Stop WTO-onderhandelingen tot iedereen weer volwaardig mee kan doen
De Wereldhandelsorganisatie (WTO) wordt - zeker nadat president Trump in 2019 besloot de stekker uit een van de belangrijkste WTO-lichamen te trekken (het orgaan waar landen in beroep kunnen gaan bij handelsgeschillen) - vaak gezien als een instelling in crisis: vleugellam en niet meer relevant. Toch ondertekenden meer dan 150 maatschappelijke organisaties, netwerken en groepen vanuit de hele wereld een brandbrief aan Directeur-Generaal van de WTO Roberto Azevedo, omdat ze zich ernstig zorgen maken over de huidige gang van zaken binnen de WTO.
Want de WTO is wel degelijk relevant. In juni 2020 stond er zelfs een nieuwe onderhandelingsbijeenkomst gepland. Toen deze vanwege de COVID-19-pandemie werd afgelast, was dat een opluchting voor vooral armere lidstaten, die momenteel een onevenredig groot deel van hun schaarse middelen moeten inzetten voor het bestrijden van die crisis.
Kortgeleden bleek echter dat de rijkere lidstaten binnen de WTO de onderhandelingen toch door wilden laten gaan, maar dan online. Dat was slecht nieuws voor die grote groep armere landen. In normale omstandigheden staan deze landen al op achterstand, omdat ze vaak de middelen missen om gelijkwaardig aan de fysieke onderhandelingen deel te nemen. Online is het voor veel landen niet simpelweg niet mogelijk om goed mee te doen aan de onderhandelingen.
Vandaar de brief. De 150 ondertekenaars vrezen dat de belangen van landen die niet adequaat aan de onderhandelingen kunnen deelnemen, niet of nauwelijks worden meegenomen door de onderhandelaars die nog wél aan de digitale tafel door kunnen praten. In de brief roepen de organisaties de WTO dan ook op om de onderhandelingen stil te leggen totdat alle partijen weer in staat zijn om volwaardig deel te nemen.
Zolang er bij de WTO belangrijke besluiten worden genomen, moet dat op een fatsoenlijke manier gebeuren. Arme landen mogen op geen enkele manier worden uitgesloten van de onderhandelingen. Both ENDS vraagt al jaren meer aandacht voor de belangen van ontwikkelingslanden en brengt de zorgen van het maatschappelijk middenveld en lokale bewegingen uit deze landen voor het voetlicht van de delegaties van de Nederlandse overheid en de Europese Commissie binnen de WTO.
Juist nu staan zaken op de agenda die heel belangrijk zijn voor arme mensen in ontwikkelingslanden. Zo zou er nu onderhandeld moeten worden over het aan banden leggen van de visserijsubsidie. Dat is een complex onderwerp, omdat er aan de ene kant absoluut iets gedaan moet worden aan de overbevissing van de wereldzeeën, waarbij het verlagen of stoppen van subsisidies voor de hand ligt. Aan de andere kant blijven nu al veel te weinig van de baten van de visserijsector in arme landen hangen, omdat deze vaak geen eigen ontwikkelde industriële visserijsector hebben.
Wel zijn vaak grote groepen arme mensen in deze landen voor hun levensonderhoud afhankelijk van visserij. Deze vissers en hun families hebben zeker steun van hun overheid nodig om zich staande te houden tegenover de grootschalige internationale visserij, die uiteindelijk de grootste veroorzaker van overbevissing is.
Dit is dus een heel belangrijk dossier, met name voor de minst ontwikkelde landen in Afrika en kleine eilandstaten in de Caribische zee en de Pacific. Het kan en mag niet zo zijn dat deze landen in onderhandelingen die juist voor hen van levensbelang zijn, buiten de boot vallen. Wij ondersteunen dus van harte deze oproep om de onderhandelingen tijdelijk stop te zetten.
Update 30 april 2020:
Azevedo reageerde reeds vijf dagen nadat deze was gestuurd, op de brief; ongekend snel voor een instituut als de WTO. De inhoud van de reactie was echter teleurstellend. Het kwam erop neer dat de WTO het liefst doorging met de onderhandelingen en de bezwaren die zijn ingebracht naast zich neerlegde.
Daarom werd een nieuwe brief gestuurd, deze keer aan alle Handelsministers van landen in de WTO, om nogmaals te pleiten voor het stopzetten van de onderhandelingen. Deze nieuwe brief werd zelfs ondertekend door 400 organisaties, netwerken en belangengroepen uit de hele wereld en is vandaag publiek gemaakt.
Lees meer over dit onderwerp
-
Dossier /Handelsverdragen
Handelsverdragen hebben vaak niet alleen vergaande gevolgen voor de economie van een land, maar ook voor mens en milieu. Vooral de meest kwetsbare groepen zijn de dupe van internationale handelsverdragen.
-
Nieuws / 5 november 2025Nieuwe ISDS-claim tegen Nederland: Petrogas daagt de staat voor arbitragetribunaal over solidariteitsbijdrage en bronbelasting op royalty’s
SOMO en Both ENDS veroordelen scherp de nieuw aan het licht gekomen arbitragezaak die is aangespannen door Petrogas, een Omaans olie- en gasbedrijf dat twee gasvelden in de Nederlandse Noordzee exploiteert. Het bedrijf klaagt de Nederlandse staat aan op basis van de investor-state dispute settlement (ISDS) clausule in het bilaterale investeringsverdrag tussen Nederland en Oman.
-
Publicatie / 16 oktober 2025
-
Dossier /Internationale handel en investeringen met oog voor mens en milieu
Het netwerk van internationale handels- en investeringsverdragen is groot en onoverzichtelijk; Nederland alleen al heeft meer dan 70 bilaterale investeringsverdragen (BITs) en is betrokken bij de handels- en investeringsverdragen die de EU afsluit, zoals met de Zuid-Amerikaanse Mercosur-landen of met Indonesië.
-
Nieuws / 23 september 2025Met de ondemocratische splitsing van de EU-Mercosur deal laat Europa de kans schieten om voorop te lopen met rechtvaardige handel
De afgelopen tijd schreven vele kranten over de Brusselse haast om het handelsverdrag tussen de EU en de Zuid-Amerikaanse Mercosur landen te bezegelen. Volgens de Europese Commissie hoeven nationale parlementen daar niet mee in te stemmen, doordat ze het handelsgedeelte en het “politieke” gedeelte, hebben opgeknipt. Dit “splitsen” betekent dat het handelsdeel als EU-only besluit door de Europese Raad en het Europees Parlement kan worden goedgekeurd, terwijl nationale parlementen buitenspel staan en het politieke-samenwerkingsdeel op de lange baan gaat. Both ENDS en partners maken zich hierover grote zorgen en roepen de Nederlandse regering op om tégen dit akkoord uit oude doos te stemmen.
-
Nieuws / 22 september 2025EU-Indonesië handelsakkoord bedreigt gemeenschappen en milieu
Op 23 september hebben de Europese Unie en Indonesië hun onderhandelingen over de EU-Indonesië Comprehensive Economic Partnership Agreement (CEPA) afgerond, een vrijhandelsovereenkomst tussen de EU en Indonesië. Both ENDS hekelt deze overeenkomst omdat deze de belangen van bedrijven boven die van lokale gemeenschappen en het milieu stelt.
-
Nieuws / 11 september 2025EU-Mercosur: kleine plus voor bbp, grote vraagtekens voor boeren en democratie
Een recent rapport van Wageningen Economic Research (WER) over de economische gevolgen van de handelsovereenkomst tussen de EU en Mercosur bevestigt wat maatschappelijke organisaties, beleidsmakers en vakbonden al jaren signaleren: deze overeenkomst biedt geen evenwichtig perspectief voor boeren en milieu. In plaats daarvan vergroot zij machtsongelijkheid en schuift zij lasten af op (kleinschalige) boeren. Bovendien dreigt de deal niet-duurzame praktijken te versterken die de klimaattransitie en het oplossen van milieuproblemen in zowel de EU als de Mercosur-landen bemoeilijken.
-
Dossier /Naar een sociaal en ecologisch rechtvaardige energietransitie
Om de klimaatcrisis aan te pakken moeten we dringend overschakelen van fossiele brandstoffen naar schone, hernieuwbare energie. Deze overgang gaat echter niet alleen over het veranderen van energiebronnen. Het vereist een inclusief en eerlijk proces dat systemische ongelijkheden en veeleisende consumptiepatronen aanpakt, dat prioriteit geeft aan ecologische en sociale rechtvaardigheid en dat fouten uit het verleden niet herhaalt.
-
Blog / 17 juli 2025Een drama voor boeren hier én daar
Het handelsakkoord met Zuid-Amerika is slecht voor boeren, klimaat en biodiversiteit, hier én daar: tijd om dit akkoord definitief van tafel te vegen, vindt Fernando Hernandez, senior beleidsmedewerker handel en investeringen van Both ENDS. -
Nieuws / 24 juni 2025Inheemse gemeenschappen in Panama krijgen erkenning en gedeeltelijke herstelmaatregelen van ontwikkelingsbanken FMO en DEG in verband met de Barro Blanco-dam
Both ENDS en SOMO zijn blij met de ondertekening van het akkoord tussen vier inheemse Ngäbe-gemeenschappen in Panama en de Europese ontwikkelingsbanken FMO en DEG op 17 juni 2025. De regeling omvat een programma voor gemeenschapsontwikkeling dat, in combinatie met een openbare verklaring van de banken, tot doel heeft een aantal negatieve gevolgen van de Barro Blanco-stuwdam te erkennen en te verzachten. Het akkoord is mede tot stand gekomen door het goede, volhardende werk van de gemeenschapsorganisatie Movimiento 10 de Abril (M10) voor gerechtigheid voor de getroffen gemeenschappen. Daarnaast erkennen we de inzet van FMO en DEG om een oplossing te vinden voor hun langlopende conflict met de gemeenschappen dat is ontstaan door hun gedeeltelijke financiering van het waterkrachtproject sinds 2011.
-
Nieuws / 5 juni 2025Opinie: Nieuwe handelspartners, maar niet op de oude voet
Sinds de handelsoorlog en ‘tariffs’ van President Trump staat internationale handel weer volop in de schijnwerpers. In Europa en in Nederland neemt de roep toe om daarom razendsnel nieuwe vrijhandelsakkoorden te sluiten, zo ook in recente opinies in FD en de Volkskrant. Maar dat is de verkeerde reflex, schrijft Marius Troost op Joop.nl -
Voor de pers / 18 februari 2025Trade deal fueling resource grab? 120+ groups from Europe and Indonesia sound the alarm
Dit persbericht is alleen beschikbaar in het Engels
-
Nieuws / 22 januari 2025 -
Dossier /Investeringsverdragen
Investeringsverdragen moeten inclusief en duurzaam en gelijkwaardig zijn. Dat betekent dat de belangen van mensen en hun leefomgeving niet ondergeschikt zouden moeten zijn aan die van bedrijven.
-
Nieuws / 11 november 2024Kenia beëindigt bilateraal investeringsverdrag met Nederland
De regering van Kenia heeft het bilaterale investeringsverdrag (bilateral investment treaty - BIT) met Nederland officieel opgezegd, een belangrijke overwinning voor economische rechtvaardigheid en milieubescherming. De beslissing van Kenia past in een groeiende wereldwijde trend om verouderde verdragen, die vaak bedrijfsbelangen voorrang geven boven algemeen welzijn, te herzien. De Nederlandse minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkeling heeft onlangs bevestigd dat Kenia het verdrag in december 2023 eenzijdig heeft opgezegd, waardoor het vanaf 11 juni 2024 niet meer van kracht is. Kenia voegt zich hiermee bij Zuid-Afrika, Tanzania en Burkina Faso, als vierde Afrikaanse land dat zijn BIT met Nederland opzegt.
-
Publicatie / 25 maart 2024
-
Nieuws / 12 maart 2024Gelijkwaardigheid als sleutel voor internationale handel
Handel stond de afgelopen tijd weer in de wereldwijde schijnwerpers. Onlangs kwamen ministers uit de hele wereld bij elkaar in Abu Dhabi bij de WTO voor onderhandelingen over de wereldhandel in de komende jaren. De aanwezige deelnemers uit het maatschappelijk middenveld werden echter de mond gesnoerd.
-
Publicatie / 30 oktober 2023
-
Publicatie / 16 oktober 2023
-
Nieuws / 17 juli 2023Tegentop in Brussel: maatschappelijke organisaties willen duurzame en eerlijke handel
Op 17 en 18 juli komen vertegenwoordigers van de regeringen van Latijns-Amerika, de Cariben en de Europese Unie bij elkaar in Brussel voor de EU-CELAC top. De Europese Commissie en meerdere EU-lidstaten willen dit moment gebruiken om de ratificatie van de handels- en investeringsverdragen tussen de EU en Mexico, de EU en Chili en de EU en de Zuid-Amerikaanse Mercosurlanden* te versnellen.
