Dag van de Paraguay-rivier

Lokale gemeenschappen in de zuidwestelijke kustregio van Bangladesh hebben -samen met een internationaal consortium waaronder Uttaran, CEGIS en Both ENDS- een door de gemeenschap geleid plan gepresenteerd om klimaatverandering en de versnellende zeespiegelstijging het hoofd te bieden via natuurgebaseerde adaptatie. The People’s Plan for Upscaling Ecosystem-Based Adaptation schetst een opschaalbare strategie, geworteld in lokaal eigenaarschap en generaties aan ervaringskennis. Centraal staat Community-Based Tidal River Management (CBTRM), een bewezen aanpak die wateroverlast vermindert, landophoging stimuleert en ecologisch evenwicht herstelt door samen te werken met natuurlijke getijden- en sedimentprocessen.

In mijn interventie op COP30 sprak ik over één van die krachten: het systeem van investeerder-staatarbitrage (ISDS). Via ISDS kunnen fossiele bedrijven regeringen voor miljarden aanklagen wanneer zij bossen willen beschermen, emissies willen reguleren of een verantwoord fossiel afbouwpad uitstippelen. Alleen al in het Amazonegebied worden honderden olie- en gasprojecten nog steeds beschermd door ISDS-clausules. Dit verandert bosbescherming in een financieel risico en creëert klimaatfinanciering in omgekeerde richting.

Met het oog op milieutransfobie, een vorm van discriminatie waarbij transseksuelen en genderspecifieke groepen in hoge mate worden getroffen door milieuvervuiling, worden uitgesloten van klimaatmaatregelen, en worden gestigmatiseerd en uitgesloten door milieubewegingen, is de Grupo Orgulho, Liberdade e Dignidade (GOLD) een moedige en visionaire kracht voor verandering in Brazilië. Het hart van deze beweging is Débora Sabará, de leider van GOLD, een travesti-activist die veel moeite heeft gedaan om de perspectieven en behoeftes van LGBTIQAPN+ (Lesbian, Gay, Biseksueel, Trans, Interseksueel, Queer, Aseksueel, Panseksueel, Niet-binair en andere identititeiten), Inheemse en Afro-Braziliaanse gemeenschappen centraal te stellen in de discussie over klimaatrechtvaardigheid.

De gepubliceerde beleidsbrief van minister Klever voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp is koud en kil. Het plaatst Nederland in een internationaal isolement en laat de meest kwetsbare mensen wereldwijd, waaronder vele vrouwen, boeren, inheemse volkeren en jongeren, in de steek. 

Fórum Suape besloot verschillende vrouwengroepen in hun netwerk te helpen. Eerst wilden ze inzicht krijgen in de wensen en behoeften van elke groep, met als doel het stimuleren van collectief denken en het begrijpen van hun collectieve belangen en doelen. Er werden vijf groepen geselecteerd, waarvan één groep moeite had om zich te organiseren. Zij kwamen niet verder en ontvingen het geld niet. De andere vier hadden prachtige resultaten.

Instituto Cordilheira in Brazilië heeft een enorm netwerk van grassroot organisaties in Brazilië. Met veel creativiteit hebben zij velen van hen kunnen helpen met steun van het Dare to Trust-project van Both ENDS.

“De branden hebben proporties aangenomen die we nog nooit eerder hebben meegemaakt.”

Grote delen van Zuid-Amerika zijn momenteel in rook gehuld. Van Buenos Aires tot São Paulo en Asunción hebben mensen moeite om adem te halen door de ongekende bosbranden die woeden op het continent, aangewakkerd door extreme droogte, de uitbreiding van de landbouw en de stijgende temperaturen als gevolg van de klimaatverandering.

Vrijdag is de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van mijnbouwgigant Vale S.A.. Bij deze vergadering uiten verschillende milieu- en mensenrechtenorganisaties hun zorgen over de continuering van mensenrechtenschendingen en vernieling van het milieu door mijnbouw van Vale over heel de wereld. Ze wijzen op bijna $50 miljard aan claims in lopende rechtszaken als een waarschuwing voor investeerders, waaronder pensioenfonds ABP. In maart is ook in Nederland een rechtszaak gestart naar aanleiding van de doorbraak van de Marianadam (3,8 miljard euro) in Brazilië.

Nederland is een grote speler in de mondiale watersector, maar niet zelden leiden onze investeringen tot mensenrechtenschendingen en milieuproblemen in de landen waar ze plaatsvinden. Aan welke knoppen kan een nieuw Kabinet draaien om de Nederlandse voetafdruk in het buitenland te verkleinen? Ellen Mangnus ging daarover in gesprek met verschillende experts: vandaag deel 3.