De productie van palmolie wordt vaak in verband gebracht met landroof, mensenrechtenschendingen, grootschalige monoculturen en ernstige milieuschade. Over goede voorbeelden in de palmoliesector hoor je weinig, maar gelukkig zijn ze er wel. Bedrijven zoals Musim Mas en Bumitama in Indonesië zijn voorlopers in de overgang naar een meer duurzame en sociaal verantwoordelijke palmolieproductie. Onlangs was mevrouw Lim Sian Choo, hoofd maatschappelijk verantwoord ondernemen van Bumitama, in Nederland voor een informeel overleg met AidEnvironment en Both ENDS. Hierbij waren ook vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven, andere NGO's en de overheid aanwezig om te leren van de stappen die Bumitama heeft genomen om duurzaam te worden.
Op 3 juni vond in Nederland de derde Europese rondetafel plaats van de Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO), een wereldwijd initiatief gericht op het verduurzamen van de productieketen van palmolie. Both ENDS’ adjunct-directeur Paul Wolvekamp is tevens bestuurslid van RSPO. Op de site van OneWorld is hij aan het woord. “Het is belangrijk om collectief verantwoordelijkheid te nemen. Iedereen moet aan de bak.”
De Rutu Foundation en Both ENDS organiseren samen een lezing over Kansen voor Bosbescherming en Behoud Inheemse Cultuur in het Lloyd Hotel te Amsterdam.
Inheemse jagers-verzamelaarsvolkeren zoals de Negrito in de Filippijnen, de Penan in Sarawak en de Ghonds in India hebben een schat aan kennis van het regenwoud, hun natuurlijke leefgebied, en biodiversiteit. Zo gaat de geschiedenis van het Negrito-volk minstens 40.000 jaar terug. Echter, door de bouw van stuwdammen, houtkap en aanleg van plantages staan niet alleen hun leefgebied, maar ook het voortbestaan van hun cultuur en tradities onder grote druk. Daardoor dreigt ook hun waardevolle kennis van het regenwoud en de lokale biodiversiteit verloren te gaan.
Deze maand wordt de Maleisische staatsonderneming Felda Global Ventures Holdings (FGVH) naar de beurs gebracht. Met een verwachte opbrengst van circa 2,5 miljard euro gaat het hier om de tweede grootste beursgang na Facebook - begeleid door Deutsche Bank, JP Morgan en Morgan Stanley. Een belangrijk detail is dat FGVH onder controle staat van de regerende UMNO partij van premier Mohd Najib Abdul Razak. Mogelijk is deze privatisering mede ingegeven door de noodzaak kapitaal te genereren voor de aankomende verkiezingen.
De mensenrechtenraad van de Verenigde Naties laat eind maart weten een 'Independent Expert on Human Rights and Environment' in het leven te zullen roepen. De invloed van klimaatverandering op mensenlevens wordt steeds duidelijker, en met dit besluit erkent de raad het belang van de relatie tussen mensenrechten en het milieu. Dit is goed nieuws, zo vlak voor de Rio+20 conferentie die in juni plaatsvindt; Both ENDS en andere maatschappelijke organisaties pleiten ervoor dat mensenrechten in het beleid voor duurzame ontwikkeling worden opgenomen.
Wij zijn geschokt over de moord op Dexter Condez, de 26-jarige leider van de inheemse Ati gemeenschap op de Filipijnen. Afgelopen vrijdag 22 februari is hij doodgeschoten op het toeristeneiland Boracay. Hoewel er nog geen verdachten zijn opgepakt, denkt de politie het motief moet worden gezocht in een geschil over een stuk grond tussen de Ati stam en projectontwikkelaars. Ons medeleven gaat uit naar zijn familie, vrienden en de mensen met wie hij gewerkt heeft.
Ongeveer één op de zes mensen, met name vrouwen, is direct afhankelijk van bossen voor hun levens en levensonderhoud, en dan vooral met betrekking tot voedsel. Dit laat zien hoe belangrijk bossen en niet-houten bosproducten (Non-Timber Forest Products / NTFP's) zijn voor de veerkracht van gemeenschappen. Deze producten zijn voor hen een bron van voedsel, water en inkomsten, maar hebben ook een culturele en spirituele betekenis.
Al ruim twee maanden staan grote delen van het regenwoud op Sumatra, Kalimantan en andere Indonesische eilanden in brand. Elk jaar weer wordt bos in brand gestoken om plaats te maken voor palmolieproductie; Illegaal en volstrekt onwenselijk natuurlijk. Dit jaar slaat het vuur nog heftiger om zich heen dan normaal omdat de regentijd veel te lang op zich laat wachten. Gigantische rookontwikkeling - waar zelfs buurlanden Maleisië en Singapore veel last van hebben - ernstige ademhalingsproblemen en zelfs doden onder de eigen bevolking zijn enkele directe gevolgen. Paul Wolvekamp van Both ENDS is nauw betrokken bij de problematiek rond de palmolieproductie.
"De mangroven stikten, ze snakten naar lucht. Door de gedeeltelijke opening van de dam konden ze eindelijk weer ademen, het was de ademhaling waar de dieren, de vissen in de rivieren, de krabben, de garnalen, oesters allemaal naar snakten."
Aan de kust in het noordoosten van Brazilië vinden sinds 2007 werkzaamheden plaats voor de ontwikkeling en uitbreiding van de haven van Suape. Deze haven is ondermeer bedoeld voor de ondersteuning van de oliewinning voor de lange Braziliaanse kust. De uitbreiding van de haven is controversieel vanwege de desastreuze effecten op de natuur, de rivieren, de mangroven, het zeeleven en de mensen die generaties lang in het gebied wonen. Both ENDS maakt zich, samen met het speciaal opgerichte Fórum Suape, al bijna tien jaar sterk voor de rechten van de lokale gemeenschappen in en rond Suape. Nu is er – letterlijk – een doorbraak. Een omstreden verbindingsdam in de Rio Tatuoa die de mangroven en het leven in het water in het gebied grotendeels om zeep hielp, werd in augustus gedeeltelijk weggehaald. Over wat daaraan vooraf ging en welke veranderingen het gebied sindsdien doormaakte, praten we met Mariana Vidal *, coördinator van projecten bij Fórum Suape.