Both ENDS

Nieuws / 24 maart 2011

Politiek Café Both ENDS zet water op de kaart.

Vijf panelleden gingen de discussie aan met het publiek tijdens het Politiek Café dat op 23 maart plaatsvond in café Dudok in Den Haag. Een groot aantal belangstellenden, afkomstig uit waterbedrijven, maatschappelijke organisaties en de overheid, was op de bijeenkomst afgekomen Het mensenrecht op water en sanitatie is een actueel onderwerp waar veel interesse voor bestaat.

 

Both ENDS organiseerde het Politiek Café tijdens de Wereld Waterweek, om de dalende donorbijdragen aan de water en sanitatie problematiek in ontwikkelingslanden onder de aandacht te brengen van beleidsmakers en bedrijven. Aanleiding voor het debat was een motie van Ad Koppejan, Tweede Kamerlid voor het CDA, die het Nederlandse waterbedrijven mogelijk heeft gemaakt om 1% van hun omzet te investeren voor duurzame armoedebestrijding. De centrale vraag tijdens het debat was de vraag of dat doel bereikt wordt en welke effecten deze investeringen hebben.

Eigenlijk zijn alle panelleden het er over eens dat de 1% regeling in theorie een goed initiatief is, maar dat de uitvoering problemen met zich meebrengt. Ad Koppejan, die deelnam aan het panel, had de motie ingediend om de Nederlandse ervaring op het gebied van drinkwatervoorziening in te kunnen zetten in armoedebestrijding. Bovendien is zo'n regeling geheel in lijn met de wens van het nieuwe kabinet om bedrijven meer verantwoordelijk te maken voor ontwikkelingshulp (al zijn de Nederlandse drinkwaterbedrijven 'prive' bedrijven waarvan de aandelen 100% in handen zijn van de Nederlandse gemeenten).

Volgens Christophe Nutall, panellid en afgevaardigde van de UNDP, zou er meer dan voldoende geld zijn om de watervoorziening wereldwijd te regelen als de 1% regeling voor alle waterbedrijven wereldwijd zou gelden. Hij start samen met Both ENDS een proces op om een wereldwijd 1% mechanisme te lanceren bij het Wereld Water Forum in Marseilles in 2012. Het probleem is wel dat het in de meeste ontwikkelingslanden ontbreekt aan een wettelijke basis en de politieke wil en steun voor het 'recht op water'. Bovendien zijn de fysieke omstandigheden in veel ontwikkelingslanden zo slecht dat een goede watervoorziening erg lastig te realiseren is. Rurale gebieden zijn vaak heel moeilijk te bereiken, waardoor de 1% regeling daar weinig effect zal hebben.

Panellid Riant Nugroho, vertegenwoordiger van de Jakarta Water Board, voegt daaraan toe dat veel problemen met water en sanitatie ontstaan door slecht management van waterbedrijven en door slechte controle en corruptie. Hem gaat het niet zozeer om het vrijmaken van geld (wat ook belangrijk is) maar om het goed beheer daarvan. Hij pleit ervoor om waterbedrijven in ontwikkelingslanden gedeeltelijk aan het publiek te verkopen om mensen zelf verantwoordelijk te maken en corruptie te voorkomen.

Rolien Sasse neemt deel aan het panel als directeur van de stichting Simavi en penvoerder van de Nederlandse WASH (Water Sanitatie en Hygiene) coalitie en is benieuwd hoe de 1% regel door bedrijven wordt toegepast. Hoe wordt gecontroleerd wat bedrijven doen? Zij vindt bovendien dat veel meer zou moeten worden samengewerkt met maatschappelijke organisaties ter plaatse. Johan de Bondt, voorzitter van de raad van bestuur van Wereldwaternet, een dochter van het Amsterdamse drinkwater bedrijf Waternet, legt uit dat Waternet al veel ervaring heeft met het ondersteunen van projecten op het gebied van water en sanitatie in ontwikkelingslanden. Het belangrijkste is volgens hem dat de steun op de lange termijn gegarandeerd wordt. De 1% regeling kan daar goed bij helpen.

Vanuit de zaal wordt een flink aantal bezwaren genoemd. Het grootste probleem met de 1% regeling lijkt te zijn dat wet- en regelgeving en de controle in ontwikkelingslanden vaak zo gebrekkig is, dat het zowel Nederlandse als lokale waterbedrijven erg belemmert in de uitvoering van water- en sanitatieprojecten. Maar, zo wordt gesteld, als overheden in de hele wereld politieke wil zouden tonen en de voorwaarden zouden scheppen waarbinnen bedrijven kunnen opereren, zou de 1% regeling heel succesvol kunnen zijn.

foto: Jessica Bekker

Lees meer over dit onderwerp