Agro-ecologie in Kenia: watervervuiling bestrijden terwijl de voedselproductie wordt veiliggesteld

Agro-ecologie als oplossing voor watervervuiling

Violet Matiru van MCDI Kenya (Millennium Community Development Initiatives) vertelt ons dat "chemische producten waarvan bekend is dat ze gevaarlijk zijn en die ook nog eens veel worden bekritiseerd, zijn nog steeds legaal in Kenia". Deze chemicaliën zijn problematisch omdat ze "vaak naast rivieren en andere waterbronnen worden gebruikt, waardoor deze vervuild raken en ze gevaarlijk worden voor andere watergebruikers."

Informatie is van uiterst belang

Violet voegt daaraan toe dat een samenwerkingsverband tussen Participatory Ecological Land Use Management (PELUM) Kenya, MCDI en de Institute for Culture and Ecology (ICE) de gebruikers van de chemicaliën bewust probeert te maken van de bijkomende risico's. Zo organiseren zij bijeenkomsten voor boeren om hen te informeren over de mogelijke gezondheidsklachten die deze chemische producten kunnen veroorzaken en welke alternatieven er beschikbaar zijn die het risico op vervuiling aanzienlijk kunnen verminderen. Boeren worden al en zullen blijven worden getraind om gebruik te maken van biologische alternatieven. Zoals het maken van compost, het gebruiken van koeienmest en het toepassen van biologische ongediertebestrijding (door bijvoorbeeld "combinatieteelt" te gebruiken waarbij bepaalde planten ongedierte weg kunnen houden). Violet geeft aan dat "boeren het op korte termijn makkelijker vinden om chemicaliën te gebruiken, ook omdat, wanneer ze overgaan op biologische productie, hun opbrengsten in het begin waarschijnlijk zullen afnemen. Dit project richt zich echter op de lange termijn en is bedoeld om boeren te ondersteunen bij het overgaan op meer milieuvriendelijke productiemethoden." De betrokken organisaties helpen de boeren ook bij het oprichten van biologische boerenmarkten en -winkels.

Wat is agro-ecologie?

De productiemethoden die Violet omschrijft, staan ook bekend als agro-ecologie. Het is een collectieve term voor landbouwmethoden die als doel hebben om de landbouw en lokale gemeenschappen dichterbij natuurlijke processen te brengen die voordelig zijn voor zowel het levensonderhoud van de gemeenschappen als voor de natuur. Agro-ecologische methoden bieden een duurzame oplossing voor boerenfamilies. Er worden namelijk verschillende elementen toegepast die agro-ecologie effectief maken. Sommige van deze belangrijke elementen zijn, volgens de Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO) van de VN, diversificatie om voor goede voeding en voedselzekerheid te zorgen en tegelijkertijd het beschermen en versterken van natuurlijke hulpbronnen. Het is daarnaast belangrijk om kennis te delen die via participatieve processen onderling kunnen worden hergebruikt, op deze manier kunnen landbouw innovaties beter reageren op lokale uitdagingen. Nog een element is recyclen, dit betekent landbouwproductie met lagere economische en ecologische kosten. Deze elementen, onder andere, zorgen ervoor dat boerenfamilies hun dieet kunnen diversifiëren, hun voedselzekerheid kunnen verbeteren en hun overtollige aan producten kunnen verkopen op de lokale markt. Tegelijkertijd kunnen zij hierdoor een beter water- en bodembeheer toepassen, de biodiversiteit behouden en zich beter verweren tegen klimaatverandering.

Het verschil tussen agro-ecologie en niet-biologische landbouw

Agro-ecologie is uniek vanwege haar transformerende visie die het belang van inclusiviteit, gelijkheid en onafhankelijkheid op alle niveaus benadrukt. Anders dan bijvoorbeeld klimaatslimme landbouw, is het bij agro-ecologie gelijk duidelijk waar het wel en niet voor staat terwijl het ook de ongelijke machtsverhoudingen aanpakt die in onze huidige voedselsystemen nog bestaan. Het kan daarom worden gezien als een benadering die de structurele oorzaken aanpakt die transformerende veranderingen in de weg staan.

De partners van Both ENDS in Kenia, ICE, MCDI en PELUM, werken samen om activiteiten uit te voeren die zijn bedoeld om de capaciteit van de gemeenschappen te versterken in duurzaam beheer van natuurlijke hulpbronnen, agro-ecologie en waterbeheer.

Voor meer informatie over het belang van agro-ecologie, klik hier.

Klik hier voor een documentaire van lokale journalisten over pesticiden.