren in fossiele gasbedrijven. Die boodschap ondersteunen ze met een nieuwe campagne genaamd 'Gas Free Pensions', die vandaag wordt gelanceerd.
-
Externe link / 19 juni 2020
Samen met investeerders naar een fossielvrije wereld (jaarverslag 2019)
"Als het de fossiel-gebaseerde "echte economie" is die ons naar de afgrond van de klimaatcrisis rijdt, dan zit de financiële sector achter het stuur." Daarom heeft Both ENDS zich in 2019 ingezet voor fossielvrije investeringen door zowel individuen als publieke instituties zoals de Europese Investeringsbank (EIB).
-
Nieuws / 19 mei 2020
Vrouwen uit de Nigerdelta roepen Shell op te stoppen met het vervuilen van hun lucht en water
De bewoners van de Nigerdelta zijn al tientallen jaren het slachtoffer van lucht- en watervervuiling door de activiteiten van Shell. Dit jaar heeft vrouwenorganisatie Kebetkache uit Nigeria Shell tijdens de aandeelhoudersvergadering ter verantwoording geroepen voor de gevolgen. Olielekkages moeten worden opgeruimd en het affakkelen van de vrijkomende gassen moet stoppen. Dit is inmiddels des te urgenter geworden door de COVID-pandemie. Schoon water is immers hard nodig om te voorkomen dat het virus zich verspreidt.
-
Voor de pers / 6 mei 2020
Persbericht: Fossiele investeringen van pensioenfondsen verzwaren economische klap
De waarde van pensioenfonds ABP's investeringen in fossiele brandstoffen is vanaf eind vorig jaar tot het dieptepunt op 16 maart dit jaar met 44 % gedaald, terwijl de waarde van de rest van het portfolio met 26 % afnam. Dit blijkt uit een simulatie op basis van de publiek beschikbare aandelenportefeuilles van pensioenfondsen ABP en Zorg en Welzijn, uitgevoerd door onderzoeksbureau Profundo in opdracht van Both ENDS. De simulaties laten zien dat de risico’s van investeren in de fossiele-brandstoffensector steeds groter worden.
-
Nieuws / 2 februari 2020
Hoe word je een fossielvrije investeerder
De wereld moet van fossiele brandstoffen af, maar er wordt momenteel nog volop in de sector geïnvesteerd. Beleggers uit alle hoeken, zoals banken, verzekeraars en pensioenfondsen lijken huiverig om de overstap te maken naar duurzame energie en weten niet goed waar te beginnen. Samen met de organisaties DivestInvest Network en Sustainable Energy (Denemarken) publiceerde Both ENDS in de herfst van 2019 het rapport ‘Managed Decline of Fossil Fuel Businesses’, waarin vijf criteria zijn beschreven om te toetsen of bedrijven in de fossiele sector actief werken aan het afbouwen van hun fossiele activiteiten. De vijf criteria helpen investeerders beleggingen te kiezen die in lijn zijn met het Parijsdoel ‘max 1,5 graden Celsius opwarming’. We spraken met Lars Jensen, Senior Analist bij Sustainable Energy en hoofdauteur van het rapport.
-
Nieuws / 18 november 2019
Europese Investeringsbank wordt fossielvrij
Goed nieuws voor het klimaat: vorige week heeft de European Investment Bank (EIB) besloten vanaf 2021 geen aan fossiele brandstoffen gerelateerde projecten meer te financieren. Dit staat in de nieuwe energiestrategie van de bank.