Stand with Ukraine: verklaring van meer dan 450 organisaties uit 49 landen

Vandaag is een brief, ondertekend door bijna 60 organisaties uit landen die te maken hebben met de gevolgen van fossiele brandstofprojecten of solidair zijn, naar de leden van de Tweede Kamer gestuurd. Aanstaande donderdag vindt in de Tweede Kamer een debat plaats over Nederlandse exportkredietverzekeringen en het beleid eromheen. De organisaties roepen Nederlandse politici en beleidsmakers op zich te verzetten tegen elke vorm van exportsteun voor fossiele brandstofprojecten die door Nederlandse bedrijven in het buitenland, met name in het mondiale Zuiden, worden uitgevoerd.

Brussel, 7 mei 2019 - In aanloop naar de Sibiu-top deze week roept een brede maatschappelijke coalitie de Europese leiders op om nu krachtige maatregelen te nemen tegen klimaatverandering. Honderden Europese steden, regio's, bedrijven, jongerengroepen, geloofsgemeenschappen en maatschappelijke organisaties dringen erop aan om onze samenlevingen zo in te richten dat we de opwarming van de aarde beperken tot 1,5 graden.

De wereld heeft zeer dringend behoefte aan de overstap van fossiele brandstoffen naar duurzame energie. Deze enorme verandering plaatst het Mondiale Zuiden – opnieuw – in het middelpunt, dit keer voor de levering van de zogenaamde 'kritische mineralen', zoals litium uit Argentinië, die nodig zijn voor deze energietransitie.

en Stijn Deklerck van Amnesty International Nederland

Op 12 en 13 juli houdt de Aziatische Infrastructuurinvesteringsbank (AIIB) haar jaarvergadering in Luxemburg. China nam het initiatief voor de oprichting van deze internationale bank, en dit is de vierde jaarvergadering in haar bestaan. Nederland neemt als aandeelhouder van de bank aan deze bijeenkomst deel.

Een racebaan voor internationale motorraces in Lombok blijft mensenrechtenexperts over de hele wereld zorgen baren. Both ENDS samen met vele partners maakt zich steeds meer zorgen over de implicaties van het project voor de ethische normen van wereldwijde ontwikkelingsfinanciering in de toekomst en de waarborging van sociale- en ecologische standaarden.

Julio Bichehe Erneste van de Boerenvakbond Cabo Delgado Mozambique (UPC) sprak tijdens een side-event van COP26 in Glasgow over de negatieve effecten van exportsteun voor fossiele projecten voor de lokale bevolking en hun milieu, en over de noodzaak om juist projecten voor hernieuwbare energie te ondersteunen.

Both ENDS is geschokt door de dramatische berichten van de afgelopen dagen over aanslagen in Palma, Cabo Delgado, Mozambique. Onze gedachten gaan uit naar de dodelijke slachtoffers, naar hen die nog steeds vermist zijn en naar nabestaanden en dierbaren. Both ENDS staat in nauw contact met lokale partnerorganisaties om hen waar mogelijk te ondersteunen. Er worden nog steeds veel mensen vermist, ook leden van boerenvakbond UPC waarmee Both ENDS nauw samenwerkt.

Op 12 december jl. kondigde het Verenigd Koninkrijk aan te stoppen met exportsteun voor fossiele projecten. Both ENDS is daar blij mee en vindt dat Nederland zo snel mogelijk dit goede voorbeeld moet volgen. Samen met organisaties in Europa en ver daarbuiten maken we ons al jaren hard voor het verduurzamen van exportsteun en andere financiële instrumenten van de overheid. De eerste en meest belangrijke stap daarin is het stoppen met het stimuleren van de fossiele brandstoffensector, en in plaats daarvan juist ondersteuning te bieden aan de ontwikkeling van duurzame energieopwekking.

Een verkorte versie van dit artikel werd op 18 november 2020 gepubliceerd in het FD.

We sluiten kolencentrales, we gaan van het gas af en we verduurzamen onze industrie. Maar onze inzet voor de wereldwijde klimaatcrisis stopt bij de grens. Want Nederland sponsort nog altijd de wereldwijde olie- en gasavonturen van Nederlandse fossiele bedrijven met 1,5 miljard euro per jaar aan staatsverzekeringen. Dankzij dit beleid raken arme landen als Mozambique verslaafd aan een fossiele economie zonder toekomst.

Nu het Verenigd Koninkrijk aankondigt te stoppen met exportsteun voor fossiele projecten, is er voor Nederland geen excuus meer om af te wachten. Dat vinden milieuorganisaties Both ENDS, Oil Change International en Milieudefensie. Dat is nodig voor de klimaatafspraken van het Parijsakkoord. Komende week stemt de Kamer over moties om een einde te maken aan de exportsteun voor winning, verwerking en transport van olie, gas en kolen.

TotalEnergies en Chinese National Offshore Oil Cooperation (CNOOC) ontwikkelen momenteel in Oeganda een oliewinnings- en transportproject: East African Crude Oil Pipeline (EACOP). Het project – de aanleg van een verwarmde pijpleiding (EACOP) van maar liefst 1445 kilometer lang dwars door Oeganda en Tanzania om ruwe olie te kunnen exporteren, zorgt voor steeds meer mensenrechtenschendingen en milieuschade. Dat baart maatschappelijke organisaties in Oeganda en erbuiten zeer veel zorgen. Both ENDS heeft daarom samen met partnerorganisaties in Oeganda deze week een brandbrief gestuurd naar twaalf pensioenfondsen en vermogensbeheerders met investeringen in TotalEnergies and CNOOC.

Volgende week begint de Klimaatzaak die Milieudefensie tegen Royal Dutch Shell heeft aangespannen om het bedrijf te dwingen te stoppen met het veroorzaken van gevaarlijke klimaatverandering en een meer duurzame koers te gaan varen. Zes Nederlandse organisaties besloten mede-eiser te worden. Onder hen ActionAid en Both ENDS, organisaties die buiten de Nederlandse grenzen werken aan mensenrechten, gendergelijkheid, milieu en duurzame ontwikkeling. Op het eerste gezicht niet heel voor de hand liggend? Juist wel, zeggen Nils Mollema (ActionAid) en Niels Hazekamp (Both ENDS).

Vandaag stuurde een groep maatschappelijke organisaties uit Europa en uit Mozambique, waaronder Both ENDS, een brief naar de staatssecretaris Fiscaliteit en Belastingdiensten en naarde minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. In de brief roepen de organisaties op om de beslissing tot het verlenen van exportondersteuning ter waarde van bijna een miljard euro voor onder andere baggerbedrijf Van Oord, terug te trekken.

In de Nam Ou, een rivier in het noorden van Laos, worden zeven dammen gebouwd door een Chinees bedrijf. Overal ter wereld hebben waterkrachtprojecten dezelfde ingrijpende consequenties voor de bewoners in en rond het gebied. In de eerste plaats omdat ze er weg moeten; gedwongen migratie wordt nog steeds beschouwd als een onlosmakelijk bijverschijnsel van infrastructuurprojecten. Dit getuigt van een stuitend gebrek aan respect voor de arme gemeenschappen uit wiens naam de ontwikkelingen zogenaamd plaatsvinden. Onze lokale partner in Laos zocht de bewoners langs de rivier op en praatte met hen over hun leven na de gedwongen verplaatsing.