Leonie Wezendonk: Lobbyen bij het Groene Klimaatfonds

Na vele jaren op internationale platforms zoals de VN te hebben gepleit voor goed milieubeleid, vroeg de Keniaanse Violet Matiru zich af: "Wat voor invloed heeft al dit lobbyen op onze gemeenschappen? Hoe helpt dit de moeders die nog steeds worstelen met het halen van water en die nog steeds koken op houtkachels?" Dat was de aanleiding voor haar en haar collega's om MCDI Kenia (Millennium Community Development Initiatives) op te richten en om samen te gaan werken met lokale gemeenschappen. Wij praatten met haar over de historische en huidige machtsverschillen in waterbeheer en over haar inspanningen om het waterbeheer in het stroomgebied van de Athi, dat zich uitstrekt van het gebied stroomopwaarts van Nairobi naar de Indische Oceaan, te verbeteren.

De nood is hoog in de zuidwestelijke delta van Bangladesh. Door de stijgende zeespiegel nemen overstromingen toe en dreigt het gebied onbewoonbaar te worden, ondanks de op Nederlandse leest geschoeide dijken en polders uit de vorige eeuw. Partnerorganisatie Uttaran werkt met lokale gemeenschappen aan klimaatbestendige oplossingen die de leefomgeving herstellen en de bewoners voorzien van zeggenschap over hun toekomst en voedselproductie.

Als reactie op het laatste klimaatrapport van het IPCC, schreven de directeuren van IUCN NL, Tropenbos International, Wetlands International, Both ENDS en het Institute for Environmental Security een opiniestuk voor de Volkskrant over de belangrijke rol die natuurbeleid zou moeten spelen in het tegengaan van klimaatverandering.

In april 2021 kondigde de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO aan dat zij niet meer betrokken is bij het Barro Blanco project, een omstreden stuwdam in Panama. GENISA, het Panamese bedrijf dat de dam bouwde, betaalde de miljoenenlening – onverwacht – vervroegd af. De vraag is in hoeverre FMO, nu het zich uit het project heeft teruggetrokken, nog verantwoordelijkheid neemt om de schade en het leed dat is veroorzaakt met de financiering, op te lossen.

Samen met negen andere organisaties heeft Both ENDS haar zorgen uitgesproken over de ontwikkeling van een nieuw vliegveld voor de kust in Manila Bay, in de Filipijnen, waar het Nederlandse bedrijf Koninklijke Boskalis Westminster de opdracht heeft aangenomen voor het landaanwinningsproject. In een gezamenlijke brief beschrijven verschillende organisaties en belanghebbenden de zorgwekkende situatie rondom dit omstreden vliegveld dat gebouwd moet worden op nieuw opgespoten land.

De miljoenenlening die de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO verstrekte aan Hondurese projectontwikkelaars van het bedrijf DESA voor de uitvoering van het omstreden Agua Zarca damproject in Honduras, houdt mogelijk verband met grove corruptie en geldverduistering. Dat blijkt uit een vandaag gepubliceerd artikel in het Financieel Dagblad op basis van informatie verstrekt door COPINH, de inheemse organisatie die zich al jaren verzet tegen de bouw van de dam. Meerdere leden van de organisatie, onder andere haar leider Berta Cáceres, werden vermoord. Inmiddels is David Castillo, de directeur van DESA, veroordeeld voor betrokkenheid bij de moord op Berta Cáceres in 2016.

Gisteren werd duidelijk dat Royal Dutch Shell in beroep gaat tegen de uitspraak van de rechter in de Klimaatzaak die Milieudefensie samen met zes andere organisaties*, waaronder Both ENDS, tegen het bedrijf had aangespannen. Die uitspraak luidde dat Shell uiterlijk in 2030 45% van zijn CO2-uitstoot moet verminderen ten opzichte van 2019.

Bossen zijn als bron van water, voedsel en niet-houten bosproducten belangrijke voor het levensonderhoud van veel gemeenschappen. Both ENDS werkt al lang samen met organisaties zoals het Non-Timber Forest Products Exchange Programme (NTFP-EP) en de Keystone Foundation, die bosgemeenschappen ondersteunen bij het promoten van niet-houten bosproducten en het beschermen van hun bossen.

Systeemverandering is dringend nodig om de bossen van de aarde en de rechten van mensen die in het bos wonen te beschermen. Ontbossing wordt veroorzaakt door een wereldwijde vraag naar producten zoals palmolie en soja. Maar het probleem kan alleen worden aangepakt als naast een kleinere vraag naar deze producten, de rechten van bosgemeenschappen beter worden erkend. Dit was een belangrijke focus van het werk van Both ENDS en partners in 2020.

Both ENDS werkt samen met maatschappelijke organisaties over de hele wereld. Sterke, vertrouwensvolle relaties zijn daarbij cruciaal. Toen begin 2020 de corona-pandemie uitbrak, namen we dan ook direct contact op met onze partners om te vragen naar hun uitdagingen en behoeften.

Op onze speciale jaarverslag-website vind je het beste uit ons Jaarverslag 2020. Lees onze verhalen over het werk dat we in 2020 met onze partners hebben gedaan, op het gebied van het versterken van het maatschappelijk middenveld, het bewerkstelligen van systeemsverandering en het promoten van duurzame, inclusieve praktijken.

De overheid ondersteunt fossiele projecten van Nederlandse bedrijven in het buitenland met gemiddeld 1,5 miljard euro per jaar aan exportsteun, in de vorm van
verzekeringen en garanties. De klimaatcrisis vereist dat zowel Nederland als andere landen nog dit jaar stoppen met het verlenen van exportsteun aan fossiele energieprojecten, of het nou gaat om steenkool, olie of gas.

Begin dit jaar ondersteunde de overheid Nederlandse bedrijven met verzekeringen ter waarde van 903 miljoen euro, om hun deelname aan een gigantisch aardgasproject
in het Noorden van Mozambique mogelijk te maken. Both ENDS is al jaren, samen met partners uit Mozambique en Nederland, in gesprek met de exportkredietverzekeraar Atradius DSB en de verantwoordelijke ministeries van Financiën en Buitenlandse Zaken over de mogelijke financiële, milieu- en sociale risico's van het gasproject.