Duizenden ambtenaren en onderwijzers tekenen petitie ABP: stap uit kolen, olie en gas
Op vier maart jl. werd onderstaand persbericht verstuurd.
Ruim 2600 bezorgde ambtenaren, onderwijzers en andere betrokkenen hebben de petitie ABP fossielvrij ondertekend. Op 17 maart wordt deze petitie bij een debat in Amsterdam aangeboden aan José Meijer, vice-voorzitter van het ABP-bestuur, onder meer door SER-kroonlid Hans Schenk. De organisatoren roepen op de petitie te tekenen vóór 17 maart, zodat het ABP en andere pensioenfondsen een helder signaal krijgen van hun deelnemers om de zeer risicovolle beleggingen in kolen, olie- en gasbedrijven af te bouwen.
Financiële en klimaatbedreiging
Indien het ABP, het grootste pensioenfonds van Nederland, blijft investeren in de fossiele industrie zoals olie-, kolen- en gasbedrijven, zal dat de pensioenen van 2,8 miljoen mensen bedreigen omdat er financiële risico’s kleven aan het investeren in olie, kolen en gas. Zo blijkt uit recente berekeningen[3][12] dat 60 tot 80% van de fossiele reserves in de grond moet blijven om te kunnen voldoen aan de wereldwijde afspraak de mondiale temperatuurstijging tot maximaal 2°C te beperken. Aandelen in fossiele energiebedrijven worden zo ‘stranded assets’, dalen in waarde en bedreigen zo ook de pensioenen.
Daarnaast is het een ernstige bedreiging voor het klimaat. Het mondiale klimaatprobleem is het meest prominent, maar ook lokaal zijn er desastreuze effecten op de omgeving, denk bijvoorbeeld aan de winning van schaliegas en teerzandolie door Shell, de ramp door BP in de Golf van Mexico en de misstanden bij kolenmijnen in Zuid-Afrika en Colombia die de Nederlandse kolencentrales voorzien.
Grote steun
Achttien maatschappelijke organisaties[1] waaronder WNF, Greenpeace, Oxfam Novib en Hivos ondersteunen de petitie en roepen op de petitie voor 17 maart te ondertekenen via abpfossielvrij.nl. De organisaties hebben samen een achterban van 1,8 miljoen mensen. Met name ABP-deelnemers worden opgeroepen, maar ook deelnemers van andere pensioeonfondsen, zoals PFZW/PGGM. Inmiddels is de petitie ondertekend door ruim 2.600 personen, grotendeels ambtenaren en onderwijzers met een pensioen bij ABP. Onder de ABPfossielvrij petitie [12] zijn vele prominenten, zoals SER-kroonlid en econoom Hans Schenk en bekende Nederlanders[12] zoals WNF-directeur Johan van de Gronden en Harm Edens (o.a. ‘BNR mediazaken’ en ‘Dit was het nieuws’).
Edens, die het debat 17 maart leidt: “Fossiele brandstoffen horen bij onze oude economie, die de wereld uitput en het voortbestaan van de mensheid op het spel zet. Dus fossiele sluipmoordenaars eruit… en alle schone energievormen erin. Dus: doe mee ABP en geef ons hoop”. Ook andere ondertekenaars spreken zich helder uit. Professor Derk Loorbach (EUR): “We moeten stoppen het geld voor onze toekomst te investeren in de brandstof van het verleden.” Econoom Rens van Tilburg (UU): “De financiële wereld schat risico en rendement vooral in op basis van historische gegevens. Het is vooruitkijken via de achteruitkijkspiegel. Dat gaat goed op een rechte weg. Klimaatverandering zal de economie echter fundamenteel veranderen, dat betekent veel scherpe bochten. De effecten op de pensioenbeleggingen worden sterk onderschat.”.
De meeste ondertekenaars van de petitie zijn verontwaardigd om drie redenen, blijkt uit reacties van ondertekenaars: dat hun pensioen door de ‘Carbon Bubble’ fors in waarde kan dalen; dat zij geen invloed hebben op hoe hun geld wordt belegd en dat hun pensioengeld bijdraagt aan een desastreuze klimaatverstoring. Het ABP belegt circa 325 miljard euro, waarvan 10 procent in ‘high carbon assets’: zwaar vervuilende fossiele energiebedrijven die van plan zijn alle reserves te winnen en veilige klimaatgrenzen ver te overschrijden.
Over de petitie
Deze petitie is een initiatief van ABP-deelnemers, gesteund door Fossielvrij NL. De petitie dwingt het ABP positie te bepalen en te tonen hoe serieus ze haar verantwoord beleggingsbeleid neemt, maar ook haar zorgen over klimaatverandering en de wensen van een meerderheid van haar deelnemers[11]. en belangrijke stakeholders.
Waarom ABP fossielvrij moet worden volgens een aantal ondertekenaars
[1] De volgende organisaties en personen hebben de brief aan het ABP getekend:
Johan van de Gronden, Directeur WNF
Farah Karimi, Directeur Oxfam Novib
Sylvia Borren, Directeur GreenPeace Nederland
Edwin Huizing, Algemeen Directeur Hivos
Hans Berkhuizen, Directeur MilieuDefensie
Marjan Minnesma, Directeur Urgenda
Jelle de Jong, Directeur IVN
Daniëlle Hirsch, Directeur Both ENDS
Peer de Rijk, Directeur WISE
René Toet, Algemeen Directeur Climate Neutral Group
IJmert Muilwijk, Voorzitter Organisatie Duurzame Energie
Mart Lubben, Voorzitter Studenten voor Morgen
Paul Hendriksen, Voorzitter Stichting Transition Towns Nederland
Ko van Huissteden, Voorzitter Stichting Schaliegasvrij Nederland
Jan Rotmans, Professor Duurzame transities, Oprichter DRIFT
Pier Vellinga, Hoogleraar Klimaatverandering, Voorzitter Urgenda
Peter van de Wiel, Wethouder Milieu & Duurzaamheid Gemeente Boxtel
Bouwe de Boer, Energiecoördinator Gemeente Leeuwarden
Tom Vellinga, Coördinator Netwerk Duurzame Dorpen
Corinne de Jonge van Ellemeet, Netwerkdirecteur De Natuur en Milieufederaties
Liset Meddens, Nationale Coördinator Fossielvrij NL bij 350.org
[2] http://www.energieoverheid.nl/2014/09/02/milieuorganisaties-roepen-abp-op-geld-uit-
fossiele-brandstof-industrie-te-trekken/
[3] http://www.carbontracker.org/
[7] http://www.medact.org/news/uk-doctors-vote-end-investments-fossil-fuel-industry/
[8] http://news.stanford.edu/news/2014/may/divest-coal-trustees-050714.html
[9] http://peoplesclimate.org/du/
[10] http://www.wijwillenactie.nl/?page_id=1177
Lees meer over dit onderwerp
-
Dossier /De verduurzaming van pensioenfondsen
Pensioenfondsen hebben door hun gigantische vermogens veel invloed. Both ENDS wil daarom dat pensioenfondsen zoals ABP hun investeringen terugtrekken uit de fossiele industrie, en in plaats daarvan duurzaam gaan beleggen.
-
Dossier /Gas in Mozambique
In 2011 werd in het noorden van Mozambique, in de kustprovincie Cabo Delgado, één van de grootste gasvoorraden ter wereld gevonden. Er wordt in totaal 25 miljard dollar geïnvesteerd om het gas te kunnen winnen. Tientallen multinationals en financiers zijn betrokken bij deze snelle ontwikkelingen. Voor mensen die in Cabo Delgado wonen is het heel moeilijk om enige invloed uit te oefenen op de plannen en activiteiten, terwijl zij de negatieve gevolgen ondervinden. Zij raken land kwijt door de komst van al deze bedrijven.
-
Dossier /Exportkredietverzekeringen: wie betaalt de rekening?
Both ENDS pleit bij de overheid voor het uitsluitend verlenen van exportkredietverzekeringen aan duurzame projecten die geen sociale- en milieuschade aanrichten in het land waar ze plaatsvinden.
-
Nieuws / 27 November 2025Gemeenschappen en internationaal consortium presenteren gemeenschapsgeleid plan voor natuurgebaseerde adaptatie aan zeespiegelstijging in kustgebieden van Bangladesh
Lokale gemeenschappen in de zuidwestelijke kustregio van Bangladesh hebben -samen met een internationaal consortium waaronder Uttaran, CEGIS en Both ENDS- een door de gemeenschap geleid plan gepresenteerd om klimaatverandering en de versnellende zeespiegelstijging het hoofd te bieden via natuurgebaseerde adaptatie. The People’s Plan for Upscaling Ecosystem-Based Adaptation schetst een opschaalbare strategie, geworteld in lokaal eigenaarschap en generaties aan ervaringskennis. Centraal staat Community-Based Tidal River Management (CBTRM), een bewezen aanpak die wateroverlast vermindert, landophoging stimuleert en ecologisch evenwicht herstelt door samen te werken met natuurlijke getijden- en sedimentprocessen.
-
Dossier /Geen VIP-rechten voor multinationals: Kies voor mens en milieu!
Inheemse volken in Paraguay zien zich bij hun pogingen de grond van hun voorouders terug te vorderen, gedwarsboomd door Duitse investeerders. In Indonesië zijn Amerikaanse mijnbouwbedrijven erin geslaagd nieuwe wetgeving ongedaan te maken die bedoeld was om de economische ontwikkeling van het land te stimuleren en de bossen te beschermen. Dat is de impact die investeringsverdragen kunnen hebben op de ontwikkeling en rechten van de bevolking op sociaal, milieu- en economisch gebied. Waarom? Vooral vanwege zogenaamde 'Investor-to-State Dispute Settlement'-clausules die vaak zijn opgenomen in dit soort verdragen.
-
Dossier /Wetlands without Borders
Via het Wetlands without Borders-programma zetten we ons in voor duurzaam en maatschappelijk verantwoord beheer van het wetlandsysteem La Plata Basin in Zuid-Amerika.
-
Milieurechtvaardige praktijk /Niet-houten bosproducten (NTFPs)
Ongeveer één op de zes mensen, met name vrouwen, is direct afhankelijk van bossen voor hun levens en levensonderhoud, en dan vooral met betrekking tot voedsel. Dit laat zien hoe belangrijk bossen en niet-houten bosproducten (Non-Timber Forest Products / NTFP's) zijn voor de veerkracht van gemeenschappen. Deze producten zijn voor hen een bron van voedsel, water en inkomsten, maar hebben ook een culturele en spirituele betekenis.
-
Dossier /Handelsverdragen
Handelsverdragen hebben vaak niet alleen vergaande gevolgen voor de economie van een land, maar ook voor mens en milieu. Vooral de meest kwetsbare groepen zijn de dupe van internationale handelsverdragen.
-
Nieuws / 5 November 2025Nieuwe ISDS-claim tegen Nederland: Petrogas daagt de staat voor arbitragetribunaal over solidariteitsbijdrage en bronbelasting op royalty’s
SOMO en Both ENDS veroordelen scherp de nieuw aan het licht gekomen arbitragezaak die is aangespannen door Petrogas, een Omaans olie- en gasbedrijf dat twee gasvelden in de Nederlandse Noordzee exploiteert. Het bedrijf klaagt de Nederlandse staat aan op basis van de investor-state dispute settlement (ISDS) clausule in het bilaterale investeringsverdrag tussen Nederland en Oman.
-
Dossier /Communities Regreen the Sahel
In verschillende landen in de Sahel heeft de lokale bevolking uitgestrekte stukken land hersteld door dat wat spontaan uit de grond komt te verzorgen, en jonge gewassen en bomen te beschermen tegen vee en andere gevaren.
-
Publicatie / 16 October 2025
-
Nieuws / 9 October 2025Both ENDS lanceert nieuwe strategie: “Connecting people for an environmentally just world'
Met grote trots lanceert Both ENDS vandaag haar nieuwe strategie voor de komende vijf jaar: “Connecting people for an environmentally just world”. Deze strategie is in nauwe samenwerking met ons partnernetwerk ontwikkeld – het netwerk dat altijd al, en nog steeds, de basis vormt van ons werk. Samen streven we naar een wereld waarin mens en natuur in balans floreren en iedereen in waardigheid kan leven.
-
Dossier /Internationale handel en investeringen met oog voor mens en milieu
Het netwerk van internationale handels- en investeringsverdragen is groot en onoverzichtelijk; Nederland alleen al heeft meer dan 70 bilaterale investeringsverdragen (BITs) en is betrokken bij de handels- en investeringsverdragen die de EU afsluit, zoals met de Zuid-Amerikaanse Mercosur-landen of met Indonesië.
-
Dossier /Versterken van milieurechtvaardige praktijken
Lokale gemeenschappen hebben dankzij hun nauwe band met hun leefomgeving vaak de beste ideeën voor een duurzaam gebruik en beheer van land, water en bossen. Deze milieurechtvaardige praktijken en processen herstellen ecosystemen en bestrijden klimaatverandering. Ze zijn daarmee essentieel voor het oplossen van de verschillende crisissen in de wereld, maar krijgen niet genoeg financiële en politieke steun.
-
Nieuws / 23 September 2025Met de ondemocratische splitsing van de EU-Mercosur deal laat Europa de kans schieten om voorop te lopen met rechtvaardige handel
De afgelopen tijd schreven vele kranten over de Brusselse haast om het handelsverdrag tussen de EU en de Zuid-Amerikaanse Mercosur landen te bezegelen. Volgens de Europese Commissie hoeven nationale parlementen daar niet mee in te stemmen, doordat ze het handelsgedeelte en het “politieke” gedeelte, hebben opgeknipt. Dit “splitsen” betekent dat het handelsdeel als EU-only besluit door de Europese Raad en het Europees Parlement kan worden goedgekeurd, terwijl nationale parlementen buitenspel staan en het politieke-samenwerkingsdeel op de lange baan gaat. Both ENDS en partners maken zich hierover grote zorgen en roepen de Nederlandse regering op om tégen dit akkoord uit oude doos te stemmen.
-
Dossier /Soja: handel in ontbossing
De groeiende vraag naar soja heeft negatieve gevolgen voor mens en milieu in Zuid-Amerika. Both ENDS wijst Nederlandse actoren in de soja-industrie op hun verantwoordelijkheid en werkt met partners aan duurzame en eerlijke alternatieven.
-
Nieuws / 9 September 2025Vereenvoudiging mag geen verzwakking betekenen: waarom de EUDR en andere milieuwetgeving sterk moeten blijven
Both ENDS waarschuwt dat het huidige debat over de “vereenvoudiging” van EU-milieuwetgeving geen excuus mag worden om broodnodige waarborgen te verzwakken of uit te stellen. In eerdere bijdragen aan de totstandkoming van de EU-verordening ontbossingsvrije producten (EUDR) bracht Both ENDS de stemmen van lokale en inheemse, bosafhankelijke gemeenschappen over, die de EU herhaaldelijk opriepen verantwoordelijkheid te nemen voor de grootschalige ontbossing die samenhangt met Europese import. Zij benadrukten hoe ontbossing de biodiversiteit vernietigt, klimaatstabiliteit ondermijnt en hun rechten, bestaansmiddelen en culturen aantast.
-
Dossier /Naar een sociaal en ecologisch rechtvaardige energietransitie
Om de klimaatcrisis aan te pakken moeten we dringend overschakelen van fossiele brandstoffen naar schone, hernieuwbare energie. Deze overgang gaat echter niet alleen over het veranderen van energiebronnen. Het vereist een inclusief en eerlijk proces dat systemische ongelijkheden en veeleisende consumptiepatronen aanpakt, dat prioriteit geeft aan ecologische en sociale rechtvaardigheid en dat fouten uit het verleden niet herhaalt.
-
Nieuws / 16 July 2025Vrouwen die opkomen voor gender- en klimaatrechtvaardigheid in Burkina Faso (Casestudie)
Het Women Environmental Programme Burkina Faso (WEP BF of WEP) is leidend in genderspecifieke klimaatsoplossingen, door de advocontwikkelingspositie rechtstreeks in de hand te leggen van boeren. "In Burkina Faso spelen vrouwen een cruciale rol in de landbouwproductie en het beheer van natuurlijke hulpbronnen, maar ze worden nog steeds geconfronteerd met systemische belemmeringen voor landeigenaarschap", legt een WEP-teamlid uit. "Ondanks de wettelijke bepalingen blijven diepgewortelde constitutionele normen de boventoon voeren, waardoor de toegang van vrouwen tot land beperkt blijft tot alleen het recht van de enkeling, dat bemiddeld moet worden door mannelijke familieleden."
-
Nieuws / 16 July 2025Vechten tegen milieutransfobie en sociale fragmentatie in Brazilië (Casestudie)
Met het oog op milieutransfobie, een vorm van discriminatie waarbij transseksuelen en genderspecifieke groepen in hoge mate worden getroffen door milieuvervuiling, worden uitgesloten van klimaatmaatregelen, en worden gestigmatiseerd en uitgesloten door milieubewegingen, is de Grupo Orgulho, Liberdade e Dignidade (GOLD) een moedige en visionaire kracht voor verandering in Brazilië. Het hart van deze beweging is Débora Sabará, de leider van GOLD, een travesti-activist die veel moeite heeft gedaan om de perspectieven en behoeftes van LGBTIQAPN+ (Lesbian, Gay, Biseksueel, Trans, Interseksueel, Queer, Aseksueel, Panseksueel, Niet-binair en andere identititeiten), Inheemse en Afro-Braziliaanse gemeenschappen centraal te stellen in de discussie over klimaatrechtvaardigheid.
