Financieren landherstel met respect voor lokale landrechten
Een week geleden barstte in Ankara, Turkije, de twaalfde ‘Conference of the Parties’ (COP12) van de United Nations Convention to Combat Desertification (UNCCD) los. Deze conventie vloeide voort uit de Rio Conventies van 1992 en richt zich specifiek op verwoestijning en landdegradatie. Karin van Boxtel van Both ENDS is erbij, en lanceert vandaag samen met een aantal andere aanwezige organisaties een document met aanbevelingen voor beleidmakers over de financiering van het zogenaamde ‘Land Degradation Neutrality’ – concept, één van de onderwerpen die tijdens de conventie veel discussie opleveren. Wat is het en waarom is het zo belangrijk?
Wat is ‘Land Degradation Neutrality’?
“In het kort houdt het concept in dat de hoeveelheid hulpbronnen en de kwaliteit van de bodem stabiel moet blijven of zelfs moet toenemen, om wereldwijd ecosystemen te ondersteunen en voedselzekerheid te vergroten. Hiervoor moet geld beschikbaar komen. Daarvoor wordt het zogenaamde ‘LDN-fonds’ opgericht vanuit de UNCCD. Het bestaat grotendeels uit private middelen en stimuleert commerciële investeringen in landrestauratie. Op zich lijkt het een goed idee, maar er valt behoorlijk op af te dingen!”
Waarom is er kritiek op de huidige voorstellen voor het financieren van LDN?
“Volgens ons, dus de NGO’s die zich achter het document scharen, zijn de huidige plannen om ‘Land Degradation Neutrality’ te financieren veel te veel gericht op landherstel, zonder te kijken naar het belang van duurzaam landbeheer op de lange termijn. Bovendien moet een financieringssysteem voor ‘Land Degradation Neutrality’ rekening te houden met plaatselijke bewoners – dus de ménsen in dit verhaal. Een bedrijf zou nu bij wijze van spreken mensen van hun grond kunnen jagen om er het land te herstellen en er een hek omheen te plaatsen, om op die manier activiteiten die in een heel ander gebied landdegradatie en erosie hebben veroorzaakt, te compenseren. Dat kan niet de bedoeling zijn! Daarom hebben we aanbevelingen gedaan over hoe het wat ons betreft beter kan.”
Hoe kan het beter?
“Eén van de belangrijkste aanbevelingen is dat de financiering van dit mechanisme echt een publieke aangelegenheid moet blijven. Het is de verantwoordelijkheid van overheden en publieke organisaties, want het dient het publieke belang. Investeerders moeten het belang van de mens en ecosystemen voorop stellen, maar commerciële belangen maken dat moeilijk. Alleen dan kan het mechanisme onafhankelijk, transparant en duurzaam opereren en garanderen dat lokale landgebruiksrechten zullen worden gerespecteerd.”
Wie hopen jullie met het document dat jullie hebben geschreven te bereiken?
“We hopen van harte dat het UNCCD Secretariaat en degenen die het LDN Fonds opzetten, onze aanbevelingen voor het financieren van LDN gaan gebruiken. We hopen dus dat de plannen worden aangepast en dat de maatschappelijke organisaties die door de UNCCD zijn geaccrediteerd, veel beter worden betrokken in het verdere proces van het LDN Fonds en de financiering van LDN in het algemeen.
Voor meer info zie:
Lees meer over dit onderwerp
-
Dossier /Handelsverdragen
Handelsverdragen hebben vaak niet alleen vergaande gevolgen voor de economie van een land, maar ook voor mens en milieu. Vooral de meest kwetsbare groepen zijn de dupe van internationale handelsverdragen.
-
Nieuws / 5 november 2025Nieuwe ISDS-claim tegen Nederland: Petrogas daagt de staat voor arbitragetribunaal over solidariteitsbijdrage en bronbelasting op royalty’s
SOMO en Both ENDS veroordelen scherp de nieuw aan het licht gekomen arbitragezaak die is aangespannen door Petrogas, een Omaans olie- en gasbedrijf dat twee gasvelden in de Nederlandse Noordzee exploiteert. Het bedrijf klaagt de Nederlandse staat aan op basis van de investor-state dispute settlement (ISDS) clausule in het bilaterale investeringsverdrag tussen Nederland en Oman.
-
Dossier /Communities Regreen the Sahel
In verschillende landen in de Sahel heeft de lokale bevolking uitgestrekte stukken land hersteld door dat wat spontaan uit de grond komt te verzorgen, en jonge gewassen en bomen te beschermen tegen vee en andere gevaren.
-
Dossier /Global Alliance for Green and Gender Action (GAGGA)
GAGGA bundelt de krachten van de vrouwenrechten- en milieubewegingen om een wereld te realiseren waarin vrouwen toegang hebben tot hun rechten op water, voedselveiligheid en een schone, gezonde en veilige omgeving.
-
Nieuws / 27 oktober 2025Nieuwe stap in het klachtenbeleid van FMO – maatschappelijke organisaties vragen om verdere versterking
Het vernieuwde klachtenbeleid van de ontwikkelingsbanken FMO, DEG en Proparco is een belangrijke stap vooruit. Organisaties die aan de consultatie deelnamen, erkennen de inspanningen om het mechanisme te verbeteren. Tegelijkertijd benadrukken zij dat er nog veel moet gebeuren om het beleid écht effectief, transparant en onafhankelijk te maken.
-
Nieuws / 23 oktober 2025TotalEnergies-investeerders opgelet: EACOP verslindt geld, natuur en bestaansmiddelen
Een nieuwe analyse toont aan dat de ontwikkelaars van de East African Crude Oil Pipeline (EACOP), onder leiding van het Franse TotalEnergies, vrijwel volledig gedwongen zijn het project zelf te financieren. De analyse, onderdeel van een nieuw Finance Risk Update van een coalitie van Afrikaanse en internationale maatschappelijke organisaties, laat zien dat de bedrijven hun plan hebben laten varen om 60% van de oplopende projectkosten via bankleningen te dekken. In plaats daarvan draaien zij nu zelf op voor bijna 90% van de totale kosten.
-
Publicatie / 16 oktober 2025
-
Nieuws / 9 oktober 2025Both ENDS lanceert nieuwe strategie: “Connecting people for an environmentally just world'
Met grote trots lanceert Both ENDS vandaag haar nieuwe strategie voor de komende vijf jaar: “Connecting people for an environmentally just world”. Deze strategie is in nauwe samenwerking met ons partnernetwerk ontwikkeld – het netwerk dat altijd al, en nog steeds, de basis vormt van ons werk. Samen streven we naar een wereld waarin mens en natuur in balans floreren en iedereen in waardigheid kan leven.
-
Publicatie / 9 oktober 2025
-
Dossier /Internationale handel en investeringen met oog voor mens en milieu
Het netwerk van internationale handels- en investeringsverdragen is groot en onoverzichtelijk; Nederland alleen al heeft meer dan 70 bilaterale investeringsverdragen (BITs) en is betrokken bij de handels- en investeringsverdragen die de EU afsluit, zoals met de Zuid-Amerikaanse Mercosur-landen of met Indonesië.
-
Dossier /Versterken van milieurechtvaardige praktijken
Lokale gemeenschappen hebben dankzij hun nauwe band met hun leefomgeving vaak de beste ideeën voor een duurzaam gebruik en beheer van land, water en bossen. Deze milieurechtvaardige praktijken en processen herstellen ecosystemen en bestrijden klimaatverandering. Ze zijn daarmee essentieel voor het oplossen van de verschillende crisissen in de wereld, maar krijgen niet genoeg financiële en politieke steun.
-
Nieuws / 6 oktober 2025Van Entebbe naar Accra: het maatschappelijk middenveld herschrijft de regels van investeringen
Door Fernando Hernández Espino en Bart-Jaap Verbeek
Bijna een jaar nadat het Afrikaanse maatschappelijk middenveld in Oeganda bijeenkwam om de Verklaring van Entebbe aan te nemen, blijft de oproep om het internationale investeringsbestuur te hervormen aan kracht winnen. Van 6 tot en met 9 oktober komen meer dan 50 maatschappelijke organisaties uit West-Afrika – onder andere uit Ghana, Senegal, Nigeria, Ivoorkust, Kameroen, Gambia en Sierra Leone – én uit Kenia en Latijns-Amerika samen in Accra, om de visie van de Verklaring verder te verdiepen en in de praktijk te brengen.
-
Publicatie / 2 oktober 2025
-
Nieuws / 23 september 2025Met de ondemocratische splitsing van de EU-Mercosur deal laat Europa de kans schieten om voorop te lopen met rechtvaardige handel
De afgelopen tijd schreven vele kranten over de Brusselse haast om het handelsverdrag tussen de EU en de Zuid-Amerikaanse Mercosur landen te bezegelen. Volgens de Europese Commissie hoeven nationale parlementen daar niet mee in te stemmen, doordat ze het handelsgedeelte en het “politieke” gedeelte, hebben opgeknipt. Dit “splitsen” betekent dat het handelsdeel als EU-only besluit door de Europese Raad en het Europees Parlement kan worden goedgekeurd, terwijl nationale parlementen buitenspel staan en het politieke-samenwerkingsdeel op de lange baan gaat. Both ENDS en partners maken zich hierover grote zorgen en roepen de Nederlandse regering op om tégen dit akkoord uit oude doos te stemmen.
-
Nieuws / 22 september 2025EU-Indonesië handelsakkoord bedreigt gemeenschappen en milieu
Op 23 september hebben de Europese Unie en Indonesië hun onderhandelingen over de EU-Indonesië Comprehensive Economic Partnership Agreement (CEPA) afgerond, een vrijhandelsovereenkomst tussen de EU en Indonesië. Both ENDS hekelt deze overeenkomst omdat deze de belangen van bedrijven boven die van lokale gemeenschappen en het milieu stelt.
-
Nieuws / 11 september 2025EU-Mercosur: kleine plus voor bbp, grote vraagtekens voor boeren en democratie
Een recent rapport van Wageningen Economic Research (WER) over de economische gevolgen van de handelsovereenkomst tussen de EU en Mercosur bevestigt wat maatschappelijke organisaties, beleidsmakers en vakbonden al jaren signaleren: deze overeenkomst biedt geen evenwichtig perspectief voor boeren en milieu. In plaats daarvan vergroot zij machtsongelijkheid en schuift zij lasten af op (kleinschalige) boeren. Bovendien dreigt de deal niet-duurzame praktijken te versterken die de klimaattransitie en het oplossen van milieuproblemen in zowel de EU als de Mercosur-landen bemoeilijken.
-
Dossier /Soja: handel in ontbossing
De groeiende vraag naar soja heeft negatieve gevolgen voor mens en milieu in Zuid-Amerika. Both ENDS wijst Nederlandse actoren in de soja-industrie op hun verantwoordelijkheid en werkt met partners aan duurzame en eerlijke alternatieven.
-
Nieuws / 9 september 2025Vereenvoudiging mag geen verzwakking betekenen: waarom de EUDR en andere milieuwetgeving sterk moeten blijven
Both ENDS waarschuwt dat het huidige debat over de “vereenvoudiging” van EU-milieuwetgeving geen excuus mag worden om broodnodige waarborgen te verzwakken of uit te stellen. In eerdere bijdragen aan de totstandkoming van de EU-verordening ontbossingsvrije producten (EUDR) bracht Both ENDS de stemmen van lokale en inheemse, bosafhankelijke gemeenschappen over, die de EU herhaaldelijk opriepen verantwoordelijkheid te nemen voor de grootschalige ontbossing die samenhangt met Europese import. Zij benadrukten hoe ontbossing de biodiversiteit vernietigt, klimaatstabiliteit ondermijnt en hun rechten, bestaansmiddelen en culturen aantast.
-
Blog / 12 augustus 2025Nikkelwinning voor de energietransitie: wie legt verantwoording af voor de schade?
Door Marius TroostIn juni van dit jaar was onze collega Marius in Indonesië om onderzoek te doen naar de nikkelindustrie aldaar. Zie hier zijn (Engelstalige) fotoverslag.
-
Dossier /Naar een sociaal en ecologisch rechtvaardige energietransitie
Om de klimaatcrisis aan te pakken moeten we dringend overschakelen van fossiele brandstoffen naar schone, hernieuwbare energie. Deze overgang gaat echter niet alleen over het veranderen van energiebronnen. Het vereist een inclusief en eerlijk proces dat systemische ongelijkheden en veeleisende consumptiepatronen aanpakt, dat prioriteit geeft aan ecologische en sociale rechtvaardigheid en dat fouten uit het verleden niet herhaalt.
