Both ENDS
Dit artikel verscheen op donderdag 16 november op Joop.nl
Wegwerpfashion blijft ons land binnenstromen, de stikstofcrisis legt onze bouw stil en de energiearmoede stijgt, maar de Nederlandse politiek is aan het navelstaren. Terwijl dit problemen zijn die we als Nederland nooit in ons eentje kunnen oplossen. Want de kleding die we dragen, het eten dat op ons bord ligt, de elektriciteit die uit ons stopcontact komt: allemaal geproduceerd in wereldwijde handels- en productieketens. Met verstrekkende gevolgen, zowel in ons eigen land als ver, ver daarbuiten. Het zou naïef zijn om te denken dat we die problemen kunnen oplossen met alleen binnenlands beleid. En andersom: we ontlopen onze verantwoordelijkheid als we blijven hangen in de gedachte dat Nederland slechts een bescheiden rolletje speelt op het wereldtoneel. De recentste statistieken laten zien dat Nederland wereldwijd de vierde exporteur en de zevende importeur is van producten. Met de verkiezingen in het vooruitzicht, is het tijd om ook buiten ons kikkerlandje te kijken. Want het is ook in ons belang om te stemmen met wereldwijde impact.
Tijdens de kabinetsformatie waakt een groep bezorgde burgers bij het Catshuis om continue aandacht te vragen voor de klimaatcrisis. Daarbij is er op vrijdag 28 mei aandacht voor het internationale aspect hiervan, op initiatief van Cordaid, Oxfam Novib, Care, ActionAid, WECF, Hivos en Tearfund. Both ENDS steunt dit initiatief van harte.
Als Nederland haar landbouw en veeteelt wil verduurzamen en wil zorgen dat boeren een eerlijke prijs voor hun producten krijgen, zal ons land ook buiten de grenzen moeten kijken. Nederland is de op één na grootste exporteur van landbouwproducten ter wereld. We hebben grote impact, omdat we via onze handelsrelaties een intensief landbouwsysteem in stand houden dat leidt tot de vernietiging van ecosystemen en dat lokale productie ondermijnt. De voetafdruk van de Nederlandse economie is, mede door de handel in landbouwproducten, groot en groeiende. Dat moet en kan anders:Nederland heeft namelijk een goede uitgangspositie om de noodzakelijke landbouwtransitie aan te voeren. Gelukkig bieden de verkiezingsprogramma's die op tafel liggen, daarvoor genoeg aanknopingspunten. Een nieuwe coalitie kan dus voortvarend aan de slag.
De gepubliceerde beleidsbrief van minister Klever voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp is koud en kil. Het plaatst Nederland in een internationaal isolement en laat de meest kwetsbare mensen wereldwijd, waaronder vele vrouwen, boeren, inheemse volkeren en jongeren, in de steek.
Het toekomstige kabinet navelstaart op eigenbelang. Door internationale samenwerking de das om te doen en drastisch te bezuinigen, negeert het dat Nederland simpelweg niet los staat van de wereld. Half juni debatteerde de Tweede Kamer der Staten-Generaal over de tussentijdse begroting buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking. Ook daar benadrukten verschillende partijen de noodzaak van internationale samenwerking, dat diplomaten en posten daarvoor hun werk moeten kunnen blijven doen, en de langjarige ondersteuning voor maatschappelijke organisaties nodig blijft.
De Tweede Kamerverkiezingen zijn voorbij, het stof is enigszins neergedaald. Hoe het ook gaat eindigen, één ding valt op: het gaat in Nederland vooral over Nederland, het buitenland is nauwelijks een thema in de verkiezingen en de formatie. Sterker nog, sommige winnaars in de verkiezingen zouden zich het liefst juist verder afschermen van de wereld om ons heen.
Both ENDS kijkt in de weken na de verkiezingen waar de politiek in de komende jaren op kan sturen om de Nederlandse voetafdruk over de grenzen te verkleinen en het Nederlandse buitenlandbeleid juist te laten werken voor mens en milieu. Dat doen we door in vier dubbelinterviews met steeds een eigen expert en iemand van buiten de organisatie.
Nederland is in eigen land vrij goed op weg met de energietransitie, maar ons land blijft Nederlandse investeringen in fossiele projecten elders stimuleren. Dat is natuurlijk niet in lijn met de klimaatdoelen en dit soort projecten veroorzaken bovendien flinke problemen in de landen waar ze plaatsvinden. Aan welke knoppen kan een nieuw Kabinet draaien om de Nederlandse voetafdruk in het buitenland te verkleinen? Ellen Mangnus ging daarover in gesprek met verschillende experts: vandaag deel 2.
Wat er in het buitenland gebeurt, lijkt soms ver van ons bed. Toch raakt het ons allemaal. Onze energie en boodschappen werden flink duurder na de Russische inval in Oekraïne. De materialen in onze telefoons en elektrische auto's worden meer en meer de inzet van strijd tussen de EU, China, de VS en anderen. En, zoals we vanaf 2020 zagen, ziektes die ergens anders ontstaan kunnen in rap tempo ook onze samenleving platleggen.