COPINH-leider: “Onze gemeenschappen leven in angst”
Vorige week publiceerde Global Witness "Honduras: the deadliest place to defend the planet". Dit schokkende rapport laat duidelijk zien hoe ernstig de mensenrechtensituatie in Honduras op dit moment is en zet de eis van Both ENDS en partnerorganisatie COPINH kracht bij: FMO moet zich terugtrekken uit de Agua Zarca-dam.
Het rapport stelt dat sinds de militaire staatsgreep in 2009 maar liefst 123 mensen zijn vermoord die zich verzetten tegen projecten zoals stuwdammen, mijnbouw, houtkap of grootschalige landbouw. Ook de Agua Zarca-dam wordt genoemd in het rapport van Global Witness. Sinds 2013 zijn van de inheemse organisatie COPINH, die zich tegen de dam verzet, maar liefst 6 mensen vermoord, waaronder hun leider Berta Cáceres.
COPINH: strijd tegen grote financiële belangen
Both ENDS sprak Tomas Gomez Membreño, de opvolger van Berta Cáceres, over de huidige situatie van COPINH: "We hebben het heel moeilijk, en sinds de moord op Berta is het alleen maar erger geworden. De overheid en het bedrijf achter de dam, DESA, voeren in de media een campagne tegen ons. We worden gecriminaliseerd en vals beschuldigd van drugshandel. Dit allemaal om de financiële belangen van politici en het bedrijf te beschermen."
Het rapport van Global Witness legt de vele verbanden tussen bedreigingen en geweld tegen mensenrechten- en milieubeschermers en de elites van Honduras bloot. In deze context van geweld, intimidatie en grote financiële belangen is het dan ook moeilijk voor COPINH om invloed uit te oefenen. Gomez Membreño: "Onze voorstellen voor de ontwikkeling van onze gemeenschappen interesseren onze politici niet. Die gaan namelijk ten koste van de winst van de bedrijven. Omdat die bedrijven vervolgens de verkiezingscampagnes van de politici betalen, doen de politici wat de bedrijven willen."
"Groene" energie?
Organisaties zoals COPINH zetten zich in voor een visie op ontwikkeling die heel anders is dan de ontwikkeling die de politici en bedrijven in Honduras voor ogen hebben. "Zij noemen het privatiseren van de rivier duurzame ontwikkeling. Terwijl ze de rivier om willen leiden om elektriciteit op te kunnen wekken. Niet alleen gaan daardoor de dieren in de rivier dood. De energie die wordt opgewekt is bestemd voor activiteiten zoals mijnbouw, en wordt dus ook nog eens gebruikt voor projecten die elders nog meer milieu vernielen en wereldwijd de klimaatverandering versnellen!
Maar voor COPINH is ontwikkeling: toegang tot water en land, het produceren van ons eigen voedsel. Wij verdedigen de natuur: niet alleen het land, het water, de lucht, maar ook onze cultuur, ons wereldbeeld, onze identiteit. Wij vechten voor de erkenning van onze aanspraak op ons eigen territorium."
Stop de investeringen in Honduras
Global Witness is duidelijk in haar rapport: het Agua Zarca-project moet gecancelled worden en internationale investeerders moeten zich daaruit terugtrekken. Een belangrijke investeerder is de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO. COPINH en Both ENDS dringen er al een jaar bij FMO op aan om zich uit het project terug te trekken.
Gomez Membreño: "FMO heeft een fout gemaakt, en niet alleen bij de Agua Zarca-dam, maar bijvoorbeeld ook bij het Barro Blanco-project in Panama. Zij hebben geïnvesteerd in projecten waarbij de belangen van bedrijven centraal staan en er geen rekening wordt gehouden met de beslissingen en de autonomie van inheemse gemeenschappen. Overheden moeten banken zeggen dat ze hun investeringen in landen met inheemse volken moeten stoppen, als daar niet de juiste mechanismen voor Free, Prior en Informed Consent (FPIC*) worden toegepast. Ons territorium wordt vernield en de inheemse volken vernietigd. De inheemse gemeenschappen leven nu in grote angst."
* FPIC is een internationale standaard. Het houdt in dat lokale gemeenschappen inspraak moeten hebben in projecten op hun territorium, zonder onder druk te worden gezet (free), voordat het project begint (prior) en op basis van juiste informatie (informed).
Meer informatie:
- Rapport van Global Witness: Honduras: the deadliest place to defend the planet
- 5 oktober 2016: Nieuw rapport: kredietverstrekkers zouden zich moeten terugtrekken uit Agua Zarca
- 11 mei 2016: Arrestatie medewerker DESA voor moord op Berta Cáceres lijkt de druppel voor FMO
- 21 april 2016: Inheemse Hondurese activisten bezoeken Nederland en roepen op tot actie
- 18 maart 2016: FMO's opschorting van activiteiten in Honduras is slechts een eerste stap
- 4 maart 2016: Moedige voorvechtster inheemse rechten Berta Cáceres vermoord
- Lees ook het verhaal over Barro Blanco in Panama
Lees meer over dit onderwerp
-
Dossier
Agua Zarca: inheemse strijd tegen stuwdam kost levens
Inheemse Hondurezen verzetten zich tegen de Agua Zarca-dam. De strijd heeft meerdere levens gekost, waaronder dat van Berta Cáceres. Na grote druk trok de Nederlandse FMO zich terug uit het project.
-
Nieuws / 10 juli 2020
Hondurese NGO's roepen FMO op af te zien van investering in omstreden bank
De Nederlandse ontwikkelingsbank FMO overweegt te investeren in de omstreden FICOHSA-bank in Honduras. De bank is nauw verweven met de elite die in Honduras veel macht heeft over de politiek, de (para) militairen en het bedrijfsleven. Een aantal Hondurese organisaties, waaronder de inheemse organisatie COPINH wier leider Berta Cáceres in 2016 werd vermoord, hebben een afgelopen woensdag een brief gestuurd naar het management van FMO. In de brief, die werd ondertekend door veertig organisaties, waaronder Both ENDS, wordt FMO opgeroepen niet in zee te gaan met deze bank.
-
Nieuws / 6 maart 2018
Directeur electriciteitsbedrijf gearresteerd in zaak-Berta Cáceres
Vrijdag 2 maart is in Honduras de directeur van DESA, David Castillo, gearresteerd op verdenking van betrokkenheid bij de moord op Berta Cáceres, nu precies 2 jaar geleden. De Hondurese overheid weigerde lange tijd om niet alleen de daadwerkelijke schutters, maar ook de bedenkers van de moord op Cáceres op te sporen en te berechten.
-
Nieuws / 6 juli 2017
FMO and FinnFund trekken zich terug uit het omstreden Agua Zarca-project
Both ENDS en SOMO zijn blij dat de Nederlandse en Finse ontwikkelingsbanken FMO en FinnFund zich zullen terugtrekken uit het omstreden Agua Zarca waterkrachtproject in Honduras. De twee financiële instellingen maakten kwamen donderdag 6 juli jl. met het nieuws naar buiten. Het project leidde tot veel conflict en geweld in de regio en de moorden op drie leiders die actie voerden tegen het project. In maart 2016 werd de bekende mensenrechtenverdediger Berta Cáceres vermoord vanwege haar verzet tegen het project dat op het land van haar gemeenschap, de inheemse Lenca, gerealiseerd werd.
-
Nieuws / 16 december 2019
Zeven daders veroordeeld tot lange straffen voor de moord op Berta Cáceres
Begin december zijn zeven mannen die schuldig zijn bevonden aan de moord op Berta Cáceres veroordeeld tot een gevangenisstraf tussen 30 en 50 jaar. De rechtbank bevestigt in het oordeel dat de rol van Berta Cáceres in het verdedigen van de rechten van de inheemse Lenca gemeenschappen de reden was voor de moord.
-
Nieuws / 2 maart 2017
Brief aan minister Ploumen 1 jaar na de moord op Berta Cáceres
Vandaag is het precies een jaar geleden dat Berta Cáceres op brute wijze is vermoord in haar huis in Honduras. Cáceres was een wereldwijd bekende mensenrechtenverdedigster en de coördinator van de inheemse Lenca-organisatie COPINH. De moord op Berta staat in verband met haar strijd tegen de Agua Zarca-dam,die deels gefinancierd wordt door de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO.
-
Externe link / 31 mei 2018
Agua Zarca-debacle leidt tot beleidsveranderingen bij FMO (jaarverslag 2017)
Soms moeten dingen gruwelijk fout gaan voordat er iets verandert. In maart 2016 werd de Hondurese activiste Berta Cáceres vermoord vanwege haar leidende rol in de protesten tegen de Agua Zarca-stuwdam. De dam werd mede gefinancierd door de Nederlandse FMO. Anderhalf jaar later hebben zij hun beleid gewijzigd om dit soort misstanden in de toekomst te voorkomen.
-
Nieuws / 17 mei 2018
FMO aangeklaagd voor medeplichtigheid mensenrechtenschendingen in Honduras
Vandaag maken drie vertegenwoordigers van de Hondurese organisatie COPINH en van de familie van de in maart 2016 vermoorde Berta Cáceres, bekend dat een aanklacht tegen de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO wordt voorbereid. In de aanklacht houdt COPINH de FMO medeverantwoordelijk voor mensenrechtenschendingen rondom het controversiële Agua Zarca project.
-
Nieuws / 20 oktober 2016
Laura Cáceres: “Ik zet mijn moeders strijd voor het leven voort”
Deze week is Laura Zuniga Cáceres, de dochter van Berta Cáceres*, op bezoek in Nederland. Ze zal gaan praten met de directeuren van de betrokken departementen van Buitenlandse Zaken, nam deel aan een colloquium over inheemse rechten van de Universiteit Leiden en ontmoette verschillende Nederlandse organisaties. Both ENDS sprak deze moedige jonge vrouw over de situatie in Honduras en haar motivatie om haar moeders strijd voort te zetten.
-
Dossier
Inheemse gemeenschappen bedreigd door Barro Blanco-dam in Panama
De Barro Blanco-dam in Panama zet inheems land onder water, met financiering uit Nederland. Both ENDS maakt zich hard voor de naleving van de rechten van de inheemse gemeenschappen rond de dam.
-
Dossier
Grootschalige infrastructuur
Grootschalige infrastructuur heeft ter plekke negatieve effecten voor mens en milieu, terwijl de baten elders terechtkomen. Both ENDS zet zich in voor inspraak voor de lokale bevolking en onderzoekt de geldstromen achter deze projecten.
-
Dossier
Pleiten voor goed beleid van ontwikkelingsbanken
Ontwikkelingsbanken zouden zich aan strenge milieu- en mensenrechtenregels moeten houden zodat hun projecten de allerarmsten ten goede komen en niet schaden. Both ENDS houdt de banken hieraan.
-
Nieuws / 1 december 2018
7 verdachten van de moord op de Hondurese Berta Cáceres schuldig bevonden
Op donderdag 29 november werden zeven verdachten van de moord op Berta Cáceres (in maart 2016), schuldig bevonden. De nabestaanden en leden van de inheemse mensenrechtenorganisatie COPINH waar Cáceres de leider van was, zien de uitspraak als de eerste stap richting rechtvaardigheid voor de moord op Berta Caceres en de erkenning dat het bedrijf DESA hiervoor mede- verantwoorelijk is. Ze wijzen er echter ook op dat het proces vanaf het begin doordrenkt was van corruptie, intimidaties en andere misstanden, en dat de opdrachtgevers van de moord nog steeds buiten schot blijven.
-
Dossier
Fair Green and Global Alliance (FGG)
Samen met maatschappelijke organisaties van over de hele wereld werkt de FGG Alliantie aan sociaal rechtvaardige, inclusieve en ecologisch duurzame samenlevingen in Nederland en het Zuiden.
-
Voor de pers / 10 februari 2021
Transparantie ontwikkelingsbank FMO schiet ernstig tekort
De Nederlandse ontwikkelingsbank FMO is onvoldoende transparant over haar financieringen en investeringen en handelt daarmee in strijd met haar mandaat. Dat blijkt uit een nieuw rapport van International Accountability Project en de Foundation for the Development of Sustainable Policies, onderschreven door 28 organisaties waaronder Both ENDS, SOMO en Oxfam Novib. De organisaties deden onderzoek naar de mate van transparantie van FMO over haar investeringen in de periode tussen 1 januari 2019 en 31 mei 2020. Slechts in 25% van de gevallen werd bekendgemaakt welke potentiële negatieve gevolgen een investering van FMO zou hebben voor mens en milieu.
-
Nieuws / 29 mei 2012
Nederlandse ontwikkelingsbank FMO zet investering in omstreden dam Panama door
De Nederlandse Financierings-Maatschappij voor Ontwikkelingslanden (FMO) is als financieerder betrokken bij het Barro Blanco project in Panama. Samen met de Deutsche Investitions- und Entwicklungsgesellschaft (DEG) en de Central American Bank for Economic Integration (CABEI) wordt 77 miljoen US dollar gestoken in de dam, die een capaciteit van 28 Megawatt 'groene stroom' krijgt. Deze dam zal invloed hebben op het bestaan van 5000 leden van inheemse Ngöbe-Buglé stam. Door een gebrekkige milieu-effectrapportage, waarbij onder andere de inspraakprocedure zeer tekortschoot, zijn de gevolgen en de compensatie die daar tegenover staat onduidelijk.
-
Dossier
Global Alliance for Green and Gender Action (GAGGA)
GAGGA bundelt de krachten van de vrouwenrechten- en milieubewegingen om een wereld te realiseren waarin vrouwen toegang hebben tot hun rechten op water, voedselveiligheid en een schone, gezonde en veilige omgeving.
-
Nieuws / 15 oktober 2018
Analog Forestry: empowerment van vrouwen en herstel van bossen
In september hebben circa 30 vrouwen van community-based organisaties uit Honduras en El Salvador deelgenomen aan een workshop op het gebied van Analog Forestry. Hierbij zijn de natuurlijke bossen het uitgangspunt voor het creëren van ecologisch stabiele en sociaal-economisch productieve landschappen.
-
Nieuws / 10 november 2020
FMO zet stap naar divesteren uit fossiel
De Nederlandse ontwikkelingsbank FMO heeft een verklaring over fossiele brandstoffen uitgebracht om stappen te nemen in klimaatactie. Both ENDS en partners zijn blij dat FMO eindelijk positie inneemt ten opzichte van fossiele brandstoffen, maar gaat wat ons betreft nog niet ver genoeg. Om daadwerkelijk bij te dragen aan duurzaamheid en gelijkheid, is het essentieel dat ontwikkelingsbanken niet meer in schadelijke fossiele projecten investeren.
-
Nieuws / 4 oktober 2017
Reactie op nieuwe standpunten over mensenrechten, land en gender van FMO
FMO publiceerde op 20 september nieuwe standpunten over mensenrechten, landbeheer en gender. Het is goed dat FMO mensenrechten nu serieus neemt en we juichen hun inspanningen toe om hun standpunten over mensenrechten, land en gender te verbeteren. Maar voor een echt positieve invloed op mens en milieu zijn er nog een aantal vervolgstappen nodig.