Grote zorgen over financiering bedrijven met geld Ontwikkelingssamenwerking
De Fair, Green & Global Alliance maakt zich grote zorgen over de plannen in het nieuwe regeerakkoord om een nog groter deel van het budget voor ontwikkelingssamenwerking via de private sector te besteden. Uit onderzoek van SOMO, ActionAid en Both ENDS blijkt dat het niet gegarandeerd is dat de steun aan de private sector leidt tot enige verbetering van de leefomstandigheden van de inwoners van de landen waarin ze werken.
Geen garantie
Roos van Os, onderzoeker bij SOMO: “De bijdrage van bedrijven aan daadwerkelijke bestrijding van armoede en duurzame ontwikkeling in zich ontwikkelende landen is niet gegarandeerd. Sterker nog, in de ergste gevallen kunnen activiteiten zelfs verslechteringen op het terrein van armoede, milieu en mensenrechten betekenen.”
Trend doorgezet
Het vorige kabinet was al begonnen met het extra inzetten van ontwikkelingsgeld voor het stimuleren van activiteiten van Nederlandse bedrijven in ontwikkelingslanden, ook wel ‘private sector ontwikkeling’ genoemd. PvdA en VVD willen deze trend nu doorzetten: vanaf 2014 zou 750 miljoen euro van het toch al krimpende ontwikkelingsbudget naar een fonds gaan waaruit investeringen van het bedrijfsleven in ontwikkelingslanden worden ondersteund.
Analyse
De analyse van ActionAid, Both ENDS en SOMO laat zien dat het huidige private sector beleid geen garantie is voor duurzame ontwikkeling in de landen waar de bedrijven actief zijn. Het onderzoek kijkt naar het algemene beleid van enkele instrumenten waarmee de overheid deze financiering aanbiedt, en specifiek naar twee recente projecten, zie het rapport. Het blijkt dat bedrijven op dit moment te makkelijk voor financiering van investeringen in aanmerking komen, zonder dat een gunstig effect op de ontvangende landen is gegarandeerd. Ook wordt het risico dat projecten schadelijk zijn voor mens en milieu in de landen waarin wordt geïnvesteerd niet voldoende afgedekt.
Voorwaarden nodig
“Financiering van de private sector moet aan een aantal minimum voorwaarden voldoen, voordat er geld van Ontwikkelingssamenwerking voor gebruikt kan worden,” zegt Roos van Os. De belangrijkste voorwaarden die uit het onderzoek naar voren komen zijn:
1) Prioriteit bij armoedebestrijding en stimuleren lokale bedrijvigheid.
2) Effectieve controle op maatschappelijk verantwoord ondernemen.
3) Maximale openbaarheid geven voor controle van effecten van investeringen, niet alleen na afloop van een project.
4) Onafhankelijke klachtenprocedure voor lokale gemeenschappen.
5) Garantie dat Nederlandse ontwikkelingsdoelstellingen niet gehinderd worden door overige beleidsterreinen (‘coherentie van beleid’).
Waakhond
Als de regering de betrokkenheid van het bedrijfsleven serieus als hefboom wil gebruiken voor eerlijke en duurzame ontwikkeling voor iedereen, is een sterk maatschappelijk middenveld nodig als waakhond. Maatschappelijke organisaties, zowel in ontvangende landen als in Nederland zelf, stimuleren democratische besluitvorming en betrokkenheid van burgers bij beslissingen over hun eigen land en water. Door de aangekondigde bezuinigingen en verschuivingen richting bedrijfsleven binnen ontwikkelingssamenwerking dreigen deze activiteiten te worden verdrongen.
ActionAid, Both ENDS en SOMO roepen concreet op tot zorgvuldigheid en terughoudendheid bij het financieren van bedrijven vanuit het ontwikkelingsbudget, en het blijven financieren van maatschappelijke organisaties zodat zij hun rol als waakhond kunnen vervullen.
FGG
ActionAid Nederland (www.actionaid.nl), Both Ends (www.bothends.nl ) en SOMO (www.somo.nl) maken samen met Milieudefensie, de Schone Kleren Campagne en Transnational Institute deel uit van de Fair Green and Global (FGG) Alliance. De FGG Alliantie versterkt maatschappelijke organisaties - in ontwikkelingslanden en groeiende economieën - die opkomen voor de belangen van de lokale bevolking en daarmee bijdragen aan sociaal rechtvaardige en ecologisch duurzame ontwikkeling. Daarnaast streeft de alliantie middels onderzoek en advocacy naar grotere beleidscoherentie voor ontwikkeling in Nederlands en Europees beleid.
Lees meer over dit onderwerp
-
Blog / 23 april 2025
De kracht van vertrouwen
Door Karin van BoxtelVertrouwen wekt vertrouwen. Dat is wat ik heb geleerd van de manier waarop Both ENDS werkt – binnen ons team, met partners in gezamenlijke strategieën en belangenbehartiging, en in onze relatie met partners als financier. Vertrouwen is de basis. Het is wat medeleven laat groeien, wat hoop doet ontstaan, en wat echte solidariteit aandrijft. Het is krachtig in contrast met de wereldwijde trend waarin politieke en internationale leiders harde maatregelen en eigenbelang vooropstellen en relaties negeren die gebaseerd zijn op vertrouwen . En des te meer reden om te delen wat wij hebben ervaren door vertrouwen centraal te stellen.
-
Blog / 11 april 2025
FMO is erg tevreden over het eigen succes – nu de lokale bevolking nog
Door Anne de JongheDeze blog is bij het Financiële Dagblad verschenen.
-
Nieuws / 7 april 2025
Voedselbos Ketelbroek: waar voedselproductie en biodiversiteit samenkomen
Wanneer collega’s van Both ENDS partners over de hele wereld bezoeken, gaan ze vaak op "veldbezoek" om met eigen ogen te zien hoe ons gezamenlijke werk mensen en gemeenschappen raakt. Onlangs deden we dat ook in Nederland. Voedselbospionier Wouter van Eck liet een groep Both ENDS-partners zien hoe regeneratieve landbouw oplossingen biedt voor de klimaat- en biodiversiteitscrisis.
-
Publicatie / 1 april 2025
-
Blog / 31 maart 2025
Internationale samenwerking en solidariteit zijn in het belang van Nederland én Afrika
Door Melvin van der VeenDeze blog is bij Vice Versa verschenen.
-
Externe link / 28 maart 2025
Eerlijke handel en gelijkwaardige relaties: pas dán kan Kenia echt op eigen benen staan
Verschillende media besteedden afgelopen week aandacht aan de omslag van “hulp” naar “handel”, mede naar aanleiding van het staatsbezoek van het Koninklijk paar aan Kenia. Het zou goed zijn voor Kenia om nu op eigen benen te gaan staan. Maar dat kan alleen als gelijkwaardigheid centraal staat in handel en internationale samenwerking. En dat is nu allerminst het geval, betoogt onze directeur Karin van Boxtel op opinieplatform Joop.nl
-
Blog / 27 maart 2025
Eerlijke handel en gelijkwaardige relaties: pas dán kan Kenia echt op eigen benen staan
Door Karin van BoxtelDit artikel is bij Joop verschenen.
-
Brief / 25 maart 2025
Letter to Shell's CEO and plc Executive Committee: don’t leave the Niger Delta without cleaning up
Today, on Shell Capital Markets Day 2025, Both ENDS together with 195 international and Nigerian of civil society organisations is sending an open letter to Shell’s Executive Committee demanding a full cleanup of the SPDC pollution legacy and transparency on the cleanup process.
-
Nieuws / 21 maart 2025
Koninklijk paar bezoekt Thogoto Forest: groene oase aan de rand van Nairobi
Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima hebben afgelopen dinsdag een bezoek gebracht aan het Thogoto Forest, als onderdeel van hun staatsbezoek aan Kenia. Ze hebben er kunnen zien wat de impact is van het werk van onze partner MCDI in het gebied: een hersteld bos, schoon water en boeren die hun levensonderhoud kunnen verdienen met de verkoop van hun agroecologische producten.
-
Nieuws / 18 maart 2025
Misstanden rond TotalEnergies’ LNG project in Mozambique stapelen zich op; Nederlandse steun onverantwoord
Op vrijdag 14 maart kondigde het Frans Openbaar Ministerie aan een officieel onderzoek in te stellen naar TotalEnergies’ betrokkenheid bij dood door schuld tijdens de aanslagen op Palma, de locatie van hun LNG project. Deze zoveelste misstand maakt duidelijk dat Nederland op geen enkele manier publieke steun kan verlenen aan dit project.
-
Nieuws / 4 maart 2025
Feminist March 2025: de straat op voor genderrechtvaardigheid
Wereldwijd staan vrouwenrechten onder druk, en worden hard bevochten rechten en vrijheden afgebroken. Waar tot voor kort Nederland zich opstelde als voorvechter van emancipatie, vrouwenrechten en genderrechtvaardigheid, breekt het huidige kabinet met dit beleid en laat miljoenen vrouwen en meisjes in de steek. Daarom gaat Both ENDS, samen met vele andere bondgenoten, op 8 maart de straat op. Het is tijd om een stevig tegengeluid te laten horen tegen de afbraak van genderbeleid en op te komen voor gendergelijkheid en sociale rechtvaardigheid.
-
Brief / 3 maart 2025
Input for FMO’s “investment approach to responsibly managed forest plantations”
Both ENDS has been asked by FMO to comment on its draft investment approach to responsibly managed forest plantations. To follow are a number of observations and recommendations, partially informed by Both ENDS long legacy of working in the forest & land arena, in dialogue with international donors, philanthropic foundations, companies, certification bodies and notably with forest dependent communities and other land users.
-
Nieuws / 21 februari 2025
Met kille beleidsbrief keert kabinet internationale samenwerking en solidariteit de rug toe
De gepubliceerde beleidsbrief van minister Klever voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp is koud en kil. Het plaatst Nederland in een internationaal isolement en laat de meest kwetsbare mensen wereldwijd, waaronder vele vrouwen, boeren, inheemse volkeren en jongeren, in de steek.
-
Voor de pers / 18 februari 2025
Trade deal fueling resource grab? 120+ groups from Europe and Indonesia sound the alarm
Dit persbericht is alleen beschikbaar in het Engels
-
Dossier /
Op zoek naar gerechtigheid voor de door Vale's mijnbouwrampen getroffen gemeenschappen in Mariana en Brumadinho
Dit dossier is vooralsnog alleen beschikbaar in het Engels
-
Dossier /
Naar een sociaal en ecologisch rechtvaardige energietransitie
Om de klimaatcrisis aan te pakken moeten we dringend overschakelen van fossiele brandstoffen naar schone, hernieuwbare energie. Deze overgang gaat echter niet alleen over het veranderen van energiebronnen. Het vereist een inclusief en eerlijk proces dat systemische ongelijkheden en veeleisende consumptiepatronen aanpakt, dat prioriteit geeft aan ecologische en sociale rechtvaardigheid en dat fouten uit het verleden niet herhaalt.
-
Blog / 28 januari 2025
Zinkende beloften in Manila
Door Murtah ShannonGisteren publiceerde Global Witness een nieuw rapport, "Sunk Costs" – waar ik een bescheiden rol in heb mogen spelen- dat met nieuwe feiten komt over het desastreuze New Manila International Airport-project in de Filipijnen, waarvoor de Nederlandse bagger-multinational Boskalis een Nederlandse exportkredietverzekering (ekv) van 1.5 miljard euro ontving.
-
Nieuws / 22 januari 2025
-
Publicatie / 16 januari 2025
-
Nieuws / 16 januari 2025
DetoX: Both ENDS verlaat X
Both ENDS verlaat, samen met vele andere Nederlandse organisaties, het sociale media-platform X. In januari doen wij mee aan de campagne “#DetoX” van De Goede Zaak en Stem op een Vrouw. Wij hopen dat veel organisaties ons zullen volgen zodat de haat, misinformatie en ondermijning van de democratie op X minder ruimte krijgen.