Het POSCO verhaal: 4 doden en een dialoog

Eind vorige week maakte olie- en gasbedrijf Total bekend dat de Nederlandse overheid via haar exportkredietverzekeraar Atradius DSB onderdeel uitmaakt van een financieringspakket aan een omstreden gaswinningsproject in Mozambique. Het project, waar verschillende Nederlandse en buitenlandse bedrijven bij betrokken zijn, heeft grote gevolgen voor de plaatselijke bevolking en de natuur in de omgeving. Welk Nederlands bedrijf de overheid zou gaan verzekeren is nog onduidelijk.

De Nederlandse ontwikkelingsbank FMO overweegt te investeren in de omstreden FICOHSA-bank in Honduras. De bank is nauw verweven met de elite die in Honduras veel macht heeft over de politiek, de (para) militairen en het bedrijfsleven. Een aantal Hondurese organisaties, waaronder de inheemse organisatie COPINH wier leider Berta Cáceres in 2016 werd vermoord, hebben een afgelopen woensdag een brief gestuurd naar het management van FMO. In de brief, die werd ondertekend door veertig organisaties, waaronder Both ENDS, wordt FMO opgeroepen niet in zee te gaan met deze bank.

Pernambuco, in het uiterste noordoosten van Brazilië, is een van de armste regio's van het land. Een van de belangrijkste projecten om ontwikkeling in de deelstaat op gang te brengen, is de uitbreiding van de diepzeehaven van Suape, compleet met olieraffinaderij en scheepswerven. Het gebied van de haven is enorm; met 13.500 hectare is het groter dan alle terreinen van de haven van Rotterdam bij elkaar. Helaas ligt de haven middenin een bijzonder en kwetsbaar ecosysteem van mangrovebossen en Atlantisch regenwoud, dat door de uitbreiding ernstig wordt bedreigd. Ook de ongeveer 25.000 mensen die in dit gebied wonen lopen risico. De meesten behoren tot zogenaamde 'traditionele vissersgemeenschappen', onder meer Quilombola-gemeenschappen, afstammelingen van tot slaaf gemaakte mensen. De gemeenschappen zien hun visvangst snel achteruit gaan door de toenemende industriële vervuiling, met als grootste klap de olieramp die eind vorig jaar de hele kust van Noordoost Brazilië zwaar trof.

Bijna veertig maatschappelijke organisaties en netwerken uit de hele wereld, waaronder Both ENDS, stuurden vandaag een brief aan minister Kaag van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking en staatssecretaris Vijlbrief van Financiën. Ze vragen de bewindslieden ervoor te zorgen dat de verruiming van de exportkredietverzekering vanwege de coronacrisis, bijdraagt aan groen herstel.

Duitsland moet haar invloed als voorzitter van de EU in de tweede helft van dit jaar inzetten om te voorkomen dat het omstreden EU-Mercosur vrijhandelsverdrag wordt ondertekend. Daartoe roepen 265 maatschappelijke en milieuorganisaties uit de EU en Mercosur-landen op in een brandbrief die vandaag aan de Duitse bondskanselier Merkel wordt overhandigd. De deal tussen de EU en Argentinië, Brazilië, Uruguay en Paraguay werkt natuurvernietiging en schending van mensenrechten in kwetsbare gebieden in Zuid-Amerika in de hand. Het verdrag leidt tevens tot oneerlijke concurrentie voor Europese boeren. Vanuit Nederland werd de brief ondertekend door diverse ngo’s, waaronder Greenpeace en Both ENDS, en verschillende organisaties verenigd in de Handel Anders! coalitie.

Landen kunnen te maken krijgen met een golf van claims van multinationals die regeringen aanklagen wegens genomen maatregelen om de Covid-pandemie het hoofd te bieden. Ruim 600 organisaties uit meer dan 90 landen riepen daarom deze week hun overheden op om maatregelen te treffen om te voorkomen dat staten hiervoor buiten de rechter om aangeklaagd kunnen worden door bedrijven.  De organisaties waarschuwen er ook voor dat advocatenkantoren hun clienten - investeerders en multinationals-  reeds actief informeren over de mogelijkheden tot claimen. Ook handelsdeskundigen, VN-organisaties en mensenrechtenexperts voorspellen een golf aan claims.

Amsterdam / Kopenhagen - Verantwoord ondernemen betekent in deze tijd van toenemende klimaatcrisis dat ook investeringen in gas zo snel mogelijk moeten worden afgebouwd. In een wereld waarin maximaal 1,5 graden Celsius opwarming de norm is, kan fossiel gas geen 'overgangsbrandstof' naar duurzame energie zijn. Dat zeggen de vijf Europese milieuorganisaties Both ENDS, het Deense AnsvarligFremtid, Fossil Free Sweden, Fossil Free Berlin en het Italiaanse Re:Common tegen pensioenfondsen in hun land die nog steeds investeren in fossiele gasbedrijven. Die boodschap ondersteunen ze met een nieuwe campagne genaamd 'Gas Free Pensions', die vandaag wordt gelanceerd.

In ons jaarverslag belichten we een aantal mooie voorbeelden van het werk dat we in 2019 met onze partners hebben gedaan.

Tidal River Management (TRM) is een methode voor waterbeheer die is gebaseerd op traditionele kennis van de deltagemeenschappen van Bangladesh. In 2019 heeft Uttaran ervoor helpen zorgen dat TRM door beleidsmakers werd erkend als oplossing tegen overstromingen, en dat ook de stem van jongeren en vrouwen werd gehoord. 

In de eerste twee jaar van "Communities Regreen the Sahel" zijn meer dan 10.000 boeren getraind in Farmer-Managed Natural Regeneration en de methode wordt al op meer dan 44.000 hectare toegepast.Bovendien is het aantal overeenkomsten tussen boeren en nomadische herders significant gestegen, wat belangrijk is om conflicten te voorkomen. 

"Als het de fossiel-gebaseerde "echte economie" is die ons naar de afgrond van de klimaatcrisis rijdt, dan zit de financiële sector achter het stuur." Daarom heeft Both ENDS zich in 2019 ingezet voor fossielvrije investeringen door zowel individuen als publieke instituties zoals de Europese Investeringsbank (EIB). 

Na jaren van verzet, zijn de inwoners van Bargny (Senegal) blij met het stilleggen van de kolencentrale in hun gemeenschap, waardoor vissersvrouwen de grond kunnen blijven gebruiken voor het drogen van vis. De zaak laat zien hoe belangrijk klachtenmechanismen kunnen zijn om verandering te bewerkstelligen.

In 2019 heeft de Karambot Women's Agriculture Group (Nepal) hun gemeentelijke overheid overtuigd hun irrigatieproject the financieren, nadat ze een training op het gebied van planning en budgettering hadden gevolgd.

Het is een burgercomité gelukt om de vergunning voor een stuwdam in de JauQuara-rivier tegen te houden. Het bouwen van een brede burgerbeweging om het wetland te beschermen staat centraal in het Wetlands without Borders-programma. "Connecties zijn van levensbelang voor de gemeenschappen."

Als je door de ogen van vrouwen naar schadelijke projecten kijkt, dan zie je hoe internationale financiële instellingen (IFI's) deel uitmaken van de grote, ingewikkelde puzzel achter die projecten. Daarom hebben we in 2019 experts op het gebied van IFI's en vrouwenrechten bij elkaar gebracht, zodat ze van alkaar kunnen leren.

In 2019 kwamen vrouwen uit Semanga, Indonesië in actie om de waterkwaliteit in hun gemeenschap te verbeteren, die beïnvloed wordt door palmolielantages. "De vervuiling moet een keer stoppen, en ik kan daar een rol in spelen." 

In september 2019 vulden de straten van Jakarta zich met woedende demonstranten. Ze protesteerden tegen de ‘Omnibus-werkgelegenheidswet’ die ervoor zou zorgen dat de regels voor mijnbouw versoepelen, bedrijven nauwelijks meer aansprakelijk worden gesteld voor gepleegde misdrijven en de nationale anticorruptie-commissie minder macht krijgt. Vandaag de dag zijn zulk soort protesten in Indonesië absoluut niet meer mogelijk vanwege de Covid-19 crisis en bijbehorende lockdown-maatregelen. Andere manieren voor Indonesische burgers om enige invloed te hebben op besluit- en wetgevingsprocessen waren er sowieso al nauwelijks.

De prestigieuze Equator Prize, die elk jaar wordt uitgereikt, gaat dit jaar naar twee van Both ENDS’ partners! Utz Che’ uit Guatemala en Alianza Ceibo uit Equador worden allebei beloond voor hun vooruitstrevende werk en hun voortreffelijke prestaties. Beide zijn inheemse organisaties die opkomen voor inheemse rechten en bescherming van de leefomgeving van inheemse gemeenschappen. Wij feliciteren beide organisaties van harte en hopen dat deze prijs ze nog meer inspiratie geeft om door te gaan met hun fantastische werk!