Van vervuild moeras naar botanische tuin in Kaapstad
Deze week werd de Zuid-Afrikaanse website “EMG’s Untold Stories” gelanceerd. Schrijfster Leonie Joubert laat daarin mensen aan het woord die samen met de Zuid Afrikaanse milieuorganisatie Environmental Monitoring Group (EMG) strijden voor een beter milieu. De vier verhalen die Joubert optekende, belichten verschillende kanten van het werk dat EMG in Zuid Afrika doet om ervoor te zorgen dat natuurlijke hulpbronnen duurzaam en rechtvaardig beheerd en gebruikt worden. Het boek is gelanceerd in het kader van het Both ENDS project ‘Een ongehoord verhaal, waarin mensenrechten- en milieuorganisaties uit ontwikkelingslanden zelf vertellen over de impact die de wereldeconomie op hun lokale leefomgeving heeft.
Township Makhaza
In het eerste verhaal, ‘Makhaza: This is my Kirstenbosch’, is te lezen hoe een met vuilnis bezaaid moerasgebied in een Zuid Afrikaanse township aan de rand van Kaapstad veranderde in een botanische tuin. De wijk Makhaza was enkele jaren geleden een broeinest van criminaliteit, waar mensen in de economische marge van de Zuid Afrikaanse samenleving leefden. Huiselijk geweld was aan de orde van de dag en met enige regelmaat werden er lijken in het moeras gedumpt.
Het verhaal begint met een kleinschalig initiatief van een groep vrouwen tegen het dagelijkse geweld op straat en achter de voordeur. Na een succesvolle campagne waarin het geweld op de straten van Makhaza aanzienlijk werd terggedrongen, besloot de groep de vervuiling rond het moerasgebied in de wijk aan te pakken. Met behulp van de Environmental Monitoring Group, een partner van Both ENDS, slaagden ze erin een groot deel van het vervuilde moerasland terug te veroveren. Hoewel het werk er bij lange na niet op zit – zo is het water uit het gebied nog te vervuild om gebruikt te worden voor irrigatie – hebben de bewoners nu weer reden om trots te zijn op hun wijk.
Een ongehoord verhaal
Masja Helmer is namens Both ENDS nauw betrokken bij Een Ongehoord Verhaal. “Een verhaal als dat van de groep vrouwen uit Makhaza laat zien dat kleine lokale organisaties echt een verschil kunnen maken in het dagelijkse leven van mensen in arme gemeenschappen. Meestal hebben zulke lokale organisaties of groepen helemaal geen grote bedragen nodig om hun werk te kunnen doen.” Both ENDS werkt al jaren samen met de vier organisaties uit Centraal Azië, Azië, Zuid Afrika en Brazilië - die meedoen aan dit project. Het zijn zogenaamde ‘small grants funds’: organisaties die fondsen werven van grote donoren en fondsen, en vervolgens zorgen dat dit geld terecht komt bij de mensen en lokale groepen die het echt nodig hebben. “Maar die small grants funds moeten natuurlijk goed laten zien wat voor soort groepen en projecten ze steunen en welke resultaten er worden behaald, anders lukt het ze zelf niet om fondsen te werven", aldus Masja.
"Ons project Een Ongehoord Verhaal, dat mogelijk werd gemaakt door een eenmalige financiering van de Nationale Postcode Loterij, geeft deze vier organisaties de kans zichzelf te trainen in het optekenen en vertellen van de verhalen van de groepen die ze steunen. De website van EMG laat zien dat dat heel goed mogelijk is! Ik hoop van harte dat deze prachtige verhalen de organisatie helpt om geld bij elkaar te krijgen voor de voortzetting van al hun goede werk in Zuid-Afrika!"
De website is te vinden op http://untoldstories.org.za/ . Elk verhaal is in een andere vorm gegoten. Zo is naast het verhaal over Makhaza een stripverhaal over boer Kobus February en een verhaal in blogposts op de website te vinden.
In het kader van het project waren eerder al verhalen uit Rusland en Brazilië naar buiten gebracht. Deze kunt u hier lezen:
Rusland: Zo Sotchi, zo Brazilië
Brazilië: De Wereldcup in mijn buurt
Lees meer over dit onderwerp
-
Dossier /Handelsverdragen
Handelsverdragen hebben vaak niet alleen vergaande gevolgen voor de economie van een land, maar ook voor mens en milieu. Vooral de meest kwetsbare groepen zijn de dupe van internationale handelsverdragen.
-
Nieuws / 5 november 2025Nieuwe ISDS-claim tegen Nederland: Petrogas daagt de staat voor arbitragetribunaal over solidariteitsbijdrage en bronbelasting op royalty’s
SOMO en Both ENDS veroordelen scherp de nieuw aan het licht gekomen arbitragezaak die is aangespannen door Petrogas, een Omaans olie- en gasbedrijf dat twee gasvelden in de Nederlandse Noordzee exploiteert. Het bedrijf klaagt de Nederlandse staat aan op basis van de investor-state dispute settlement (ISDS) clausule in het bilaterale investeringsverdrag tussen Nederland en Oman.
-
Dossier /Communities Regreen the Sahel
In verschillende landen in de Sahel heeft de lokale bevolking uitgestrekte stukken land hersteld door dat wat spontaan uit de grond komt te verzorgen, en jonge gewassen en bomen te beschermen tegen vee en andere gevaren.
-
Dossier /Global Alliance for Green and Gender Action (GAGGA)
GAGGA bundelt de krachten van de vrouwenrechten- en milieubewegingen om een wereld te realiseren waarin vrouwen toegang hebben tot hun rechten op water, voedselveiligheid en een schone, gezonde en veilige omgeving.
-
Nieuws / 27 oktober 2025Nieuwe stap in het klachtenbeleid van FMO – maatschappelijke organisaties vragen om verdere versterking
Het vernieuwde klachtenbeleid van de ontwikkelingsbanken FMO, DEG en Proparco is een belangrijke stap vooruit. Organisaties die aan de consultatie deelnamen, erkennen de inspanningen om het mechanisme te verbeteren. Tegelijkertijd benadrukken zij dat er nog veel moet gebeuren om het beleid écht effectief, transparant en onafhankelijk te maken.
-
Nieuws / 23 oktober 2025TotalEnergies-investeerders opgelet: EACOP verslindt geld, natuur en bestaansmiddelen
Een nieuwe analyse toont aan dat de ontwikkelaars van de East African Crude Oil Pipeline (EACOP), onder leiding van het Franse TotalEnergies, vrijwel volledig gedwongen zijn het project zelf te financieren. De analyse, onderdeel van een nieuw Finance Risk Update van een coalitie van Afrikaanse en internationale maatschappelijke organisaties, laat zien dat de bedrijven hun plan hebben laten varen om 60% van de oplopende projectkosten via bankleningen te dekken. In plaats daarvan draaien zij nu zelf op voor bijna 90% van de totale kosten.
-
Publicatie / 16 oktober 2025
-
Nieuws / 9 oktober 2025Both ENDS lanceert nieuwe strategie: “Connecting people for an environmentally just world'
Met grote trots lanceert Both ENDS vandaag haar nieuwe strategie voor de komende vijf jaar: “Connecting people for an environmentally just world”. Deze strategie is in nauwe samenwerking met ons partnernetwerk ontwikkeld – het netwerk dat altijd al, en nog steeds, de basis vormt van ons werk. Samen streven we naar een wereld waarin mens en natuur in balans floreren en iedereen in waardigheid kan leven.
-
Publicatie / 9 oktober 2025
-
Dossier /Internationale handel en investeringen met oog voor mens en milieu
Het netwerk van internationale handels- en investeringsverdragen is groot en onoverzichtelijk; Nederland alleen al heeft meer dan 70 bilaterale investeringsverdragen (BITs) en is betrokken bij de handels- en investeringsverdragen die de EU afsluit, zoals met de Zuid-Amerikaanse Mercosur-landen of met Indonesië.
-
Dossier /Versterken van milieurechtvaardige praktijken
Lokale gemeenschappen hebben dankzij hun nauwe band met hun leefomgeving vaak de beste ideeën voor een duurzaam gebruik en beheer van land, water en bossen. Deze milieurechtvaardige praktijken en processen herstellen ecosystemen en bestrijden klimaatverandering. Ze zijn daarmee essentieel voor het oplossen van de verschillende crisissen in de wereld, maar krijgen niet genoeg financiële en politieke steun.
-
Nieuws / 6 oktober 2025Van Entebbe naar Accra: het maatschappelijk middenveld herschrijft de regels van investeringen
Door Fernando Hernández Espino en Bart-Jaap Verbeek
Bijna een jaar nadat het Afrikaanse maatschappelijk middenveld in Oeganda bijeenkwam om de Verklaring van Entebbe aan te nemen, blijft de oproep om het internationale investeringsbestuur te hervormen aan kracht winnen. Van 6 tot en met 9 oktober komen meer dan 50 maatschappelijke organisaties uit West-Afrika – onder andere uit Ghana, Senegal, Nigeria, Ivoorkust, Kameroen, Gambia en Sierra Leone – én uit Kenia en Latijns-Amerika samen in Accra, om de visie van de Verklaring verder te verdiepen en in de praktijk te brengen.
-
Publicatie / 2 oktober 2025
-
Nieuws / 23 september 2025Met de ondemocratische splitsing van de EU-Mercosur deal laat Europa de kans schieten om voorop te lopen met rechtvaardige handel
De afgelopen tijd schreven vele kranten over de Brusselse haast om het handelsverdrag tussen de EU en de Zuid-Amerikaanse Mercosur landen te bezegelen. Volgens de Europese Commissie hoeven nationale parlementen daar niet mee in te stemmen, doordat ze het handelsgedeelte en het “politieke” gedeelte, hebben opgeknipt. Dit “splitsen” betekent dat het handelsdeel als EU-only besluit door de Europese Raad en het Europees Parlement kan worden goedgekeurd, terwijl nationale parlementen buitenspel staan en het politieke-samenwerkingsdeel op de lange baan gaat. Both ENDS en partners maken zich hierover grote zorgen en roepen de Nederlandse regering op om tégen dit akkoord uit oude doos te stemmen.
-
Nieuws / 22 september 2025EU-Indonesië handelsakkoord bedreigt gemeenschappen en milieu
Op 23 september hebben de Europese Unie en Indonesië hun onderhandelingen over de EU-Indonesië Comprehensive Economic Partnership Agreement (CEPA) afgerond, een vrijhandelsovereenkomst tussen de EU en Indonesië. Both ENDS hekelt deze overeenkomst omdat deze de belangen van bedrijven boven die van lokale gemeenschappen en het milieu stelt.
-
Nieuws / 11 september 2025EU-Mercosur: kleine plus voor bbp, grote vraagtekens voor boeren en democratie
Een recent rapport van Wageningen Economic Research (WER) over de economische gevolgen van de handelsovereenkomst tussen de EU en Mercosur bevestigt wat maatschappelijke organisaties, beleidsmakers en vakbonden al jaren signaleren: deze overeenkomst biedt geen evenwichtig perspectief voor boeren en milieu. In plaats daarvan vergroot zij machtsongelijkheid en schuift zij lasten af op (kleinschalige) boeren. Bovendien dreigt de deal niet-duurzame praktijken te versterken die de klimaattransitie en het oplossen van milieuproblemen in zowel de EU als de Mercosur-landen bemoeilijken.
-
Dossier /Soja: handel in ontbossing
De groeiende vraag naar soja heeft negatieve gevolgen voor mens en milieu in Zuid-Amerika. Both ENDS wijst Nederlandse actoren in de soja-industrie op hun verantwoordelijkheid en werkt met partners aan duurzame en eerlijke alternatieven.
-
Nieuws / 9 september 2025Vereenvoudiging mag geen verzwakking betekenen: waarom de EUDR en andere milieuwetgeving sterk moeten blijven
Both ENDS waarschuwt dat het huidige debat over de “vereenvoudiging” van EU-milieuwetgeving geen excuus mag worden om broodnodige waarborgen te verzwakken of uit te stellen. In eerdere bijdragen aan de totstandkoming van de EU-verordening ontbossingsvrije producten (EUDR) bracht Both ENDS de stemmen van lokale en inheemse, bosafhankelijke gemeenschappen over, die de EU herhaaldelijk opriepen verantwoordelijkheid te nemen voor de grootschalige ontbossing die samenhangt met Europese import. Zij benadrukten hoe ontbossing de biodiversiteit vernietigt, klimaatstabiliteit ondermijnt en hun rechten, bestaansmiddelen en culturen aantast.
-
Blog / 12 augustus 2025Nikkelwinning voor de energietransitie: wie legt verantwoording af voor de schade?
Door Marius TroostIn juni van dit jaar was onze collega Marius in Indonesië om onderzoek te doen naar de nikkelindustrie aldaar. Zie hier zijn (Engelstalige) fotoverslag.
-
Dossier /Naar een sociaal en ecologisch rechtvaardige energietransitie
Om de klimaatcrisis aan te pakken moeten we dringend overschakelen van fossiele brandstoffen naar schone, hernieuwbare energie. Deze overgang gaat echter niet alleen over het veranderen van energiebronnen. Het vereist een inclusief en eerlijk proces dat systemische ongelijkheden en veeleisende consumptiepatronen aanpakt, dat prioriteit geeft aan ecologische en sociale rechtvaardigheid en dat fouten uit het verleden niet herhaalt.
