EU-Indonesië handelsakkoord bedreigt gemeenschappen en milieu
Op 23 september hebben de Europese Unie en Indonesië hun onderhandelingen over de EU-Indonesië Comprehensive Economic Partnership Agreement (CEPA) afgerond, een vrijhandelsovereenkomst tussen de EU en Indonesië. Both ENDS hekelt deze overeenkomst omdat deze de belangen van bedrijven boven die van lokale gemeenschappen en het milieu stelt.
In een tijd van een verslechterende planetaire crisis, democratische achteruitgang en krimpende burgerlijke ruimte, bevordert de EU-Indonesië-deal exploitatie en zal nog meer druk uitoefenen op lokale gemeenschappen en ecosystemen. De overeenkomst stimuleert handel in agro-commodities zoals palmolie en grondstoffen zoals nikkel, terwijl beide drijfveren zijn van ontbossing en landonteigening in Indonesië. Ze geeft de voorkeur aan de belangen van grote bedrijven boven die van kleine boeren, vissers en inheemse volkeren, en zal alleen maar bijdragen aan een grotere ongelijkheid tussen hen.
Het is van vitaal belang dat elke handelsovereenkomst betekenisvolle waarborgen of remmen heeft. Bindende bepalingen ter bescherming van het milieu, gemeenschappen en arbeiders moeten een essentiële voorwaarde zijn voor verantwoordelijke en duurzame handelsakkoorden. De winning van hulpbronnen in Indonesië versnelt snel, van houtproducten tot mijnbouw, en ontbossing neemt toe. De mensenrechtensituatie in Indonesië verslechtert. We vrezen dat deze handelsovereenkomst de exploitatie en milieudestructie zal versnellen.
Tot overmaat van ramp worden handelsovereenkomsten, inclusief deze, in het geheim onderhandeld, terwijl ze het dagelijks leven van burgers in zowel Indonesië als Europa beïnvloeden. Zaken zoals werkgelegenheid, rechten, groeistrategieën en bescherming van de natuurlijke omgeving zijn publieke beleidskwesties die openlijk besproken moeten worden, zodat het publiek kan zien wat er op tafel ligt en wat er mogelijk wordt verhandeld. We roepen beleidsmakers op om de overeenkomst te verwerpen.
Bekijk hier het persbericht van de European Trade Justice Coalition.
Voor meer informatie
Lees meer over dit onderwerp
-
Dossier /Internationale handel en investeringen met oog voor mens en milieu
Het netwerk van internationale handels- en investeringsverdragen is groot en onoverzichtelijk; Nederland alleen al heeft meer dan 70 bilaterale investeringsverdragen (BITs) en is betrokken bij de handels- en investeringsverdragen die de EU afsluit, zoals met de Zuid-Amerikaanse Mercosur-landen of met Indonesië.
-
Dossier /Handelsverdragen
Handelsverdragen hebben vaak niet alleen vergaande gevolgen voor de economie van een land, maar ook voor mens en milieu. Vooral de meest kwetsbare groepen zijn de dupe van internationale handelsverdragen.
-
Milieurechtvaardige praktijk /De Negotiated Approach: inclusief en duurzaam watermanagement
De Negotiated Approach werkt van onderaf. Deze aanpak geeft gemeenschappen een stem bij het beheer van rivieren, waarborgt eerlijk en duurzaam gebruik van het water en voorkomt aantasting van kwetsbare ecosystemen.
-
Dossier /Geen VIP-rechten voor multinationals: Kies voor mens en milieu!
Inheemse volken in Paraguay zien zich bij hun pogingen de grond van hun voorouders terug te vorderen, gedwarsboomd door Duitse investeerders. In Indonesië zijn Amerikaanse mijnbouwbedrijven erin geslaagd nieuwe wetgeving ongedaan te maken die bedoeld was om de economische ontwikkeling van het land te stimuleren en de bossen te beschermen. Dat is de impact die investeringsverdragen kunnen hebben op de ontwikkeling en rechten van de bevolking op sociaal, milieu- en economisch gebied. Waarom? Vooral vanwege zogenaamde 'Investor-to-State Dispute Settlement'-clausules die vaak zijn opgenomen in dit soort verdragen.
-
Nieuws / 5 november 2025Nieuwe ISDS-claim tegen Nederland: Petrogas daagt de staat voor arbitragetribunaal over solidariteitsbijdrage en bronbelasting op royalty’s
SOMO en Both ENDS veroordelen scherp de nieuw aan het licht gekomen arbitragezaak die is aangespannen door Petrogas, een Omaans olie- en gasbedrijf dat twee gasvelden in de Nederlandse Noordzee exploiteert. Het bedrijf klaagt de Nederlandse staat aan op basis van de investor-state dispute settlement (ISDS) clausule in het bilaterale investeringsverdrag tussen Nederland en Oman.
-
Dossier /Global Alliance for Green and Gender Action (GAGGA)
GAGGA bundelt de krachten van de vrouwenrechten- en milieubewegingen om een wereld te realiseren waarin vrouwen toegang hebben tot hun rechten op water, voedselveiligheid en een schone, gezonde en veilige omgeving.
-
Publicatie / 16 oktober 2025
-
Nieuws / 6 oktober 2025Van Entebbe naar Accra: het maatschappelijk middenveld herschrijft de regels van investeringen
Door Fernando Hernández Espino en Bart-Jaap Verbeek
Bijna een jaar nadat het Afrikaanse maatschappelijk middenveld in Oeganda bijeenkwam om de Verklaring van Entebbe aan te nemen, blijft de oproep om het internationale investeringsbestuur te hervormen aan kracht winnen. Van 6 tot en met 9 oktober komen meer dan 50 maatschappelijke organisaties uit West-Afrika – onder andere uit Ghana, Senegal, Nigeria, Ivoorkust, Kameroen, Gambia en Sierra Leone – én uit Kenia en Latijns-Amerika samen in Accra, om de visie van de Verklaring verder te verdiepen en in de praktijk te brengen.
-
Nieuws / 23 september 2025Met de ondemocratische splitsing van de EU-Mercosur deal laat Europa de kans schieten om voorop te lopen met rechtvaardige handel
De afgelopen tijd schreven vele kranten over de Brusselse haast om het handelsverdrag tussen de EU en de Zuid-Amerikaanse Mercosur landen te bezegelen. Volgens de Europese Commissie hoeven nationale parlementen daar niet mee in te stemmen, doordat ze het handelsgedeelte en het “politieke” gedeelte, hebben opgeknipt. Dit “splitsen” betekent dat het handelsdeel als EU-only besluit door de Europese Raad en het Europees Parlement kan worden goedgekeurd, terwijl nationale parlementen buitenspel staan en het politieke-samenwerkingsdeel op de lange baan gaat. Both ENDS en partners maken zich hierover grote zorgen en roepen de Nederlandse regering op om tégen dit akkoord uit oude doos te stemmen.
-
Nieuws / 11 september 2025EU-Mercosur: kleine plus voor bbp, grote vraagtekens voor boeren en democratie
Een recent rapport van Wageningen Economic Research (WER) over de economische gevolgen van de handelsovereenkomst tussen de EU en Mercosur bevestigt wat maatschappelijke organisaties, beleidsmakers en vakbonden al jaren signaleren: deze overeenkomst biedt geen evenwichtig perspectief voor boeren en milieu. In plaats daarvan vergroot zij machtsongelijkheid en schuift zij lasten af op (kleinschalige) boeren. Bovendien dreigt de deal niet-duurzame praktijken te versterken die de klimaattransitie en het oplossen van milieuproblemen in zowel de EU als de Mercosur-landen bemoeilijken.
-
Dossier /Soja: handel in ontbossing
De groeiende vraag naar soja heeft negatieve gevolgen voor mens en milieu in Zuid-Amerika. Both ENDS wijst Nederlandse actoren in de soja-industrie op hun verantwoordelijkheid en werkt met partners aan duurzame en eerlijke alternatieven.
-
Nieuws / 9 september 2025Vereenvoudiging mag geen verzwakking betekenen: waarom de EUDR en andere milieuwetgeving sterk moeten blijven
Both ENDS waarschuwt dat het huidige debat over de “vereenvoudiging” van EU-milieuwetgeving geen excuus mag worden om broodnodige waarborgen te verzwakken of uit te stellen. In eerdere bijdragen aan de totstandkoming van de EU-verordening ontbossingsvrije producten (EUDR) bracht Both ENDS de stemmen van lokale en inheemse, bosafhankelijke gemeenschappen over, die de EU herhaaldelijk opriepen verantwoordelijkheid te nemen voor de grootschalige ontbossing die samenhangt met Europese import. Zij benadrukten hoe ontbossing de biodiversiteit vernietigt, klimaatstabiliteit ondermijnt en hun rechten, bestaansmiddelen en culturen aantast.
-
Blog / 12 augustus 2025Nikkelwinning voor de energietransitie: wie legt verantwoording af voor de schade?
Door Marius TroostIn juni van dit jaar was onze collega Marius in Indonesië om onderzoek te doen naar de nikkelindustrie aldaar. Zie hier zijn (Engelstalige) fotoverslag.
-
Dossier /Naar een sociaal en ecologisch rechtvaardige energietransitie
Om de klimaatcrisis aan te pakken moeten we dringend overschakelen van fossiele brandstoffen naar schone, hernieuwbare energie. Deze overgang gaat echter niet alleen over het veranderen van energiebronnen. Het vereist een inclusief en eerlijk proces dat systemische ongelijkheden en veeleisende consumptiepatronen aanpakt, dat prioriteit geeft aan ecologische en sociale rechtvaardigheid en dat fouten uit het verleden niet herhaalt.
-
Blog / 17 juli 2025Een drama voor boeren hier én daar
Het handelsakkoord met Zuid-Amerika is slecht voor boeren, klimaat en biodiversiteit, hier én daar: tijd om dit akkoord definitief van tafel te vegen, vindt Fernando Hernandez, senior beleidsmedewerker handel en investeringen van Both ENDS. -
Dossier /Fair Green and Global Alliance (FGG)
Samen met maatschappelijke organisaties van over de hele wereld werkt de FGG Alliantie aan sociaal rechtvaardige, inclusieve en ecologisch duurzame samenlevingen in Nederland en het Zuiden.
-
Nieuws / 2 juli 2025Reactie FGG Alliantie op beleidskader ‘Focus’: Belangenbehartiging - internationaal en in Nederland - cruciaal voor eerlijke handel
Op 27 juni 2025 presenteerde demissionair minister Veldkamp via een Kamerbrief de contouren van het nieuwe subsidiekader ‘Focus’. Met de voorgangers van dit beleidskader, Samenspraak en Tegenspraak en Power of Voices, heeft Nederland jarenlang een voorlopersrol gespeeld. Nederland ontving internationale lof - door de nadruk te leggen op pleiten en beïnvloeden als effectieve strategie voor duurzame ontwikkeling én door de link tussen hulp en handel te erkennen.
-
Publicatie / 1 juli 2025
-
Nieuws / 5 juni 2025Opinie: Nieuwe handelspartners, maar niet op de oude voet
Sinds de handelsoorlog en ‘tariffs’ van President Trump staat internationale handel weer volop in de schijnwerpers. In Europa en in Nederland neemt de roep toe om daarom razendsnel nieuwe vrijhandelsakkoorden te sluiten, zo ook in recente opinies in FD en de Volkskrant. Maar dat is de verkeerde reflex, schrijft Marius Troost op Joop.nl -
Milieurechtvaardige praktijk /Analog Forestry
Analog forestry is een vernieuwende aanpak voor het ecologisch herstel van gedegradeerd land. Natuurlijke bossen worden gebruikt als voorbeeld voor ecologisch duurzame landschappen, die bijdragen aan de maatschappelijke en economische behoeftes van lokale gemeenschappen.
