Nieuws

Jatropha Curcas, een illustere naam voor de boom  die in het begin van deze eeuw faam maakte als wondergewas. Jatropha was namelijk gemakkelijk te verbouwen in droge gebieden, de zaden konden worden gebruikt voor biobrandstof en omdat jatrophabomen - net als alle bomen en planten - CO2 opnemen uit de lucht, zou de aanplant ervan ook nog eens bijdragen aan de vermindering van broeikasgassen in de atmosfeer. In één klap zou de oplossing voor het klimaatprobleem, energieschaarste en onderontwikkeling een stuk dichterbij komen. Investeerders stonden dan ook in de rij om - vooral in Afrika – te investeren in grootschalige jatrophateelt. Tien jaar later is het sprookje ingehaald door de werkelijkheid.

Deze week werd de Zuid-Afrikaanse website “EMG’s Untold Stories” gelanceerd. Schrijfster Leonie Joubert laat daarin mensen aan het woord die samen met de Zuid Afrikaanse milieuorganisatie Environmental Monitoring Group (EMG)  strijden voor een beter milieu. De vier verhalen die Joubert optekende, belichten verschillende kanten van het werk dat EMG in Zuid Afrika doet om ervoor te zorgen dat natuurlijke hulpbronnen duurzaam en rechtvaardig beheerd en gebruikt worden. Het boek is gelanceerd in het kader van het Both ENDS project ‘Een ongehoord verhaal, waarin mensenrechten- en milieuorganisaties uit ontwikkelingslanden zelf vertellen over de impact die de wereldeconomie op hun lokale leefomgeving heeft.

Overal in de wereld sluiten landen vrijhandelsverdragen met elkaar om toegang te krijgen tot buitenlandse markten. De lidstaten van ASEAN (Associatie van Zuidoost Aziatische Naties)* willen vanaf 2015 een gemeenschappelijke markt gaan vormen om de economische groei te bevorderen. Net als in de Europese Unie moeten goederen, diensten en personen vrij over de grenzen kunnen bewegen. Officieel heeft ASEAN zich ten doel gesteld om deze groei zo duurzaam, eerlijk en inclusief mogelijk te maken. Toch zullen in veel gevallen lokale gemeenschappen, die afhankelijk zijn van natuurlijke hulpbronnen zoals bossen, er de dupe van zijn. 

Omwonenden van de in aanbouw zijnde Barro Blanco dam in Panama, die tot de inheemse  bevolkingsgroep Ngäbe-Buglé behoren, hebben een klacht ingediend tegen de Nederlandse ontwikkelingsbank FMO. De bank heeft 25 miljoen dollar geïnvesteerd in de dam in de rivier de Tabasará. De Ngäbe-Buglé verwijten de FMO onvoldoende rekening te hebben gehouden met haar eigen milieu- en sociale standaarden. Daarmee worden ook internationale afspraken met betrekking tot inheemse volken geschonden. Voor Both ENDS volgt Anouk Franck de FMO.

Maandag 28 april werd de prestigieuze Goldman Environmental Prize, ook wel de ‘groene Nobelprijs’ genoemd, uitgereikt aan zes activisten uit de hele wereld die zich lokaal inzetten voor een beter milieu. Eén van de prijswinnaars was Suren Gazaryan. De Russiche zoöloog en activist ontving de prijs voor zijn campagne tegen illegale houtkap door de Russische overheid in beschermd bosgebied rondom Sotchi, de plaats van de Olympische Winterspelen. Gazaryan werkt voor EWNC, een organisatie die wordt gesteund door onze partnerorganisatie Bankwatch.

Het is alweer een tijdje geleden dat onze directeur Danielle Hirsch samen met minister Lodewijk Asscher, bestuursvoorzitter van the Broker Monika Sie Dhian Ho en directeur van the Broker Frans Bieckmann, het panel vormde bij ‘The Broker Day 2014’. Zij gaf daar, net als de andere panelleden, een speech waarin ze haar visie uiteenzette over werkgelegenheid, ongelijkheid, de onderliggende macro-economische problemen en mogelijke oplossingen. Omdat  de speech volgens ons de moeite van het lezen waard is, delen we deze alsnog op onze website.

Tijdens het verkiezingsdebat tussen tien kandidaat-Europarlementariërs, gisterenavond in de Brakke Grond in Amsterdam, passeren meerdere onderwerpen de revue. De kandidaten doen uit de doeken hoe hun partijen denken over het gebruik van biobrandstoffen, over het verplicht stellen van productiecriteria voor in de EU verkochte kleding en over de aanpak van belastingontwijking. De partijen zijn het erover eens dat er aan de genoemde thema's problemen kleven, al verschillen ze nogal van mening  over de manier waarop die dan zouden moeten worden opgelost. De gemoederen lopen pas echt hoog op als het vrijhandelsverdrag tussen de VS en de EU (TTIP) op tafel komt. 

Bewoonde gebieden komen onder water te staan door de bouw van een dam, kleine boeren kunnen niet concurreren met grootschalige landbouwbedrijven en arbeiders worden gedwongen om voor een veel te laag loon en onder barre omstandigheden te werken. Allemaal voorbeelden van de gevolgen die de activiteiten van bedrijven, investeerders, overheden en beleidmakers hebben voor mensen in de gebieden waar deze activiteiten plaatsvinden.  Hoe kunnen deze bedrijven, investeerders en overheden ertoe worden bewogen hun beleid te veranderen? Aan de hand van 10 succesfactoren deelt de Fair, Green and Global Alliantie haar ervaringen in het boekje ‘De kracht van pleiten en beïnvloeden’.

Nederland en Europa investeren veel te veel in gaspijpleidingen en opslagfaciliteiten. Het aantal gaspijpleidingen is nu al genoeg om aan de vraag naar gas te voldoen. De planning en constructie van leidingen (gefinancierd met Europees geld) die gas uit Rusland, Centraal Azië en Noord Afrika naar Europa en Nederland moeten vervoeren, loopt uit de hand. De huidige capaciteit voor vervoer en opslag in zowel Nederland als Europa is voldoende om tot 2050 aan de Europese vraag te voldoen. Het ‘gasknooppunt’ dat in Rotterdam werd gebouwd voor vloeibaar gas is eigenlijk overbodig. Dit concludeert het rapport ‘De Prijs van Gas’ gemaakt in opdracht van Both ENDS.

De VS lopen niet altijd in de voorhoede als het gaat om bescherming van mensenrechten en milieu in ontwikkelingslanden, maar soms wel. Nederland heeft zich kortgeleden aangesloten bij het ‘klimaatinitiatief’ van President Obama, waarin wordt aangestuurd op het stopzetten van het financieren van kolencentrales met publiek geld. Maar de VS gaan veel verder dan dat: Amerikaanse bewindvoerders bij internationale financiële instellingen zoals de Wereldbank moeten volgens de ‘Appropriations Bill’ tegen projecten stemmen die grote dammen, industriële houtkap of mijnbouwprojecten in tropische bossen steunen. Wij roepen Minister Ploumen op om ook dit deel van de Amerikaanse wetgeving te volgen!

De Nederlandse minister voor Handel en Hulp betreurt het dat een deel van de Ngäbe-Buglé stam ontevreden is met het verder bouwen van de Barro Blanco dam in de Tabasara rivier in Panama. Ploumen antwoordde dit op kamervragen van Jasper van Dijk (SP).

Nederland is bij de bouw van die omstreden dam betrokken door de lening die de ontwikkelingsbank FMO heeft verstrekt. Ploumen wil er bij de FMO niet op aandringen dat de bank zijn lening terugtrekt, ook al is er sprake van een schending van een basaal mensenrecht; van ‘free, prior and informed consent’ bij een deel van de Ngäbe is geen sprake. Voor Both ENDS kijkt Anouk Franck naar de gevolgen van de leningen van de FMO.