Zoekresultaten

Het sluiten van de omstreden Barro Blanco-dam vorig jaar heeft niet alleen tot materiële, maar ook culturele schade geleid in de getroffen Ngäbe-Buglé gemeenschappen in Panama. FMO, een van de financiers, neemt tot nu toe geen verantwoordelijkheid voor de mensenrechtenschendingen bij dit project. Hoe moet het nu verder?

Twee weken geleden werden de conclusies van een onafhankelijke fact-finding missie naar het Agua Zarca project in Honduras gepubliceerd. Het rapport werd geschreven in opdracht van een van de financierders van het project, de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO, nadat in maart van dit jaar mensenrechtenactiviste - en fel tegenstander van het Agua Zarca project - Berta Cáceres was vermoord.

Ontwikkelingsbanken zoals de Wereldbank, de Asian Development Bank, de Duitse DEG en de Nederlandse FMO hebben een aantal cruciale overeenkomsten: ze opereren met publiek geld en hebben als uiteindelijk doel armoede te bestrijden en ontwikkeling te bevorderen. Maar in de praktijk blijkt dat ‘ontwikkeling’ een ruim begrip is, want lang niet iedereen profiteert van de projecten waarin door deze banken wordt geïnvesteerd. Integendeel: vaak zijn grote groepen mensen juist de dupe van de investeringen van ontwikkelingsbanken. Onder druk van maatschappelijke organisaties, waaronder Both ENDS, heeft een aantal ontwikkelingsbanken een klachtenloket ingesteld, waar gedupeerden verhaal kunnen halen.

Van 19 april tot 5 mei brengt een delegatie van vier inheemse Lenca-activisten uit Honduras een bezoek aan vijf Europese landen (België, Nederland, Finland, Duitsland en Spanje) om te praten met de leden van het Europees Parlement, beleidsmakers, NGO's en financiers. De delegatieleden zullen ook demostreren en met de media en het grotere publiek praten over de repressie en de straffeloosheid in hun land. Op 2 maart 2016 werd Berta Cáceres, inheemse Lenca-leider die internationaal bekend werd om haar strijd tegen schendingen van mensenrechten, vermoord. Cáceres was het boegbeeld van inheemse organisatie COPINH en leidde al jaren het protest tegen een hydro-elektrisch project langs de rivier de Gualcarque, het zogenaamde ‘Agua Zarca-project’. Het belangrijkste doel van het bezoek van de delegatie is om de betrokkenheid van deze landen in het Agua Zarca-project en andere projecten die de inheemse Lenca-bevolking in Honduras schade berokkenen, te stoppen. 

We zijn diep geschokt en verdrietig over de dood van Berta Cáceres, die gisterenochtend werd vermoord in haar eigen huis. Berta was de drijvende kracht achter de ‘Consejo Civico de Organizaciones Populares e Indigenas de Honduras – (COPINH ), een netwerk van maatschappelijke organisaties in Honduras die opkomen voor de rechten van inheemse gemeenschappen in het land. Deze aanslag bewijst eens te meer dat het met die rechten zeer slecht gesteld is. Wij delen de vrees van velen in en buiten de regio dat de dood van Berta Cáceres de situatie van lokale gemeenschappen verder zal verslechteren. 

Afgelopen maand was ik op bezoek bij COPINH in Honduras. Ik logeer in het huis van COPINH, waar ik eerder geweest ben. Het is er veranderd.

De muren zijn beschilderd met kleurrijke plaatjes en er zijn verschillende altaren voor Berta Cáceres, hun in maart 2016 vermoorde voormalige leider. In plaats van een gammel hek, wordt het gebouw nu beschermd door een dikke muur met prikkeldraad erop. Overal hangen camera's.

Begin december zijn zeven mannen die schuldig zijn bevonden aan de moord op Berta Cáceres veroordeeld tot een gevangenisstraf tussen 30 en 50 jaar. De rechtbank bevestigt in het oordeel dat de rol van Berta Cáceres in het verdedigen van de rechten van de inheemse Lenca gemeenschappen de reden was voor de moord.

Op 27 juni 2025 presenteerde demissionair minister Veldkamp via een Kamerbrief de contouren van het nieuwe subsidiekader ‘Focus’. Met de voorgangers van dit beleidskader, Samenspraak en Tegenspraak en Power of Voices, heeft Nederland jarenlang een voorlopersrol gespeeld. Nederland ontving internationale lof - door de nadruk te leggen op pleiten en beïnvloeden als effectieve strategie voor duurzame ontwikkeling én door de link tussen hulp en handel te erkennen.