Op 10 oktober slaan we alarm tegen TTIP: het Trans-Atlantische Handels- en Investeringspartnerschap. Al jarenlang onderhandelen de EU en de VS achter gesloten deuren om de spelregels voor dit bilaterale verdrag vast te leggen. Toch staan de gevolgen van TTIP bij het Nederlandse publiek pas sinds begin dit jaar goed op de radar.
TTIP betekent een afbraak van de bestaande regelgeving voor milieu, arbeid en veiligheid. En ook de beloofde economische groei is een illusie. Dat zijn de heldere conclusies van verschillende wetenschappelijke studies.
In 2001 hebben Tanzania en Nederland een verdrag ondertekend dat slechts bij weinig mensen bekend is. Het betreft een BIT: een bilateraal verdrag 'inzake de bevordering en de wederzijdse bescherming van investeringen'. Het doel is de onderlinge economische betrekkingen uit te breiden en te intensiveren en het kapitaalverkeer, de overdracht van technologie en de economische ontwikkeling van de verdragsluitende partijen te stimuleren. Maar de ondertekening van het verdrag bleek vooral symbolisch, aangezien het in die opzichten nauwelijks iets heeft opgeleverd. Het Centraal Planbureau heeft in een rapport geconcludeerd dat BIT's geen positief effect hebben op investeringen in Latijns-Amerikaanse en Afrikaanse landen bezuiden de Sahara met een laag of lager middeninkomen, waaronder Tanzania.
Vandaag brengen Milieudefensie en Both ENDS een rapport uit 'Bescherming voor klimaatvervuilers: Nederlandse investeringsverdragen als obstakel voor de energietransitie'. Het rapport concludeert onder andere dat de vijf grootste olie- en gasbedrijven in de wereld minimaal 140 brievenbusfirma's in Nederland hebben waarmee ze aanspraak kunnen maken op investeringsbescherming.
Persbericht 29 januari 2015
Ontwikkelingslanden zeggen steeds vaker hun investeringsverdragen met Nederland op, omdat internationale bedrijven Nederlandse bilaterale verdragen (BIT's) vaak inzetten om deze landen aan te klagen. In meer dan 75% van de gevallen gaat het niet om daadwerkelijk hier opererende multinationals maar om zogenaamde brievenbusvestigingen, die handig gebruik maken van de Nederlandse verdragen. Dat blijkt uit het rapport “Socializing Losses, Privatising Gains” van SOMO, TNI, Both ENDS en Milieudefensie dat vandaag wordt gepubliceerd.
Inmiddels is TTIP, het nieuwe EU-VS vrijhandelsakkoord, ook in Nederland actueel. Er is hevige weerstand onder maatschappelijke organisaties, wetenschappers, advocaten en burgers, die allemaal ‘TTIP-alarm’ slaan. In hoeverre zijn de zorgen over TTIP gegrond? Wat betekent TTIP eigenlijk voor Nederland? Als je daar benieuwd naar bent, kom dan op vrijdagavond 17 april naar het ‘Grote TTIP-Debat: Wie zit er te wachten op TTIP? Hét debat over het vrijhandelsverdrag tussen de EU en de VS’. Verschillende sprekers zullen daar met elkaar en met het publiek in debat gaan over bovenstaande en andere vragen.
In 1959 ondertekenden Duitsland en Pakistan het eerste bilaterale investeringsverdrag in de wereld, niet wetende dat ze hiermee een nieuw tijdperk markeerden en dat vele landen hun voorbeeld zouden volgen. Momenteel bestaan er al ongeveer 3000 bilaterale investeringsverdragen (BIT's) en andere internationale investerings-overeenkomsten. Hoewel deze verdragen zowel voor de investeerder als voor het 'gastland' profijtelijk moesten zijn - voor de één zou het winst en voor de ander economische groei, werkgelegenheid en ontwikkeling opleveren - blijken ze in de praktijk voor veel gastlanden vooral grote negatieve gevolgen te hebben.
Voor een volle zaal besprak ‘angry old man’ Yash Tandon op 3 juni in De Balie zijn nieuwe boek ‘Trade is War: The West’s War Against the World’ – een nieuw geluid in het debat over het Trans-Atlantisch Vrijhandel- en Investeringsverdrag (TTIP), de omstreden handelsovereenkomst waarover de EU momenteel met de VS onderhandelt. In Europa maken tegenstanders van TTIP zich vooral zorgen over transparantie, de alsmaar toenemende macht van grote bedrijven, en de gevolgen voor het milieu. Maar wat betekent het verdrag voor Noord-Zuidrelaties en welke geopolitieke dynamiek gaat erachter schuil?
In een volle, uitverkochte zaal vond afgelopen vrijdag 17 april in het Volkshotel hét grote TTIP debat plaats, dat georganiseerd werd door SOMO, TNI, Milieudefensie, Both ENDS en de FNV. Het beloofde een interessante avond te worden: acht panelleden met uiteenlopende meningen over het EU-VS vrijhandelsverdrag zouden elkaar in debat gaan. Panelleden waren Jeronim Capaldo (Tufts University), Koen Berden (Ecorys), Ewald Engelen (UvA), Ronald Roosdorp (Min BuZa), Marhijn Visser (VNO-NCV), Catelene Passchier (FNV), Agnes Jongerius (Europarlementariër PvdA), en Annemarie Mineur ( Europarlementariër SP).