Gisteren publiceerde Global Witness een nieuw rapport, "Sunk Costs" – waar ik een bescheiden rol in heb mogen spelen- dat met nieuwe feiten komt over het desastreuze New Manila International Airport-project in de Filipijnen, waarvoor de Nederlandse bagger-multinational Boskalis een Nederlandse exportkredietverzekering (ekv) van 1.5 miljard euro ontving.

Een baggerwereld; onderzoek onthult hoe Nederlandse baggeraars wereldwijd structureel mensenlevens en het milieu verwoesten met hulp van belastinggeld

OPROEP! Tijd voor een grondige schoonmaakbeurt van overheidssteun aan de baggersector, overheid stop de steun in drie lopende projecten direct!

Volgende week vindt in Nice, Frankrijk, de Verenigde Naties Oceaanconferentie plaats. Deze conferentie richt zich op het behoud en duurzaam gebruik van kusten, zeeën en mariene hulpbronnen. Murtah Shannon, collega bij Both ENDS, zal aanwezig zijn. We vroegen hem om wat meer te vertellen over zijn plannen.

Nederland is een grote speler in de mondiale watersector, maar niet zelden leiden onze investeringen tot mensenrechtenschendingen en milieuproblemen in de landen waar ze plaatsvinden. Aan welke knoppen kan een nieuw Kabinet draaien om de Nederlandse voetafdruk in het buitenland te verkleinen? Ellen Mangnus ging daarover in gesprek met verschillende experts: vandaag deel 3.

Water is leven, letterlijk. Het is een essentieel onderdeel van ecosystemen, van de natuur, van de mens. Op veel plaatsen in de wereld wordt water echter oneerlijk en niet duurzaam verdeeld en gebruikt. Waterbeheer is doorgaans gericht op economische belangen op de korte termijn, op het maximaliseren van de winst van een handjevol welgestelden ten koste van mens en natuur. Deze dominante benadering van water en waterbeheer vindt haar oorsprong in de Europese industriële revolutie, en is via kolonialisme en globalisering wereldwijd de norm geworden. Maar volgens Melvin van der Veen en Murtah Shannon, waterexperts bij Both ENDS, zal deze benadering plaats moeten maken voor rechtvaardige, duurzame en inclusieve vorm van waterbeheer. Both ENDS werkt over de hele wereld samen met gemeenschappen en organisaties die zich hiervoor inzetten en ondersteunt deze.

In aanloop naar de VN-waterconferentie 2023 in New York ontwikkelden academici en vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties van over de hele wereld de afgelopen maanden een alternatieve visie op wereldwijd waterbeheer. Het zogenoemde Transformative Water Pact is een reactie op het huidige waterbeheer, dat gekenmerkt wordt de voortdurende uitputting van de natuur, mensenrechtenschendingen en extreme machtsverschillen. Het Transformative Water Pact is een alternatieve visie op waterbeheer, gebouwd op de beginselen van milieurechtvaardigheid, gelijkheid en zorg.

LILAK werkt al meer dan tien jaar samen met inheemse vrouwengroepen en richt zich op capaciteitsopbouw en het opkomen voor het recht op land, het milieu en lichamelijke autonomie. Ondanks de erkenning en het vertrouwen van bondgenoten, was de reis een uitdaging. LILAK begon met beperkte middelen en kreeg te maken met weerstand, vooral van patriarchale leiders en de staat, die hen vaak als tegenstanders bestempelden. Desondanks gingen ze door met hun werk, geworteld in solidariteit en zusterschap.

De pilot van Dare to Trust, gefaciliteerd door NTFP-EP, is uitgevoerd bij twee grassroots vrouwenorganisaties in de Filippijnen en Cambodja. In het Dare to Trust project konden ze zelfstandig gebruik maken van de gekregen middelen. Dit gaf hen de mogelijkheid om meer gefundeerd en beter te oordelen over het gebruik. Door de gemeenschappen meer vrijheid te geven, verlossen we hen van bureaucratische processen en machtsstructuren en maken we hen mondiger in het nemen van beslissingen.

Jonila Castro werkt voor AKAP KA Manila Bay en/of Kalikasan People's Network for the Environment (Kalikasan PNE). Het levensonderhoud van de meerderheid van de Filippijnse bevolking is afhankelijk van het milieu, van de zeeën, van het land en de bergen. 

Dit opinieartikel verscheen op vrijdag 3 februari in dagblad Trouw

De misstanden bij de bouw van een vliegveld op de Filippijnen tonen aan hoe urgent wetgeving voor verantwoord ondernemen is, juist in Nederland, stellen Murtah Shannon (Both ENDS) en Maartje Hilterman (IUCN NL) namens een coalitie van Nederlandse en Filippijnse organisaties (zie onderaan).

De Nederlandse exportkredietverzekeraar, Atradius DSB, kondigde gisteren aan een exportkredietverzekering ter waarde van 1,5 miljard euro te verlenen aan Boskalis voor een controversieel landaanwinningsproject in de Filipijnen. De toekenning van de exportkredietverzekering voor dit project druist in tegen de Nederlandse ambities op het gebied van milieu en verantwoord ondernemen. Dat zegt een aantal Nederlandse en internationale organisaties waaronder Both ENDS, CARE Nederland, IUCN NL, Kalikasan PNE en Oceana Philippines.

Samen met negen andere organisaties heeft Both ENDS haar zorgen uitgesproken over de ontwikkeling van een nieuw vliegveld voor de kust in Manila Bay, in de Filipijnen, waar het Nederlandse bedrijf Koninklijke Boskalis Westminster de opdracht heeft aangenomen voor het landaanwinningsproject. In een gezamenlijke brief beschrijven verschillende organisaties en belanghebbenden de zorgwekkende situatie rondom dit omstreden vliegveld dat gebouwd moet worden op nieuw opgespoten land.

In Manila Bay, een kwetsbaar kustgebied naast de Filipijnse hoofdstad, wordt de bouw van een nieuw vliegveld gepland. Hier is ook de Nederlandse watersector bij betrokken. Lokale maatschappelijke organisaties hebben hun zorgen uitgesproken over dit vliegveld omdat het een grote invloed heeft op het leven van de plaatselijke bewoners en op het ecosysteem.

Steeds meer partijen in de Nederlandse watersector erkennen het belang van een inclusieve aanpak bij klimaatadaptatie. Echter, daar waar onze kennisinstellingen en bedrijven betrokken zijn bij delta- en masterplannen, zoals in Bangladesh en de Filipijnen, blijkt de praktijk weerbarstig. Uitgaan van lokale realiteiten, kwetsbaarheden en ongelijkheden, zoals die tussen mannen en vrouwen, is essentieel voor goede plannen die iedereen in staat stellen zich aan te passen aan klimaatverandering.