In Indonesië worden vrouwen die vissen niet als vissers gezien
In Indonesië, met zijn vele eilanden en lange kustlijn, is het vangen van vis voor veel gemeenschappen een heel belangrijke bestaansbron, zowel voor mannen als vrouwen. Officieel worden de vrouwen echter meestal niet als vissers beschouwd, waardoor hun belangen niet worden meegenomen in beleid. Solidaritas Perempuan, een Indonesische organisatie waarmee Both ENDS samenwerkt, helpt deze vrouwen om hun belangen over het voetlicht te brengen.
In Indonesië worden mannen gezien als het hoofd van het huishouden. Alleen huishoudens waar de man een visser is, worden als vissersgezin meegeteld, terwijl vrouwen een sleutelrol spelen in de visserijsector. Zij repareren de netten, verwerken de vis en er zijn veel gezinnen waar de vrouw garnalen, krabben en andere schaaldieren en vissen verzamelt, terwijl haar echtgenoot een ander beroep heeft, bijvoorbeeld in de bouw of transport.
De belangen van vissersvrouwen
Het feit dat visservrouwen officieel geen vissers zijn, zorgt ervoor dat hun belangen structureel worden genegeerd. Lokale overheden bieden bijvoorbeeld programma's aan om vissers te ondersteunden met leningen, subsidies of training. Vissersvrouwen komen daarvoor niet in aanmerking en kunnen dus niet deelnemen.
Bovendien plant en implementeert de Indonesische overheid op veel plaatsen in het land infrastructuurprojecten zoals landaanwinning en havenontwikkeling, activiteiten waarin Nederlandse bedrijven vaak een belangrijke rol spelen. Vissersgemeenschappen zijn echter vaak verre van blij met dit soort projecten; zie bijvoorbeeld de protesten tegen het NCICD-project in Jakarta of de landaanwinning in Makassar. Dit soort projecten beïnvloedt maar al te vaak het inkomen van vissersfamilies, omdat visgronden worden vernietigd of de routes die ze met hun boten volgen worden geblokkeerd.
Bij het beoordelen van de impact van een dergelijk project op de gemeenschappen wordt echter geen rekening gehouden met de effecten ervan speciaal op vrouwen. Omdat alleen mannelijke vissers worden geraadpleegd, worden de belangen van de vissersvrouwen niet meegenomen. Laat staan dat ze voor hun inkomensverlies zouden worden gecompenseerd.
"Als vrouwen stoppen, stopt de wereld": staking op Internationale Vrouwendag
Om deze ongelijke situatie te veranderen, voert vrouwenrechtenorganisatie Solidaritas Perempuan ('vrouwelijke solidariteit') een 'participatief actieonderzoek' uit met de vissersvrouwen uit Makassar en andere kustgemeenschappen. Het doel is te horen waar de vrouwen tegenaan lopen en wat hun behoeften zijn, dit te vertalen in concrete vragen aan lokale overheden en op deze manier de stem van de vissersvrouwen goed te laten horen.
Een van de acties die ze ondernemen is een staking op Internationale Vrouwendag: met de slogan "Als vrouwen stoppen, stopt de wereld", laten ze zien hoeveel werk niet wordt gedaan als vrouwen dat werk een dag niet doen. Ook al is dit een ludieke actie, er zit wel degelijk een serieuze eis onder. De vrouwen roepen de Indonesische regering op om haar beleid te veranderen, de vissersvrouwenen als zodanig te erkennen en gendereffectbeoordelingen verplicht te stellen voor infrastructuurprojecten.
Van onze kant in Nederland doen roepen we Nederlandse bedrijven op die deze infrastructuurprojecten uitvoeren of ten behoeve ervan technische onderzoek verrichten, om ook gedegen gendereffectbeoordelingen uit te voeren, zoals vastgelegd in de OESO-richtlijnen voor multinationale ondernemingen.
Voor meer informatie
Lees meer over dit onderwerp
-
Dossier
Global Alliance for Green and Gender Action (GAGGA)
GAGGA bundelt de krachten van de vrouwenrechten- en milieubewegingen om een wereld te realiseren waarin vrouwen toegang hebben tot hun rechten op water, voedselveiligheid en een schone, gezonde en veilige omgeving.
-
Externe link / 29 mei 2019
Vrouwen zeggen "nee" tegen mijnbouw (Jaarverslag 2018)
Mijnbouw heeft vaak een verwoestend effect op het milieu, water, lucht en bossen. Het heeft veel invloed op nabijgelegen gemeenschappen, niet alleen door schade aan ecosystemen, maar ook door sociale spanningen te veroorzaken of te verergeren. Op veel plekken zijn het de vrouwen die het verzet tegen mijnbouw leiden.
-
Externe link / 31 mei 2018
Vrouwenrechten- en milieubeweging bundelen de krachten (Jaarverslag 2017)
In -20 °C verzamelden zich 2.000 vrouwen op het centrale plein van Ulaanbataar, Mongolië, om hun ongenoegen te uiten over de vreselijk smog in de stad, veroorzaakt door drie grote kolencentrales. Snel daarna werden de vrouwen uitgenodigd bij de milieuminister om over de luchtvervuiling te praten.
-
Nieuws / 23 maart 2020
Vrouwen in Latijns-Amerika eisen hun recht op water op
Op veel plekken in Latijns-Amerika staat de toegang tot schoon water onder grote druk door overmatig gebruik en door vervuiling, vaak veroorzaakt door grootschalige landbouw of mijnbouw. De impact hiervan is groot, vooral op vrouwen. In maart, rond Internationale Vrouwendag op 8 maart en Wereld Waterdag op 22 maart, laten zij van zich horen en eisen ze hun recht op water op.
-
Evenement / 7 maart 2018, 15:00 - 16:30
Women's Rights & Climate Finance Webinar: getting the money to the people
Join us for the third session of this five-part series on women's rights and climate finance, aimed at building knowledge and power to ensure finance flows benefit local women's groups, respond to community needs and respect human rights.
-
Nieuws / 3 juni 2020
FGG en GAGGA gaan door!
Afgelopen vrijdag 29 mei is bekend geworden dat zowel de Fair, Green and Global Alliance (FGG) als de Global Alliance for Green and Gender Action (GAGGA) zijn geselecteerd als potentiele Strategische Partnerschappen van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken voor de periode 2021 -2025. Both ENDS is blij dat de Nederlandse overheid serieus overweegt de financiering voor deze netwerken voort te zetten, omdat ze laten zien hoe gelijkwaardige samenwerking tussen grassroots organisaties en NGO’s over de hele wereld, blijvende verandering kunnen brengen in de positie van vrouwen, in het respect voor mensenrechten en in verduurzaming van handelsketens en financieringssystemen.
-
Blog / 7 december 2017
Feminisme in Latijns-Amerika: rituelen, solidariteit en de link met het milieu
Door Tamara MohrFeminisme in Latijns-Amerika: rituelen, solidariteit en de link met het milieu
-
Externe link / 19 juni 2020
Experts vrouwenrechten en IFIs bij elkaar gebracht (jaarverslag 2019)
Als je door de ogen van vrouwen naar schadelijke projecten kijkt, dan zie je hoe internationale financiële instellingen (IFI's) deel uitmaken van de grote, ingewikkelde puzzel achter die projecten. Daarom hebben we in 2019 experts op het gebied van IFI's en vrouwenrechten bij elkaar gebracht, zodat ze van alkaar kunnen leren.
-
Publicatie / 26 november 2020
-
Externe link / 19 juni 2020
Nepalese vrouwen pleiten voor lokale klimaatadaptatie (jaarverslag 2019)
In 2019 heeft de Karambot Women's Agriculture Group (Nepal) hun gemeentelijke overheid overtuigd hun irrigatieproject the financieren, nadat ze een training op het gebied van planning en budgettering hadden gevolgd.
-
Nieuws / 5 november 2019
Guatemalteekse vrouwen dwingen ontwikkelingsbank tot onderzoek naar schendingen van genderbeleid
De Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank (IDB) is een onderzoek gestart naar verschillende beleidsschendingen, waaronder het beleid voor gendergelijkheid, nadat een groep vrouwen uit Ixquisis, Guatemala een klacht had ingediend. Dit is een zeldzame kans om een precedent te scheppen, want klachten over dit genderbeleid zijn nog maar weinig ingediend. De vrouwen uit Ixquisis komen op voor hun rechten met steun van de Global Alliance for Green and Gender Action (GAGGA).
-
Blog / 8 maart 2019
Vrouwen leiden strijd om landrechten voor de Avá Guaraní
Door Tamara MohrIk reis, samen met vijf vrouwen van Platform Suace Pyvyvõhára, naar Mingã Pora, in het oosten van Paraguay. Zo'n 45 families van de inheemse gemeenschap Tekohá Suace hebben zich hier in 2016 gevestigd. Tekohá betekent in Guaraní 'de plek waar we zijn wat we zijn'. Ze hebben hun van afval in elkaar gezette tentjes opgeslagen op een klein strookje land met aan de ene kant een sojaveld en aan de andere kant een natuurreservaat, eigendom van het bedrijf Itaipu.
-
Nieuws / 28 september 2018
Joan Carling ontvangt hoogste milieu-onderscheiding van de VN
Wij feliciteren Joan Carling van de Permanente VN-commissie Inheemse volken met haar Lifetime Achievement Award als 'Champion of the Earth' van het VN-milieuprogramma UNEP. Het is de hoogste onderscheiding op milieugebied die de VN eens per jaar uitreikt aan zes personen die zich prominent hebben ingezet voor veranderingen op milieugebied.
-
Nieuws / 7 augustus 2018
Inheemse vrouwen strijden tegen dammen in Guatemala
Gemeenschappen in het noorden van Guatemala hebben deze week een klacht ingediend bij de Inter-Amerikaanse ontwikkelingsbank IDB. Zij zijn de dupe van de bouw van twee grote dammen in de regio Ixquisis, mede gefinancierd door de IDB. Hierbij heeft de bank zich niet gehouden aan haar eigen regels op het gebied van milieu en duurzaamheid, inheemse volken, gender en transparantie.
-
Publicatie / 8 maart 2018
-
Nieuws / 8 maart 2017
Internationale vrouwendag is nog steeds keihard nodig
Vandaag is het internationale vrouwendag. Een dag die zo’n 100 jaar geleden voortkwam uit stakingen van vrouwen tegen slechte arbeidsomstandigheden in de textielindustrie. Sindsdien is er veel verbeterd voor vrouwen, maar moeten we helaas ook constateren dat mannen en vrouwen nog steeds niet gelijk zijn. In 1949 waarschuwde Simone de Beauvoir al dat je vrouwenrechten nooit als vanzelfsprekend kunt beschouwen, en recente ontwikkelingen zoals de aanscherping van abortuswetten in sommige landen, bevestigen dat. Ze laten zien dat ook in het ‘Vrije Westen’ vrouwenrechten nog helemaal niet zo vanzelfsprekend zijn.
-
Blog / 7 december 2020
Vijf jaar GAGGA: “Zodra je beseft waar genderrechtvaardigheid om draait, laat het je niet meer los”
Door Annelieke Douma en Tamara MohrBijna vijf jaar geleden begon de Global Alliance for Green and Gender Action (GAGGA) aan haar missie om twee tot dusver vrijwel gescheiden werelden samen te brengen: die van organisaties voor rechtvaardigheid op milieugebied en de vrouwenbeweging. Vanuit Both ENDS hebben Annelieke Douma en Tamara Mohr het GAGGA-programma gecoördineerd. Samen kijken ze terug op vijf jaar leren en verbinden. Ze zijn blij met de uitkomsten van dit innovatieve programma.
-
Blog / 22 maart 2018
Kleine lokale organisaties in Mongolië brengen hoop in moeilijke tijden
Door Sander Hehanussa"Hoeveel lagen kleding heb je aan? Een? Nee, dat is niet genoeg. Trek maar een skibroek over je spijkerbroek aan, en ruil je schoenen gelijk even in voor snowboots." Daar sta je dan, op dag 1 van je reis naar Mongolië. Ik hoorde al dat het er eind november erg koud is, en met -22 graden die ochtend was daar geen woord van gelogen.
-
Externe link / 19 juni 2020
Het effect van palmolieplantages op vrouwen en water (jaarverslag 2019)
In 2019 kwamen vrouwen uit Semanga, Indonesië in actie om de waterkwaliteit in hun gemeenschap te verbeteren, die beïnvloed wordt door palmolielantages. "De vervuiling moet een keer stoppen, en ik kan daar een rol in spelen."
-
Blog / 21 januari 2020
Palmolie, water en vrouwen: het belang van gender in het stroomgebied
Door Michael RiceFotoverslag - Zoals in veel gemeenschappen in Indonesië, draait het leven in Semanga (West Kalimantan) om een rivier. De ongeveer 90 huizen volgen de oever van de rivier de Sambas, elk met een pad naar een klein ponton waar visvallen en manden staan opgestapeld en boten zijn vastgebonden.