Afrikaanse organisaties aan AfDB: kies voor duurzame, inclusieve ontwikkeling

Open brief aan landen en ontwikkelingsfinanciers: ontwikkelingsprojecten moeten mensenrechten naleven, mensenrechtenverdedigers beschermen en participatie van alle betrokkenen garanderen. 

Senegal is one of the countries with the highest amount of effective sunshine on earth. Instead of using the 3000 hours of sunshine a year as a source of energy, 2 new coal fired power plants are now being built with the help of the Dutch development bank FMO, using public money. This video shows the consequences for the local population.

Een jaar geleden heeft de Senegalese organisatie Takkom Jerry een klacht ingediend bij de African Development Bank (AfDB) en de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO. Zij financieren de kolencentrale Sendou, pal naast het vissersdorpje Bargny. De AfDB heeft de klacht nu erkend. FMO heeft de klacht al in behandeling en publiceert binnenkort een officiële reactie.

De Nederlandse ontwikkelingsbank FMO is onvoldoende transparant over haar financieringen en investeringen en handelt daarmee in strijd met haar mandaat. Dat blijkt uit een nieuw rapport van International Accountability Project en de Foundation for the Development of Sustainable Policies, onderschreven door 28 organisaties waaronder Both ENDS, SOMO en Oxfam Novib. De organisaties deden onderzoek naar de mate van transparantie van FMO over haar investeringen in de periode tussen 1 januari 2019 en 31 mei 2020. Slechts in 25% van de gevallen werd bekendgemaakt welke potentiële negatieve gevolgen een investering van FMO zou hebben voor mens en milieu.

In hun nieuwe position statement over investeringen in fossiele brandstoffen, verklaart FMO een eind te maken aan nieuwe directe financieringen in de downstream- en midstreamsectoren van de steenkool- en olie-industrie. Alleen in uitzonderlijke omstandigheden investeert FMO nog in gasgestookte elektriciteitsopwekking. Both ENDS ziet deze ontwikkeling als een stap in de goede richting.

De Nederlandse ontwikkelingsbank FMO heeft een verklaring over fossiele brandstoffen uitgebracht om stappen te nemen in klimaatactie. Both ENDS en partners zijn blij dat FMO eindelijk positie inneemt ten opzichte van fossiele brandstoffen, maar gaat wat ons betreft nog niet ver genoeg. Om daadwerkelijk bij te dragen aan duurzaamheid en gelijkheid, is het essentieel dat ontwikkelingsbanken niet meer in schadelijke fossiele projecten investeren.

Afgelopen weekend stond er in De Volkskrant een artikel over het Lake Turkana Wind Power Project in Kenia. Ik verbaasde me en ik maakte me boos over hoe het verhaal wordt verteld. Hoe kan het toch dat mensen zo blind zijn voor het perspectief van een ander? En dat een krant als De Volkskrant zoveel ruimte geeft aan zo'n ongenuanceerd verhaal? Dit is precies waarom zulk soort projecten tot conflicten leiden.

Op donderdag 29 november werden zeven verdachten van de moord op Berta Cáceres (in maart 2016), schuldig bevonden.   De nabestaanden en  leden van de inheemse mensenrechtenorganisatie COPINH waar Cáceres de leider van was, zien de uitspraak als de eerste stap richting rechtvaardigheid voor de moord op Berta Caceres en de erkenning dat het bedrijf DESA hiervoor mede- verantwoorelijk is. Ze wijzen er echter ook op dat het proces vanaf het begin doordrenkt was van corruptie, intimidaties en andere misstanden, en dat de opdrachtgevers van de moord nog steeds buiten schot blijven. 

en Stijn Deklerck van Amnesty International Nederland

Op 12 en 13 juli houdt de Aziatische Infrastructuurinvesteringsbank (AIIB) haar jaarvergadering in Luxemburg. China nam het initiatief voor de oprichting van deze internationale bank, en dit is de vierde jaarvergadering in haar bestaan. Nederland neemt als aandeelhouder van de bank aan deze bijeenkomst deel.

FMO publiceerde op 20 september nieuwe standpunten over mensenrechten, landbeheer en gender. Het is goed dat FMO mensenrechten nu serieus neemt en we juichen hun inspanningen toe om hun standpunten over mensenrechten, land en gender te verbeteren. Maar voor een echt positieve invloed op mens en milieu zijn er nog een aantal vervolgstappen nodig.

Soms moeten dingen gruwelijk fout gaan voordat er iets verandert. In maart 2016 werd de Hondurese activiste Berta Cáceres vermoord vanwege haar leidende rol in de protesten tegen de Agua Zarca-stuwdam. De dam werd mede gefinancierd door de Nederlandse FMO. Anderhalf jaar later hebben zij hun beleid gewijzigd om dit soort misstanden in de toekomst te voorkomen.