Vraagtekens bij duurzaamheid Nederlands grondstoffenbeleid
Op 10 januari jl. gaf het Kabinet antwoord op Kamervragen over de Grondstoffennotitie. Both ENDS vraagt al jaren aandacht voor de negatieve gevolgen van (grootschalige) grondstofwinning in het zuiden. Naar aanleiding van Kamervragen over milieu- en mensenrechten, noemden de verantwoordelijke ministers het programma van de Fair Green & Global Alliance met als penvoerder Both ENDS als voorbeeld van succesvol beleid gericht op het versterken van het maatschappelijk middenveld in het zuiden.
Grondstoffenschaarste
De Nederlandse Grondstoffennotitie van juli 2011 sluit aan bij Europees beleid waarin het veilig stellen van grondstoffen centraal staat. Ook voor de economie en veiligheid in Nederland is dat van groot belang, vindt het Kabinet. Prijsschommelingen, -verhogingen en onvoldoende beschikbaarheid van grondstoffen zijn reële zorgen. De notitie noemt daarnaast het risico op overexploitatie door de toenemende vraag naar grondstoffen. Ook het feit dat handel minder transparant en het regulerend vermogen van de markt minder groot wordt, komt in de nota aan de orde. Toch zet het Kabinet primair in op het in stand houden van het open handelssysteem. Het bedrijfsleven is aan zet, met een faciliterende en stimulerende rol van de Nederlandse overheid. Het kabinet ziet de grondstoffenschaarste als een kans: door het stimuleren van innovatie, hergebruik en substitutie zou Nederland een leidende rol kunnen spelen in het grondstoffenbeleid van Europa.
Milieu- en mensenrechten
Vanuit de Tweede Kamer zijn kritische vragen gesteld aan de verantwoordelijke ministers over de transparantie van financiën, duurzaamheid en het waarborgen van milieu- en mensenrechten bij grondstoffenwinning en -handel. In hun antwoord laten de ministers weten dat het beleid niet alleen uitgaat van het direct economisch belang, maar ook van het lange termijnbelang, omdat duurzaamheid vaak ook de toekomstige beschikbaarheid van grondstoffen bevordert. Dit betekent dat milieu- en sociale aspecten van grondstoffenwinning en -gebruik worden meegewogen. De manier waarop of mate waarin wordt in hun antwoord echter niet verder gespecificeerd.
Gebrek aan transparantie
Bovendien zeggen de minsters op een vraag over transparantie dat het niet altijd mogelijk is om het land van herkomst te bepalen, omdat 'internationale goederenstromen de afgelopen decennia steeds complexer zijn geworden'. Dit gebrek aan transparantie is waar organisaties als Both ENDS zich zorgen om maken. Milieuverontreiniging, slechte arbeidsomstandigheden en 'land grabbing' komen bij grootschalige grondstofwinning in ontwikkelingslanden veel voor. Both ENDS werkt met zuidelijke partners aan het terugdringen van onverantwoordelijke grondstoffenwinning en aan het ontwikkelen van duurzame alternatieven die milieu- en mensenrechten respecteren.
Fair Green & Global Alliance
De Fair Green & Global Alliance waarvan Both ENDS de penvoerder is, heeft als doel het versterken van het maatschappelijk middenveld in het zuiden, het opschalen van lokale kleinschalige initiatieven richting beleidmakers, en het duurzaam en sociaal rechtvaardig maken van grootschalige investeringen. Volgens de betrokken ministers is de Nederlandse steun aan deze alliantie een goed voorbeeld van concrete acties van het Kabinet op het gebied van transparantie. Ook het Nederlandse MVO-beleid wordt door de ministers als duidelijk en actief gezien. Both ENDS blijft de ontwikkelingen op het gebied van grondstoffenbeleid kritisch volgen en zich inzetten voor duurzame (hernieuwbare) grondstoffenwinning en -handel waarbij mens en milieu worden gerespecteerd.
Voor meer informatie:
Grondstoffennotitie
Beantwoording Kamervragen over de grondstoffennotitie
Fair Green & Global Alliance
foto: Mijnwerkers in Colombia
Lees meer over dit onderwerp
-
Nieuws / 2 July 2025
Reactie FGG Alliantie op beleidskader ‘Focus’: Belangenbehartiging - internationaal en in Nederland - cruciaal voor eerlijke handel
Op 27 juni 2025 presenteerde demissionair minister Veldkamp via een Kamerbrief de contouren van het nieuwe subsidiekader ‘Focus’. Met de voorgangers van dit beleidskader, Samenspraak en Tegenspraak en Power of Voices, heeft Nederland jarenlang een voorlopersrol gespeeld. Nederland ontving internationale lof - door de nadruk te leggen op pleiten en beïnvloeden als effectieve strategie voor duurzame ontwikkeling én door de link tussen hulp en handel te erkennen.
-
Blog / 2 July 2025
Vrouwen aan het front van klimaatactie: lokale kracht; wereldwijde verandering
Door Tamara MohrAfgelopen week organiseerde GAGGA, de Global Alliance for Green and Gender Action, samen met FCAM en Mama Cash, en met Both ENDS als een van de alliantieleden, haar wereldwijde bijeenkomst in Indonesië. Het doel van deze bijeenkomst was om grensoverschrijdende samenwerking tussen bewegingen en regio’s te vieren en vooruit te kijken, met als doel het versterken van de collectieve kracht van gender-, klimaat- en milieurechtvaardigheidsbewegingen.
-
Publicatie / 1 July 2025
-
Nieuws / 24 June 2025
Inheemse gemeenschappen in Panama krijgen erkenning en gedeeltelijke herstelmaatregelen van ontwikkelingsbanken FMO en DEG in verband met de Barro Blanco-dam
Both ENDS en SOMO zijn blij met de ondertekening van het akkoord tussen vier inheemse Ngäbe-gemeenschappen in Panama en de Europese ontwikkelingsbanken FMO en DEG op 17 juni 2025. De regeling omvat een programma voor gemeenschapsontwikkeling dat, in combinatie met een openbare verklaring van de banken, tot doel heeft een aantal negatieve gevolgen van de Barro Blanco-stuwdam te erkennen en te verzachten. Het akkoord is mede tot stand gekomen door het goede, volhardende werk van de gemeenschapsorganisatie Movimiento 10 de Abril (M10) voor gerechtigheid voor de getroffen gemeenschappen. Daarnaast erkennen we de inzet van FMO en DEG om een oplossing te vinden voor hun langlopende conflict met de gemeenschappen dat is ontstaan door hun gedeeltelijke financiering van het waterkrachtproject sinds 2011.
-
Nieuws / 23 June 2025
Wie heeft baat bij een betere bescherming van onze oceanen?
De oceaan komt versterkt uit de VN-Oceaanconferentie in Nice. Met meer landen die een verbod op diepzeemijnbouw steunen, meer beschermde gebieden in de oceaan en meer beloften van actie tegen vervuiling. Vraag is nu of landen de daad ook bij het woord zullen voegen. Want de oceaanbeweging staat tegenover een kamp van machtige belangen.
Dit artikel is bij MO*Magazine verschenen en staat in het Engels op onze website.
-
Nieuws / 6 June 2025
Both ENDS op de VN-Oceaanconferentie: onze zorgen over milieurechtvaardigheid binnen de ‘Blauwe Economie’ onder de aandacht brengen
Volgende week vindt in Nice, Frankrijk, de Verenigde Naties Oceaanconferentie plaats. Deze conferentie richt zich op het behoud en duurzaam gebruik van kusten, zeeën en mariene hulpbronnen. Murtah Shannon, collega bij Both ENDS, zal aanwezig zijn. We vroegen hem om wat meer te vertellen over zijn plannen.
-
Nieuws / 5 June 2025
Opinie: Nieuwe handelspartners, maar niet op de oude voet
Sinds de handelsoorlog en ‘tariffs’ van President Trump staat internationale handel weer volop in de schijnwerpers. In Europa en in Nederland neemt de roep toe om daarom razendsnel nieuwe vrijhandelsakkoorden te sluiten, zo ook in recente opinies in FD en de Volkskrant. Maar dat is de verkeerde reflex, schrijft Marius Troost op Joop.nl -
Nieuws / 4 June 2025
Shell ter verantwoording geroepen voor decennialange vervuiling in de Nigerdelta
Dit artikel is momenteel alleen beschikbaar in het Engels
-
Blog / 3 June 2025
Een voedselbos als inspirerende oase tussen bespoten akkers
Door Marjolein van RijnOnlangs waren we met een groep collega's in het voedselbos Ketelbroek, een project van Voedselbos-pionier Wouter van Eck en onze eigen Pieter Jansen. Wat een prachtige plek! Gelegen tussen akkers met raaigras, bieten of aardappels, is het Voedselbos een groene oase. Het gezang van de vogels is alom aanwezig en er zoemt en fladdert van alles rond. Ook hazen, dassen, vossen en wilde zwijnen komen er regelmatig op bezoek. En niet te vergeten: bevers.
-
Nieuws / 20 May 2025
Both ENDS en partners eisen dat Shell de Nigerdelta schoonmaakt vóór vertrek
Tijdens de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering (AGM) van Shell in Londen, confronteren gemeenschapsleiders uit de Nigerdelta en internationale bondgenoten (waaronder Both ENDS) Shell met een duidelijke eis: Shell moet volledige verantwoordelijkheid nemen voor decennia van vervuiling en menselijk leed in de Nigerdelta in Nigeria, vóórdat het zich terugtrekt uit zijn olieactiviteiten op het land.
-
Nieuws / 9 May 2025
Vrouwelijk leiderschap in agro-ecologie bloeit op in Oost- en Zuidelijk Afrika
Op 12 en 13 februari 2025 kwamen vrouwen uit Kenia, Uganda en Zimbabwe samen in Nairobi voor het Africa Women Leaders in Agroecology (AWOLA) Regional Networking Forum. Het evenement markeerde een belangrijk moment in het leiderschapsprogramma van PELUM Kenya dat jonge vrouwen versterkt in hun rol als leider in de agro-ecologische transitie. Dit project werd mogelijk gemaakt dankzij steun van Both ENDS, als onderdeel van de Fair, Green and Global (FGG) Alliance.
-
Blog / 23 April 2025
De kracht van vertrouwen
Door Karin van BoxtelVertrouwen wekt vertrouwen. Dat is wat ik heb geleerd van de manier waarop Both ENDS werkt – binnen ons team, met partners in gezamenlijke strategieën en belangenbehartiging, en in onze relatie met partners als financier. Vertrouwen is de basis. Het is wat medeleven laat groeien, wat hoop doet ontstaan, en wat echte solidariteit aandrijft. Het is krachtig in contrast met de wereldwijde trend waarin politieke en internationale leiders harde maatregelen en eigenbelang vooropstellen en relaties negeren die gebaseerd zijn op vertrouwen . En des te meer reden om te delen wat wij hebben ervaren door vertrouwen centraal te stellen.
-
Blog / 11 April 2025
FMO is erg tevreden over het eigen succes – nu de lokale bevolking nog
Door Anne de JongheDeze blog is bij het Financiële Dagblad verschenen.
-
Nieuws / 7 April 2025
Voedselbos Ketelbroek: waar voedselproductie en biodiversiteit samenkomen
Wanneer collega’s van Both ENDS partners over de hele wereld bezoeken, gaan ze vaak op "veldbezoek" om met eigen ogen te zien hoe ons gezamenlijke werk mensen en gemeenschappen raakt. Onlangs deden we dat ook in Nederland. Voedselbospionier Wouter van Eck liet een groep Both ENDS-partners zien hoe regeneratieve landbouw oplossingen biedt voor de klimaat- en biodiversiteitscrisis.
-
Publicatie / 1 April 2025
-
Blog / 31 March 2025
Internationale samenwerking en solidariteit zijn in het belang van Nederland én Afrika
Door Melvin van der VeenDeze blog is bij Vice Versa verschenen.
-
Externe link / 28 March 2025
Eerlijke handel en gelijkwaardige relaties: pas dán kan Kenia echt op eigen benen staan
Verschillende media besteedden afgelopen week aandacht aan de omslag van “hulp” naar “handel”, mede naar aanleiding van het staatsbezoek van het Koninklijk paar aan Kenia. Het zou goed zijn voor Kenia om nu op eigen benen te gaan staan. Maar dat kan alleen als gelijkwaardigheid centraal staat in handel en internationale samenwerking. En dat is nu allerminst het geval, betoogt onze directeur Karin van Boxtel op opinieplatform Joop.nl
-
Blog / 27 March 2025
Eerlijke handel en gelijkwaardige relaties: pas dán kan Kenia echt op eigen benen staan
Door Karin van BoxtelDit artikel is bij Joop verschenen.
-
Brief / 25 March 2025
Letter to Shell's CEO and plc Executive Committee: don’t leave the Niger Delta without cleaning up
Today, on Shell Capital Markets Day 2025, Both ENDS together with 195 international and Nigerian of civil society organisations is sending an open letter to Shell’s Executive Committee demanding a full cleanup of the SPDC pollution legacy and transparency on the cleanup process.
-
Nieuws / 21 March 2025
Koninklijk paar bezoekt Thogoto Forest: groene oase aan de rand van Nairobi
Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima hebben afgelopen dinsdag een bezoek gebracht aan het Thogoto Forest, als onderdeel van hun staatsbezoek aan Kenia. Ze hebben er kunnen zien wat de impact is van het werk van onze partner MCDI in het gebied: een hersteld bos, schoon water en boeren die hun levensonderhoud kunnen verdienen met de verkoop van hun agroecologische producten.