Both ENDS

Zoeken
En
Nl
Nieuws / 1 april 2021

De gaswinning verergerde de toch al ellendige situatie in het noorden van Mozambique

Both ENDS is geschokt door de dramatische berichten van de afgelopen dagen over aanslagen in Palma, Cabo Delgado, Mozambique. Onze gedachten gaan uit naar de dodelijke slachtoffers, naar hen die nog steeds vermist zijn en naar nabestaanden en dierbaren. Both ENDS staat in nauw contact met lokale partnerorganisaties om hen waar mogelijk te ondersteunen. Er worden nog steeds veel mensen vermist, ook leden van boerenvakbond UPC waarmee Both ENDS nauw samenwerkt.

Op 24 maart jl. vielen honderden opstandelingen de kustplaats Palma in het noorden van Mozambique aan. De aanval vond plaats op slechts een paar kilometer afstand van de plek waar een enorm gasproject ter waarde van 20 miljard US dollar wordt gerealiseerd onder leiding van Total. Hoewel het exacte aantal slachtoffers van de aanval is niet bekend is, loopt dit waarschijnlijk in de tientallen, zowel lokale bewoners als buitenlanders.

Maatschappelijke organisaties hebben jarenlang gewaarschuwd dat het gasproject de situatie voor de lokale bevolking in de regio alleen maar zou doen verslechteren, bovenop de beproevingen die er al waren, zoals diepe armoede en illegale handel. Sinds eind 2017 laaiden de conflicten op en vinden er regelmatig aanvallen plaats van opstandelingen. De aanvallen maakten al meer dan 2.500 burgerslachtoffers en zorgden er mede voor dat eind 2020 al bijna 670.000 mensen, vooral vrouwen en kinderen, van hun land waren verdreven.

Gebroken beloftes

Hoewel de betrokken gasbedrijven de lokale bevolking ervan verzekerde dat de gaswinning banen en welvaart zou brengen in de regio, heeft zij tot nu toe helaas geen profijt gehad van het gasproject. Integendeel, de vissers en boerengemeenschappen zijn slechter af dan voor de start van het project. Velen verloren de toegang naar vruchtbare grond en visgronden en moesten hun huizen en land verlaten. De compensatieprocedure is onduidelijk en chaotisch. Bij het herplaatsen van mensen hielden de autoriteiten veel te weinig rekening met de leefsituatie, waardoor bijvoorbeeld vele vissersfamilies landinwaarts werden geherhuisvest waar ze niet meer kunnen vissen. Ook ontstonden er conflicten tussen lokale mensen en nieuwkomers, doordat lokale mensen hun toch al schaarse land ter beschikking moesten stellen van de nieuwkomers. Al deze factoren hebben bijgedragen aan de situatie zoals deze nu is.

Nederlandse steun voor de gaswinning

De Nederlandse overheid en Nederlandse bedrijven zijn actief betrokken bij het gasproject in Mozambique. Het Nederlandse baggerbedrijf Van Oord verplaatste onlangs een aantal schepen naar Palma om aan de offshore gasactiviteiten te werken, maar trok zich na de laatste aanval terug. De exportkredietverzekeraar van de Nederlandse Staat, Atradius DSB, besluit binnenkort om het enorme gasproject al dan niet te ondersteunen met een leninggarantie van 660 miljoen US dollar. Het is niet duidelijk wat de precieze reden is dat Atradius DSB aarzelt met de ondersteuning, terwijl andere exportkredietagentschappen uit bijvoorbeeld het VK, de VS en Italië al volop meedoen. Samen met andere Nederlandse NGO's heeft Both ENDS een 'Freedom of Information-verzoek' ingediend om meer duidelijkheid te krijgen over de informatie die Atradius DSB gebruikt om de risico's van het project, bijvoorbeeld op het gebied van milieu en mensenrechten, in te schatten.

De Nederlandse verantwoordelijkheid strekt zich uit tot de lokale bevolking

Both ENDS heeft de Nederlandse overheid, Atradius DSB en Van Oord opgeroepen om er alles aan te doen om niet alleen de veiligheid van de Nederlandse burgers in het gebied te waarborgen, maar ook die van lokale gemeenschappen. Both ENDS heeft momenteel goed contact met de Nederlandse actoren en onze lokale partners om de veiligheid en het welzijn van alle betrokkenen te waarborgen. Wanneer iedereen weer in veiligheid is gebracht, zou Atradius DSB goed moeten nadenken en toekomstige betrokkenheid bij dit omstreden project serieus moeten heroverwegen.

Voor meer informatie

Lees meer over dit onderwerp