Nieuwe database toont welke bedrijven op zwarte lijsten van financiële instellingen staan
Een coalitie van maatschappelijke organisaties heeft de Financial Exclusions Tracker gelanceerd: een nieuwe website die bijhoudt welke bedrijven door investeerders en banken zijn uitgesloten van financiering vanwege duurzaamheidskwesties. De meeste bedrijven worden uitgesloten vanwege links met klimaatverandering, wapens, of tabak.
De database is uniek en voor iedereen toegankelijk. Maatschappelijke organisaties, media, lokale gemeenschappen, investeerders en overheden kunnen de lijst gebruiken om de bedrijven met grote risico's op sociaal en duurzaamheidsgebied (zogeheten Environmental, Social, en Governance [ESG] risico's) te identificeren. De database is gebaseerd op publieke informatie van 87 financiële instellingen uit 16 landen. In totaal worden 4532 bedrijven uitgesloten van financiering door deze financiële instellingen. De initiatiefnemers van de Financial Exclusions Tracker verwachten dat de lijst de druk op bedrijven vergroot om hun bedrijfsvoering te verbeteren.
Klimaat voornaamste reden
De meest genoemde reden om bedrijven uit te sluiten is betrokkenheid bij klimaatverandering en/of fossiele brandstoffen (40% van de uitsluitingen). Dit wordt gevolgd door betrokkenheid bij controversiële wapens (17%) en tabak (12%). De vierde meest genoemde reden is mensenrechtenkwesties; met dubieuze bedrijfspraktijken als vijfde reden.
Wereldwijd worden de volgende bedrijven het meest uitgesloten door investeerders en banken:
- Klimaatverandering (voornamelijk fossiele energie): 1 Cenovus Energy; 2 Suncor; 3 China Energy; 4 ExxonMobil; 5 Shandong Energy
- Controversiële wapens (clustermunitie, nucleaire wapens etc.): 1 Poongsan; 2 Northrop Grumman, 3 General Dynamics; 4 Larsen & Toubro; 5 LigNex1
- Tabak: 1 Philip Morris; 2 Altria Group; 3 British American Tobacco; 4 Japan Tobacco; 5 Imperial Brands
- Mensenrechten: 1 oliepijplijn producent Energy Transfer; 2 mijnbedrijf Vale; 3 supermarktketen Walmart; 4 mijnbouwbedrijf OCP Group; 5 olieproducent ConocoPhillips
- Bedrijfspraktijken (corruptie, belastingontwijking, etc.): 1 vleesgigant JBS; 2 Gazprom; 3 wapenproducent Elbit Systems; 4 Kangmei Pharmaceutical; 5 China National Petroleum Corporation (CNPC).
Het meest uitgesloten bedrijf is het Zuid-Koreaanse Poongsan Corporation. Dit bedrijf is door 75 investeerders en banken in de ban gedaan vanwege zijn betrokkenheid bij de productie van clustermunitie. Het valt op dat fossiele energiebedrijven veelvuldig uitgesloten worden. Niet alleen vanwege betrokkenheid bij klimaatverandering, maar ook vanwege schendingen van mensenrechten en controversiële bedrijfspraktijken. Shell is hier een goed voorbeeld van: het bedrijf wordt door 17 investeerders uit zes landen uitgesloten, vier investeerders doen dat om andere redenen dan de rol in de klimaatcrisis.
Gegevens diverse Nederlandse financials beschikbaar, maar niet iedereen is transparant
De Financial Exclusions Tracker wordt regelmatig bijgewerkt, want uitsluitingslijsten zijn voortdurend in beweging. De data is doorzoekbaar op basis van bedrijf, investeerder, thuisland van de investeerder of het bedrijf en op categorie van uitsluitingsreden. Veel Nederlandse investeerders en banken publiceren hun uitsluitingslijsten. De coalitie roept de resterende financiële instellingen op om ook hun uitsluitingslijsten te publiceren en strikter te letten op de sociale en duurzaamheidsimpact van hun financieringen.
De website maakt het mogelijk om de volledige dataset in Excel-format te downloaden, met daarin de exacte reden die door de financiële instelling genoemd is als uitsluitingsgrond (als deze is opgegeven) en een verwijzing naar het bronmateriaal.
De Financial Exclusions Tracker zou oorspronkelijk op maandag 2 oktober worden gelanceerd. Een paar uur voor de lancering werd er echter schadelijke code in de database geplant, waardoor de website onbereikbaar werd. Helaas is het niet mogelijk gebleken om te achterhalen wat de herkomst van deze ongeoorloofde handeling is, noch welk motief erachter zit.
Financial Exclusions Tracker is een initiatief van:
BankTrack, Both ENDS, Fair Finance International, Forests & Finance, Gezondheidsfondsen voor Rookvrij, Milieudefensie, PAX, Profundo Onderzoek & Advies, Rainforest Action Network en het Environmental Paper Network.
"Deze dataset laat bijvoorbeeld zien dat JBS, 's werelds grootste slachthuis en een van de grootste aanjagers van ontbossing en rechtenschendingen in het Amazonegebied, ook het meest uitgesloten bedrijf is in de categorie slecht bedrijfspraktijken. Dit zou een waarschuwingssignaal moeten zijn voor iedereen die overweegt zaken te doen met het bedrijf." Merel van der Mark, coördinator van de Forests and Finance Coalitie
"Deze nieuwe database zal onze lobby naar investeerders versterken en de database stelt ons ook beter in staat om mensen te helpen die getroffen worden door bedrijven die milieu- en mensenrechten schenden." Cindy Coltman, Senior Beleidsmedewerker Both ENDS.
"Het is bemoedigend om te zien dat gevaarlijke klimaatverandering de belangrijkste reden is dat banken en investeerders bedrijven uitsluiten van financiering. Goed voorbeeld doet volgen, en dat begint met transparantie. Rabobank en ING zijn de meest vervuilende banken van Nederland. Het is veelzeggend dat beide banken niet openbaar maken welke bedrijven zij uitsluiten, terwijl 87 andere financiële instellingen hier wél gewoon open over zijn." Peer de Rijk, campaigner bedrijfsleven Paris-proof, Milieudefensie
"Deze database is een waardevolle informatiebron voor financiële instellingen, media en NGOs. Als bedrijven in deze database voorkomen, zouden er alarmbellen moeten afgaan. We roepen investeerders en banken op hun uitsluitingslijsten met ons te delen, zodat deze database up to date kan blijven." Kees Kodde, project lead Fair Finance International
"Public exclusion is a very important way for investors to exercise influence when companies do not listen to their sustainability demands. This tool helps to amplify investor positions and increases the pressure on companies to act." Jakob König, leader of Fair Finance Sweden
"De tabaksindustrie is wereldwijd verantwoordelijk voor meer dan 8 miljoen doden per jaar en heeft een reputatie van misleiding en bedrog. Het is een industrie waarin je niet moet willen investeren. Deze database inspireert hopelijk andere partijen", zegt Hans Snijder, directeur van de Hartstichting en mede-bestuurder van Gezondheidsfondsen voor Rookvrij waarin KWF, Hartstichting en Longfonds samen strijden voor een rookvrije generatie. "Het zou voor iedereen een no-brainer moeten zijn om afstand te nemen van deze industrie." Hans Snijder – directeur Hartstichting en mede-bestuurder van Gezondheidsfondsen voor Rookvrij
Lees meer over dit onderwerp
-
Voor de pers / 9 March 2023Pensioenfondsen stemmen niet in lijn met eigen klimaatambities
Rectificatie door de auteurs 13 April 2023
De meeste Nederlandse pensioenfondsen en hun vermogensbeheerders stemmen in praktijk niet consequent vóór klimaatresoluties bij olie- en gasmaatschappijen en bij banken waarin ze investeren. Dat blijkt uit een rapport van Both ENDS en Groen Pensioen, dat vandaag uitkwam. Elf van de twaalf* geanalyseerde Nederlandse pensioenfondsen deden eerder publiekelijk uitspraken en toezeggingen over het aanpassen van hun beleid in lijn met het Klimaatakkoord van Parijs. Hun stemgedrag correspondeert niet voldoende met deze toezeggingen. Alleen pensioenfonds PME stemt 100% in lijn met de klimaattoezeggingen die het heeft gedaan.
-
Dossier /De verduurzaming van pensioenfondsen
Pensioenfondsen hebben door hun gigantische vermogens veel invloed. Both ENDS wil daarom dat pensioenfondsen zoals ABP hun investeringen terugtrekken uit de fossiele industrie, en in plaats daarvan duurzaam gaan beleggen.
-
Publicatie / 9 March 2023
-
Nieuws / 2 February 2020Hoe word je een fossielvrije investeerder
De wereld moet van fossiele brandstoffen af, maar er wordt momenteel nog volop in de sector geïnvesteerd. Beleggers uit alle hoeken, zoals banken, verzekeraars en pensioenfondsen lijken huiverig om de overstap te maken naar duurzame energie en weten niet goed waar te beginnen. Samen met de organisaties DivestInvest Network en Sustainable Energy (Denemarken) publiceerde Both ENDS in de herfst van 2019 het rapport ‘Managed Decline of Fossil Fuel Businesses’, waarin vijf criteria zijn beschreven om te toetsen of bedrijven in de fossiele sector actief werken aan het afbouwen van hun fossiele activiteiten. De vijf criteria helpen investeerders beleggingen te kiezen die in lijn zijn met het Parijsdoel ‘max 1,5 graden Celsius opwarming’. We spraken met Lars Jensen, Senior Analist bij Sustainable Energy en hoofdauteur van het rapport.
-
Dossier /Gas in Mozambique
In 2011 werd in het noorden van Mozambique, in de kustprovincie Cabo Delgado, één van de grootste gasvoorraden ter wereld gevonden. Er wordt in totaal 25 miljard dollar geïnvesteerd om het gas te kunnen winnen. Tientallen multinationals en financiers zijn betrokken bij deze snelle ontwikkelingen. Voor mensen die in Cabo Delgado wonen is het heel moeilijk om enige invloed uit te oefenen op de plannen en activiteiten, terwijl zij de negatieve gevolgen ondervinden. Zij raken land kwijt door de komst van al deze bedrijven.
-
Dossier /Internationale handel en investeringen met oog voor mens en milieu
Het netwerk van internationale handels- en investeringsverdragen is groot en onoverzichtelijk; Nederland alleen al heeft meer dan 70 bilaterale investeringsverdragen (BITs) en is betrokken bij de handels- en investeringsverdragen die de EU afsluit, zoals met de Zuid-Amerikaanse Mercosur-landen of met Indonesië.
-
Dossier /Op zoek naar gerechtigheid voor de door Vale's mijnbouwrampen getroffen gemeenschappen in Mariana en Brumadinho
In 2015 en 2019 werd de Braziliaanse deelstaat Minas Gerais getroffen door twee ernstige mijnrampen in Mariana en Brumadinho, veroorzaakt door hetzelfde mijnbouwbedrijf: Vale. Sindsdien streven de getroffen gemeenschappen naar gerechtigheid, via strafrechtelijke vervolging van de verantwoordelijken en een eerlijke schadevergoeding voor het verlies van hun dierbaren, hun huizen en hun middelen van bestaan. Both ENDS ondersteunt lokale maatschappelijke organisaties door hun streven naar gerechtigheid onder de aandacht te brengen van een internationaal publiek en, meer specifiek, door Nederlandse investeerders in Vale bewust te maken van de hoge risico's die de activiteiten van dit bedrijf met zich meebrengen voor mens en milieu.
-
Nieuws / 25 November 2024Empowerment van het maatschappelijk middenveld: Vormgeven aan investeringsbeleid voor klimaat en duurzame ontwikkeling in Afrika
Van 26-29 november 2024 organiseren Both ENDS en partners het ‘Civil Society Forum on Investment Policies, Climate and Sustainable Development Goals’ plaats in Entebbe, Uganda. Onze collega’s Iván en Fernando vertellen over het belang van dit evenement. “Met dit evenement hopen we een diepgaand perspectief te bieden op de effecten van het huidige investeringsbeleid op klimaat- en milieukwesties, met een sterke focus op het Afrikaanse continent.”
-
Nieuws / 18 April 2023The Future We See: economic systems
What does an economy look like that serves the well-being of people and the planet?
A wide range of great ideas about a transition to sustainable and just economic systems already exist, including ways to get there and examples that show that it is really possible. In this talkshow, we highlight some of these examples and hope to fuel the dialogue about this topic.
Inspired? Join our 'The Future We See' - talkshow on May 25th! You can either attend live or online, quietly listen or actively participate in the discussion. We hope to see you there!
-
Nieuws / 5 February 2023Filantropie en belangenbehartiging gebruiken om het machtsevenwicht te verschuiven
(Dit artikel verscheen op 18 januari in het Engels in het tijdschrift Inside Philantrophy)
Maar weinig mensen in de filantropie begeven zich in die sector omdat ze ervan dromen bij een financiële instelling te werken. Toch is dit precies wat ze doen. De filantropische sector zoals we deze tegenwoordig kennen, is met opzet ontworpen door de gewetenloze zakenlieden die in het begin van de 19e eeuw opkomst maakten. Het was een reactie op de extreme welvaartsongelijkheid die ze zelf hadden gecreëerd via uitbuitende arbeidspraktijken in de olie-, staal- en scheepvaartindustrie. Of het nou oprecht was om de schade die ze hadden aangericht te herstellen, of gewoonweg om hun naam te zuiveren, de industriëlen verworven een monopolie in de filantropische sector. Ze beschermden haar voor rechtszaken tegen haar functie als tax shelter en beperkten toezichtwetgeving die democratische besluitvorming zou kunnen stimuleren. Tegenwoordig bedraagt de waarde van de filantropische sector ongeveer 2,3 biljoen dollar, oftewel 3% van de wereldeconomie.
-
Blog / 18 February 2022Zo ziet een eerlijke, duurzame Afrika-strategie eruit
Hernieuwbare energie levert veel meer werkgelegenheid op dan fossiel. Dáár zouden Nederlandse bedrijven in moeten investeren.
-
Nieuws / 8 November 2021Nederland stopt toch met fossiele exportondersteuning
Vandaag werd bekend dat Nederland alsnog aansluit bij een kopgroep van landen, waaronder de Verenigde Staten, Canada en Italië, die in Glasgow op de klimaattop op 4 november verklaarden te zullen stoppen met internationale steun voor fossiele energieprojecten.
Both ENDS heeft hier samen met organisaties in binnen- en buitenland jarenlang op gehamerd, en we zijn dan ook heel erg blij met deze stap. Uiteraard zullen wij de ontwikkelingen blijven volgen.
-
Voor de pers / 8 July 2021Na Shell-vonnis moeten ook banken, pensioenfondsen en verzekeraars aan de bak
Maatschappelijke organisaties sturen klimaat-brandbrief naar financiële sector
Amsterdam, 8 juli 2021 - Het Shell-vonnis heeft gevolgen voor de financiers van grote klimaatvervuilers. Dat schrijven maatschappelijke organisaties, waaronder Oxfam Novib, Eerlijke Geldwijzer, Milieudefensie, Greenpeace en Both ENDS, in een brief aan de grootste banken, pensioenfondsen en verzekeraars van Nederland. Ze vragen de financiële instellingen om de CO2-uitstoot van leningen en investeringen omlaag te brengen in lijn met het 1,5 graad doel van het Klimaatakkoord van Parijs.
-
Nieuws / 4 June 2021FMO zet goede stap naar afbouwen directe investeringen in fossiele brandstoffen
In hun nieuwe position statement over investeringen in fossiele brandstoffen, verklaart FMO een eind te maken aan nieuwe directe financieringen in de downstream- en midstreamsectoren van de steenkool- en olie-industrie. Alleen in uitzonderlijke omstandigheden investeert FMO nog in gasgestookte elektriciteitsopwekking. Both ENDS ziet deze ontwikkeling als een stap in de goede richting.
-
Nieuws / 8 November 2019Europese Commissie, maak de EIB fossielvrij!
Op donderdag 7 november stuurde een groep Europese ngo's, waaronder Both ENDS, een brief aan de vicepresident van de EU Frans Timmermans. We vragen hem met deze brief om steun voor het uitfaseren van de fossiele investeringen van de European Investment Bank.
-
Blog / 12 July 2019De Nederlandse deelname in de AIIB - een internationale bank met Chinese karakteristieken
Door Pieter Jansenen Stijn Deklerck van Amnesty International Nederland
Op 12 en 13 juli houdt de Aziatische Infrastructuurinvesteringsbank (AIIB) haar jaarvergadering in Luxemburg. China nam het initiatief voor de oprichting van deze internationale bank, en dit is de vierde jaarvergadering in haar bestaan. Nederland neemt als aandeelhouder van de bank aan deze bijeenkomst deel.
-
Blog / 24 June 2019De Europese Investeringsbank kan en moet zonder gas
Door Pieter JansenDe Europese Investeringsbank EIB moet van het gas af, en Nederland kan daarin het voortouw nemen. Nederland lijkt in haar energiebeleid steeds minder te leunen op gas, en lijkt ook bij de EIB aan te sturen op gasvrije investeringen. Nu is het zaak om die positie vol te houden en ook de andere EU-landen daarvan te overtuigen.
-
Nieuws / 8 May 2019Campagne 'Hart boven Hard' roept Nederlanders op te kiezen voor solidariteit
Organisaties slaan handen ineen tegen polarisering.
Een brede coalitie van organisaties slaat de handen ineen voor vrede, mensenrechten, gelijke kansen voor iedereen en een samenleving waar discriminatie en uitsluiting actief worden bestreden. Onder de naam 'Hart boven Hard' roepen de organisaties het publiek op een manifest te ondertekenen en bij de Europese verkiezingen op 23 mei 2019 te stemmen tegen verdeeldheid en voor verbinding. Op zondag 19 mei vindt een manifestatie plaats in Utrecht, waar bezoekers een gezamenlijk statement kunnen maken. Op deze dag komen mensen in tien Europese landen in actie.
-
Voor de pers / 26 March 2019Vermogend Nederland haalt 200 miljoen aan persoonlijke investeringen uit fossiele industrie
Gezamenlijk persbericht van Both ENDS en Fossielvrij NL - 26 maart 2019
Een groep van 22 vermogende Nederlanders heeft besloten om al hun persoonlijk vermogen weg te halen uit de top 200 olie-, gas- en kolenbedrijven. In totaal gaat het om een persoonlijk vermogen van ongeveer 200 miljoen euro. De 'pledgers' beloven om binnen nu en drie tot vijf jaar al hun investeringen weg te halen uit de fossiele industrie. Ze geven daarmee een duidelijk signaal af dat zij niet willen dat hun vermogen bijdraagt aan het veroorzaken van desastreuze klimaatverandering.
-
Dossier /De toekomst van energie in Oeganda
In Oeganda heeft het overgrote deel van de inwoners op het platteland geen toegang tot elektriciteit, ondanks de vele stuwdammen, buitenlandse investeringen en grote overheidsuitgaven in energie, en nieuwe plannen voor waterkracht-, olie- en gasprojecten. Samen met onze lokale partners streven wij naar een duurzame energiestrategie voor Oeganda waarbij de behoeften en wensen van lokale gemeenschappen centraal staan.
