In Indonesië worden vrouwen die vissen niet als vissers gezien

Mijnbouw heeft vaak een verwoestend effect op het milieu, water, lucht en bossen. Het heeft veel invloed op nabijgelegen gemeenschappen, niet alleen door schade aan ecosystemen, maar ook door sociale spanningen te veroorzaken of te verergeren. Op veel plekken zijn het de vrouwen die het verzet tegen mijnbouw leiden. 

In -20 °C verzamelden zich 2.000 vrouwen op het centrale plein van Ulaanbataar, Mongolië, om hun ongenoegen te uiten over de vreselijk smog in de stad, veroorzaakt door drie grote kolencentrales. Snel daarna werden de vrouwen uitgenodigd bij de milieuminister om over de luchtvervuiling te praten.

Op veel plekken in Latijns-Amerika staat de toegang tot schoon water onder grote druk door overmatig gebruik en door vervuiling, vaak veroorzaakt door grootschalige landbouw of mijnbouw. De impact hiervan is groot, vooral op vrouwen. In maart, rond Internationale Vrouwendag op 8 maart en Wereld Waterdag op 22 maart, laten zij van zich horen en eisen ze hun recht op water op.

Afgelopen vrijdag 29 mei is bekend geworden dat zowel de Fair, Green and Global Alliance (FGG) als de Global Alliance for Green and Gender Action (GAGGA) zijn geselecteerd als potentiele Strategische Partnerschappen van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken voor de periode 2021 -2025. Both ENDS is blij dat  de Nederlandse overheid serieus overweegt de financiering  voor deze netwerken voort te zetten, omdat ze laten zien hoe gelijkwaardige samenwerking tussen grassroots organisaties en NGO’s over de hele wereld, blijvende verandering kunnen brengen in de positie van vrouwen, in het respect voor mensenrechten en in verduurzaming van handelsketens en financieringssystemen.

Feminisme in Latijns-Amerika: rituelen, solidariteit en de link met het milieu

Als je door de ogen van vrouwen naar schadelijke projecten kijkt, dan zie je hoe internationale financiële instellingen (IFI's) deel uitmaken van de grote, ingewikkelde puzzel achter die projecten. Daarom hebben we in 2019 experts op het gebied van IFI's en vrouwenrechten bij elkaar gebracht, zodat ze van alkaar kunnen leren.

In 2019 heeft de Karambot Women's Agriculture Group (Nepal) hun gemeentelijke overheid overtuigd hun irrigatieproject the financieren, nadat ze een training op het gebied van planning en budgettering hadden gevolgd.

De Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank (IDB) is een onderzoek gestart naar verschillende beleidsschendingen, waaronder het beleid voor gendergelijkheid, nadat een groep vrouwen uit Ixquisis, Guatemala een klacht had ingediend. Dit is een zeldzame kans om een precedent te scheppen, want klachten over dit genderbeleid zijn nog maar weinig ingediend. De vrouwen uit Ixquisis komen op voor hun rechten met steun van de Global Alliance for Green and Gender Action (GAGGA).

Ik reis, samen met vijf vrouwen van Platform Suace Pyvyvõhára, naar Mingã Pora, in het oosten van Paraguay. Zo'n 45 families van de inheemse gemeenschap Tekohá Suace hebben zich hier in 2016 gevestigd. Tekohá betekent in Guaraní 'de plek waar we zijn wat we zijn'. Ze hebben hun van afval in elkaar gezette tentjes opgeslagen op een klein strookje land met aan de ene kant een sojaveld en aan de andere kant een natuurreservaat, eigendom van het bedrijf Itaipu.

Wij feliciteren Joan Carling van de Permanente VN-commissie Inheemse volken met haar Lifetime Achievement Award als 'Champion of the Earth' van het VN-milieuprogramma UNEP. Het is de hoogste onderscheiding op milieugebied die de VN eens per jaar uitreikt aan zes personen die zich prominent hebben ingezet voor veranderingen op milieugebied.

Gemeenschappen in het noorden van Guatemala hebben deze week een klacht ingediend bij de Inter-Amerikaanse ontwikkelingsbank IDB. Zij zijn de dupe van de bouw van twee grote dammen in de regio Ixquisis, mede gefinancierd door de IDB. Hierbij heeft de bank zich niet gehouden aan haar eigen regels op het gebied van milieu en duurzaamheid, inheemse volken, gender en transparantie.

Vandaag is het internationale vrouwendag. Een dag die zo’n 100 jaar geleden voortkwam uit stakingen van vrouwen tegen slechte arbeidsomstandigheden in de textielindustrie. Sindsdien is er veel verbeterd voor vrouwen, maar moeten we helaas ook constateren dat mannen en vrouwen nog steeds niet gelijk zijn. In 1949 waarschuwde Simone de Beauvoir al dat je vrouwenrechten nooit als vanzelfsprekend kunt beschouwen, en recente ontwikkelingen zoals de aanscherping van abortuswetten in sommige landen, bevestigen dat. Ze laten zien dat ook in het ‘Vrije Westen’ vrouwenrechten nog helemaal niet zo vanzelfsprekend zijn.

"Hoeveel lagen kleding heb je aan? Een? Nee, dat is niet genoeg. Trek maar een skibroek over je spijkerbroek aan, en ruil je schoenen gelijk even in voor snowboots." Daar sta je dan, op dag 1 van je reis naar Mongolië. Ik hoorde al dat het er eind november erg koud is, en met -22 graden die ochtend was daar geen woord van gelogen.

In 2019 kwamen vrouwen uit Semanga, Indonesië in actie om de waterkwaliteit in hun gemeenschap te verbeteren, die beïnvloed wordt door palmolielantages. "De vervuiling moet een keer stoppen, en ik kan daar een rol in spelen." 

Fotoverslag - Zoals in veel gemeenschappen in Indonesië, draait het leven in Semanga (West Kalimantan) om een rivier. De ongeveer 90 huizen volgen de oever van de rivier de Sambas, elk met een pad naar een klein ponton waar visvallen en manden staan opgestapeld en boten zijn vastgebonden.

De bewoners van de Nigerdelta zijn al tientallen jaren het slachtoffer van lucht- en watervervuiling door de activiteiten van Shell. Dit jaar heeft vrouwenorganisatie Kebetkache uit Nigeria Shell tijdens de aandeelhoudersvergadering ter verantwoording geroepen voor de gevolgen. Olielekkages moeten worden opgeruimd en het affakkelen van de vrijkomende gassen moet stoppen. Dit is inmiddels des te urgenter geworden door de COVID-pandemie. Schoon water is immers hard nodig om te voorkomen dat het virus zich verspreidt.

In september hebben circa 30 vrouwen van community-based organisaties uit Honduras en El Salvador deelgenomen aan een workshop op het gebied van Analog Forestry. Hierbij zijn de natuurlijke bossen het uitgangspunt voor het creëren van ecologisch stabiele en sociaal-economisch productieve landschappen.